Μύρων Ζαχαράκης, 
Ήδη από την πρώτη του εμφάνιση, ο μαρξισμός αυτοπαρουσιάστηκε ως μια απόπειρα αποφενακισμού του καπιταλιστικού συστήματος και ιδιαίτερα των τρόπων με τους οποίους αυτό κερδίζει την αποδοχή ακόμη και όσων δεν επωφελούνται άμεσα από αυτό. Πρόκειται φυσικά για την «ιδεολογία», μια έννοια που σημαντικό ρόλο για την καθιέρωσή της διαδραμάτισε ο ίδιος ο Marx[1]. Ωστόσο, ακόμη και μετά τον Marx, ο μαρξισμός δεν έπαψε ποτέ να προσφέρεται ως ένα ιδιαίτερα γόνιμο εργαλείο για τον αποφενακισμό των κάθε λογής ιδεολογικών ψευδαισθήσεων. Μάλιστα, στον εικοστό αιώνα, ο μαρξισμός άρχισε να συνδυάζεται με τη φροϋδική ψυχανάλυση, υποδεικνύοντας πως οι ψευδαισθήσεις αυτές ενδέχεται να εδραιώνονται και να κυριαρχούν πρωτίστως στο μη συνειδητό τμήμα του ανθρώπινου ψυχισμού. Αυτό συνέβη με τη Σχολή τη Φραγκφούρτης και την Κριτική Θεωρία. Όπως θα πει ένας από τους θεωρητικούς της, ο Max Horkheimer: «η πραγματική κοινωνική λειτουργία της φιλοσοφίας έγκειται στην κριτική που ασκεί σ’ ό,τι είναι κυρίαρχο». Το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις, αναρχία και απανθρωπιά, περιστέλλοντας την ατομική ελευθερία των ανθρώπων. Αυτό υποστηρίζει η Κριτική Θεωρία. Στηριγμένοι στη μαρξική κριτική του καπιταλισμού και της πραγμοποίησης που ο ίδιος επιφέρει στις κοινωνικές σχέσεις, στο εγελιανό σχήμα θέση-αντίθεση-σύνθεση, στη φροϋδική θεώρηση του πολιτισμού ως καταπίεσης των ορμέμφυτων, αλλά και στην «απομάγευση του κόσμου» που περιγράφεται στα γραπτά του Max Weber, οι Max Horkeimer (1895-1973) και Theodor W. Adorno (1903-1969), δύο από τους επιφανέστερους συγγραφείς της Σχολής της Φραγκφούρτης, επιχείρησαν να σκιαγραφήσουν την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού ως μια διαρκή απομάγευση και καταπίεση, με αποτέλεσμα τη μετατροπή του αντιμυθικού διαφωτισμού (αντίθεση) σε νέο μύθο (σύνθεση), επομένως και παρακμή, μέσω της τελικής εργαλειοποίησης του ίδιου του ανθρώπου. Από την πρώτη στιγμή της ζωής του, ο άνθρωπος κλήθηκε να αντιμετωπίσει τους κάθε λογής αμείλικτους κινδύνους του φυσικού κόσμου, που απειλούσαν ανά πάσα στιγμή την επιβίωσή του. Προκειμένου να εξασφαλίσει την επιβίωσή του, αναγκάστηκε να «υποτάξει» τις φυσικές δυνάμεις στον έλεγχό του. Αρχικά μέσω της μαγείας, του μύθου και κατόπιν μέσω της ορθολογικότητας και της επιστημονικής γνώσης, ο άνθρωπος αντιλαμβανόταν τον φυσικό κόσμο ως ένα «εργαλείο», που μπορεί να το μεταχειριστεί κατά βούληση.
Η παγκόσμια ιστορία, υποστηρίζουν οι δύο συγγραφείς, απεικονίζει τη συνεχή κυριαρχία πάνω στη φύση. Αυτή η κυριαρχία προχώρησε μέχρι τον βαθμό να «εξεγερθεί» η φύση (με την ευρύτερη έννοια του όρου, όπως την αντιλαμβάνεται και ο Freud όταν μιλάει για «δυσφορία μέσα στον πολιτισμό»). Ως ακραία κατάληξη αυτής της πορείας προς όλο και μεγαλύτερη καταπίεση, προβάλλει τελικά ο φασισμός. Ο φασισμός αποτελεί μια εξέγερση της φύσης ενάντια στην κυριαρχία, που έχει μπει όμως στην υπηρεσία της κυριαρχίας. Σύμφωνα με τους Horkheimer και Adorno, οι ολοκληρωτισμοί του 20ού αιώνα δεν είναι απλά αποτελέσματα συγκεκριμένων ιστορικών συγκυριών αλλά η συνεπής κατάληξη του ήδη παρηκμασμένου δυτικού κόσμου. Συγκεκριμένα, οι δύο συγγραφείς αφηγούνται την ιστορική πορεία του ανθρώπινου γένους ως μια διαρκώς αυξανόμενη παρακμή μέσα στον πολιτισμό. Βασισμένοι στα γραπτά των Hegel και Marx, εντοπίζουν και αναλύουν την εσωτερική λογική («διαλεκτική») που διέπει την πρόοδο του ορθού λόγου και τον οδηγεί στην αυτοαναίρεσή του. Βασική θέση τους είναι ότι ο μύθος, ως προσπάθεια ερμηνείας του κόσμου, είναι μια μορφή διαφωτισμού, ενώ αυτό που ονομάζουμε «διαφωτισμό» δεν είναι παρά μια ακόμη μορφή μυθολογίας. Στόχος είναι να εξηγήσουν τις φρικαλεότητες του φασισμού στον εικοστό αιώνα, σε μια εποχή όπου υποτίθεται ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο, λόγω της επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης. Ωστόσο, η πρόοδος δεν είναι το αντίθετο της παρακμής αλλά μάλλον η άλλη όψη της. Διόλου δεν είναι όμως αδύνατη η «στροφή» του μετά-τον-Διαφωτισμό πολιτισμού στη βαρβαρότητα, υποστηρίζουν. Μια τέτοια στροφή στη βαρβαρότητα αντιπροσωπεύει το φαινόμενο του αντισημιτισμού. Βασισμένοι στον Freud, οι συγγραφείς υποστηρίζουν μια ψυχαναλυτική ερμηνεία του φαινομένου, κατά την οποία οι Εβραίοι έχουν γίνει αντικείμενο «προβολής» των καταπιεσμένων από τον πολιτισμό επιθυμιών (“taboo”) και λειτουργούν ως εξιλαστήρια θύματα του καπιταλιστικού συστήματος, καθώς τους επιρρίπτονται οι κατηγορίες για όσα έκανε μια ολόκληρη τάξη (αστική). Κάποτε οι Εβραίοι πολίτες μισούνταν για θρησκευτικούς λόγους, σήμερα όμως το ίδιο μίσος έχει αποκοπεί από τις θρησκευτικές ρίζες του και έχει ενταχθεί πλήρως στη μοντέρνα κοινωνία, κάτι που είναι διπλό κέρδος για τον φασισμό. Οι Εβραίοι εκφράζουν το ιδεώδες της ευημερίας δίχως εξουσία, το οποίο ο (κάποτε χριστιανικός) δυτικός κόσμος δε μπορεί να ανεχτεί. Ο αντισημιτισμός όμως, είναι η κατ’ εξοχήν «ετικετοποίηση» και εκφράζει την κρυφή και απαγορευμένη λαχτάρα να μιμηθείς ό,τι είναι εβραϊκό. Συγχρόνως ισχύει και το αντίστροφο: η παραμορφωμένη εικόνα των Εβραίων είναι στην πραγματικότητα μια αυτοπροσωπογραφία των εθνικιστών. Ένα ακόμη τυπικό γνώρισμα του φασισμού, είναι ότι τα άτομα σχηματίζουν κλειστές ενώσεις, ντύνονται παρόμοια και συμπεριφέρονται μιμητικά: τότε τα στερεότυπα αντικαθιστούν την κριτική σκέψη και η προσωπική ηθική αντικαθίσταται από την άνευ όρων αφοσίωση στην ομάδα. Όσον αφορά στην οικονομία, ο φασιστικός συγκεντρωτισμός καταργεί τους αστικούς θεσμούς και την όποια προστασία αυτοί προσέφεραν. Το μονοπώλιο, χαρακτηριστικό της φασιστικής οικονομίας, αποτελεί την ολοκλήρωση της ιδιοκτησίας και συγχρόνως της αυτοκαταστροφή της.
Ο φασισμός, ως μαζική παραφροσύνη για επιστροφή στη βαρβαρότητα, δεν είναι παρά η ακραία κατάληξη της «προόδου» της αστικής κοινωνίας. Λίγο-πολύ όλοι οι θεσμοί της τείνουν να ευνοούν την κυριαρχία του. Σε μια εποχή όπου η βιομηχανία της κουλτούρας καθορίζει το λεξιλόγιο των ανθρώπων περιορίζοντάς το σε τριακόσιες βασικές λέξεις, ο έρωτας έχει σχεδόν καταργηθεί, η γιορτή έχει αντικατασταθεί από τις «διακοπές» και ο ελεύθερος χρόνος από την προγραμματισμένη ψυχαγωγία, όπου η απόλυτη μοναξιά και ο εγκλεισμός στο εγώ κυριαρχούν, ενώ η λατρεία της ατομικότητας, που στην πραγματικότητα σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη εξομοίωση των «διαφορετικών», αναπαράγεται μαζικά και προβάλλεται ως εμπόρευμα. Τέλος, η μιντιακή προπαγάνδα δεν κάνει τίποτε άλλο προετοιμάζει διανοητικά τις μάζες για την τυφλή αποδοχή ενός νέου Führer. Αν ο φασισμός εδραιώθηκε στη Γερμανία, είναι επειδή τον εκκόλαπτε ένα αντισημιτικό κλίμα. Το γεγονός ότι ο Hitler νικήθηκε, δεν αποκλείει την εδραίωση όσων σηματοδοτεί ο φασισμός στην Ευρώπη. Για τους Horkheimer και Adorno, η πρόοδος έχει ένα φοβερό τίμημα. Ποια διαφυγή μπορεί λοιπόν να υπάρξει από αυτή την ασταμάτητη παρακμή του ανθρώπινου γένους; Οι συγγραφείς ισχυρίζονται υπαινικτικά πως η καταγγελία της κοινωνικής αδικίας συνιστά την «αλήθεια». Στο όνομα αυτής ασκείται η παραπάνω κριτική, με στόχο να συμβάλλει στην ανθρώπινη χειραφέτηση. Αν θέλει να εμποδίσει την απειλητική δύναμη του ολοκληρωτισμού ο δυτικός πολιτισμός οφείλει πρωτίστως να αναστοχαστεί κριτικά τη μέχρι τώρα πορεία του προς τη βαρβαρότητα.
Ο πεσιμισμός αυτών των δύο στοχαστών, που εμφανίζεται τουλάχιστον από το 1933 ανάμεσα σε διάφορους μαρξιστές του Δυτικού κόσμου, εξηγείται ίσως από την όλο και αυξανόμενη τότε επίγνωση της μετατροπής του πολιτικού «πειράματος» της Ρωσικής Επανάστασης του 1917, σε μια στυγνή γραφειοκρατική δικτατορία. Εδώ όμως συναντάμε ένα παράδοξο. Ως γνωστόν, ο πολιτισμικός πεσιμισμός δεν ανήκει παραδοσιακά στη μαρξιστική παράδοση. Αντίθετα, θα μπορούσε να πει κανείς βρίσκεται και σε σύγκρουση μαζί της, δεδομένου ότι η τελευταία εγκωμιάζει τον Διαφωτισμό και την ανάπτυξη της επιστήμης και τεχνολογίας, ως αναγκαίων μέσων που θα συμβάλλουν μακροπρόθεσμα (και ακούσια, σύμφωνα με τους νόμους της ιστορίας) στην επανάσταση, τη χειραφέτηση του προλεταριάτου και, μέσω αυτού, ολόκληρης της ανθρωπότητας (κομουνισμός). Αντίθετα, ο πολιτισμικός πεσιμισμός εκφράστηκε παραδοσιακά κυρίως από δεξαμενές σκέψης της αντιφιλελεύθερης και αντιδημοκρατικής Δεξιάς (π.χ. Heidegger, Spengler, Klages). Πώς λοιπόν συμβιβάζονται αυτές οι δύο παραδόσεις; Την απάντηση βρίσκουμε ίσως στην περίφημη ρήση του Adorno ότι πρέπει ν’ αρπαχθεί η πολιτισμική κριτική (“Kulturkritik”) από τους αντιδραστικούς και να τεθεί στην υπηρεσία ενός γνήσια προοδευτικού στόχου. Σε αυτό το σημείο τέμνεται η μαρξιστική σκέψη με την πολιτισμική κριτική, δεδομένου ότι η εκ μέρους της κριτικής θεωρίας μελέτη της ιδεολογίας μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα και ειδικά στην καταναλωτική συμπεριφορά, διατείνεται ότι συνεχίζει τη θεωρία του Marx περί «φετιχισμού του εμπορεύματος». Έτσι, η Σχολή της Φραγκφούρτης επιχειρεί να αφαιρέσει από τη Δεξιά σκέψη, που μεσοπολεμικά συνετέλεσε εμμέσως και ποικιλοτρόπως στη διαμόρφωση και την αποδοχή του φασισμού από τις ευρωπαϊκές μάζες, ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία της. Με την έμφασή της στην κριτική του υπάρχοντος συστήματος, αν και χωρίς σαφή εναλλακτική πρόταση, η Σχολή της Φραγκφούρτης επιδιώκει να συνεχίζει την κριτική του Μαρξ στον καπιταλισμό, με απώτερο στόχο την τελική υπέρβασή του.

[1] Σχετικά με αυτό το θέμα, ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευτεί και παλαιότερο άρθρο μας εδώ.


Μύρων Ζαχαράκης
Μύρων Ζαχαράκης (γενν. Αθήνα, 1995) σπούδασε Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, συνεχίζοντας με μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορία της Φιλοσοφίας, στο ίδιο πανεπιστήμιο. Είναι υποψήφιος διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης (ΙΦΕ) του ΕΚΠΑ. Άρθρα και βιβλιοπαρουσιάσεις του έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά και σε ιστοτόπους. Αγαπά ιδιαίτερα το διάβασμα σχετικά με ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, αναζητώντας απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα για τον άνθρωπο και τη θέση του στον κόσμο.

πηγή

Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2021
Βρύση Ζαχαράκη (Ταρζάν) - Λιπούχι - κορυφή Βουλγάρα  
(Συνάντηση στη Βρύση Ζαχαράκη ώρα 9 το πρωί)
 
 
Ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας και η Κίνηση Πολιτών για τα Αιολικά στις ΔΕ Φουρνά και Κτημενίων, σε συνεργασία με τους Συλλόγους των χωριών: τον Σύλλογο Γυναικών Φουρνά, τον Σύλλογο των Απανταχού Φουρνιωτών «Ο ΛΕΠΕΝΙΩΤΗΣ», τον Μορφωτικό Σύλλογο Βαθύλακκου «Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ», τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Βράχας «Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ», τον Σύλλογο Κλειτσιωτών Ν. Φθιώτιδας «Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ» και τον Σύλλογο των Φουρνιωτών Φθιώτιδας «ΤΟ ΖΑΧΑΡΑΚΙ» διοργανώνουμε την Πορεία Διαμαρτυρίας και Αλληλεγγύης στη Βουλγάρα την Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2021, για να διατρανώσουμε την αντίθεσή μας στην εγκατάσταση αιολικών σταθμών στην κορυφογραμμή του βουνού.
(Θα ληφθούν όλα τα αναγκαία υγειονομικά μέτρα προφύλαξης ενάντια στην εξάπλωση του COVID-19).
 
Να θυμίσουμε ότι στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχουν κατατεθεί αιτήσεις για την εγκατάσταση δύο νέων αιολικών σταθμών 20 ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή της Βουλγάρας και στην Κερασιά των ΔΕ Φουρνά και Μενελαίδας των Δήμων Καρπενησίου και Σοφάδων αντίστοιχα. Οι αιτήσεις είναι στη φάση της αξιολόγησης για την έκδοση Αδειών Παραγωγού. Επισημαίνουμε ότι:
- Η εγκατάσταση του συνόλου σχεδόν των ανεμογεννητριών πρόκειται να γίνει μέσα στο δάσος. Σε συνδυασμό δε με τα συνοδά έργα - και αναφερόμαστε στη διάνοιξη δρόμων πρόσβασης πλάτους τουλάχιστον 10 μέτρων, την εσωτερική οδοποιία με εκσκαφές και εκβραχισμούς, την εγκατάσταση εργοταξίων, την ανέγερση οικίσκων ελέγχου, το υπόγειο και εναέριο δίκτυο μεταφοράς (πυλώνες) για τη σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, την ανέγερση υποσταθμού ανύψωσης τάσης κλπ - θα προκαλέσουν υποβάθμιση, διάβρωση, κατακερματισμό και καταστροφή των φυσικών βιοτόπων των οργανισμών του δάσους, θα επιδράσουν αρνητικά στη χλωρίδα και στην πανίδα της περιοχής και θα αυξήσουν δραματικά τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς, όπως διαπιστώνεται και τα τελευταία 20 χρόνια στην Εύβοια.
- Το ελατόδασος του Δασαρχείου Φουρνά είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σε μέγεθος στην Ελλάδα, με την καλύτερη ποιότητα ελάτινου ξύλου, που για τους μόνιμους οικονομικά ενεργούς εναπομείναντες κατοίκους αποτελεί πηγή ζωής και εισοδήματος.
- Οι χώροι εγκατάστασης των ανεμογεννητριών είναι σε υψόμετρα πάνω από τα 1400 μέτρα, που το ορεινό τοπίο στα υψόμετρα αυτά θεωρείται, και πρέπει να προστατεύεται, ως φυσικό απόθεμα και απόθεμα βιοποικιλότητας, περιοχή φυσικού κάλους με πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα. Η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή της Βουλγάρας αντικειμενικά θα κακοποιήσει το ορεινό τοπίο, θα υπονομεύσει τον ήπιο εναλλακτικό τουρισμό της περιοχής και θα βλάψει τις προοπτικές μελλοντικής βιώσιμης ανάπτυξης διώχνοντας ουσιαστικά όσους θα ήθελαν να ζήσουν αξιοπρεπώς και να επενδύσουν στα χωριά τους, αξιοποιώντας αυτές τις δυνατότητες.
 
Με αίσθημα ευθύνης καλούμε όλους, πολίτες, πολιτιστικούς και περιβαλλοντικούς φορείς και ορειβατικούς συλλόγους, να συμμετάσχουν στην ΠΟΡΕΙΑ Διαμαρτυρίας και Αλληλεγγύης για τη Βουλγάρα. Είναι χρέος ΟΛΩΝ μας να προστατεύσουμε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία απείρου φυσικού κάλλους, ένα από τα μεγαλύτερα ελατοδάση της χώρας μας, που απειλείται από τα σχέδια για την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τα συνοδά έργα των αιολικών σταθμών.
 
Ζητάμε από τους αρμόδιους φορείς και την κυβέρνηση να σταματήσουν τώρα τα σχέδια και να μην προχωρήσει αυτό το έγκλημα! Δεν φτάνουν οι γενικές διακηρύξεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή. Εκτιμάμε ότι το αποτέλεσμα αυτών των εγκαταστάσεων με τα συνοδά τους έργα σ’ αυτά τα υψόμετρα (δρόμοι πρόσβασης, κτίρια, πυλώνες, κόψιμο δέντρων, σκυρόδεμα, ανεμογεννήτριες κλπ) είναι λιγότερο «πράσινο» από το αντιστάθμισμα της παραγόμενης «καθαρής ενέργειας».
Ζητάμε να παγώσουν όλες οι αδειοδοτήσεις και να προχωρήσει άμεσα η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ.
 
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ:

1. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΕΙΒΑΤΙΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
2. ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΑΙΟΛΙΚΑ ΣΤΙΣ ΔΕ ΦΟΥΡΝΑ ΚΑΙ ΚΤΗΜΕΝΙΩΝ
3. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΦΟΥΡΝΑ
4. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΦΟΥΡΝΙΩΤΩΝ «Ο ΛΕΠΕΝΙΩΤΗΣ»
5. ΕΞΩΡΑΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΡΑΧΑΣ «Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ»
6. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΛΕΙΤΣΙΩΤΩΝ Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ «Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ»
7. ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΑΘΥΛΑΚΚΟΥ «Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ»
8. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΟΥΡΝΙΩΤΩΝ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ «ΤΟ ΖΑΧΑΡΑΚΙ»

 
Με την συμπαράσταση του Δικτύου Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων
​

Πρόγραμμα 9ης Γιορτής Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας Θεσσαλονίκης 24/09-26/09/2021, Λαέρτου 21-23-25, 55535 Πυλαία- Θεσσαλονίκη.

Με τις ρίζες της στον θεσμό των πανελλαδικών γιορτών οικολογικής γεωργίας και χειροτεχνίας, ξεκίνησε από το 2011 να λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη, η τοπική γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας. Κάθε Σεπτέμβρη η Οικογιορτή γινόταν στο πάρκο της Νέας Ελβετίας. Για φέτος «μετακομίζει» στον φιλόξενο χώρο του εργοστασίου της ΒΙΟΜΕ, Λαέρτου 21-23-25, Πυλαία. Παραγωγοί, μεταποιητές και χειροτέχνες κυρίως από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα, συναντιόνται, ανταλλάσσουν απόψεις και εκθέτουν καθαρά οικολογικά προϊόντα φτιαγμένα με μεράκι και οικολογική συνείδηση. Στην γιορτή πραγματοποιούνται διάφορα εργαστήρια με σκοπό την διάσωση και διάδοση της γνώσης και της οικολογικής συνείδησης. Παράλληλα διοργανώνονται συζητήσεις – ομιλίες με θέματα που αφορούν την άμεση σχέση μεταξύ παραγωγών και πολιτών χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων, την υποστήριξη των μικρών παραγωγών, την αυτάρκεια και την προώθηση της οικολογικής γεωργίας και χειροτεχνίας, την διατήρηση και ελεύθερη διάδοση των σπόρων από ντόπιες ποικιλίες. Επίσης στο πλαίσιο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας προωθεί δράσεις για την συνεργασία και δημιουργία ομάδων παραγωγής, την στοχευόμενη καλλιέργεια, την κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, τις δίκαιες τιμές.

Θα τηρηθούν όλα τα μέτρα προστασίας για περιορισμό της διάδοσης της πανδημίας του COVID19

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24/09/2021

17:30 Έναρξη Οικογιορτής, καλωσόρισμα!
18.00-19:00 Σεμινάριο: «Βότανα: καλλιέργεια, αποξήρανση, χρήσεις και σύγχρονες εφαρμογές» από Αγκαθίδη Γιώργο – Βοτανόκηπος και Ανδρέα Σχίζα Iperos herbs
19:00-20:00 Ομιλία: «Βιολογική και Αναγεννητική Γεωργία» από Chilli Factor
20:00-21:00 Σεμινάριο: «Σπιρουλίνα, ένας αρχαίος οργανισμός στην σύγχρονη διατροφή», από τον Αντώνη
Παπακωνσταντίνου – βιοκαλλιεργητή.
21:00-22:00 Συναυλία με τους « BAILEMOS”
22:00-23:45 Συναυλία με τους “LOSTRE COMMUNITY”

ΣΑΒΒΑΤΟ 25/09/2021

12:00-13:00 Εργαστήριο: Παρατηρώντας το σώμα – Θεραπεία με βεντούζες» από τον Σάκη Οταμπασίδη
13.00-14:00 Εργαστήριο: «Διατροφή- Γαλακτομικά και ομάδες αίματος» από τον Χρήστο Αγγελοστογιάννη
14:00-15:30 Στο πλαίσιο Ecogaia openfarm day' s μιλάμε για την Αγροοικολογικη καλλιέργεια και γνωρίζουμε
και άλλους μικρούς παραγωγούς.
15.30-16.30 Γενική Συνέλευση της Οικογιορτής. (Οι πάγκοι είναι υποχρεωτικά κλειστοί).
17:00-18:00 Σεμινάριο: «Παρασκευή μπύρας για αρχάριους», από τον Κώστα Ζαχαρή
18.00-19.00 Ομιλία: «Περιβάλλον - Βιοποικιλότητα – Μέλισσα» από την Χρήστο Πατσαρασλή
19:00-20:00 Δράση για παιδιά: Κουκλοθέατρο: «Ιστορίες της ανακυκλούπολης» με την Ωφέλεια Αγκαμαλιάν
και το κουκλοθέατρο Τικ Νικ
19:00-20:00 Ομιλία με θέμα: «Παραδοσιακές ποικιλίες: για να ξαναφέρουμε στο τραπέζι μας τις γεύσεις και τα
θρεπτικά συστατικά» από τους Σπορίτες Ροδόπης και τον Δομπάζη Νίκο, μέλος του δικτύου Σιτώ
20.00-21.00 Εργαστήριο: «Νυχτερίδες γύρω μας». Ομιλία - παρουσίαση 30 λεπτά και στη συνέχεια 30 λεπτά
εξερεύνηση στον περιβάλλοντα χώρο της ΒΙΟΜΕ για νυχτεριδάκια με ειδικό εξοπλισμό, από τους:
Π. Γεωργακάκη, Ι. Σαλβαρίνα και Μ. Παναγιωτοπούλου.
21:00-22:00 Παρουσίαση "Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου: «Η φύση, η
βιοποικιλότητα και το αίτημα για προστασία», από την Λία Παπαδράγκα, υπεύθυνη επικοινωνίας
Φ.Δ.Π.Π.Θ.Κ.
22:00-23:45 Συναυλία

ΚΥΡΙΑΚΗ 26/09/2021

11:30-12:30 Δράση για παιδιά: «Ο φίλος μας ο Χόκι θα περιμένει μικρούς και μεγάλους σε ένα εργαστήριο
οικολογικών κατασκευών με το Χαρούμενο Καλαμπόκι», από την ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Άλλος Τρόπος
12.30-13.30 Δράση για παιδιά: Καλλιτεχνικό δρώμενο με μαριονέτες δρόμου, από τον Χρήστο Πατσαρασλή
13.30-14.30 Δράση για παιδιά: Εργαστήριο οικολογικής πηλοπλαστικής για παιδιά, από την Κατερίνα
Κωνσταντινίδου
11.30-12.30 Σεμινάριο: «Τα μυστικά των βοτάνων», από τον Κουσίδη Δημήτρη
12:30-13:30 Εργαστήριο: «Zero Waste, φτιάχνουμε τσάντες από μπλουζάκια και κηρομάντηλα», από την
Ελισάβετ – Ειρήνη Μιχαηλίδου
13.30-14.30 Workshop συντονισμού με την εποχή του Φθινοπώρου και το στοιχείο του Μετάλλου 金
Συντονίστρια: Karina Alina Ardelean – Ireth Ολιστική θεραπεύτρια σαμανισμού Σύμβουλος
Προσωπικής Ανάπτυξης
15:00-17:00 Στο πλαίσιο Ecogaia openfarm day' s μιλάμε για την Αγροοικολογικη καλλιέργεια και γνωρίζουμε
και άλλους μικρούς παραγωγούς.
17.30 - Συναυλία
22:30 - Λήξη Οικογιορτής

Ανοιχτά:
Παρασκευή από 17:30 μ.μ. ως αργά το βράδυ
Σάββατο και Κυριακή από 10:30 π.μ. ως αργά το βράδυ
Δωρεάν parking Είσοδος ελεύθερη

www.oikogiortithessalonikis.blogspot.gr
oikogiortithessalonikis@gmail.com
www.facebook.com/oikogiorti/

Το παρακάτω λαμπρό κείμενο με τον θεσπέσιο τίτλο/παρότρυνση "Να ξεριζώσουμε το σύστημα", είναι η προγραμματική και διεκδικητική πλατφόρμα των παγκόσμιων κινητοποιήσεων ενάντια στην κλιματική κρίση, που οργανώνουν (και) τον φετινό Σεπτέμβριο οι “Παρασκευές για το Μέλλον” (Fridays For Future), το νεανικό κίνημα που ξεκίνησε το 2018 η τότε 15χρονη Σουηδή Γκρέτα Τούνμπεργκ. Το κείμενο αυτό ξεχωρίζει για τουλάχιστον δύο λόγους: Καταρχήν, επειδή εκφράζει και εμπνέει εκατομμύρια νεαρές και νεαρούς διαδηλωτές που αναμένεται να κατακλύσουν τους δρόμους χιλιάδων πόλεων σε όλο τον κόσμο στις 24 Σεπτεμβρίου 2021 (ένα χρόνο πριν την πανδημία, τον Σεπτέμβριο 2019, οι διαδηλωτές και διαδηλώτριες είχαν ξεπεράσει τα 7,5 εκατομμύρια). Και κατόπιν, επειδή επικεντρωνόμενο φέτος στους φτωχούς και καταφρονεμένους του κόσμου μας, δηλαδή στα 2/3 της ανθρωπότητας, επανασυνδέεται με τις καλύτερες παραδόσεις των κοινωνικών αγώνων και κινημάτων, προσφέροντας το οξυγόνο του έμπρακτου διεθνισμού και ανθρωπισμού σε μια εποχή που ασφυκτιά από τον κυνισμό των κυβερνώντων, την βαθιά κρίση των ανθρωπιστικών αξιών και τις εθνικιστικές και ρατσιστικές βαρβαρότητες.
Και μην ξεχνάμε, όλες και όλοι στο Σύνταγμα, στις 5 το απόγευμα της 24ης Σεπτεμβρίου, επειδή αυτή τη φορά πρόκειται για την ίδια τη ζωή και τον πλανήτη μας!
Γ.Μ.

Fridays fot Future - Παρασκευές για το Μέλλον

Στις 24 Σεπτεμβρίου, θα απεργήσουμε για να ζητήσουμε διαθεματική κλιματική δικαιοσύνη! Έλα μαζί μας!

Uproot The System –
Να ξεριζώσουμε Το Σύστημα

Είμαστε στο μέσο μιας κλιματικής κρίσης,της μαζικής εξάλειψης ειδών, μιας παγκόσμιας υγειονομικής πανδημίας, κοινωνικο-οικονομικών κρίσεων ανισότητας, και πολλών άλλων. Το παρόν σύστημα πασχίζει να προβάλει τις φωνές των πιο προνομιούχων μέσα από ένα ρατσιστικό αφήγημα περί λευκών σωτήρων, που παρουσιάζει τους λαούς του Παγκόσμιου Νότου σαν υπανάπτυκτους, φτωχούς, και άφωνους. Οι βιομηχανικές χώρες του Παγκόσμιου Βορρά έκαναν το ίδιο για αιώνες μέσα από την αποικιοκρατία, τον ιμπεριαλισμό, τη διαιώνιση των συστημικών ανισοτήτων και την εμμονή τους στην αιώνια ανάπτυξη. Ωστόσο, οι άνθρωποι στον Παγκόσμιο Νότο ή στις πλέον πληττόμενες περιοχές δεν είναι υπανάπτυκτοι, φτωχοί ή άφωνοι, αλλά πολεμάνε τις συνέπειες της αποικιοκρατίας και της νεοαποικιοκρατίας παρόλο που τους εξαναγκάζουν με κάθε μέσο να σιωπούν. Είναι δυνατοί, γενναίοι και συνειδητοί καθώς αγωνίζονται και πολεμάνε για αιώνες τις αιτίες που βρίσκονται στη ρίζα αυτών των κρίσεων, δηλαδή τα συστήματα καταπίεσης και αδικίας που δημιούργησαν οι πιο πλούσιοι του Παγκόσμιου Βορρά.
Οι ίδιες χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική κρίση είναι επίσης μεταξύ εκείνων που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία COVID-19. Ενώ οι προνομιούχοι του Παγκόσμιου Βορρά έχουν καλύτερη πρόσβαση σε πόρους για να αντιμετωπίσουν την πανδημία, οι ΠΠΛΠ (Πλέον Πληττόμενοι Άνθρωποι και Περιοχές) στερήθηκαν συστηματικά και συστημικά αυτούς τους πόρους που είναι απαραίτητοι για να επιλυθεί η υγειονομική κρίση. Η πανδημία, που έρχεται πρώτη ανάμεσα σε άλλα μακροχρόνια πολιτικά και κοινωνικό-οικονομικά προβλήματα, συνεχίζει να ρημάζει τους ΠΠΛΠ και δυσκολεύει τις τοπικές κοινότητες και οργανώσεις να κινητοποιήσουν για το κλίμα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Η άνιση διανομή των εμβολίων εμποδίζει επίσης πολλούς ΠΠΛΠ να μετέχουν σε σημαντικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων για το κλίμα όπως η συνάντηση κορυφής COP26 αργότερα φέτος στη Γλασκόβη. Κατά συνέπεια, ένα σημαντικό βήμα προς την επιδίωξη παγκόσμιας και διαθεματικής κλιματικής δράσης είναι να στηρίξουμε την έκκληση των κοινοτήτων ΠΠΛΠ για ίση πρόσβαση στα εμβόλια. Αυτό περιλαμβάνει, ανάμεσα σε άλλα πράγματα, την αναστολή των περιορισμών πνευματικής ιδιοκτησίας για τις τεχνολογίες εμβολίων COVID-19 καθώς αυτοί οι περιορισμοί στην πραγματικότητα, επιτρέπουν την παραγωγή μόνο στους βιομηχάνους του Παγκόσμιου Βορρά και, άρα, περιορίζουν την πρόσβαση των ΠΠΛΠ στα εμβόλια που τόσο έχουν ανάγκη. Άλλες πρακτικές όπως η συσσώρευση εμβολίων από τον Παγκόσμιο Βορρά πρέπει να σταματήσουν πάραυτα, και τα πλεονάζοντα εμβόλια να διανεμηθούν δωρεάν και άνευ όρων στους ΠΠΛΠ.

Η κλιματική κρίση αποτελεί άμεση απειλή για την ανθρώπινη ασφάλεια.
Μόνο πέρυσι, το 2020, οι κλιματικές καταστροφές προκάλεσαν 30 εκατομμύρια περιπτώσεις εσωτερικής μετανάστευσης. Ωστόσο, το διεθνές δίκαιο εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει τους κλιματικούς πρόσφυγες ως “πρόσφυγες”. Στη Σύμβαση του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, που αποτελεί νομικό ντοκουμέντο-κλειδί για τα δικαιώματα των προσφύγων, δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά σε αίτια σχετιζόμενα με το κλίμα, γεγονός που αποτρέπει τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις χώρες τους εξαιτίας ακραίων καιρικών γεγονότων να ζητήσουν άσυλο σε μια άλλη χώρα. Αυτό καταδεικνύει την έλλειψη προετοιμασίας από μέρους του παρόντος συστήματος, ακόμα και από νομική άποψη, απέναντι στην κρίσιμη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε. Επιπλέον, οι κλιματικοί πρόσφυγες που βλέπουμε σήμερα προέρχονται από περιοχές που είναι ήδη από τις περισσότερο πληττόμενες, όχι μόνο από τη κλιματική κρίση, αλλά και από την εκμετάλλευση από χώρες του Παγκόσμιου Βορρά. Δηλαδή, οι κλιματικοί πρόσφυγες αντιμετώπιζαν ήδη καταστάσεις που απειλούσαν τη ζωή τους πριν εγκαταλείψουν τις χώρες τους. Η πάλη για κλιματική δικαιοσύνη σημαίνει ότι πολεμάμε αυτά τα προβλήματα, και μοχθούμε έμπρακτα για ένα κόσμο στον οποίο κανείς δεν αφήνεται στην τύχη του, ειδικά εκείνοι που είναι οι περισσότερο περιθωριοποιημένοι από το παρόν ρατσιστικό σύστημα.
Οι ιθαγενείς λαοί που στηρίχτηκαν για αιώνες στη φύση και στους φυσικούς πόρους έχουν πληγεί σοβαρά και απειλούνται από την κλιματική αλλαγή και τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, που κλέβει τη γη τους και εξαφανίζει τον πολιτισμό τους για να προωθήσει την αποψίλωση των δασών και να καταστρέψει το φυσικό κόσμο. Η κλιματική κρίση και η κρίση της βιοποικιλότητας οδηγούν στην χωρίς προηγούμενο εξάλειψη της τοπικής χλωρίδας και πανίδας, και καταστρέφουν ολάκερα οικοσυστήματα. Γύρω στο 40% των φυτικών ειδών του κόσμου απειλούνται σήμερα με εξάλειψη εξαιτίας των ανθρωπογενών εκπομπών CO2, οι οποίες είναι κυρίως αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης και καύσης ορυκτών καυσίμων. Η αποψίλωση των δασών είναι σήμερα υπεύθυνη περίπου για το 10% των συνολικών εκπομπών CO2. Για να πετύχουμε κλιματική δικαιοσύνη πρέπει να προστατεύσουμε το φυσικό κόσμο από την απληστία των εταιρειών και των κυβερνήσεων κάνοντας την οικοκτονία να γίνει διεθνές έγκλημα. Για να γίνει αυτό, πρέπει να συμπαραταχθούμε με τους ιθαγενείς λαούς, που προστατεύουν το 80% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας, και να ενωθούμε μαζί τους στον αγώνα για τα δικαιώματα τους στη γη, στους πόρους και στη ζωή.
Ο Παγκόσμιος Βορράς ευθύνεται περίπου για το 92% της υπέρβασης εκπομπών, γεγονός που τον καθιστά να είναι εκείνος που συμβάλλει περισσότερο από κάθε άλλο στις κλιματικές και περιβαλλοντικές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Η ιστορική εκμετάλλευση των λαών και των πόρων στις χώρες ΠΠΛΠ μας οδήγησε σε μια παγκόσμια υπερθέρμανση χωρίς προηγούμενο, στη κατάρρευση των οικοσυστημάτων και σε τεράστια ανισότητα καθώς οι πλέον πληττόμενοι άνθρωποι στις πλέον πληττόμενες περιοχές υποφέρουν ήδη από αυξανόμενες ξηρασίες, πλημμύρες, κατολισθήσεις, φονικούς καύσωνες, πείνα, έλλειψη στέγης, ασθένειες, και άλλα.
Επιπρόσθετα, πολλοί δρόμοι καθαρών μηδενικών εκπομπών συνεπάγονται επικίνδυνες παρενέργειες για τους τοπικούς πληθυσμούς (όπως απώλεια γαιών μια και απαιτείται μεγάλος αριθμός εκταρίων για αναδάσωση) ή απλώς επιτρέπουν στις εταιρίες και στις κυβερνήσεις να πληρώσουν για σχέδια “απομάκρυνσης άνθρακα” (η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει αμφισβητηθεί πάρα πολύ) χωρίς να αναλαμβάνουν τελικά τις ευθύνες τους περικόπτοντας τις εκπομπές.
Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα σχέδια και λεπτομερείς ετήσιους προϋπολογισμούς άνθρακα με οδικούς χάρτες και ορόσημα, όχι ασαφή σχέδια περί μηδενικών καθαρών εκπομπών που σκαρφίζονται αβασάνιστα οι ηγέτες του κόσμου.
Τελευταίες μελέτες έδειξαν ότι οι 1% πιο πλούσιοι εκπέμπουν πάνω από δύο φορές περισσότερο από το 50% των οικονομικά πιο περιθωριοποιημένων. Αν θέλουμε να αποφύγουμε τις χειρότερες συνέπειες της κλιματικής και της περιβαλλοντικής κρίσης, πρέπει να μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές μας, πράγμα που σημαίνει ότι απο-επενδύουμε από τα ορυκτά καύσιμα και βάζουμε τέλος στην εξόρυξη, στην καύση, και στη χρήση τους, ειδικά στον Παγκόσμιο Βορρά.
Ένα σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι ο επαναπροσδιορισμός των χρηματοπιστωτικών ροών στον κόσμο. Κάθε συζήτηση για τα οικονομικά του κλίματος ξεκινάει με την αναγνώριση από τον Παγκόσμιο Βορρά του χρέους του προς τους ΠΠΛΠ, που προέρχεται τόσο από τις παρούσες συνέπειες της κλιματικής κρίσης, όσο και από την ιστορική και σημερινή συστημική λεηλασία των χωρών ΠΠΛΠ. Δεν αρκεί να χρηματοδοτούν οι βιομηχανίες του Παγκόσμιου Βορρά “πράσινες” αντισταθμίσεις για να πετύχουν τους καθαρούς μηδενικούς τους στόχους. Το κλιματικό τους χρέος στους ΠΠΛΠ θα πρέπει να εξοφληθεί μέσω επανορθώσεων και υποχρεωτικής στήριξης πρωτοβουλιών απάλυνσης και προσαρμογής που τις ορίζουν και τις διαχειρίζονται οι ενδιαφερόμενες κοινότητες. Επιπρόσθετα, οι χειρότεροι ρυπαντές (κυρίως από τον Παγκόσμιο Βορρά) πρέπει να φορολογηθούν, και οι ταμειακές ροές από κυβερνήσεις και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προς τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων πρέπει να επαναδιοχετευτούν στη πράσινη και δίκαιη μετάβαση.
Οι επανορθώσεις ζητήθηκαν αρχικά από το κίνημα φυλετικής δικαιοσύνης, και κατά συνέπεια το ένα δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς το άλλο. Οι κλιματικές επανορθώσεις συνεπάγονται ότι εκείνοι που φέρουν μεγαλύτερη ευθύνη για την κλιματική κρίση πρέπει να πληρώσουν επανορθώσεις στους ΠΠΛΠ για τις ζημιές και απώλειες στο βιοτικό επίπεδο, στις υποδομές, στις ζωές των κοινοτήτων που προκλήθηκαν από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ρίχνοντας το βάρος στα ταμεία προσαρμογής και αφήνοντας τους ΠΠΛΠ να αποφασίζουν πώς πρέπει να χρησιμοποιηθούν οι επανορθώσεις, πράγμα που αρχίζει με την ακύρωση του χρέους των χωρών ΠΠΛΠ, είναι το ελάχιστο που πρέπει να κάνουν οι χώρες του Βορρά για να αποπληρώσουν το χρέος τους για τις ζημιές και τα τραύματα που προκάλεσαν στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να συνεχίσει ο κόσμος να αγνοεί τις κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, επειδή όλες οι κοινωνικές ανισότητες επιδεινώνονται όταν οι κλιματικές και περιβαλλοντικές συνθήκες επηρεάζουν τις τοπικές κοινότητες, πλήττοντας κυρίως τις ήδη περιθωριοποιημένες κοινότητες όπως LGBTQ+, BIPOC (Μαύροι, ιθαγενείς και έγχρωμοι) και εθνοτικές μειονότητες.
Πρέπει να ενωθούμε, να ακολουθήσουμε τον ηγετικό ρόλο των υπερασπιστών και εργατών του περιβάλλοντος, να δυναμώσουμε τις φωνές των ΠΠΛΠ, και να απαιτήσουμε περισσότερο φιλόδοξη δράση από τους εκπροσώπους του Παγκόσμιου Βορρά. Μαζί θα παλέψουμε για ένα δίκαιο μέλλον στο οποίο κανείς δεν θα αφήνεται αβοήθητος στη τύχη του, επειδή οι απελευθερώσεις μας συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Οι ιστορικές νίκες της συλλογικής δράσης έχουν αποδείξει ότι η νεολαία χρειάζεται να συμπαραταχθεί με τη πολυθεματική, διαγενεακή πάλη για ένα καλύτερο μέλλον για όλους και όλες. Ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι και ο πλανήτης είναι πάνω από τα κέρδη.
​
Μετάφραση-επιμέλεια: Γιώργος Μητραλιάς

Καλημέρα!
ελπιζουμε να ειστε ολοι καλά.

Θελουμε να σας ενημερώσουμε πως αυτό το φθινόπωρο σχεδιάζουμε και
οργανώνουμε ένα νέο κύκλο μαθημάτων εστιασμένο στην κλιματική αλλαγή και
την ενεργειακή μετάβαση. Πρόκειται για μια σειρά 4 ολοήμερων μαθημάτων
που έχουν σαν στόχο να ανοίξουν το διάλογο γύρω από οικολογικά και
κοινωνικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και να
διερευνήσουν λύσεις σε ζητήματα βιωσιμότητας που αφορούν στην οργάνωση
της ανθρώπινης δραστηριότητας και τη διαχείριση των φυσικών πόρων σε
αστικές και περαστικές περιοχές. Παράλληλα, εστιάζουν σε μεθόδους και
πρακτικές για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμοστικότητας
των ανθρώπινων οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή και προσβλέπουν να
παρακινήσουν και να υποστηρίξουν τους συμμετέχοντες να δραστηριοποιηθούν
προς θετικές αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή για την αποτροπή
επερχόμενων οικολογικών και κοινωνικών κρίσεων. Τέλος, τα μαθήματα αυτά
έχουν σαν στόχο να  εμπλουτίσουν τις γνώσεις των συμμετεχόντων σχετικά
με τις εφαρμογές και τις προοπτικές των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και
να εισάγουν την προοπτική της ενεργειακής μετάβασης.

Συγκεκριμένα, ο νέος κύκλος μαθημάτων θα καλύψει τις παρακάτω θεματικές:

    • Βασικά στοιχεία κλιματολογίας και εισαγωγή στο Μεσογειακό κλίμα.
    • Κλιματική αλλαγή: Φαινόμενα και διαδικασίες που σχετίζονται με την
απορρύθμιση των μηχανισμών του κλιματικού συστήματος .
    • Οικολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε
τοπική και παγκόσμια κλίμακα.
    • Μελλοντικά σενάρια με βάση κλιματικά πρότυπα προσομοίωσης.
    • Πρακτικές και μέθοδοι για τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος
και την ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων σε αστικά και
περιαστικά ανθρώπινα οικοσυστήματα.
    • Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ενεργειακή μετάβαση σε ένα
βιώσιμο μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
    • Οι Ενεργειακές Κοινότητες ως μέσο για την ενεργοποίηση των πολιτών
προς την ενεργειακή μετάβαση.

Τα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν στο αγρόκτημα της Νέας Γουινέας στη Νέα
Μάκρη (https://neaguinea.org/contact/) και θα είναι δωρεάν για τους
συμμετέχοντες.

Ημερομηνίες: 03, 10, 17, 24 Οκτωβρίου 2021

Ώρες: 11:00 – 16:00

Όποιος ενδιαφέρεται να τα παρακολουθήσει μπορεί να επικοινωνήσει μαζί
μας στο neaguinea@riseup.net μέχρι την 01/10/2021.

Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα μπορειτε να βρειτε εδω:

https://neaguinea.org/2021/09/13/%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%ce%ba%cf%8d%ce%ba%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%ac%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%bb%ce%b9%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b1%ce%bb%ce%bb%ce%b1/

φιλικά
Νεα Γουινέα
--
Νέα Γουινέα <Ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και την αυτοδυναμία ανθρώπων
και εγχειρημάτων>

Nea Guinea <Developing the self-reliance and resilience of people and
communities>

Website: www.neaguinea.org
Facebook page: Nea Guinea (non-profit organization)
Email: neaguinea@riseup.net
​

Νικολαΐδου Έλσα
​
Οι περισσότεροι φιλόσοφοι ζούσαν λιτά. Τα πάντα ήταν περιττά για αυτούς: εδέσματα, ενδύματα, πολυτελείς κατοικίες και ιδιοκτησίες. Σε αντίθεση με τους πολλούς, όπου τα πάντα θεωρούνται απαραίτητα για τον ευ ζην, οι φιλόσοφοι αρκούνταν στα λίγα και το διακήρυτταν με τον βίο τους. Δίχως να έχει δημιουργηθεί ακόμη η ανάγκη για οικολογικό κίνημα, συνειδητοποίησαν νωρίς ότι το να ζουν σε αρμονία με τη φύση, το «κατά φύσιν ζῆν», τους οδηγούσε στην ευδαιμονία.
Αλλά, αν μία φιλοσοφική σχολή μπορεί να διεκδικήσει τον τίτλο του πρώτου περιβαλλοντικού κινήματος, αυτή δεν είναι άλλη από τον Κυνισμό (που όπως και οι περισσότερες έλκει την καταγωγή της από τον Σωκρατικό βίο). Ο Αθηναίος φιλόσοφος πρώτος κατέδειξε ότι για το ευ ζην δεν χρειάζονται πολλά. Το αντίθετο. Το «τίποτε» είναι αρκετό. Αυτός όμως που πραγματικά έζησε σε αρμονία με τη φύση ήταν ο Διογένης ο Κύων, «ο τρελός Σωκράτης» όπως αποκαλούσε τον εαυτό του (Διογένης Λαέρτιος, Βίοι φιλοσόφων 6.54). Έζησε, ελεύθερος από συμβάσεις, μια αξιοζήλευτη ζωή, ακόμη και για ένα αυτοκράτορα όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, όπως μαρτυρεί το θρυλικό περιστατικό της συνάντησής τους («Αν δεν ήμουν ο Αλέξανδρος, θα ήθελα να ήμουν ο Διογένης» Gnomologium Vaticanum: 743 n. 91).
Τι χρειάζεται ένας άνθρωπος τελικά; Ο Διογένης δεν είχε τίποτε στην κατοχή του. Ή μάλλον είχε: ένα κύπελο για να πίνει νερό. Μόλις όμως είδε ένα παιδί να πίνει νερό με τα χέρια, το πέταξε (θα μπορούσε να το χαρίσει;) λέγοντας: «παιδίον με νενίκηκεν εὐτελείᾳ» (ένα παιδί με νίκησε στη λιτότητα). Φαίνεται μάλιστα ότι τα παιδιά ήταν καλοί σύμβουλοι για τον ίδιο, γιατί βλέποντας στη συνέχεια ένα άλλο να τρώει τις φακές του, δίχως πιάτο, σε μια κοιλότητα του ψωμιού του, πέταξε και την κούπα που είχε για να τρώει ως περιττή (Διογένης Λαέρτιος, Βίοι φιλοσόφων 6.37). Ο Διογένης άσκησε τον εαυτό του να μην επιθυμεί τίποτε, να είναι αυτάρκης ζώντας αρμονικά με τη φύση. Για τον λόγο αυτό, ασκούσε τον εαυτό του σωματικά και ψυχικά:
«Τίποτε απολύτως στη ζωή, έλεγε, δεν κατορθώνεται χωρίς άσκηση, αυτή όμως είναι δυνατή να κερδίσει τα πάντα. Πρέπει λοιπόν αντί για τους άχρηστους κόπους οι άνθρωποι να προτιμούν τους κατά φύσιν για να ζουν με ευδαιμονία (ζῆν εὐδαιμόνως), αλλά εξαιτίας της τρέλας τους ζουν δυστυχισμένοι. Γιατί ακόμη και η καταφρόνηση της ηδονής είναι πολύ ηδονική, όταν συνηθίζουμε σ’ αυτήν. Και όπως αυτοί που συνηθίζουν να ζουν με απολαύσεις (ἡδέως ζῆν) με αηδία περνούν στην αντίθετη κατάσταση, έτσι και εκείνοι που έχουν ασκηθεί στον αντίθετο τρόπο ζωής είναι ηδονικό να καταφρονούν τις ηδονές. Αυτά υποστήριζε και βέβαια τα τηρούσε. Όντως παραχαράσσοντας τις ισχύουσες αξίες, με το να μην αναγνωρίζει στις συμβάσεις το κύρος των φυσικών νόμων. Και έλεγε ότι διάγει τον ίδιο βίο με τον Ηρακλή, θέτοντας πάνω από όλα την ελευθερία.»
Διογένης Λαέρτιος, Βίοι φιλοσόφων 6.71
Δεν είναι εύκολο να είσαι ελεύθερος. Το πρώτο βήμα όμως είναι να μην χρειάζεσαι τα περιττά, δηλαδή όσα δεν έχεις. Ο πολιτισμός των πολλών ανέκαθεν ζητούσε περισσότερα, θυσιάζοντας την «άχρηστη» φύση. Ακόμη και την εποχή του Διογένη, οι περισσότεροι καθόριζαν τις επιθυμίες τους με βάση τη γνώμη των άλλων. Το πιο πιθανό είναι ότι, αν υπήρχε η σημερινή τεχνολογία τότε, τα αποτελέσματα θα ήταν παρόμοια με τα σημερινά.
Η πολυτέλεια όμως δεν προσφέρει ευτυχία. Μόνο επιζητεί περισσότερα, καθώς ποτέ δεν είναι αρκετή. Η ματαιοδοξία δεν ικανοποιείται ούτε με την απόκτηση του κόσμου όλου. Η ανθρώπινη απληστία, με τη συνδρομή της τεχνολογίας, κατέστρεψε τη φύση για χάρη της παροντικής απόλαυσης του ανθρώπου, που ποτέ δεν κατόρθωσε να ζήσει λιτά. Για να ευτυχήσει πρέπει να τα έχει όλα. Όλοι θέλουν να τα έχουν όλα. Ρούχα, τηλέφωνα, σπίτια, αυτοκίνητα ποτέ δεν είναι αρκετά και καταλήγουν ο σκοπός της ζωής των σημερινών ανθρώπων, που δεν κατανοούν ότι η ζωή τους έχει ένα τέλος. Ταυτόχρονα με τη ζωή τους, ωστόσο, και η φύση (η μόνη γνωστή ζωή στο σύμπαν) ολισθαίνει προς μία ανυπολόγιστη καταστροφή.
Σίγουρα, ο Κυνισμός σήμερα δεν θα μπορούσε να έχει την ασκητική μορφή της αρχαιότητας. Οι αρχές του όμως είναι δυνατό να προσφέρουν τη λύση στο οικολογικό πρόβλημα, κατασκεύασμα της ανθρώπινης απληστίας, που έχει επιβληθεί έξωθεν. Ο Διογένης πέθανε αφήνοντας το μηδενικό αποτύπωμα της σωματικής του ύπαρξης. Είναι καιρός να αποδεχτούμε το αποτύπωμα της πνευματικής του διδασκαλίας για το μέλλον του κόσμου. Τώρα, που δεν είναι αργά. Ή όχι;
***
Έλσα Νικολαΐδου
Καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο ιδιωτικό αγγλικό σχολείο Med High (Κύπρος)
nicolaidou.e@medhigh.com
by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Panagiotis Papadopoulos
​
Μαγδα Φύσσα (ας μιλήσουμε για τα παιδιά μας…..)
Στην καθάρια θάλασσα των δακρύων σου
Θα αφεθώ να κολυμπήσω και να αναγεννηθώ
Ελεύθερος πλέον στα 60ήντα από του πρίν τις παραισθήσεις
Πάνω στα χέρια σου που σηκώνονται
Αγγίζοντας τον ουρανό
Φωνάζοντας να ακούσουν και τα πιο μακρινά άστρα «γιέ μου τα κατάφερες»
Θα σκαρφαλώσω
Θα αναρριχηθώ
Τον Παύλο σου να κατεβάσω
Ξανά στην αγκαλιά σου
Αν μπορούσα….
Η μέρα εκείνη όσο και ν ΄αργήσει
΄Οσο και να περάσουμε δύσκολα απ τους Δήμιους της Ζωής
΄Οσες νύχτες κοφτερές από μαχαίρια και σφαίρες Δολοφόνων
κι αν βρεί μπροστά της
Παρά τις βαριές αλυσίδες, τις λόγχες και τα καρφιά
πάνω στο νεκρό Σώμα του ξύλινου σταυρού
Η Ψυχή της πορείας θα συνεχίσει χωρίς να κοιτάξει πίσω
με νύχια και με δόντια
χωρίς να λυγίσει από τις Απώλειες πού μέτρησε στον Χρόνο
Θα σταθεί ένα πρωί στην Πόρτα του Κόσμου την σφραγισμένη
Θα σπάσει απ την ματιά της η σκουριασμένη του κλειδαριά
Στο ρημαγμένο μας σπίτι σαν σπασμένο καράβι που λέει κι ο ποιητής
απ΄ το μαρτύριο της φάλαγγας πάνω στην Ανθρωπιά αιώνες
Θα περάσει το Φώς εκείνο ξέρεις
Από την πληγή του Παύλου
Σαν αστραπή μια λάμψη
μέσα στο μαύρο και το πένθος των ανθρώπων
θα νικήσει τον Φόβο και τον Χωρισμό
ρίχνοντας αυλαία
στην θεατρική παραγωγή Τρόμου που θυσιάσθηκε το είδος των ανθρώπων
Χιλιάδες χρόνια μοναξιάς στον κύκλο του Αίματος και της Εξουσίας(άνευ ουσίας και μέ ένα τεράστιο αναπάντητο στο τέλος "γιατί όλο αυτό το κακό"!?…)
΄Ετσι γλυκειά μου μητέρα Μάγδα Φύσσα
Η Πορεία κάποτε επιτέλους θα φτάσει εκεί
που τελειώνει η Εποχή της Κτηνωδίας και Επιστρέφει η Ανθρωπιά
(θέλω να το πιστεύω,αλλοίμονο,έστω ελπίζοντας απελπισμένα)
Εκεί που ο πόνος δεν θα μπορέσει πιά να προχωρήσει
Εμείς θα είμαστε Απόντες τότε που θα συμβούν όλες οι χαρές που δεν γνώρισε ποτέ όλος ο Κόσμος ο παλιός
Μα τι πιο μεγάλη ευτυχία ,ηρεμία και ικανοποίηση
Όταν τα παιδιά μας δεν θα κρατούν μαύρα γαρύφαλλα στα χέρια
΄Οταν δεν θα περπατούν ανάμεσα στο άσπρο θλιβερό χρώμα των τάφων

Thomas Rudhof-Seibert

Ακόμη και αν δεν περίμενε κανείς ότι το αφγανικό κράτος θα κατέρρεε μέσα σε τρεις ημέρες, η αποτυχία των νατοϊκών κυβερνήσεων να εκκενώσουν τους Αφγανούς που απειλούνταν με θάνατο ήταν απλώς ντροπιαστική για τους δυτικούς. Στην πραγματικότητα, ήταν ξεκάθαρο εδώ και πάνω από ένα χρόνο ότι η χώρα και τα σχεδόν 40 εκατομμύρια κάτοικοί της θα παραδίδονταν στον θρησκευτικό φασισμό. Αφού οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους το συντομότερο δυνατό υπό τον Τραμπ και στη συνέχεια υπό τον Μπάιντεν, ήταν σαφές ότι όλοι οι σύμμαχοί τους θα αποχωρούσαν ταυτόχρονα - και ότι εκατοντάδες χιλιάδες Αφγανοί που συνεργάσθηκαν μαζί τους θα έπρεπε να σώσουν τη ζωή τους φεύγοντας. Ως εκ τούτου, τα δυτικά στρατεύματα και οι κυβερνήσεις τους θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είχαν προετοιμαστεί για αυτή τη στιγμή.
Θα έπρεπε να υπάρχουν σχέδια εκκένωσης και να έχει διασφαλιστεί η εφαρμογή τους. Η όλη επιχείρηση θα έπρεπε να είχε συζητηθεί πρώτα και κύρια με εκείνους που επρόκειτο να εκκενωθούν: που πρέπει ακόμη να εκκενωθούν. Και: δεν θα έπρεπε να είχε σχεδιαστεί ως ανθρωπιστική, θα έπρεπε να είχε σχεδιαστεί ως πολιτική επιχείρηση. Αυτό ακριβώς θα έπρεπε να είχε γνωστοποιηθεί στους Ταλιμπάν. Τίποτα από αυτά δεν έχει συμβεί, ούτε καν σε κάποιο βαθμό. Αντ' αυτού, η υποχώρηση μετατράπηκε σε φυγή. Αντ' αυτού , δεκάδες χιλιάδες Αφγανοί-ές  προσπαθούσαν συνεχώς, κάθε μέρα για περισσότερες από δέκα ημέρες, να μπουν στο αεροδρόμιο και αν ήταν τυχεροί να πετάξουν εκτός χώρας. Όλος ο κόσμος ήταν μάρτυρας αυτής της καταστροφής ζωντανά. Μια καταστροφή που εντάθηκε στις 26 Αυγούστου, την ημέρα των επιθέσεων του Ισλαμικού Κράτους που αναμένονταν από την αρχή. Πάνω από 80 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Δεν ήταν οι πρώτοι νεκροί αυτών των ημερών και δεν θα είναι οι τελευταίοι.
Προτεραιότητες: το παράδειγμα της Γερμανίας
Η Δύση με τις πτήσεις που τελικά μπόρεσε να οργανώσει, έχει βγάλει έξω από τη χώρα τους δικούς της πολίτες, αλλά πολύ λίγους Αφγανούς. Η αποτυχία, για παράδειγμα, της γερμανικής επιχείρησης ξεχωρίζει ντροπιαστικά: Μεταξύ των 4921 ατόμων που μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στη Γερμανία ήταν μόνο 248 από τις λεγόμενες σήμερα «τοπικές δυνάμεις», που μαζί με τα μέλη των οικογενειών τους ξεπερνούν μόλις τα 900 άτομα. Δεδομένου ότι οι αιτήσεις ξεπέρασαν κατά πολύ τις δέκα χιλιάδες, οι 900 είναι πολύ μικρό ποσοστό. Θα πρέπει να ακολουθήσουν και άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των Αφγανών υπαλλήλων γερμανικών ΜΚΟ. Ο καγκελάριος παραδέχεται ότι "αυτό δεν είναι εύκολο. Η κατάσταση είχε εκτιμηθεί λανθασμένα  πριν". Εν τω μεταξύ, έγινε γνωστό ότι ένα πρώτο αεροπλάνο υποτίθεται ότι θα απογειωνόταν τον Ιούνιο από το Mazar-i-Sharif, την πόλη με το μεγαλύτερο στρατόπεδο της Bundeswehr. Ο Horst Seehofer και το υπουργείο του για την Κρατική Ασφάλεια το απέτρεψαν αυτό στοχεύοντας στην με ρατσιστικά κίνητρα  αντιμετώπιση της μετανάστευσης.
Εάν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έπαιρνε στα σοβαρά τις υποχρεώσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αυτό θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί πολιτικά και νομικά. Δεν θα πρέπει να ληφθούν νομικά μέτρα μόνο κατά του Seehofer και του υπουργείου του. Και κατά του Υπουργείου Εξωτερικών, όπως επίσης κατά του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Άμυνας και της ίδιας της Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους. Και γιατί ? Γιατί είναι ώρα εκλογών στη Γερμανία. Δεν είναι μόνο τα κόμματα του συνασπισμού που θέλουν να λάβουν υπόψη τους Γερμανούς ψηφοφόρους τους, τους ψηφοφόρους που αναμένεται να ψηφίσουν "γερμανικά". Αυτή είναι η ντροπή. Η ντροπή των κυβερνώντων, των κομμάτων τους, αλλά και των ίδιων των ψηφοφόρων.
Μια πρώτη ματιά προς τα πίσω
Η πρώτη αρχή αυτής της ιστορίας ήταν οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, στις οποίες η Δύση απάντησε με την "Επιχείρηση Διαρκής Ελευθερία": η πρώτη κίνηση του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας" στα πλαίσια της αντιπαράθεσης Δύσης-Ανατολής. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα στο Κέρας της Αφρικής, στις Φιλιππίνες, στην Αφρική εντός και νότια της Σαχάρας και στο Αφγανιστάν. Ο επίσημος λόγος της επίθεσης στο Αφγανιστάν ήταν η άρνηση της πρώτης κυβέρνησης των Ταλιμπάν-η οποία βρισκόταν στην εξουσία από το 1996- να αναλάβει δράση κατά του δικτύου της Αλ Κάιντα που ήταν υπεύθυνο για την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου.
Με την υποστήριξη των βομβαρδισμών της αμερικανικής αεροπορίας, οι μονάδες των μουτζαχεντίν κατέλαβαν την Καμπούλ μόλις ένα μήνα αργότερα. Τον Δεκέμβριο του 2001, οι ΗΠΑ απέσπασαν το ψήφισμα 1386 του ΟΗΕ, το οποίο νομιμοποίησε τη δημιουργία της "Διεθνούς Δύναμης Βοήθειας για την Ασφάλεια" (ISAF), στο πλαίσιο της οποίας επιχειρούσαν και οι δυνάμεις των άλλων κρατών που συμμετείχαν. Το 2002 σχηματίστηκε μια μεταβατική κυβέρνηση. Ακολούθησαν εκλογές το 2004, οι οποίες ανέδειξαν τον Χαμίντ Καρζάι ως τον πρώτο πρόεδρο της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν, ενώ δέκα χρόνια αργότερα ακολούθησε ο Ασράφ Γάνι: Εκπρόσωποι μιας αφγανικής άρχουσας τάξης που συνδέεται στενά με την κατοχή και εμπλέκεται εσωτερικά σε σκληρότατους ανταγωνισμούς, οι οποίοι εργάστηκαν αποκλειστικά και μόνο για δικό τους λογαριασμό όλα αυτά τα χρόνια. Κατά τη διαφυγή του από την Καμπούλ, ο Γάνι μετέφερε πολλά πολυτελή αυτοκίνητα και μετρητά αξίας εκατομμυρίων.
Αν τα στρατεύματα της ISAF, τα οποία έχουν ενισχυθεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια των ετών, δεν κατάφεραν να νικήσουν τους Ταλιμπάν, αυτό οφείλεται και στην αδιαντροπιά των Αφγανών συμμάχων τους. Πιο σημαντική, ωστόσο, ήταν η βία που άσκησαν οι "απελευθερωτές" στους Αφγανούς και τις Αφγανές. Τα θύματά τους καταγράφηκαν συστηματικά μόνο από το 2009 και μετά, ενώ ο αριθμός των θανάτων αμάχων ανήλθε πρόσφατα σε πάνω από 100. 000, πολλοί από τους οποίους πέθαναν στα χρόνια των βομβαρδισμών. Αλλά αυτός ο τρόμος δεν οδήγησε στο στόχο: οπλισμένοι  παρέμειναν όχι μόνο οι αναδιοργανωμένοι Ταλιμπάν, αλλά και οι πολιτοφυλακές Μουτζαχεντίν και η μαφία των ναρκωτικών.
Ταυτόχρονα, ούτε τα κράτη της ISAF ούτε το αφγανικό κράτος κατάφεραν να βελτιώσουν την καταστροφική οικονομική κατάσταση της χώρας, που αποτελεί το ισχυρότερο κίνητρο για το μεταναστευτικό κίνημα, το οποίο συνεχίζεται αμείωτο εδώ και δεκαετίες, εκτός από την αδιάκοπη βία. Το 70%, και σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις ακόμη και το 90%, των Αφγανών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ 18 εκατομμύρια κινδυνεύουν σήμερα από την πείνα. Οι μισοί σχεδόν. Περίπου 2,7 από τα περίπου 38 εκατομμύρια Αφγανούς ζουν ήδη στο εξωτερικό και άλλα 5,2 εκατομμύρια έχουν μεταναστευτική εμπειρία. Μόνο το 2019, περισσότεροι από 100. 000 άνθρωποι έφυγαν, ενώ 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι περιπλανώνται στη χώρα ως εσωτερικά εκτοπισμένοι.
Οικονομία της βίας
Ωστόσο, το Αφγανιστάν δεν υποφέρει μόνο κάτω από καθεστώς βίας: Το Αφγανιστάν ζει από τη βία. Άμεσα, βέβαια, αυτό ισχύει για τα μέλη όλων των ένοπλων δυνάμεων και των οικογένειών τους, συμπεριλαμβανομένων των Ταλιμπάν. Ακόμα και αν ο πυρήνας του κινήματος των Ταλιμπάν αποτελείται από πολιτικά ιδιαίτερα κινητοποιημένα στελέχη που είναι υπαρξιακά έτοιμα να πολεμήσουν μέχρι θανάτου, για την πλειοψηφία των 70. 000 στελεχών αυτό που μετράει πρώτα από όλα είναι το εισόδημά τους. Δεν ήταν διαφορετικά ούτε με τον στρατό και την αστυνομία της κυβέρνησης, ούτε διαφέρει με τους πολιτοφύλακες των μουτζαχεντίν. Στη βάση της οικονομίας της βίας περιλαμβάνεται φυσικά και η εγκληματικότητα που κυριαρχεί σε όλους τους τομείς της ζωής, από τις κλοπές και τις απαγωγές στο δρόμο μέχρι τη διαφθορά, η οποία βασίζεται πάντα στη βία.
Εξάλλου, το ίδιο το κράτος και η γραφειοκρατία του ζουν από τη βία, και ακόμη και οι Αφγανοί-ές που εργάζονται σε μη κυβερνητικές οργανώσεις και αντλούν το εισόδημά τους από τις από τη βία καθοριζόμενες εισροές ανθρωπιστικής βοήθειας ζουν από τη βία, ακόμη και όταν κάνουν καλή και απαραίτητη δουλειά. Στην ουσία του θέματος: Όσοι στο Αφγανιστάν δεν αντλούν το εισόδημά τους από την άσκηση βίας ή από τη ρύθμιση των βίαιων σχέσεων δεν έχουν καθόλου εισόδημα, αλλά αποτελούν μέρος ενός υπερπληθυσμού χωρίς καμία προοπτική ασφαλούς διαβίωσης. Αυτό συνέβαινε ήδη το 2001, εξακολουθεί να συμβαίνει σήμερα και θα συμβαίνει και αύριο, όπως εξελίσσονται τα πράγματα.
Δεύτερη ματιά προς τα πίσω
Η αφγανική σύγκρουση ήταν και είναι μια μετααποικιακή σύγκρουση, μια σύγκρουση αντιπαράθεσης μπλοκ και μια σύγκρουση στα πλαίσια του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού και της παγκόσμιας αυτοκρατορίας. Ξεκινά με τη δημιουργία της αφγανικής μοναρχίας τον 19ο αιώνα, συνεχίζεται με τη μετάβαση πρώτα σε μια αστική δημοκρατία, στη συνέχεια σε μια Λαϊκή Δημοκρατία που κλιμακώνεται με την εισβολή του σοβιετικού στρατού, στη συνέχεια με την κυριαρχία των Μουτζαχεντίν και των Ταλιμπάν, τελικά με την εισβολή και την εικοσαετή παρουσία της ISAF, η οποία τώρα ακολουθείται από το δεύτερο καθεστώς των Ταλιμπάν. Ωστόσο, σε όλες τις ιδεολογικές διαφορές, η σύγκρουση τρέφεται από μια βαθιά γραμματική εθνοτικών-θρησκευτικών διαιρέσεων. Αυτή η ίδια η γραμματική, ωστόσο, δεν εξαρτάται απλώς από το γεγονός ότι περισσότερες από δέκα διαφορετικές εθνοτικές ομάδες ζουν στο σημερινό αφγανικό έδαφος. Ούτε προκύπτει από την ποικιλομορφία 50 γλωσσών και 200 διαλέκτων. Η εθνοτική, γλωσσική και θρησκευτική ποικιλομορφία έγινε βαθιά γραμματική της βίας μόνο με το λεγόμενο «Μεγάλο Παιχνίδι», τον ανταγωνισμό μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Ρωσίας για την ηγεμονία επί της αποσυντιθέμενης Περσικής Αυτοκρατορίας. Και οι δύο αποικιοκρατικές δυνάμεις απέτυχαν, οι Βρετανοί παρά τους τρεις "αγγλο-αφγανικούς πολέμους", κατά τη διάρκεια των οποίων - ένα μόνο παράδειγμα - το 1842 άφησαν τη νεοκατακτημένη πόλη της Καμπούλ στους στρατιώτες τους για δύο ημέρες λεηλασίας: το ιστορικό παζάρι κάηκε στη συνέχεια ολοσχερώς.
Η αποτυχία της αποικιοκρατικής προσπάθειας κατάληψης της χώρας άφησε πίσω της το σχέδιο της δημιουργίας ενός "εθνικού" κράτους, δηλαδή ενός κράτους με εθνοθρησκευτικές πλειοψηφίες, στη χώρα που μόνο από τότε ονομάζεται "Αφγανιστάν", ενώ προηγουμένως επί αιώνες "Χορασάν" ή "Καμπουλιστάν". Μόνο που τώρα, οι μέχρι τότε εθνοτικές, γλωσσικές και θρησκευτικές διαφορές που δεν υπήρξαν ποτέ συγκρουσιακές, έγιναν αιτία και εστία βίας. Το όνομα "Αφγανιστάν" δείχνει το αποφασιστικό σημείο : Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε μόνο για τον προσδιορισμό των μελών της μεγαλύτερης αριθμητικά εθνοτικής ομάδας, των Παστούν. Στο μετα-αποικιακό κράτος, οι Παστούν διεκδίκησαν την πολιτική, τη στρατιωτική και την οικονομική εξουσία, καθώς και τη καθοριστική δύναμη για να καθορίσουν τι επρόκειτο πλέον να γίνει το "αφγανικό έθνος": μια διαδικασία συμφοράς που έπληξε τις αποικιοκρατούμενες από την Ευρώπη χώρες σε όλο τον κόσμο μετά την "εθνική απελευθέρωσή" τους.
Η ομάδα που επλήγη περισσότερο ήταν οι Χαζάρα. Μιλούν περσικά και ανήκουν θρησκευτικά στους σιίτες, ενώ η πλειονότητα των κατοίκων του Αφγανιστάν είναι σουνίτες. Σύμφωνα με ανακριβείς εκτιμήσεις, ο αριθμός τους έχει μειωθεί σε λιγότερο από το μισό τα τελευταία εκατό χρόνια- υπό το πρώτο καθεστώς των Ταλιμπάν, έως και 3. 000 Χαζάρα δολοφονήθηκαν σκόπιμα, συχνά με το να τους κόβουν τα κεφάλια δημοσίως. Τα τελευταία πέντε χρόνια, πάνω από 1000 Χαζάρα έχουν πέσει θύματα επιθέσεων. Επομένως, δεν είναι τυχαίο ότι οι Χαζάρα εξακολουθούν να αποκαλούν τη γη που μοιράζονται με τους βασανιστές τους Χορασάν. Δεν είναι όμως τυχαίο ότι το όνομα αυτό χρησιμοποιείται και από το αφγανικό τμήμα του Ισλαμικού Κράτους: Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για αναφορά στην προ-αποικιακή περίοδο.
Ένα εκτεταμένο ενδιάμεσο παιγνίδι
Στη δεκαετία του 1970, η μετα-αποικιακή σύγκρουση μετατρέπεται σε αντιπαράθεση μεταξύ του δυτικού και του ανατολικού μπλοκ. Το σημείο καμπής είναι το πραξικόπημα στην οικογένεια του τελευταίου Αφγανού Σάχη, το οποίο οδηγεί στην ίδρυση της πρώτης Αφγανικής Δημοκρατίας το 1973. Το 1978 ακολούθησε το πραξικόπημα μιας ομάδας νεαρών αξιωματικών που ήταν κοντά στο "Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν"(ΛΔΚΑ), μια μαρξιστική-λενινιστική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1965 από 27 διανοούμενους. Ακόμα και εκείνη την εποχή, το ΛΔΚΑ ήταν διαιρεμένο σε δύο πτέρυγες, των οποίων οι πολιτικο-ιδεολογικές διαφορές είχαν εθνοτική βάση.
Η νέα κυβέρνηση ριζοσπαστικοποίησε την πολιτική εκσυγχρονισμού που ήδη ακολουθούσε η μοναρχία και έτσι ριζοσπαστικοποίησε επίσης την αντίσταση που ήταν έντονη κυρίως μεταξύ της φτωχής αγροτικής πλειοψηφίας. Μέσα σε λίγους μόνο μήνες, η σύγκρουση κλιμακώθηκε σε εμφύλιο-εσωτερικό πόλεμο, στον οποίο επενέβη ο σοβιετικός στρατός την ίδια χρονιά. Το Αφγανιστάν έγινε πλέον ένας σημαντικός τόπος αντιπαράθεσης Δύσης-Ανατολής, ενώ η ήττα των σοβιετικών δυνάμεων το 1989 αποτέλεσε την ουσιαστική στιγμή της ήττας ολόκληρου του ανατολικού μπλοκ.
Η μνήμη αυτού του ενδιάμεσου παιχνιδιού είναι αναπόφευκτη, διότι καθιστά κατανοητό γιατί η βία και η δυστυχία στο Αφγανιστάν δεν οδήγησαν στην εκπαίδευση του πληθυσμού ή ακόμη περισσότερο στην εφαρμογή μιας χειραφετητικής αριστερής επιλογής. Επιπλέον: στο βαθμό που το παιχνίδι αυτό είναι παραδειγματικό για την ιστορία της αντιπαράθεσης των μπλοκ, αλλά και για την ιστορία του «πραγματικά υπάρχοντος σοσιαλισμού» γενικά, αυτό το ιντερλούδιο καθιστά κατανοητό γιατί ο θρησκευτικά θεμελιωμένος φασισμός έγινε η έκφραση της παγκόσμιας τάξης όχι μόνο στο Αφγανιστάν, και το οποίο προέκυψε όχι μόνο από τη νίκη της καπιταλιστικής Δύσης, αλλά και από την ήττα και την αποτυχία αυτού του σοσιαλισμού που προηγήθηκε.
Το τέλος της αντιπαράθεσης των μπλοκ καθόρισε επίσης την ιστορία που ακολούθησε την επέμβαση του 2001, η οποία αποτελεί και η ίδια μέρος του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας". Με τη νίκη του επί του σοβιετοκρατούμενου μπλοκ, το μπλοκ των δυτικών κρατών διακήρυξε την αυγή μιας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων στην οποία τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία και ο καπιταλισμός θα βρίσκονταν για πάντα μαζί: Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μίλησαν για το "τέλος της ιστορίας" εκείνη την εποχή. Η παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου, του κοινοβουλευτισμού και του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξασφαλίσουν αυτό το τέλος. Η επέμβαση στο Αφγανιστάν και η επέμβαση στο Ιράκ δύο χρόνια αργότερα υποτίθεται ότι θα έβαζαν μια τελεία στον "δυισμό" και θα ολοκλήρωναν αυτό που είχε προηγουμένως επιχειρηθεί με την επέμβαση στον εμφύλιο πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας - επίσης μια στιγμή του περάσματος από την αντιπαράθεση των μπλοκ στη νέα παγκόσμια τάξη. Σε αυτό δεν συμφώνησαν μόνο οι κυβερνήσεις που συμμετείχαν στην αποστολή της ISAF και ο "συνασπισμός των προθύμων", αλλά και μεγάλα τμήματα των δυτικών κοινωνιών. Η αυτοκρατορική συναίνεση είχε επίσης την έγκριση μιας αριστεράς που ήταν δικαίως αποπροσανατολισμένη εκείνη την εποχή.
Η Κρίση σαν κανόνας και κανονική κατάσταση
Ένα χρόνο πριν από την επέμβαση στο Αφγανιστάν, ο Toni Negri και ο Michael Hardt δημοσίευσαν το βιβλίο τους "Αυτοκρατορία", το οποίο θα καθόριζε την αριστερή συζήτηση των επόμενων ετών. Σε αυτό, τοποθετούν επίσης εννοιολογικά τη νέα παγκόσμια τάξη στην ιστορία των μεγάλων αυτοκρατοριών και βρίσκουν την, εκ πρώτης όψεως, αρκετά απλή φράση, σύμφωνα με την οποία η "αυτοκρατορία ως πεδίο έρευνας (καθορίζεται) πρωτίστως από το απλό γεγονός ότι υπάρχει μια παγκόσμια τάξη".  Στο επόμενο βήμα, ωστόσο, βασίζουν αυτόν τον προσδιορισμό σε μια δεύτερη, όχι πλέον τόσο απλή θέση. Σύμφωνα με αυτήν, η κρίση στην αυτοκρατορία, και μαζί της η κρίση της ίδιας της αυτοκρατορίας, δεν ήταν απλώς μια προσωρινή βλάβη ή διαταραχή της κανονικής της κατάστασης, που έπρεπε να διορθωθεί το συντομότερο δυνατό. Αντίθετα, η κρίση δεν είναι και δεν παραμένει τίποτε άλλο από τον λογικά και εμπειρικά ρυθμιστικό "κανόνα" της ίδιας της αυτοκρατορικής κυριαρχίας: δεν είναι και δεν παραμένει τίποτε άλλο από την κανονική της κατάσταση.
Το τι σημαίνουν αυτές οι δύο φράσεις των Hardt/Negris  και τα συμφραζόμενά τους, ήταν κάτι που έπρεπε να μάθει η ίδια η Αυτοκρατορία και όλοι μας, στα χρόνια που ακολούθησαν. Η φυγή των στρατευμάτων της ISAF από το Αφγανιστάν και η επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία επισφραγίζουν αυτό το μάθημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Αυτοκρατορία υπέστη ήττα και ότι το Αφγανιστάν δεν αποτελεί πλέον επαρχία της Αυτοκρατορίας. Αντιθέτως: Στον άμεσο απόηχο της δοκιμασίας της Συρίας, το Αφγανιστάν είναι πιθανό να γίνει το παράδειγμα για το τι θα συμβεί σε όλο και περισσότερες τέτοιες επαρχίες τα επόμενα χρόνια. Αν τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία και ο καπιταλισμός πρόκειται να συναντηθούν στην Αυτοκρατορία, αυτό θα ισχύει μόνο για τον παγκόσμιο Βορρά της και μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό για τον παγκόσμιο Νότο της.
Αν, με την κλιμάκωση της οικολογικής κρίσης, όλο και περισσότερες και μεγαλύτερες περιοχές του πλανήτη μετατρέπονται σε περιοχές καταστροφής και συνεπώς σε περιοχές μερικώς μόνο ρυθμισμένων οικονομιών βίας, τότε δεν χρειάζονται ούτε ακτιβιστές-στριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτε δημοκράτες-σες, αλλά αποφασισμένες δυνάμεις της τάξης. Θα περιλαμβάνουν τους Ταλιμπάν, αλλά και το καθεστώς του Άσαντ και το καθεστώς του Ερντογάν, και πιθανότατα θα περιλαμβάνουν και τις συμμορίες στις οποίες η Αυτοκρατορία παραδίδει σήμερα την Αϊτή. Πέρα από τις διαφορές που εμφανίζονται μεταξύ των αυτών των δυνάμεων της τάξης, θα μοιάζουν μεταξύ τους σε ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό των πολιτικών τους: Θα κυριαρχήσουν σε περιοχές ερήμωσης επιβάλλοντας συστήματα ένταξης και αποκλεισμού των κατοίκων τους καθώς και των κατοίκων των παρακείμενων εδαφών, συντονισμένα με την Αυτοκρατορία και χρηματοδοτούμενα από αυτήν, και παρέχοντας πρόσβαση σε εκμεταλλεύσιμους πόρους, όπου χρειάζεται.
Ακόμη και αν δεν τους επιτραπεί να κάνουν τα πάντα, θα έχουν ελεύθερα χέρια στη χρήση της αναγκαίας βίας. Ο χειρισμός του Ερντογάν δείχνει τι είναι δυνατόν να γίνει. Μέσα σε ένα περιορισμένο πλαίσιο, τους επιτρέπεται να θέτουν τον εαυτό τους άλλοτε υπό την προστασία της μίας, άλλοτε υπό την προστασία των άλλων μεγάλων δυνάμεων της τάξης, των οποίων ο ανταγωνισμός αποτελεί από μόνος του μέρος της μόνιμης κρίσης της αυτοκρατορίας, τους επιτρέπεται να είναι λίγο ή και περισσότερο φιλορώσοι και φιλοκινέζοι, τους επιτρέπεται ακόμη και να είναι "ισλαμιστές": Τουλάχιστον εφόσον συμβιβαστούν με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Σε ποιον ανήκει η κρίση;
Αν η κρίση είναι ο κανόνας και η φυσιολογική κατάσταση της αυτοκρατορίας, αυτό δεν σημαίνει ότι η αυτοκρατορία θα επιβιώσει της κρίσης της. Η καταστροφή της μπορεί να ξεκινήσει οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Όπως έχουν τα πράγματα, ο ίδιος ο πλανήτης θα μπορούσε να φροντίσει γι' αυτό, πράγμα που δεν εξαρτάται από τον αποικισμό των ανθρώπινων κοινωνιών. Θα μπορούσε επίσης να προέλθει από τον σημερινό εξουσιαστικό ανταγωνιστή της, τον θρησκευτικό φασισμό. Η ενσωμάτωσή του στην εξουσία της παγκόσμιας τάξης  δεν είναι ακόμη δεδομένη. Ωστόσο, από την αρχή, στην Αυτοκρατορία υπήρξε και συνεχίζει να υπάρχει αντίσταση σε όλα τα μέρη όπου η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα πραγματικά αγωνίζονται. Η εισβολή στο Ιράκ έγινε για παράδειγμα η αφορμή για ένα παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα.
Από το 2010, η αλυσίδα των μεγάλων δημοκρατικών εξεγέρσεων στον παγκόσμιο Νότο δεν έχει διακοπεί. Η Αυτοκρατορία μπορεί να διακόπτει τις παγκόσμιες μεταναστευτικές κινήσεις ξανά και ξανά. Αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να τις σταματήσει μόνιμα σε κανένα από τα σύνορά της. Ωστόσο, η νίκη ή η ήττα της αυτοκρατορίας εξαρτάται επίσης από την πορεία της αφγανικής ιστορίας η οποία περιγράφεται εδώ και φαίνεται να βρίσκει το προσωρινό και επομένως ανοιχτό τέλος της. Αν και την αυτοκρατορία στο Αφγανιστάν δεν την ενδιέφερε ποτέ πραγματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία και η ισότητα των φύλων, δεκάδες χιλιάδες Αφγανοί-ές  έχουν πάρει σοβαρά αυτές τις υποσχέσεις στα χέρια τους. Στο καθημερινό τους έργο, το οποίο διαρκεί χρόνια, δεν αντιμετώπισαν μόνο τη βία, αλλά και τους εθνοθρησκευτικούς διαχωρισμούς, και έθεσαν σε κίνηση διαδικασίες εκδημοκρατισμού εν μέσω όλης αυτής της καταστροφής, οι οποίες έκαναν την έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρακτική: να δημιουργηθούν συνθήκες στις οποίες ο καθένας μπορεί να προσπαθήσει να καθορίσει ελεύθερα τη δική του και την συλλογική ζωή. Είναι αυτοί-ές, πρώτα απ' όλα, που έχουν τώρα εκτεθεί, των οποίων η πολυετής εργασία, ολόκληρη η ζωή τους, έχει προδοθεί.
Αυτή τη στιγμή, οι περισσότεροι από αυτούς θέλουν απλά να βγουν έξω, και έχουν κάθε δικαίωμα να το κάνουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι δυνάμεις της τάξης της Αυτοκρατορίας επιβεβαιώνουν τώρα τη συναίνεσή τους παντού στο σύνθημα: "Το 2015 δεν πρέπει να επαναληφθεί!" Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα διαπραγματευτούν με τους Ταλιμπάν αύριο, όπως κάνουν με τον Ασάντ, τον Ερντογάν ή τις συμμορίες της Αϊτής. Συνεπώς, η αντίσταση σε αυτή τη συναίνεσης μπορεί μόνο να σημαίνει ότι κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να διασφαλίσουμε ότι αυτό που ήταν μόνο η πρώτη αρχή το 2015, θα επαναληφθεί. Ωστόσο, για να διατηρήσουμε ανοιχτή αυτή την αρχή μιας πολιτικής πέρα από την Αυτοκρατορία και πέρα από την εθνοτική, ρατσιστική και πατριαρχική βία των φασιστών, σημαίνει επίσης να αντιμετωπίσουμε το ανοιχτό ερώτημα πώς μπορεί να καταπολεμηθεί αυτή η βία στο Αφγανιστάν, αλλά και στη Συρία ή την Αϊτή, και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της βίας με την οποία διατηρούνται οι κοινωνικές μας συνθήκες. Το «να επαναληφθεί το 2015» δεν συνιστά ένα γενικό σχέδιο, αλλά σηματοδοτεί αυτό που δεν πρέπει να ξεχαστεί.

Μετάφραση-όχι κατά λέξη-από τα Γερμανικά: Γιώργος Κολέμπας