Koινά αγαθά και δημoκρατία

Κώστας Δουζίνας *
Ο καπιταλισμός βασίζεται στη διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού. Ιστορικά, δημόσιο και ιδιωτικό είναι μορφές ιδιοκτησίας. Αρχισαν να διακρίνονται μετά τον εγκλεισμό και την ιδιωτικοποίηση της κοινής γης από τους ανερχόμενους γαιοκτήμονες στη Δυτική Ευρώπη τον 15ο και τον 16ο αιώνα.
Από τότε η ιδιοκτησία και η προστασία της έγιναν βασικές και αδιαπραγμάτευτες αρχές του πολιτικού και νομικού συστήματος και αποτελούν τις «υπερβατικές προϋποθέσεις» του φιλελευθερισμού.
Η δημόσια περιουσία από την άλλη πλευρά, όπως όλη η περιουσία, πρέπει κι αυτή να έχει ιδιοκτήτη: αυτός είναι το κράτος. Εμφανίζεται λοιπόν το δημόσιο ρητορικά ως κτήμα του λαού, αλλά αποτελεί ιδιοκτησία και αντικείμενο εκμετάλλευσης της κρατικής εξουσίας.
Αυτή ακριβώς τη σύγχυση μεταξύ της (ανύπαρκτης) κοινής ιδιοκτησίας και της (παντοδύναμης) κρατικής χρησιμοποιούσαν πάντα οι εξουσίες στην προσπάθεια να καρπωθούν τα αντικρατικιστικά ανακλαστικά του κόσμου. Ρητορικά σχήματα επιτρέπουν την αντιστροφή και αντικατάσταση των όρων «λαός» και «κράτος» και την εξίσωση του «δημόσιου» με το «κρατικό»...

perissotera

---