Ένα κείμενο του συγγραφέα Nir Baram*, το οποίο είναι επίκαιρο για τα συμβαίνοντα στην Παλαιστίνη αυτό τον καιρό και το οποίο μεταφράσαμε από τη γερμανική εφημερίδα Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε:
Έχω επισκεφθεί την οικογένεια του δολοφονηθέντος παλαιστίνιου αγοριού και τώρα ξέρω ότι έχει έρθει η ώρα για μια ηθική επανάσταση. Αυτό που γίνεται δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Είμαι στη σκηνή πένθους της οικογένειας του Abu Chedir. Το σώμα του γιου της Μοχάμεντ, ο οποίος δολοφονήθηκε από Εβραίους εποίκους που τον έκαψαν ζωντανό, βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες. Δεν είμαι μόνος μου εδώ. Έχουν έρθει επίσης πολιτικοί όλων των κομμάτων. Έχουν σταθεί στη μέση της σκηνής δίπλα στον πατέρα του Μοχάμεντ, ο οποίος φαίνεται πολύ κουρασμένος, και μιλούν δυνατά μπροστά στις κάμερες που υπάρχουν γύρω. Βλέπω τρεις έφηβους να κάθονται στην άκρη της σκηνής, δίπλα σε μια πολύχρωμη κουρτίνα και φαίνεται να έχουν βαρεθεί. Έχουν δει το σβησμένο τσιγάρο στο χέρι μου - είναι περίοδος Ραμαζανιού, και δεν επιτρέπεται να καπνίζεις εδώ. Μου δείξανε ένα μέρος πίσω από την κουρτίνα, όπου κρυφά κάπνιζαν. Κάθομαι με τους νέους.
Ένας από αυτούς είναι ο Abu Taha Chedir, ο ξάδελφος του δολοφονηθέντος. Οι άλλοι είναι οι φίλοι του Mustafa και Suliman. Είναι δεκαοκτάρηδες και εργάζονται σε ένα ηλεκτρολογείο. Μιλάμε με ένα μείγμα από αγγλικά, εβραϊκά και αραβικά. Τους λέω ότι οι παππούδες μου ήταν από τη Συρία και την Αίγυπτο και μιλούσαν άπταιστα αραβικά και εγώ μόλις τώρα, στα τριάντα οκτώ μου χρόνια, άρχισα να μαθαίνω τη γλώσσα. Τυπώνουν φράσεις στα αραβικά στο iPhone τους, αφήνουν να μεταφραστούν μέσα από το Google σε εβραϊκά και μου δείχνουν το αποτέλεσμα. Μιλάμε για τους δολοφόνους του Μοχάμεντ, τυπώνουν στο iPhone τους και απαιτούν "ότι τα σπίτια τους να καταστρέφονται, όπως ακριβώς συμβαίνει με τους παλαιστίνιους δολοφόνους".
Μιλάμε για τον Mohammed, με τον οποίο είχαν ραντεβού το βράδυ της απαγωγής του. Ήταν εργατικός και καλόκαρδος, λένε. Ρωτάνε που εργάζομαι. "Γράφω βιβλία", τους λέω. Θέλουν να δουν αποδείξεις. Καθόμαστε και οι τέσσερις μπροστά στο iPhone, και τους δείχνω άρθρο εφημερίδας για μένα. Τους λέω ότι έχω συναντήσει εδώ στο Schoafat μητέρες, που φοβούνται ότι κάτι θα συνβεί στα παιδιά τους. «Εσείς φοβάστε;", τους ρωτώ. «Εμείς δε φοβόμαστε τίποτα», απαντούν.
Η αντίδραση στις δολοφονίες
Στη συνέχεια συστήνομαι στον πατέρα του Μοχάμεντ. Του λέω πόσο τον συναισθάνομαι και ότι νιώθω μεγάλη ντροπή. Με ρωτάει αν έχω δει τις φωτογραφίες. Τον κοιτάζω στα ανοιχτά, κοκκινισμένα από το κλάμα μάτια του και ξέρω ότι δε μπορώ να του πω τίποτα. Επειδή θα είναι μόνο λόγια και έχει ακούσει τόσα πολλά τέτοια. Αλλά μια τέτοια απώλεια, που έχει υποστεί αυτός πατέρας, ο οποίος παρουσιάζει ξανά και ξανά το πως ήταν οι τελευταίες στιγμές του γιου του, όταν κάηκε ζωντανός – Δεν υπάρχουν λόγια. Γεμάτος αμηχανία, θλίψη και ντροπή πάω πίσω στη νεολαία. Μιλάμε για το ποδόσφαιρο, το Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο έχει γίνει τόσο βαρετό για εμάς. Πήρα φωτογραφίες από τον Taha, Mustafa και Suliman. Φωτογραφήθηκα και μαζί τους. Κοντά τους ελάφρωσε λίγο η καρδιά μου.
Όταν φεύγω από την περιοχή Schoafat στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, περνώ από τον καμένο σταθμό. Και όμως άνθρωποι στέκονται μπροστά από ένα κατάστημα που πουλάει γλυκά. Σκέφτομαι πόσο παράξενο είναι: Μια βίαιη σύγκρουση και δύο μέτρα πιο πέρα δε βλέπω κανένα ίχνος.
Στις ημέρες μετά τη δολοφονία των τριών νέων Naftali, Eyal και Gilad από τη Χαμάς ακούστηκαν φωνές από το ισραηλινό κοινό, οι οποίες καλούσαν τους Ισραηλινούς ότι τώρα πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Στις μέρες σαν κι αυτές, όπως ειπώθηκε, δεν χωρά τίποτα δεξιό ή αριστερό, παρά μόνο η ενότητα. Την ίδια στιγμή, ένα μέλος του συντηρητικού Λικούντ λέει ότι οι Άραβες Ισραηλινοί πρέπει πλέον να αντιμετωπίζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να καταλαβαίνουν μόνο ένα: ο χρόνος της προσέγγισης πέρασε ανεπιστρεπτί. Ένας υπουργός της παρούσας κυβέρνησης ζήτησε από το στρατό να «ταράξει συνθέμελα» τα σπίτια στη Λωρίδα της Γάζας. Και ο Naftali Bennett, Υπουργός Εμπορίου και πρόεδρος ενός από τα κυβερνώντα κόμματα, το οποίο έχει στενούς δεσμούς με το κίνημα των εποίκων, απαιτεί αίμα! Τίποτα το ασυνήθιστο για αυτόν. Βιώνουμε μια κατάσταση, όπου το πλήθος των Αράβων καταδιώκεται στους δρόμους, ένας Παλαιστίνιος νέος να έχει σκοτωθεί και ο ξάδελφός του Tarek να έχει κακοποιηθεί από την Ισραηλινή αστυνομία και τους εβραίους σκληροπυρηνικούς, που επιμένουν σε παράνομους εποικισμούς τους στο παλαιστινιακό έδαφος, να καλούν για όλο και περισσότερους τέτοιους οικισμούς: σαν απάντηση στη δολοφονία.
Ένα υποτιθέμενο ηθικό πέπλο, κρύβει τη πραγματικότητα
Απλά συνεχίζεται η ίδια κατάσταση το Ισραήλ. Υπάρχει πάντα δεξιά και αριστερά. Υπάρχουν εκείνοι που κράζουν, και εκείνοι που σιωπούν. Η πλειοψηφία των Ισραηλινών έχει εμπλακεί σε ένα εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα χειραγώγησης, που τη χωρίζει από την πραγματικότητα. Αρνείται να δει τα γεγονότα. Δε θέλουν να ξέρουν τίποτα για τους δύο νέους από τη Baituniya που σκοτώθηκαν από Ισραηλινούς στρατιώτες. Δεν θέλουν να ξέρουν τίποτα για τις απαγωγές των Παλαιστινίων νέων. Επειδή τα γεγονότα, όπως παρουσιάζονται από αυτό το σύστημα ψευδολογίας στο οποίο πολλοί είναι δεσμευμένοι εδώ (τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης εν γνώσει τους το προμηθεύουν με νέες "βεβαιότητες") θα τους έφερνε σε κίνδυνο. Αυτό το σύστημα χειραγώγησης βεβαιώνει, για παράδειγμα, ότι οι Εβραίοι νέοι μας δολοφονήθηκαν απάνθρωπα. Και όταν ένα Παλαιστίνιο παιδί σκοτώνεται, τότε η άμεση δικαιολόγηση διαδίδεται πάραυτα, σαν απόηχος των απαγγελλομένων από ρομπότ ειδήσεων από όλα τα τηλεοπτικά κανάλια.
Υπάρχουν παιδιά που δεν βλάπτουν κανέναν και σκοτώνονται από τις σφαίρες των ισραηλινών στρατιωτών, όπως συνέβη τώρα στην Baituniya. Υπάρχουν σπίτια στη Γάζα που έχουν βομβαρδιστεί. Και δεκάδες περιπτώσεις αθώων της αραβικής νεολαίας, που πυροβολήθηκαν. Είναι όλα δολοφονημένα παιδιά στα μάτια των Παλαιστινίων. Με αυτό οι Παλαιστίνιοι έχουν δίκιο.
Στα ισραηλινά ΜΜΕ επαναλαμβάνεται συνέχεια ο ισχυρισμός ότι ο στρατός του Ισραήλ «δε σκοτώνει τα παιδιά χωρίς λόγο». Και οι Ισραηλινοί συγκατανεύουν με ηθικολογικές εκφράσεις. Πως μπορούν και το ισχυρίζονται αυτό σήμερα, με δεδομένο το γεγονός ότι περισσότερα από χίλια τριακόσια παιδιά Παλαιστινίων σκοτώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό κατά την τελευταία δεκαετία; Η ρομποτική απαγγελία αυτών των ψευδών και η υποτιθέμενη ηθική ανωτερότητα της πλειοψηφίας του ισραηλινού πληθυσμού, αποκρύπτει την πραγματικότητα και προκαλεί μια ψεύτικη, επικίνδυνη αίσθηση, ότι είσαι μόνο θύμα και διωκόμενος.
Το πλήθος πιστεύει στο προπαγανδισμένο χάσμα
Αυτή η ψευδής ηθική ανωτερότητα έφτασε στο αποκορύφωμά της κατά τις ημέρες μετά τη δολοφονία του Mohammed Abu Chedir. Τότε οι δολοφόνοι του νέου ήταν ακόμη άγνωστοι. Οι άνθρωποι πίστευαν ότι η σκληρή αυτή πράξη δεν διαπράχθηκε από τους Εβραίους. Οι πολιτικοί έλεγαν ότι «οι Εβραίοι δεν σκοτώνουν με ένα τέτοιο σκληρό τρόπο». Η απλή αλήθεια είναι ότι οι Εβραίοι δεν διαφέρουν σε αυτό από τα άλλα έθνη. Εβραίοι διαπράττουν και φρικιαστικές δολοφονίες, και πρέπει επιτέλους να είναι έτοιμοι να αναγνωρίσουν αυτό το γεγονός. Αντί αυτού στο Ισραήλ επιτρέπουμε στον εαυτό μας να καταληφθεί από μια μυθική διάθεση μιας μυθολογικού τύπου ηθικής, και να βυθιζόμαστε όλο και βαθύτερα στο βάλτο αυτής της ψευδούς ηθικής ανωτερότητας. Αυτό εξέφρασε η Υπουργός Δικαιοσύνης Tzipi Livni, όταν έγραψε: «Εμάς μας αφαιρέθηκε η πίστη ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με εμάς. Μας αφαιρέθηκε η δυνατότητα να πούμε ότι δεν είμαστε έτσι, ότι μια τέτοια σκληρή, σαδιστική δολοφονία δεν μπορεί να είναι έργο Εβραίων».
Το πιο ξεκάθαρο λοιπόν παράδειγμα αυτής της ψεύτικης ηθικής υπεροχής είναι ότι η ίδια η Ισραηλινός Υπουργός Δικαιοσύνης ήταν μέχρι τώρα προφανώς τόσο πολύ με αυτή την άποψη: ότι όλα τα άλλα έθνη είναι σε θέση να κάνουν βάρβαρες δολοφονίες - και μόνο οι Εβραίοι όχι. Από ποια ιστορική βάση, από ποιά αφήγηση εξήγε αυτή τη βεβαιότητα; Μπορεί να αλλάξει κανείς την πραγματικότητα, επιμένοντας τόσο πεισματάρικα, ότι δεν την αναγνωρίζει;
Ήδη εδώ και χρόνια, μιλά η Ισραηλινή αριστερά για δύο κράτη και τον διαχωρισμό των Εβραίων και Παλαιστινίων. Όλο αυτό το διάστημα πάντα επέμενα να μιλώ και να γράφω για το ρατσισμό στο εσωτερικό της εβραϊκής κοινωνίας προς «μη Εβραίους». Στα μάτια μου, αυτό είναι το πιο φλέγον ζήτημα! Η κατοχή είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας του Ισραήλ να σεβαστεί τα δικαιώματα των μη-Εβραίων. Το θέμα περιπλέκεται από το γεγονός ότι πολλοί Εβραίοι - από την προπαγάνδα αυτών που διασπείρουν τον πανικό, που χρησιμοποιούν το Ολοκαύτωμα για τους δικούς τους σκοπούς και παίζουν με τον φόβο ότι είμαστε απλώς «ένα βήμα μακριά από το Άουσβιτς» - ζουν με την αίσθηση της ηθικής υπεροχής και του θύματος ταυτόχρονα. Αν κάποιος προστατεύεται από τέτοια συναισθήματα, δεν μπορεί να δει στον καθρέφτη. Είναι απασχολημένος με δικαιολογίες, με τον ισχυρισμό ότι οι Εβραίοι του Ισραήλ είναι "για τη ζωή", ενώ από την άλλη, οι Παλαιστίνιοι είναι "για το θάνατο". Μετά από 47 χρόνια κατοχής, μετά από συλλήψεις, δολοφονίες, δήμευση της γης και μόνιμη καταστολή στην καθημερινή ζωή, ο Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu μιλά πραγματικά για ένα «ηθικό χάσμα» μεταξύ «ημών και των Παλαιστινίων", και ο κόσμος τον πιστεύει.
Επανάσταση ενάντια στη δηλητηριασμένη σκέψη
Η αίσθηση της ηθικής ανωτερότητας έγινε μια εθνική παθολογία που τυφλώνει τους Ισραηλινούς και καθυστερεί μια πολιτική λύση στο πρόβλημα της κατοχής: Δεν υπάρχει κανένας λόγος για μια τολμηρή πολιτική πρωτοβουλία, αν νομίζει κανείς ότι βρίσκεται από την πλευρά της σίγουρης ηθικής του θύματος. Τις τελευταίες εβδομάδες, γνώριζα συνεχώς ανθρώπους οι οποίοι ήταν συγκλονισμένοι από τον καθημερινό ρατσισμό που βίωσαν σε όλη τη χώρα, ως αποτέλεσμα της δολοφονίας των τριών εβραίων φοιτητών της θεολογίας. Φαίνεται σαν το άρμα της χειραγώγησης να εμφανίζει ρωγμές, οι άνθρωποι θέλουν να δράσουν.
Για πολλά χρόνια, όπως είπα, η Αριστερά προωθούσε την ιδέα της λύσης των δύο κρατών. Αλλά δεν είναι μόνο ότι αυτό το όραμα δεν έχει υλοποιηθεί ποτέ. Όλο αυτό το διάστημα η Αριστερά έχασε το ισραηλινό παρών από τα μάτια της. Δεν κατάφερε να φέρει σε πέρας το σημαντικότερο καθήκον της: να καταπολεμήσει τον καθημερινό ρατσισμό και να αγωνισθεί για την ισότητα όλων των ανθρώπων που ζουν εδώ.
Περισσότερο από το κήρυγμα της ιδέας των δύο κρατών και από την υποστήριξη των νέων άκαρπων διαπραγματεύσεων υπό αμερικανική διαμεσολάβηση, η πραγματική αποστολή της αριστεράς αυτή την ώρα θα είναι: να ξυπνήσει τον πληθυσμό των εβραίων από την πλάνη τους. Ότι δεν χρειάζεται να ζουν σε μια κοινωνία όπου γίνεται συνεχώς λόγος για Εβραίους κατά των μη-Εβραίων, για Εβραίους εναντίον των Παλαιστινίων, Ισραηλινών ενάντια στους "goyim". Αυτός ο δηλητηριασμένος τρόπος σκέψης μας έχει διαμορφώσει καιρό τώρα, πρέπει να τον καταπολεμήσουμε. Τα δύο κράτη δεν θα φέρουν τέλος στο ρατσισμό. Η ισραηλινή κοινωνία χρειάζεται μια ριζική επανάσταση στο σύστημα των αξιών της.
Η ώρα της απόφασης;
Την Τρίτη το βράδυ οι σειρήνες ουρλιάζουν στο Τελ Αβίβ. Το κτίριο που μένουμε στην πλατεία Ράμπιν δεν έχει καταφύγιο, έτσι έχουμε συγκεντρωθεί όλοι στο κλιμακοστάσιο. Δύο άνδρες που κρατούν τα μωρά τους στην αγκαλιά, δύο ηλικιωμένες κυρίες και εγώ. "Πού είναι οι άλλοι γείτονες, τι απογοήτευση;" είπε ένας από τους άνδρες, και γελάμε. Μετά από λίγα λεπτά ακούμε έναν υπόκωφο θόρυβο από επάνω μας, η πόλη βομβαρδίζεται με πυραύλους. Δεν θα είναι η τελευταία φορά που μαζευόμαστε εδώ. Επιστροφή στο διαμέρισμα, διάβασα ένα άρθρο της φοιτήτριας Abeer Ayyoub, η οποία ζει στην πόλη της Γάζας: «Είναι η πρώτη επίθεση, που βιώνουν οι δύο μικρές ανιψιές μου. Δεν είναι καν τριών ετών, και δεν υπάρχει τίποτα που μπορώ να κάνω για να τις ηρεμήσω. Όταν οι βόμβες πέφτουν, κλαίνε. Μπορώ μόνο να τις παίρνω αγκαλιά και να τους λέω: είναι μόνο απλά πυροτεχνήματα»
Το Ισραήλ επιτέθηκε και πάλι στη Λωρίδα της Γάζας. Η Χαμάς βομβαρδίζει τις πόλεις στο νότο που έχουν υποστεί τόσα πολλά τα τελευταία χρόνια, και τις πόλεις του κέντρου, όπως το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ ανταποδίδει πολλαπλάσια. Και πάλι υπάρχουν στρατιωτικές επιχειρήσεις, και πάλι πυροβολισμοί, και πάλι θάνατος και φοβερά δεινά. Παντού η ίδια στερεότυπη στρατιωτική γλώσσα η οποία αναφέρεται σε στόχους, σε ενόπλους και πυρκαγιές. Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτό, είναι τα ίδια που αναφέρονται εδώ και χρόνια! Οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση αρχίζει και τελειώνει πάντοτε στο ίδιο σημείο. Ένας φαύλος κύκλος των επιχειρήσεων και της ρουτίνας.
Την Τρίτη το βράδυ βλέπω μαζί με έναν ξένο συγγραφέα το παιχνίδι Γερμανία-Βραζιλία. Θαυμάζουμε. Και αυτό μου θυμίζει το δέκατο τραγούδι του Δάντη "Inferno". Ο Dante και Virgil περπατούν ανάμεσα σε καιγόμενα φέρετρα. Ο Dante ζητά να του επιτραπεί να μιλήσει με ένα νεκρό. Η επιθυμία του εκπληρώνεται, καθώς ο Farinata ανορθώνεται από ένα από τα φέρετρα και του απευθύνεται. Όταν ακούει για τους προγόνους του Δάντη, λέει: ήταν πολύ κακοί εχθροί των προγόνων μου, του εαυτού μου και της πλευράς μου, και γι 'αυτό τους απέλασα δύο φορές μαζικά.
Ο Dante, ο οποίος είχε ζήσει ο ίδιος τα γεγονότα μετά τον θάνατο του Farinata, απαντά: «Αν και είχαν απελαθεί, επέστρεψαν γρήγορα πίσω δύο φορές από παντού» . Σε ένα φαινομενικά ατελείωτο κύκλο πολέμων, εκδίκησης και τιμωρίας, κάθε νικητής θα ηττηθεί σε κάποιο σημείο, και κάθε χαμένος θα κερδίσει κάποτε. Αλλά το μόνο πράγμα που παραμένει βέβαιο, είναι οι νεκροί που διαμαρτύρονται.
Πάντα από εκδίκηση σε εκδίκηση, από επιχείρηση σε επιχείρηση - ζούμε σε μια αυξανόμενη απελπισία χωρίς μια εικόνα για το μέλλον. Κανείς στο Ισραήλ δε μπορεί να φανταστεί πώς μπορεί να είναι η χώρα σε είκοσι χρόνια – αυτό δημιουργεί πάρα πολύ φόβο. Σε ειλικρινείς στιγμές, το ομολογώ και εγώ ο ίδιος, αμφιβάλω ότι υπάρχει η πιθανότητα τελικά να είναι διαφορετικά. Υπάρχουν λόγοι γι 'αυτή την απελπισία. Αλλά πρέπει να πιστέψουμε ότι μια αλλαγή στην κοινωνία μας είναι δυνατή. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για να κλαψουρίζουμε και δεν υπάρχει χρόνος για να συνεχιστεί αυτή η νοοτροπία των «πυροβολισμών και του κλάματος» της αριστεράς. Ακόμα κι αν αυτό προωθείται σαν προϊόν από τους καλύτερους ισραηλινούς συγγραφείς, σκηνοθέτες και διανοούμενους με παγκόσμια επιτυχία. Ο καιρός του να "πυροβολείς και να κλαίς" έχει περάσει. Χρειαζόμαστε τώρα ένα πολιτικό σχέδιο, το οποίο να συνδέει τον αγώνα κατά του ρατσισμού με μια προοπτική για το μέλλον, που θα είναι η κοινή ζωή, δικαιοσύνη και ισότητα και όχι ο διαχωρισμός και η απομόνωση.
Δε μπορώ να θυμηθώ καμία εποχή στην οποία, τόσο πολλοί Ισραηλινοί να ήταν τόσο απελπισμένοι, όπως είναι σήμερα. Η γενιά μου έχει σχεδόν χάσει τη πίστη της ότι θα είναι σε θέση να διαμορφώσει το δικό της μέλλον. Αλλά είμαστε αποφασισμένοι να δράσουμε. Και τώρα μπορεί να έχει έρθει η αποφασιστική ώρα.
Nir Baram
*Ο συγγραφέας Nir Baram γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1976, έχει αγωνιστεί για ίσα δικαιώματα για τους Παλαιστίνιους και για την ειρήνη στο Ισραήλ.
Πηγή: http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/debatten/der-schriftsteller-nir-baram-zur-zukunft-israels-13036603.html
Έχω επισκεφθεί την οικογένεια του δολοφονηθέντος παλαιστίνιου αγοριού και τώρα ξέρω ότι έχει έρθει η ώρα για μια ηθική επανάσταση. Αυτό που γίνεται δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Είμαι στη σκηνή πένθους της οικογένειας του Abu Chedir. Το σώμα του γιου της Μοχάμεντ, ο οποίος δολοφονήθηκε από Εβραίους εποίκους που τον έκαψαν ζωντανό, βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες. Δεν είμαι μόνος μου εδώ. Έχουν έρθει επίσης πολιτικοί όλων των κομμάτων. Έχουν σταθεί στη μέση της σκηνής δίπλα στον πατέρα του Μοχάμεντ, ο οποίος φαίνεται πολύ κουρασμένος, και μιλούν δυνατά μπροστά στις κάμερες που υπάρχουν γύρω. Βλέπω τρεις έφηβους να κάθονται στην άκρη της σκηνής, δίπλα σε μια πολύχρωμη κουρτίνα και φαίνεται να έχουν βαρεθεί. Έχουν δει το σβησμένο τσιγάρο στο χέρι μου - είναι περίοδος Ραμαζανιού, και δεν επιτρέπεται να καπνίζεις εδώ. Μου δείξανε ένα μέρος πίσω από την κουρτίνα, όπου κρυφά κάπνιζαν. Κάθομαι με τους νέους.
Ένας από αυτούς είναι ο Abu Taha Chedir, ο ξάδελφος του δολοφονηθέντος. Οι άλλοι είναι οι φίλοι του Mustafa και Suliman. Είναι δεκαοκτάρηδες και εργάζονται σε ένα ηλεκτρολογείο. Μιλάμε με ένα μείγμα από αγγλικά, εβραϊκά και αραβικά. Τους λέω ότι οι παππούδες μου ήταν από τη Συρία και την Αίγυπτο και μιλούσαν άπταιστα αραβικά και εγώ μόλις τώρα, στα τριάντα οκτώ μου χρόνια, άρχισα να μαθαίνω τη γλώσσα. Τυπώνουν φράσεις στα αραβικά στο iPhone τους, αφήνουν να μεταφραστούν μέσα από το Google σε εβραϊκά και μου δείχνουν το αποτέλεσμα. Μιλάμε για τους δολοφόνους του Μοχάμεντ, τυπώνουν στο iPhone τους και απαιτούν "ότι τα σπίτια τους να καταστρέφονται, όπως ακριβώς συμβαίνει με τους παλαιστίνιους δολοφόνους".
Μιλάμε για τον Mohammed, με τον οποίο είχαν ραντεβού το βράδυ της απαγωγής του. Ήταν εργατικός και καλόκαρδος, λένε. Ρωτάνε που εργάζομαι. "Γράφω βιβλία", τους λέω. Θέλουν να δουν αποδείξεις. Καθόμαστε και οι τέσσερις μπροστά στο iPhone, και τους δείχνω άρθρο εφημερίδας για μένα. Τους λέω ότι έχω συναντήσει εδώ στο Schoafat μητέρες, που φοβούνται ότι κάτι θα συνβεί στα παιδιά τους. «Εσείς φοβάστε;", τους ρωτώ. «Εμείς δε φοβόμαστε τίποτα», απαντούν.
Η αντίδραση στις δολοφονίες
Στη συνέχεια συστήνομαι στον πατέρα του Μοχάμεντ. Του λέω πόσο τον συναισθάνομαι και ότι νιώθω μεγάλη ντροπή. Με ρωτάει αν έχω δει τις φωτογραφίες. Τον κοιτάζω στα ανοιχτά, κοκκινισμένα από το κλάμα μάτια του και ξέρω ότι δε μπορώ να του πω τίποτα. Επειδή θα είναι μόνο λόγια και έχει ακούσει τόσα πολλά τέτοια. Αλλά μια τέτοια απώλεια, που έχει υποστεί αυτός πατέρας, ο οποίος παρουσιάζει ξανά και ξανά το πως ήταν οι τελευταίες στιγμές του γιου του, όταν κάηκε ζωντανός – Δεν υπάρχουν λόγια. Γεμάτος αμηχανία, θλίψη και ντροπή πάω πίσω στη νεολαία. Μιλάμε για το ποδόσφαιρο, το Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο έχει γίνει τόσο βαρετό για εμάς. Πήρα φωτογραφίες από τον Taha, Mustafa και Suliman. Φωτογραφήθηκα και μαζί τους. Κοντά τους ελάφρωσε λίγο η καρδιά μου.
Όταν φεύγω από την περιοχή Schoafat στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, περνώ από τον καμένο σταθμό. Και όμως άνθρωποι στέκονται μπροστά από ένα κατάστημα που πουλάει γλυκά. Σκέφτομαι πόσο παράξενο είναι: Μια βίαιη σύγκρουση και δύο μέτρα πιο πέρα δε βλέπω κανένα ίχνος.
Στις ημέρες μετά τη δολοφονία των τριών νέων Naftali, Eyal και Gilad από τη Χαμάς ακούστηκαν φωνές από το ισραηλινό κοινό, οι οποίες καλούσαν τους Ισραηλινούς ότι τώρα πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Στις μέρες σαν κι αυτές, όπως ειπώθηκε, δεν χωρά τίποτα δεξιό ή αριστερό, παρά μόνο η ενότητα. Την ίδια στιγμή, ένα μέλος του συντηρητικού Λικούντ λέει ότι οι Άραβες Ισραηλινοί πρέπει πλέον να αντιμετωπίζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να καταλαβαίνουν μόνο ένα: ο χρόνος της προσέγγισης πέρασε ανεπιστρεπτί. Ένας υπουργός της παρούσας κυβέρνησης ζήτησε από το στρατό να «ταράξει συνθέμελα» τα σπίτια στη Λωρίδα της Γάζας. Και ο Naftali Bennett, Υπουργός Εμπορίου και πρόεδρος ενός από τα κυβερνώντα κόμματα, το οποίο έχει στενούς δεσμούς με το κίνημα των εποίκων, απαιτεί αίμα! Τίποτα το ασυνήθιστο για αυτόν. Βιώνουμε μια κατάσταση, όπου το πλήθος των Αράβων καταδιώκεται στους δρόμους, ένας Παλαιστίνιος νέος να έχει σκοτωθεί και ο ξάδελφός του Tarek να έχει κακοποιηθεί από την Ισραηλινή αστυνομία και τους εβραίους σκληροπυρηνικούς, που επιμένουν σε παράνομους εποικισμούς τους στο παλαιστινιακό έδαφος, να καλούν για όλο και περισσότερους τέτοιους οικισμούς: σαν απάντηση στη δολοφονία.
Ένα υποτιθέμενο ηθικό πέπλο, κρύβει τη πραγματικότητα
Απλά συνεχίζεται η ίδια κατάσταση το Ισραήλ. Υπάρχει πάντα δεξιά και αριστερά. Υπάρχουν εκείνοι που κράζουν, και εκείνοι που σιωπούν. Η πλειοψηφία των Ισραηλινών έχει εμπλακεί σε ένα εξαιρετικά πολύπλοκο σύστημα χειραγώγησης, που τη χωρίζει από την πραγματικότητα. Αρνείται να δει τα γεγονότα. Δε θέλουν να ξέρουν τίποτα για τους δύο νέους από τη Baituniya που σκοτώθηκαν από Ισραηλινούς στρατιώτες. Δεν θέλουν να ξέρουν τίποτα για τις απαγωγές των Παλαιστινίων νέων. Επειδή τα γεγονότα, όπως παρουσιάζονται από αυτό το σύστημα ψευδολογίας στο οποίο πολλοί είναι δεσμευμένοι εδώ (τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης εν γνώσει τους το προμηθεύουν με νέες "βεβαιότητες") θα τους έφερνε σε κίνδυνο. Αυτό το σύστημα χειραγώγησης βεβαιώνει, για παράδειγμα, ότι οι Εβραίοι νέοι μας δολοφονήθηκαν απάνθρωπα. Και όταν ένα Παλαιστίνιο παιδί σκοτώνεται, τότε η άμεση δικαιολόγηση διαδίδεται πάραυτα, σαν απόηχος των απαγγελλομένων από ρομπότ ειδήσεων από όλα τα τηλεοπτικά κανάλια.
Υπάρχουν παιδιά που δεν βλάπτουν κανέναν και σκοτώνονται από τις σφαίρες των ισραηλινών στρατιωτών, όπως συνέβη τώρα στην Baituniya. Υπάρχουν σπίτια στη Γάζα που έχουν βομβαρδιστεί. Και δεκάδες περιπτώσεις αθώων της αραβικής νεολαίας, που πυροβολήθηκαν. Είναι όλα δολοφονημένα παιδιά στα μάτια των Παλαιστινίων. Με αυτό οι Παλαιστίνιοι έχουν δίκιο.
Στα ισραηλινά ΜΜΕ επαναλαμβάνεται συνέχεια ο ισχυρισμός ότι ο στρατός του Ισραήλ «δε σκοτώνει τα παιδιά χωρίς λόγο». Και οι Ισραηλινοί συγκατανεύουν με ηθικολογικές εκφράσεις. Πως μπορούν και το ισχυρίζονται αυτό σήμερα, με δεδομένο το γεγονός ότι περισσότερα από χίλια τριακόσια παιδιά Παλαιστινίων σκοτώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό κατά την τελευταία δεκαετία; Η ρομποτική απαγγελία αυτών των ψευδών και η υποτιθέμενη ηθική ανωτερότητα της πλειοψηφίας του ισραηλινού πληθυσμού, αποκρύπτει την πραγματικότητα και προκαλεί μια ψεύτικη, επικίνδυνη αίσθηση, ότι είσαι μόνο θύμα και διωκόμενος.
Το πλήθος πιστεύει στο προπαγανδισμένο χάσμα
Αυτή η ψευδής ηθική ανωτερότητα έφτασε στο αποκορύφωμά της κατά τις ημέρες μετά τη δολοφονία του Mohammed Abu Chedir. Τότε οι δολοφόνοι του νέου ήταν ακόμη άγνωστοι. Οι άνθρωποι πίστευαν ότι η σκληρή αυτή πράξη δεν διαπράχθηκε από τους Εβραίους. Οι πολιτικοί έλεγαν ότι «οι Εβραίοι δεν σκοτώνουν με ένα τέτοιο σκληρό τρόπο». Η απλή αλήθεια είναι ότι οι Εβραίοι δεν διαφέρουν σε αυτό από τα άλλα έθνη. Εβραίοι διαπράττουν και φρικιαστικές δολοφονίες, και πρέπει επιτέλους να είναι έτοιμοι να αναγνωρίσουν αυτό το γεγονός. Αντί αυτού στο Ισραήλ επιτρέπουμε στον εαυτό μας να καταληφθεί από μια μυθική διάθεση μιας μυθολογικού τύπου ηθικής, και να βυθιζόμαστε όλο και βαθύτερα στο βάλτο αυτής της ψευδούς ηθικής ανωτερότητας. Αυτό εξέφρασε η Υπουργός Δικαιοσύνης Tzipi Livni, όταν έγραψε: «Εμάς μας αφαιρέθηκε η πίστη ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με εμάς. Μας αφαιρέθηκε η δυνατότητα να πούμε ότι δεν είμαστε έτσι, ότι μια τέτοια σκληρή, σαδιστική δολοφονία δεν μπορεί να είναι έργο Εβραίων».
Το πιο ξεκάθαρο λοιπόν παράδειγμα αυτής της ψεύτικης ηθικής υπεροχής είναι ότι η ίδια η Ισραηλινός Υπουργός Δικαιοσύνης ήταν μέχρι τώρα προφανώς τόσο πολύ με αυτή την άποψη: ότι όλα τα άλλα έθνη είναι σε θέση να κάνουν βάρβαρες δολοφονίες - και μόνο οι Εβραίοι όχι. Από ποια ιστορική βάση, από ποιά αφήγηση εξήγε αυτή τη βεβαιότητα; Μπορεί να αλλάξει κανείς την πραγματικότητα, επιμένοντας τόσο πεισματάρικα, ότι δεν την αναγνωρίζει;
Ήδη εδώ και χρόνια, μιλά η Ισραηλινή αριστερά για δύο κράτη και τον διαχωρισμό των Εβραίων και Παλαιστινίων. Όλο αυτό το διάστημα πάντα επέμενα να μιλώ και να γράφω για το ρατσισμό στο εσωτερικό της εβραϊκής κοινωνίας προς «μη Εβραίους». Στα μάτια μου, αυτό είναι το πιο φλέγον ζήτημα! Η κατοχή είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας του Ισραήλ να σεβαστεί τα δικαιώματα των μη-Εβραίων. Το θέμα περιπλέκεται από το γεγονός ότι πολλοί Εβραίοι - από την προπαγάνδα αυτών που διασπείρουν τον πανικό, που χρησιμοποιούν το Ολοκαύτωμα για τους δικούς τους σκοπούς και παίζουν με τον φόβο ότι είμαστε απλώς «ένα βήμα μακριά από το Άουσβιτς» - ζουν με την αίσθηση της ηθικής υπεροχής και του θύματος ταυτόχρονα. Αν κάποιος προστατεύεται από τέτοια συναισθήματα, δεν μπορεί να δει στον καθρέφτη. Είναι απασχολημένος με δικαιολογίες, με τον ισχυρισμό ότι οι Εβραίοι του Ισραήλ είναι "για τη ζωή", ενώ από την άλλη, οι Παλαιστίνιοι είναι "για το θάνατο". Μετά από 47 χρόνια κατοχής, μετά από συλλήψεις, δολοφονίες, δήμευση της γης και μόνιμη καταστολή στην καθημερινή ζωή, ο Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu μιλά πραγματικά για ένα «ηθικό χάσμα» μεταξύ «ημών και των Παλαιστινίων", και ο κόσμος τον πιστεύει.
Επανάσταση ενάντια στη δηλητηριασμένη σκέψη
Η αίσθηση της ηθικής ανωτερότητας έγινε μια εθνική παθολογία που τυφλώνει τους Ισραηλινούς και καθυστερεί μια πολιτική λύση στο πρόβλημα της κατοχής: Δεν υπάρχει κανένας λόγος για μια τολμηρή πολιτική πρωτοβουλία, αν νομίζει κανείς ότι βρίσκεται από την πλευρά της σίγουρης ηθικής του θύματος. Τις τελευταίες εβδομάδες, γνώριζα συνεχώς ανθρώπους οι οποίοι ήταν συγκλονισμένοι από τον καθημερινό ρατσισμό που βίωσαν σε όλη τη χώρα, ως αποτέλεσμα της δολοφονίας των τριών εβραίων φοιτητών της θεολογίας. Φαίνεται σαν το άρμα της χειραγώγησης να εμφανίζει ρωγμές, οι άνθρωποι θέλουν να δράσουν.
Για πολλά χρόνια, όπως είπα, η Αριστερά προωθούσε την ιδέα της λύσης των δύο κρατών. Αλλά δεν είναι μόνο ότι αυτό το όραμα δεν έχει υλοποιηθεί ποτέ. Όλο αυτό το διάστημα η Αριστερά έχασε το ισραηλινό παρών από τα μάτια της. Δεν κατάφερε να φέρει σε πέρας το σημαντικότερο καθήκον της: να καταπολεμήσει τον καθημερινό ρατσισμό και να αγωνισθεί για την ισότητα όλων των ανθρώπων που ζουν εδώ.
Περισσότερο από το κήρυγμα της ιδέας των δύο κρατών και από την υποστήριξη των νέων άκαρπων διαπραγματεύσεων υπό αμερικανική διαμεσολάβηση, η πραγματική αποστολή της αριστεράς αυτή την ώρα θα είναι: να ξυπνήσει τον πληθυσμό των εβραίων από την πλάνη τους. Ότι δεν χρειάζεται να ζουν σε μια κοινωνία όπου γίνεται συνεχώς λόγος για Εβραίους κατά των μη-Εβραίων, για Εβραίους εναντίον των Παλαιστινίων, Ισραηλινών ενάντια στους "goyim". Αυτός ο δηλητηριασμένος τρόπος σκέψης μας έχει διαμορφώσει καιρό τώρα, πρέπει να τον καταπολεμήσουμε. Τα δύο κράτη δεν θα φέρουν τέλος στο ρατσισμό. Η ισραηλινή κοινωνία χρειάζεται μια ριζική επανάσταση στο σύστημα των αξιών της.
Η ώρα της απόφασης;
Την Τρίτη το βράδυ οι σειρήνες ουρλιάζουν στο Τελ Αβίβ. Το κτίριο που μένουμε στην πλατεία Ράμπιν δεν έχει καταφύγιο, έτσι έχουμε συγκεντρωθεί όλοι στο κλιμακοστάσιο. Δύο άνδρες που κρατούν τα μωρά τους στην αγκαλιά, δύο ηλικιωμένες κυρίες και εγώ. "Πού είναι οι άλλοι γείτονες, τι απογοήτευση;" είπε ένας από τους άνδρες, και γελάμε. Μετά από λίγα λεπτά ακούμε έναν υπόκωφο θόρυβο από επάνω μας, η πόλη βομβαρδίζεται με πυραύλους. Δεν θα είναι η τελευταία φορά που μαζευόμαστε εδώ. Επιστροφή στο διαμέρισμα, διάβασα ένα άρθρο της φοιτήτριας Abeer Ayyoub, η οποία ζει στην πόλη της Γάζας: «Είναι η πρώτη επίθεση, που βιώνουν οι δύο μικρές ανιψιές μου. Δεν είναι καν τριών ετών, και δεν υπάρχει τίποτα που μπορώ να κάνω για να τις ηρεμήσω. Όταν οι βόμβες πέφτουν, κλαίνε. Μπορώ μόνο να τις παίρνω αγκαλιά και να τους λέω: είναι μόνο απλά πυροτεχνήματα»
Το Ισραήλ επιτέθηκε και πάλι στη Λωρίδα της Γάζας. Η Χαμάς βομβαρδίζει τις πόλεις στο νότο που έχουν υποστεί τόσα πολλά τα τελευταία χρόνια, και τις πόλεις του κέντρου, όπως το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ ανταποδίδει πολλαπλάσια. Και πάλι υπάρχουν στρατιωτικές επιχειρήσεις, και πάλι πυροβολισμοί, και πάλι θάνατος και φοβερά δεινά. Παντού η ίδια στερεότυπη στρατιωτική γλώσσα η οποία αναφέρεται σε στόχους, σε ενόπλους και πυρκαγιές. Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτό, είναι τα ίδια που αναφέρονται εδώ και χρόνια! Οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση αρχίζει και τελειώνει πάντοτε στο ίδιο σημείο. Ένας φαύλος κύκλος των επιχειρήσεων και της ρουτίνας.
Την Τρίτη το βράδυ βλέπω μαζί με έναν ξένο συγγραφέα το παιχνίδι Γερμανία-Βραζιλία. Θαυμάζουμε. Και αυτό μου θυμίζει το δέκατο τραγούδι του Δάντη "Inferno". Ο Dante και Virgil περπατούν ανάμεσα σε καιγόμενα φέρετρα. Ο Dante ζητά να του επιτραπεί να μιλήσει με ένα νεκρό. Η επιθυμία του εκπληρώνεται, καθώς ο Farinata ανορθώνεται από ένα από τα φέρετρα και του απευθύνεται. Όταν ακούει για τους προγόνους του Δάντη, λέει: ήταν πολύ κακοί εχθροί των προγόνων μου, του εαυτού μου και της πλευράς μου, και γι 'αυτό τους απέλασα δύο φορές μαζικά.
Ο Dante, ο οποίος είχε ζήσει ο ίδιος τα γεγονότα μετά τον θάνατο του Farinata, απαντά: «Αν και είχαν απελαθεί, επέστρεψαν γρήγορα πίσω δύο φορές από παντού» . Σε ένα φαινομενικά ατελείωτο κύκλο πολέμων, εκδίκησης και τιμωρίας, κάθε νικητής θα ηττηθεί σε κάποιο σημείο, και κάθε χαμένος θα κερδίσει κάποτε. Αλλά το μόνο πράγμα που παραμένει βέβαιο, είναι οι νεκροί που διαμαρτύρονται.
Πάντα από εκδίκηση σε εκδίκηση, από επιχείρηση σε επιχείρηση - ζούμε σε μια αυξανόμενη απελπισία χωρίς μια εικόνα για το μέλλον. Κανείς στο Ισραήλ δε μπορεί να φανταστεί πώς μπορεί να είναι η χώρα σε είκοσι χρόνια – αυτό δημιουργεί πάρα πολύ φόβο. Σε ειλικρινείς στιγμές, το ομολογώ και εγώ ο ίδιος, αμφιβάλω ότι υπάρχει η πιθανότητα τελικά να είναι διαφορετικά. Υπάρχουν λόγοι γι 'αυτή την απελπισία. Αλλά πρέπει να πιστέψουμε ότι μια αλλαγή στην κοινωνία μας είναι δυνατή. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για να κλαψουρίζουμε και δεν υπάρχει χρόνος για να συνεχιστεί αυτή η νοοτροπία των «πυροβολισμών και του κλάματος» της αριστεράς. Ακόμα κι αν αυτό προωθείται σαν προϊόν από τους καλύτερους ισραηλινούς συγγραφείς, σκηνοθέτες και διανοούμενους με παγκόσμια επιτυχία. Ο καιρός του να "πυροβολείς και να κλαίς" έχει περάσει. Χρειαζόμαστε τώρα ένα πολιτικό σχέδιο, το οποίο να συνδέει τον αγώνα κατά του ρατσισμού με μια προοπτική για το μέλλον, που θα είναι η κοινή ζωή, δικαιοσύνη και ισότητα και όχι ο διαχωρισμός και η απομόνωση.
Δε μπορώ να θυμηθώ καμία εποχή στην οποία, τόσο πολλοί Ισραηλινοί να ήταν τόσο απελπισμένοι, όπως είναι σήμερα. Η γενιά μου έχει σχεδόν χάσει τη πίστη της ότι θα είναι σε θέση να διαμορφώσει το δικό της μέλλον. Αλλά είμαστε αποφασισμένοι να δράσουμε. Και τώρα μπορεί να έχει έρθει η αποφασιστική ώρα.
Nir Baram
*Ο συγγραφέας Nir Baram γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1976, έχει αγωνιστεί για ίσα δικαιώματα για τους Παλαιστίνιους και για την ειρήνη στο Ισραήλ.
Πηγή: http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/debatten/der-schriftsteller-nir-baram-zur-zukunft-israels-13036603.html
RSS Feed
