Η βασική κατεύθυνση που ήδη έχει αρχίσει να γίνεται αισθητή είναι η συγκρότηση ενός αυταρχικού κρατισμού. Το πολιτικό προσωπικό θα είναι, πια, αποστειρωμένο από τις λαϊκές αντιδράσεις. Αυτό θα επιτυγχάνεται μέσω ενός συνολικού πολυεπίπεδου πλαισίου: α) Μεταβίβαση πάρα πολλών αρμοδιοτήτων σε διεθνικά όργανα (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ ). Οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί θα θεωρούνται αναρμόδιοι για ένα πλήθος ζητημάτων και οι βουλευτές απλώς θα επικυρώνουν τις αποφάσεις των διεθνικών οργάνων. β) περιορισμό του εκλεγμένου πολιτικού προσωπικού (μείωση αριθμού δημάρχων, αντικατάσταση των 58 νομαρχών από 13 περιφερειάρχες, συζητούμενη μείωση του αριθμού των βουλευτών) γ) περαιτέρω αναβάθμιση του ρόλου της κυβέρνησης όπου οι βουλευτές δεν μπορούν ούτε τροποποιήσεις να κάνουν στα νομοσχέδια ενώ οι κορυφές της δημόσιας διοίκησης αποκτούν αναβαθμισμένο ρόλο κωδικοποιώντας και εξειδικεύοντας την εφαρμογή των νόμων.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλοι πυλώνες που στηρίζουν αυτή την αυταρχική μετάλλαξη: Δημιουργείται ένα κράτος στρατηγείο το οποίο εκχωρεί ένα σημαντικό μέρος των λειτουργιών του στο ιδιωτικό κεφάλαιο (χαρακτηριστικά παραδείγματα τα ΣΔΙΤ, η συζητούμενη κατάργηση των υπηρεσιών καθαριότητας από τους Δήμους ακόμα και η δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων) και σε αυτό παραμένουν μόνο οι επιτελικές δραστηριότητες χάραξης κεντρικών πολιτικών. Ταυτόχρονα δημιουργείται ένα καθεστώς εκτάκτου ανάγκης στο οποίο οι πάσης φύσης νομοθετικές μεταρρυθμίσεις είναι επιτρεπτές και ο στόχος είναι η αναίρεση ορισμένων σταθερών και της κανονικότητας. Κανείς δε γνωρίζει τι εισοδήματα έχει γιατί κάθε λίγο και λιγάκι η κυβέρνηση αποφασίζει αναδρομικά περικοπές και φορολόγηση. Η εργασιακή μονιμότητα στο δημόσιο τείνει να εξαλειφθεί ενώ προωθείται η πλήρης εργασιακή και μισθολογική απελευθέρωση και στον ιδιωτικό τομέα. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει και το δικαικό σύστημα, αποτελώντας σε σημαντικό βαθμό εμφανή κυβερνητικό εντολοδόχο. Από την περίοδο, της σχετικής αυτονομίας του δικαστικού κλάδου όπου το Ε' τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας απαγόρευε ως καταστροφική τη δημιουργία γηπέδου και πολυκαταστημάτων στον Ελαιώνα, βρισκόμαστε στη σημερινή εποχή όπου το μνημόνιο κρίνεται συνταγματικό και απαγορεύεται η επιδίκαση αναδρομικών αυξήσεων λόγω της «κακής κατάστασης της οικονομίας». Τελευταίο αλλά όχι έσχατο βασική ψηφίδα στο μωσαϊκό του αυταρχικού κρατισμού αποτελεί η σκλήρυνση των κατασταλτικών μηχανισμών. Γι' αυτό άλλωστε οι μόνοι κλάδοι που γίνονται αθρόες προσλήψεις είναι των σωμάτων ασφαλείας.
Ωστόσο σε αυτό πλαίσιο οι τελευταίες εξελίξεις εμφανίζουν και σημαντικές αντιφάσεις. Η απόφαση για νέα περιστολή των αμοιβών των ειδικών μισθολογίων δημιούργησε οξυμένες αντιδράσεις και στο εσωτερικό του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους, γεγονός πρωτοφανέρωτο για την σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Οι δικαστικοί βρίσκονται να απεργούν και οι αστυνομικοί να δηλώνουν πως θα κάνουν λευκή απεργία στις διαδηλώσεις ενώ παγκοίνως γνωστή είναι η γενικευμένη δυσαρέσκεια των ένοπλων δυνάμεων. Τα αστικά επιτελεία συνεχίζουν με αυτό τον τρόπο την «φυγή προς τα μπρος» μόνο που από ένα σημείο και μετά η κίνηση αυτή εμπεριέχει απρόβλεπτους κινδύνους. Η ανάληψη της θέσης του Υπουργού των Οικονομικών από τον Επιστημονικό Διευθυντή του ερευνητικού ιδρύματος του ΣΕΒ δείχνει όλη την προσπάθεια μιας αδιαμεσολάβητης ταύτισης οικονομικής και πολιτικής εξουσίας μόνο που για να επιτευχθεί χρειάζεται και η ενεργοποίηση του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους και αυτό δεν μπορεί να περιλαμβάνει μόνο τα ΜΑΤ.
Του ΣΠΥΡΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλοι πυλώνες που στηρίζουν αυτή την αυταρχική μετάλλαξη: Δημιουργείται ένα κράτος στρατηγείο το οποίο εκχωρεί ένα σημαντικό μέρος των λειτουργιών του στο ιδιωτικό κεφάλαιο (χαρακτηριστικά παραδείγματα τα ΣΔΙΤ, η συζητούμενη κατάργηση των υπηρεσιών καθαριότητας από τους Δήμους ακόμα και η δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων) και σε αυτό παραμένουν μόνο οι επιτελικές δραστηριότητες χάραξης κεντρικών πολιτικών. Ταυτόχρονα δημιουργείται ένα καθεστώς εκτάκτου ανάγκης στο οποίο οι πάσης φύσης νομοθετικές μεταρρυθμίσεις είναι επιτρεπτές και ο στόχος είναι η αναίρεση ορισμένων σταθερών και της κανονικότητας. Κανείς δε γνωρίζει τι εισοδήματα έχει γιατί κάθε λίγο και λιγάκι η κυβέρνηση αποφασίζει αναδρομικά περικοπές και φορολόγηση. Η εργασιακή μονιμότητα στο δημόσιο τείνει να εξαλειφθεί ενώ προωθείται η πλήρης εργασιακή και μισθολογική απελευθέρωση και στον ιδιωτικό τομέα. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει και το δικαικό σύστημα, αποτελώντας σε σημαντικό βαθμό εμφανή κυβερνητικό εντολοδόχο. Από την περίοδο, της σχετικής αυτονομίας του δικαστικού κλάδου όπου το Ε' τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας απαγόρευε ως καταστροφική τη δημιουργία γηπέδου και πολυκαταστημάτων στον Ελαιώνα, βρισκόμαστε στη σημερινή εποχή όπου το μνημόνιο κρίνεται συνταγματικό και απαγορεύεται η επιδίκαση αναδρομικών αυξήσεων λόγω της «κακής κατάστασης της οικονομίας». Τελευταίο αλλά όχι έσχατο βασική ψηφίδα στο μωσαϊκό του αυταρχικού κρατισμού αποτελεί η σκλήρυνση των κατασταλτικών μηχανισμών. Γι' αυτό άλλωστε οι μόνοι κλάδοι που γίνονται αθρόες προσλήψεις είναι των σωμάτων ασφαλείας.
Ωστόσο σε αυτό πλαίσιο οι τελευταίες εξελίξεις εμφανίζουν και σημαντικές αντιφάσεις. Η απόφαση για νέα περιστολή των αμοιβών των ειδικών μισθολογίων δημιούργησε οξυμένες αντιδράσεις και στο εσωτερικό του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους, γεγονός πρωτοφανέρωτο για την σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Οι δικαστικοί βρίσκονται να απεργούν και οι αστυνομικοί να δηλώνουν πως θα κάνουν λευκή απεργία στις διαδηλώσεις ενώ παγκοίνως γνωστή είναι η γενικευμένη δυσαρέσκεια των ένοπλων δυνάμεων. Τα αστικά επιτελεία συνεχίζουν με αυτό τον τρόπο την «φυγή προς τα μπρος» μόνο που από ένα σημείο και μετά η κίνηση αυτή εμπεριέχει απρόβλεπτους κινδύνους. Η ανάληψη της θέσης του Υπουργού των Οικονομικών από τον Επιστημονικό Διευθυντή του ερευνητικού ιδρύματος του ΣΕΒ δείχνει όλη την προσπάθεια μιας αδιαμεσολάβητης ταύτισης οικονομικής και πολιτικής εξουσίας μόνο που για να επιτευχθεί χρειάζεται και η ενεργοποίηση του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους και αυτό δεν μπορεί να περιλαμβάνει μόνο τα ΜΑΤ.
Του ΣΠΥΡΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ