Anna Karagianni
AΝΑΠΤΥΞΗ σημαίνει πρόοδος, σημαίνει μεγάλωμα, εξέλιξη, ωρίμανση. Είναι μια θετική λέξη και συνήθως υποδηλώνει μια εξέλιξη των πραγμάτων προς το καλύτερο, ένα βήμα παραπάνω. Aλλά και μια μεταμόρφωση του απλού πράγματος σε κάτι το πιο σύνθετο.
Η έννοια της «Ποσοτικής» Ανάπτυξης είναι µια ιδεολογική κατασκευή, και για να εγκαθιδρυθεί στις συλλογικές συνειδήσεις ,επινοήθηκε στον αντίποδά της η έννοια της υπανάπτυξης, της φτώχειας. Η υπανάπτυξη έπεται χρονικά της ανάπτυξης, αποτελεί συνέπειά της. Σε καµία περίπτωση η υπανάπτυξη δεν προηγήθηκε της ανάπτυξης, εφευρέθηκε ή κατασκευάστηκε . Μια κοινωνία φτωχαίνει και εξαθλιώνεται ,ένα περιβάλλον υποβαθμίζεται, μια πόλη μολύνεται . …όμως , απωλέσαμε την μνήμη ότι δεν ήταν πάντα έτσι. Το ποτάμι ήταν καθαρό ,οι κοινωνίες συνυπήρχαν ,η διαχείριση των φυσικών πόρων αποτελούσε γνώση για την επιβίωση όλων . Στην πραγματικότητα η εξαθλίωση είναι το αποτελεσμα της προόδου.
Χρονικά ,μετά την αποικιοκρατία, τα στάδια της ανάπτυξης για κάθε χώρα μεταφράζονταν σε εμπορεύματα και εισοδήματα. Με το τέλος του β΄ παγκόσμιου πόλεµου,και αφού η ανάπτυξη κυριάρχησε για 50 χρόνια περίπου,οι Δυτικές κοινωνίες αντιλαμβάνονται ότι το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής τους έχει υποβαθμιστεί τραγικά. Στις επόμενες δεκαετίες αρχίζουν να τίθενται ζητήματα οικολογικά και στο ’80 οι επιστήμονες άρχισαν να προειδοποιούν ότι με την αυξανομένη Ανάπτυξη σύντομα ο πλανήτης πρόκειται να αντιμετωπίσει κρίση βιωσιμότητας.
Απάντηση , στην κρίση που απειλεί την Ανάπτυξη ή την Οικολογική κρίση ,εμφανίζεται το 1987 με την έκθεση του ΟΗΕ Brudland 1 .Η Έκθεση επιβεβαιώνει τους κινδύνους για την ανθρωπότητα και δίνει την λύση .Εφευρίσκει μια νέα ορολογία ,έναν οικολογικό μανδύα ,την «Βιώσιµη Ανάπτυξη» . Η Συνδιάσκεψη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη το 1992 ,θάβει και επίσημα την «εποχή της ανάπτυξης» και εγκαινιάζει την νέα εποχή της «βιώσιµης ανάπτυξης». Κάθε φορά που η «Ανάπτυξη» αποκτά αρνητική χροιά , υφίσταται αλλαγές ,προσμένοντας να ξαναϊδρυθεί με καινούριους όρους όπως «εναλλακτική», «δίκαιη», «ήπια», και πλέον «βιώσιµη - αειφόρος ανάπτυξη». Και επειδή στον Πλανήτη έχουμε όλοι την ευθύνη μας ,σύμφωνα με το νέο δόγμα ,αυτή η νέα ανάπτυξη μας αφορά όλους ανεξάρτητα από γεωγραφικούς, γεωφυσικούς, κοινωνικούς, κλιµατικούς και άλλους περιορισµούς .Έτσι λοιπόν είμαστε υποχρεωμένοι να ενστερνιστούμε το νέα δόγμα «δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς βιωσιμότητα και δεν υπάρχει βιωσιµότητα χωρίς ανάπτυξη.».
Η αντεπίθεση του συστήματος μέσω της νέας «Βιώσιµης Ανάπτυξης» είναι γρήγορη,βάρβαρη και ολοκληρωτική. Μπορούμε πλέον να αναλώνουμε τους φυσικούς πόρους, να επιτρέπουμε την απώλεια γενετικής ποικιλότητας, να ξορκίζουμε τα κακά της παραδοσιακής ανάπτυξης.να μολύνουμε…και μετά να αντιμετωπίζουμε την κεφαλαιοποίησης της φύσης «καθαρίζοντας» . Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη παραμένει σήµερα αυτό που ήταν πάντοτε: συσσώρευση και αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Άλλο παράδειγμα που επιχειρήθηκε σαν άλλοθι για την βαρβαρότητα της ανάπτυξης είναι και η έννοια της Αειφοριας.Με τις νέες έννοιες ,το νέο λεξιλόγιο που υιοθετείται ,πλέον το περιβάλλον δεν αποτελεί εμπόδιο στην Ανάπτυξη αλλά σύμμαχο. Υβριδικά πράσινα αυτοκίνητα, ανανεώσιµες πήγες ενέργειας, πράσινη τεχνολογία, έξυπνες οικολογικές συσκευές, και η οικολογική βιοµηχανία στην Ε.Ε. που αυξάνεται κάθε χρόνο.Οι µεγαλύτερες εταιρείες «πρασινίζουν» την επικοινωνιακή τους πολιτική συνδράμοντας με δισ. δολάρια στην ανάπτυξη ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, διανέµοντας ηλεκτρικούς λαµπτήρες χαµηλής κατανάλωσης στους εργαζόµενούς ,θέτοντας στόχους για τη χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας , επενδύοντας στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια κτλ.
Η ενεργοποίηση του πρωτοκόλλου του Κιότο το 2005 θα μετατρέψει τον πλανήτη σε μια μεγάλη κοινή «αγορά ρύπανσης» καθώς υιοθετεί την αγοροπωλησία ρύπων µε βάση την οποία ,µια εταιρεία ή ένα κράτος µπορει να πουλήσει και να αγοράσει δικαιώματα ρύπανσης.Ετσι οι μεγάλες εταιρίες άνθρακα πλουτίζουν ασύστολα πατώντας στην οικολογική ευαισθησία. Όποιος συμβάλλει στην Κλιματική Αλλαγή με υπερκατανάλωση ορυκτών καύσιμων ,διαπράττει περιβαλλοντικό αμαρτία .Θα εξαγοράσει την ποινή με οικολογικό πρόστιμο ,επενδύοντας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας . Η εξαγορά δασών από Εταιρίες ,αποτελεί συνήθη τακτική ώστε να δικαιολογούν τις εκπομπές ρύπων σε άλλα σηµεία του πλανήτη. Ο τζόγος είναι πιο πράσινος από ποτέ .
Ο πλανήτης εισέρχεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, όλοι το γνωρίζουν πια .Αλλά οι «οικολογικές καταστροφές» βαφτίζονται «εθνικές τραγωδίες» για να δικαιολογήσουν τον ατιμωρητί φόνο των οικοσυστημάτων της φύσης και του ανθρώπου. Οι απρόσμενες καταστροφές ανοίγουν ένα πολύ βολικό παράθυρο για να προωθηθούν πολιτικές που δεν µπορούσε το κράτος να προωθήσει υπό φυσιολογικές συνθήκες. Παράδειγμα οι πρόσφατες πυρκαγιές στον Αμαζόνιο ,την Σιβηρία και την Αυστραλία .Η αειφόρος – βιώσιμη ανάπτυξη , μάχεται να επιβληθεί στους έμβιους οργανισμούς του πλανήτη ,επεκτείνετε στα ενεργειακά αποθέματα, στα αποθέµατα νερού, στην ατμόσφαιρα ,στην τροφή .
Τι επιθυμούμε λοιπόν …Αυτό που σίγουρα δεν επιθυμούμε είναι ένας πλανήτης «οικολογικός ».Δεν θέλουμε έναν πλανήτη που θα υπακούει στην κυριαρχία του ανθρώπου .Δεν επιθυμούμε ολοκληρωτική βιο-κυριαρχία στο όνομα της βιωσιμότητας του Πλανήτη . Η διαχείριση με όλους τους πρότερους φυσικούς και κοινωνικούς νόμους , είναι η ανάπτυξη που υπήρξε πάντα .
«Όταν πηγαίνεις σε πολύ μεγαλύτερες κλίμακες πολιτισμού, πέρα από την κλίμακα που μπορεί να υποστηρίξει ένας πλανήτης, τότε τα είδη των πραγμάτων που μπορεί να κάνει ο πολιτισμός είναι αδιανόητα για μας Η Φύση δεν χρειάζεται, στ’ αλήθεια, σωτήρες. Η Φύση θα φροντίσει τον εαυτό της, όταν ο άνθρωπος δεν θα είναι πια εκεί. ».
Η αειφόρος ανάπτυξη είναι μια ψεύτικη λέξη ,µας υπόσχεται την εσαεί ανάπτυξη! Η ανάπτυξη είναι µια τοξική λέξη.!
AΝΑΠΤΥΞΗ σημαίνει πρόοδος, σημαίνει μεγάλωμα, εξέλιξη, ωρίμανση. Είναι μια θετική λέξη και συνήθως υποδηλώνει μια εξέλιξη των πραγμάτων προς το καλύτερο, ένα βήμα παραπάνω. Aλλά και μια μεταμόρφωση του απλού πράγματος σε κάτι το πιο σύνθετο.
Η έννοια της «Ποσοτικής» Ανάπτυξης είναι µια ιδεολογική κατασκευή, και για να εγκαθιδρυθεί στις συλλογικές συνειδήσεις ,επινοήθηκε στον αντίποδά της η έννοια της υπανάπτυξης, της φτώχειας. Η υπανάπτυξη έπεται χρονικά της ανάπτυξης, αποτελεί συνέπειά της. Σε καµία περίπτωση η υπανάπτυξη δεν προηγήθηκε της ανάπτυξης, εφευρέθηκε ή κατασκευάστηκε . Μια κοινωνία φτωχαίνει και εξαθλιώνεται ,ένα περιβάλλον υποβαθμίζεται, μια πόλη μολύνεται . …όμως , απωλέσαμε την μνήμη ότι δεν ήταν πάντα έτσι. Το ποτάμι ήταν καθαρό ,οι κοινωνίες συνυπήρχαν ,η διαχείριση των φυσικών πόρων αποτελούσε γνώση για την επιβίωση όλων . Στην πραγματικότητα η εξαθλίωση είναι το αποτελεσμα της προόδου.
Χρονικά ,μετά την αποικιοκρατία, τα στάδια της ανάπτυξης για κάθε χώρα μεταφράζονταν σε εμπορεύματα και εισοδήματα. Με το τέλος του β΄ παγκόσμιου πόλεµου,και αφού η ανάπτυξη κυριάρχησε για 50 χρόνια περίπου,οι Δυτικές κοινωνίες αντιλαμβάνονται ότι το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής τους έχει υποβαθμιστεί τραγικά. Στις επόμενες δεκαετίες αρχίζουν να τίθενται ζητήματα οικολογικά και στο ’80 οι επιστήμονες άρχισαν να προειδοποιούν ότι με την αυξανομένη Ανάπτυξη σύντομα ο πλανήτης πρόκειται να αντιμετωπίσει κρίση βιωσιμότητας.
Απάντηση , στην κρίση που απειλεί την Ανάπτυξη ή την Οικολογική κρίση ,εμφανίζεται το 1987 με την έκθεση του ΟΗΕ Brudland 1 .Η Έκθεση επιβεβαιώνει τους κινδύνους για την ανθρωπότητα και δίνει την λύση .Εφευρίσκει μια νέα ορολογία ,έναν οικολογικό μανδύα ,την «Βιώσιµη Ανάπτυξη» . Η Συνδιάσκεψη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη το 1992 ,θάβει και επίσημα την «εποχή της ανάπτυξης» και εγκαινιάζει την νέα εποχή της «βιώσιµης ανάπτυξης». Κάθε φορά που η «Ανάπτυξη» αποκτά αρνητική χροιά , υφίσταται αλλαγές ,προσμένοντας να ξαναϊδρυθεί με καινούριους όρους όπως «εναλλακτική», «δίκαιη», «ήπια», και πλέον «βιώσιµη - αειφόρος ανάπτυξη». Και επειδή στον Πλανήτη έχουμε όλοι την ευθύνη μας ,σύμφωνα με το νέο δόγμα ,αυτή η νέα ανάπτυξη μας αφορά όλους ανεξάρτητα από γεωγραφικούς, γεωφυσικούς, κοινωνικούς, κλιµατικούς και άλλους περιορισµούς .Έτσι λοιπόν είμαστε υποχρεωμένοι να ενστερνιστούμε το νέα δόγμα «δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς βιωσιμότητα και δεν υπάρχει βιωσιµότητα χωρίς ανάπτυξη.».
Η αντεπίθεση του συστήματος μέσω της νέας «Βιώσιµης Ανάπτυξης» είναι γρήγορη,βάρβαρη και ολοκληρωτική. Μπορούμε πλέον να αναλώνουμε τους φυσικούς πόρους, να επιτρέπουμε την απώλεια γενετικής ποικιλότητας, να ξορκίζουμε τα κακά της παραδοσιακής ανάπτυξης.να μολύνουμε…και μετά να αντιμετωπίζουμε την κεφαλαιοποίησης της φύσης «καθαρίζοντας» . Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη παραμένει σήµερα αυτό που ήταν πάντοτε: συσσώρευση και αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Άλλο παράδειγμα που επιχειρήθηκε σαν άλλοθι για την βαρβαρότητα της ανάπτυξης είναι και η έννοια της Αειφοριας.Με τις νέες έννοιες ,το νέο λεξιλόγιο που υιοθετείται ,πλέον το περιβάλλον δεν αποτελεί εμπόδιο στην Ανάπτυξη αλλά σύμμαχο. Υβριδικά πράσινα αυτοκίνητα, ανανεώσιµες πήγες ενέργειας, πράσινη τεχνολογία, έξυπνες οικολογικές συσκευές, και η οικολογική βιοµηχανία στην Ε.Ε. που αυξάνεται κάθε χρόνο.Οι µεγαλύτερες εταιρείες «πρασινίζουν» την επικοινωνιακή τους πολιτική συνδράμοντας με δισ. δολάρια στην ανάπτυξη ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, διανέµοντας ηλεκτρικούς λαµπτήρες χαµηλής κατανάλωσης στους εργαζόµενούς ,θέτοντας στόχους για τη χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας , επενδύοντας στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια κτλ.
Η ενεργοποίηση του πρωτοκόλλου του Κιότο το 2005 θα μετατρέψει τον πλανήτη σε μια μεγάλη κοινή «αγορά ρύπανσης» καθώς υιοθετεί την αγοροπωλησία ρύπων µε βάση την οποία ,µια εταιρεία ή ένα κράτος µπορει να πουλήσει και να αγοράσει δικαιώματα ρύπανσης.Ετσι οι μεγάλες εταιρίες άνθρακα πλουτίζουν ασύστολα πατώντας στην οικολογική ευαισθησία. Όποιος συμβάλλει στην Κλιματική Αλλαγή με υπερκατανάλωση ορυκτών καύσιμων ,διαπράττει περιβαλλοντικό αμαρτία .Θα εξαγοράσει την ποινή με οικολογικό πρόστιμο ,επενδύοντας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας . Η εξαγορά δασών από Εταιρίες ,αποτελεί συνήθη τακτική ώστε να δικαιολογούν τις εκπομπές ρύπων σε άλλα σηµεία του πλανήτη. Ο τζόγος είναι πιο πράσινος από ποτέ .
Ο πλανήτης εισέρχεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, όλοι το γνωρίζουν πια .Αλλά οι «οικολογικές καταστροφές» βαφτίζονται «εθνικές τραγωδίες» για να δικαιολογήσουν τον ατιμωρητί φόνο των οικοσυστημάτων της φύσης και του ανθρώπου. Οι απρόσμενες καταστροφές ανοίγουν ένα πολύ βολικό παράθυρο για να προωθηθούν πολιτικές που δεν µπορούσε το κράτος να προωθήσει υπό φυσιολογικές συνθήκες. Παράδειγμα οι πρόσφατες πυρκαγιές στον Αμαζόνιο ,την Σιβηρία και την Αυστραλία .Η αειφόρος – βιώσιμη ανάπτυξη , μάχεται να επιβληθεί στους έμβιους οργανισμούς του πλανήτη ,επεκτείνετε στα ενεργειακά αποθέματα, στα αποθέµατα νερού, στην ατμόσφαιρα ,στην τροφή .
Τι επιθυμούμε λοιπόν …Αυτό που σίγουρα δεν επιθυμούμε είναι ένας πλανήτης «οικολογικός ».Δεν θέλουμε έναν πλανήτη που θα υπακούει στην κυριαρχία του ανθρώπου .Δεν επιθυμούμε ολοκληρωτική βιο-κυριαρχία στο όνομα της βιωσιμότητας του Πλανήτη . Η διαχείριση με όλους τους πρότερους φυσικούς και κοινωνικούς νόμους , είναι η ανάπτυξη που υπήρξε πάντα .
«Όταν πηγαίνεις σε πολύ μεγαλύτερες κλίμακες πολιτισμού, πέρα από την κλίμακα που μπορεί να υποστηρίξει ένας πλανήτης, τότε τα είδη των πραγμάτων που μπορεί να κάνει ο πολιτισμός είναι αδιανόητα για μας Η Φύση δεν χρειάζεται, στ’ αλήθεια, σωτήρες. Η Φύση θα φροντίσει τον εαυτό της, όταν ο άνθρωπος δεν θα είναι πια εκεί. ».
Η αειφόρος ανάπτυξη είναι μια ψεύτικη λέξη ,µας υπόσχεται την εσαεί ανάπτυξη! Η ανάπτυξη είναι µια τοξική λέξη.!
RSS Feed
