Στην αρχική σελίδα της ιστοσελίδας μας γράφουμε:
Τι περιμένουμε; Δεν υπάρχουν "σωτήρες"
Οι περισσότεροι νεοέλληνες περιμένουν μετέωροι και άπρακτοι την κυβέρνηση "κοινωνικής σωτηρίας" της αριστεράς, για να μας λύσει όλα τα προβλήματα!
Τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δε θα λυθούν, αν δεν σταματήσουμε να είμαστε διαχειριζόμενα αντικείμενα της πολιτικής, καταναλωτές-όπως έχουμε συνηθίσει-των προγραμμάτων των κομμάτων που βρίσκονται ή διεκδικούν την εξουσία.
Ας "ξεβολευθούμε"-όσοι βολεύονται ακόμα-και ας γίνουμε οι ίδιοι υποκείμενα της πολιτικής!
Να διαμορφώσουμε ένα νέο είδος πολιτικής που θα στοχεύει στην ευζωία μας και θα στηρίζεται όχι πλέον στη διαμεσολάβηση, αλλά στη συμμετοχή, στη αυτοεκπροσώπηση, στην αυτοοργάνωση, για να διεκδικήσουμε από την πολιτική εξουσία την αλλαγή πορείας «εδώ και τώρα». Αυτή η νέα ριζοσπαστική πολιτική θα χρειασθεί να αγνοήσει όλα τα μέχρι τώρα ανυπάστατα για την ευζωία μας κριτήρια, όπως το ΑΕΠ, τα χρέη κ.λπ. και να νοηματοδοτήσει με νέες έννοιες και αξίες, την καθημερινότητα του "μέσου" πολίτη.
Αυτό θα απαιτήσει όχι μόνο διαγραφή των χρεών προς τους κάθε είδους πιστωτές, ούτε μόνο ευόδωση της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης για συμβιβασμό με τους δανειστές μας. Θα απαιτήσει να στήσουμε σαν ελληνική κοινωνία μια οικονομία των αναγκών στηριγμένη κύρια στα κοινωνικά συλλογικά αγαθά, τα λεγόμενα ΚΟΙΝΑ.
Οικονομία των Κοινών σημαίνει: οικονομία στη υπηρεσία της καλής ζωής, των κοινωνικών αναγκών και της ισότητας των δικαιωμάτων, σε ισορροπία με τη φύση. Αυτή η οικονομία αντιμετωπίζει το ζήτημα της ιδιοκτησίας με τη μορφή του δικαιώματος χρήσης. Κατοχή δικαιώματος χρήσης αγαθών για επάρκεια, αντί της υπερκατανάλωσης και της ιδιοκτησίας αυτών(από ανθρώπους π.χ. που ούτε καν τα χρειάζονται). Το δε δικαίωμα χρήσης(χωρίς να αποκλείεται και η ατομική χρήση) εκφράζεται κυρίως με τη συλλογική χρήση των συλλογικών αγαθών.
Δε θα μπορούσε λοιπόν σήμερα η νέα κυβέρνηση στη χώρα να ορίσει νομικά έτσι τα ΚΟΙΝΑ, ώστε να επαναφέρει τα συλλογικά κοινωνικά αγαθά υπό τον έλεγχο των δικαιούχων τους, δηλαδή των πολιτών; Δε θα μπορούσε να τα καθορίσει έτσι, ώστε να μη ταυτίζονται με τα κρατικά; Καλύτερα ακόμα, να ταυτίσει την έννοια του «δημόσιου συμφέροντος» με αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή με την έννοια του συμφέροντος του δήμου και της κοινότητας; Αν η κοινωνική οικονομία βρίσκεται μεταξύ της ιδιωτικής και της κρατικής οικονομίας, χωρίς να ταυτίζεται με καμία από τις δύο, αν το «κοινό συμφέρον» βρίσκεται επίσης μεταξύ του ιδιωτικού και του κρατικού συμφέροντος, χωρίς να συγχέεται με κανένα από τα δύο, τότε αυτό που πρέπει να γίνει είναι το μέχρι τώρα αποκαλούμενο «δημόσιο» συμφέρον να ταυτισθεί με το συμφέρον του «κοινού». Και όχι με το κρατικό, το οποίο πολλές φορές μετατρέπεται σε ταξικό ή μιας μικρής ελίτ, ανάλογα του ποιός έχει την εξουσία στο κράτος.
Έτσι για παράδειγμα:
1. Στην περίπτωση του νερού:
Στη χώρα μας, ιδίως μετά τις πολιτικές του μνημονίου και την «Καλλικρατική» πια Τοπική Αυτοδιοίκηση, υλοποιόταν μέχρι τώρα πλήρως η μετατροπή του «κοινού» αυτού αγαθού σε ιδιωτικό, εμπορεύσιμο και αγοραίο . Η ιδιωτικοποίησή του αυτή έκανε τις τοπικές κοινότητες, στις οποίες ανήκουν οι πηγές και τα αποθέματα, καθώς και τους καταναλωτές των πόλεων, να συνειδητοποιήσουν για πρώτη φορά, ότι ένα φυσικό, δημόσιο και συλλογικό αγαθό, μετατρέπεται σε προϊόν εκμετάλλευσης από τις ιδιωτικές εταιρείες. Για να μη συνεχίζεται αυτό απαιτείται η δημιουργία τέτοιων οικονομικοκοινωνικών δομών, που θα εξασφαλίζει την Κοινωνικοποίηση αυτού του «κοινού» αγαθού. Πράγμα που σημαίνει: συλλογικοποίση –κοινοτικοποίηση-δημοτικοποίησή του σαν εναλλακτική λύση στην κρατικοποίηση ή ιδιωτικοποίησή του.
Η νέα κυβέρνηση στη χώρα, που λέει ότι είναι ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων αγαθών, για να αποδείξει ότι αυτά που λέει τα εννοεί κιόλας, θα χρειασθεί να υλοποιήσει αυτή την κατεύθυνση κοινωνικοποίησης, προκρίνοντας ακριβώς συλλογικές δομές διαχείρισης των αποθεμάτων νερού σε κάθε περιοχή. Σαν πρώτο βήμα να συσταθεί η υπηρεσία εγγείων βελτιώσεων σε κάθε Δήμο. Στή συνέχεια συνεταιρισμοί διαχείρισης νερού και αποχέτευσης -όπου δεν υπάρχουν- γιατί σε μερικές κοινότητες υπάρχουν από παλιά οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων(ΟΕΒ), που ήταν κοινοτικές τέτοιες μορφές ύδρευσης και άρδευσης. Μπορούν να δημιουργηθούν ενώσεις των κοινοτικών συστημάτων νερού στα πλαίσια ενός δήμου και στη συνέχεια μιας περιφέρειας ή να υπάρχει συμμετοχή των κοινοτικών συστημάτων στη λήψη των αποφάσεων διαχείρισης, αν δημιουργηθεί νέα δημοτική επιχείρηση ή αλλάξει το καθεστώς σε τυχόν προϋπάρχουσα τέτοια. Μια τέτοια δομή θα εξασφαλίζει στο να μη μετατρέπονται οι κάτοικοι ενός δήμου-που περιλαμβάνει πόλη και γύρω χωριά-σε ανώνυμους χρήστες και καταναλωτές υπηρεσιών μιας εταιρείας έστω και δημοτικής, αλλά σε συνδιαμορφωτές της διαχείρισης των τοπικών αποθεμάτων νερού.
2. Στην περίπτωση του εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια
Το ζήτημα της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα αντιμετωπίζονταν τα τελευταία χρόνια υπό το πρίσμα της πολιτικής των "μνημονίων". Ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ιδιώτες πάροχοι ισχύος, πώληση όχι μόνο θερμοηλεκτρικών εργοστασίων σε ιδιώτες κεφαλαιούχους, αλλά και τμημάτων των δικτύων κ.λπ.
Επειδή η νέα κυβέρνηση έχει πάρει θέση ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της παραγωγής και των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι η ευκαιρία για τη διατύπωση του γενικότερου αιτήματος, όσον αφορά στην παραγωγή, την διανομή και την κατανάλωση της ενέργειας. Του αιτήματος για ένταξη του ενεργειακού εφοδιασμού εκεί που ανήκει, δηλαδή στα «κοινά».Αυτό μπορεί να γίνει σήμερα με την ουσιαστική κοινωνικοποίηση-δημοτικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Και αυτό να γίνει με αιχμή τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας(ΑΠΕ).
Η πρόταση θα μπορούσε να πάρει τη μορφή: επιδίωξη ενεργειακής αυτοδυναμίας μέσω ενεργειακού εφοδιασμού από δημοτικές-διαδημοτικές επιχειρήσεις, που παράγουν ηλεκ. ενέργεια από ΑΠΕ, αγοράζουν από τον διαχειριστή του Δικτύου ΥΤ το ποσοστό της που ακόμα δεν παράγουν οι ίδιες, κατέχουν τα τοπικά δίκτυα ΜΤ-ΧΤ και διαχειρίζονται τη διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές της περιοχή τους. Και όλα αυτά να συνδέονται με καμπάνιες εξοικονόμησης ενέργειας από τη μεριά τους. Αυτή όμως η στροφή απαιτεί και αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της μέχρι τώρα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που στηρίζεται στον πρόσφατο σχετικά «Καλλικράτη».
Ταυτόχρονα θα μπορούσε να προτείνεται και προς τους πολίτες-δημότες:
Όσοι μπορούν οικονομικά(αφού αποσύρουν τις πιθανές οικονομίες από τις τράπεζες) να εγκαθιστούν φ/β συστήματα στις στέγες και ταράτσες των σπιτιών, στις στέγες των αγροτικών υπόστεγων και αποθηκών, σε μη παραγωγική γη. Να εγκαθιστούν μικρές ανεμογεννήτριες σε ευνοϊκά σημεία μη παραγωγικής γης. Να δημιουργούν μη κερδοσκοπικές εταιρείες και συνεταιρισμούς, εταιρείες λαϊκής βάσης( π.χ. ετερόρρυθμες) κ.λπ. για την παραγωγή ενέργειας από μικρές εγκαταστάσεις ΑΠΕ και διάθεσή της στα τοπικά δημοτικά δίκτυα.
Αυτό θα αποτελούσε μια κοινωνικοποίηση της παραγωγής της ενέργειας και θα οδηγούσε στην ενεργειακή αυτονομία των νοικοκυριών, των αγροτών, των μικρών επιχειρήσεων(με εφαρμογές στα κτίριά τους)και στη συνέχεια και στην ενεργειακή αυτονομία των δήμων και των περιοχών καθώς και σε φθηνότερους λογαριασμούς για όσους δημότες δεν μπορούν να προχωρήσουν σε δικές τους εφαρμογές.
Αν η νέα ελληνική κυβέρνηση αποφάσιζε ή πιεζόταν να αποφασίσει-τι κάνουν π.χ. οι οικολόγοι που συμμετέχουν στην κυβέρνηση- να ακολουθήσει αυτό το δρόμο «απελευθέρωσης», δηλαδή της κοινωνικοποίησης της ενέργειας τα επόμενα χρόνια, τότε η ΔΕΗ αναγκαστικά θα προχωρούσε και αυτή σε αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις παραγωγής και διανομής, καθώς και στο κλείσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων της.
3. Στην περίπτωση των Aπορριμμάτων-Aποβλήτων
Καταρχήν τα απορρίμματα και τα απόβλητα-τα λεγόμενα «κουπίδια» ή λύμματα- δεν είναι άχρηστα-αχρείαστα. Περιέχουν υλικά και ενέργεια-σε υποβαθμισμένη ίσως μορφή σε κάποιες περιπτώσεις-αλλά με λίγη ανθρώπινη εργασία και μικρή χρήση ενέργειας μπορούν να επανακτηθούν σε απαραίτητη μορφή για επανάχρηση. Έτσι από κοινωνικό πρόβλημα που είναι σήμερα- όσον αφορά στη διαχείρισή τους- και από περιβαλλοντικό πρόβλημα-όσον αφορά την εναπόθεσή τους στο περιβάλλον ή την καύση τους-μπορούν να μετατραπούν σε κοινωνικά-συλλογικά αγαθά.
Η απαιτούμενη νέα πολιτική από την Κυβέρνηση:
Το όραμα για την νέα Κυβέρνηση-όπως θα έπρεπε να είναι και για κάθε κυβέρνηση : η Κοινωνία μηδενικών αποβλήτων
Στόχος: η αποκεντρωμένη εναλλακτική διαχείριση
Βασικές Αρχές και Κατευθύνσεις : Πρόληψη-αποφυγή -μείωση από το παραγωγικό σύστημα, Επαναχρησιμοποίηση, Διαλογή στην Πηγή όλων των κατηγοριών στερεών αποβλήτων, Ανακύκλωση, Λιπασματοποίηση – Κομποστοποίηση, Υγειονομική Ταφή των Υπολειμμάτων, και Ενημέρωση – Ευαισθητοποίηση – Συμμετοχή των δημοτών.
Πρώτα από όλα: πρόγραμμα ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και συμμετοχής των ίδιων των πολιτών από το δήμο με πολυδιάστατες δράσεις (όπως προβολή με πολλούς τρόπους σε ΜΜΕ- σποτ, εκδηλώσεις, έντυπο υλικό, ενημέρωση στα σχολεία και, κυρίως, πόρτα–πόρτα ενημέρωση των δημοτών).
Ουσιαστική ευθύνη των πολιτών να συμμετάσχουν με σωστό και συνειδητό τρόπο στην πρόληψη- αποφυγή-διαλογή των απορριμμάτων και στην κατάλληλη παράδοσή τους για επαναχρησιμοποίηση κι ανακύκλωση.
Η συμμετοχή των πολιτών στα προγράμματα ανακύκλωσης και η επέκταση των προγραμμάτων πρέπει να συμβαδίζει με τη δημιουργία από τον δήμο των απαραίτητων υποδομών-χώρων διαχωρισμού, προσωρινής αποθήκευσης, επεξεργασίας των υλικών και προώθησης για ανακύκλωση και λιπασματοποίηση των οργανικών, καθώς και των αντίστοιχων θέσεων εργασίας, αλλά και με τη δημιουργία συνεταιρισμών, μη κερδοσκοπικών εταιρειών κ.λπ από τους πολίτες σε όλα τα στάδια διαχείρισης των απορριμμάτων.
Να ανατρέψουµε τις κυοφορούµενες εξελίξεις για την κατασκευή φαραωνικών εργοστασίων «επεξεργασίας» και καύσης σκουπιδιών σε όλη την Ελλάδα, κατά παραγγελία της τρόικας και των µεγάλων εργολαβικών οµίλων
Να ανοίξουµε το δρόµο για ένα εντελώς διαφορετικό µοντέλο, που βασίζεται στην πρόληψη και στην ανακύκλωση, µέσα από την αποκέντρωση, τον κοινωνικό έλεγχο και το δηµόσιο σχεδιασµό. Ένα µοντέλο που εξασφαλίζει πολλαπλές ωφέλειες: τις περισσότερες θέσεις εργασίας, το χαµηλότερο κόστος για τους πολίτες, το µέγιστο όφελος για το περιβάλλον, την εξοικονόµηση ενέργειας και πρώτων υλών.
4. Οι ραδιοσυχνότητες- τηλεσυχνότητες, η κινητή τηλεφωνία ή οι πληροφοριακοί λεωφόροι, τα νέας μορφής «Κοινά», στα χέρια των πολιτών!
Η νέα κυβέρνηση μπορεί να νομοθετήσει θετικά ως προς τα κοινά και δε μπορεί να θεωρεί τα νέας μορφής κοινά(π.χ. ραδιοσυχνότητες- τηλεσυχνότητες- κινητή τηλεφωνία- πληροφοριακοί λεωφόροι, είτε τοπικής είτε εθνικής εμβέλειας) σαν κρατική ιδιοκτησία και σαν πρωταρχικό της μέλημα τη λειτουργία της αγοράς. Δε μπορεί να νομοθετεί με βάση το ποιός π.χ. από τους καναλάρχες ή τους κατόχους ραδιοφωνικών σταθμών θα προσφέρει περισσότερα για να αγοράσει τις τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές συχνότητες που χρησιμοποιεί.
Προφανώς οι συγκεκριμένοι καναλάρχες δεν μπορούν να χρησιμοποιούν αυτά τα «κοινά»-που ανήκουν σε όλους και όχι σε κανέναν- και να τα κάνουν ότι θέλουν, χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα για τη χρήση τους, όπως γινόταν μέχρι τώρα. Αλλά δε μπορεί να λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη βουλή «πληρώστε και πείτε ότι θέλετε»( http://tvxs.gr/news/ellada/tsipras-pros-kanalia-pliroste-kai-peite-oti-thelete-binteo). Δε μπορεί να θεωρεί ότι το μοναδικό ζήτημα που μπαίνει είναι οι οικονομικές τους υποχρεώσεις προς το κράτος και όχι οι υποχρεώσεις προς στο κοινό, προς όλους μας δηλαδή, που είμαστε στην ουσία και οι κάτοχοι των συχνοτήτων τους και έχουμε το δικαίωμα απολαβής των υπηρεσιών τους για το «κοινό καλό» και όχι για το καλό μιας ελίτ, όπως μέχρι τώρα.
Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει-σαν κυβέρνηση της αριστεράς που υποτίθεται ότι ανέλαβε την εξουσία(;), για να προωθήσει τα συμφέροντα των «από κάτω»-να νομοθετήσει με βάση την αγορά, όπως είπαμε και πιο πάνω. Γιατί αν γίνει αυτό, τότε πως θα ανταγωνισθεί τους κεφαλαιούχους καναλάρχες, ιδιοκτήτες ραδιοσταθμών, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ή εταιρείες ιντερνετ και εκμετάλλευσης πληροφοριακών λεωφόρων, ένα αυτοδιαχειριζόμενο συνεργατικό ή συνεταιριστικό εγχείρημα κοινωνικής οικονομίας στο χώρο των ΜΜΕ; Πως μπορεί να κάνει πράξη την παραγωγή πολιτιστικών, πληροφοριακών ή γνωστικών αγαθών, σαν κοινωνικών και όχι αγοραίων που έχουν στόχο το ιδιωτικό κέρδος;
Κάτω από αυτή την προοπτική θα πρέπει να κάνει διαχείριση των συχνοτήτων η κυβέρνηση. Η νέα ΕΡΤ π.χ. θα έπρεπε να περάσει σε έναν φορέα που θα λειτουργούσε σαν Κοινωνική Επιχείρηση με βάση τους εργαζομένους της στα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα, είτε εθνικής είτε τοπικής εμβέλειας. Στην εποπτεία και τη λειτουργία της να συμμετέχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιστημονικοί φορείς, κοινωνικά εγχειρήματα με ιδιαίτερη έμφαση στο χώρο του Πολιτισμού και των εργαζομένων στην ενημέρωση, αλλά και στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και γενικά η τοπική κοινωνία των πολιτών. Η ανεξαρτησία της θα διασφαλιζόταν από ευρεία αντιπροσωπευτική συνέλευση των παραπάνω, καθώς και των θεσμικων φορέων, όπως της Ένωσης Περιφερειών, της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Η συνέλευση θα αποφάσιζε για τη χάραξη της στρατηγικής, θα επέλεγε την εκάστοτε διοίκηση με υποχρεωτική αυξημένη πλειοψηφία, θα εξέταζε τις πολιτικές προϋποθέσεις της δημόσιας πληροφόρησης με όρους ελευθερίας στην προβολή γεγονότων, άποψης και γενικότερου πολιτικού σχεδιασμού.
Και οι άλλες άδειες χρήσης των οποιονδήποτε συχνοτήτων θα χρειασθεί να αντιμετωπισθούν με τον ίδιο τρόπο. Δε μπορεί να αντιμετωπισθούν απλώς σαν ευκαιρία για τον δημόσιο κορβανά και να πουληθούν στους ενδιαφερόμενους κεφαλαιούχους ή στις εταιρείες τους, απλά με όρους της αγοράς. Επειδή οι υπηρεσίες τους μας αφορούν όλους και όχι μόνο τους αγοραστές-χρήστες αυτών των υπηρεσιών-οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας για παράδειγμα, επιδρούν το ίδιο στην υγεία των χρηστών και των μη χρηστών κινητών τηλεφώνων-θα πρέπει να μπουν υπό την εποπτεία και των έλεγχο των πολιτών και των κοινωνικών θεσμών τους. Και βέβαια αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα αν οι χρήστες των συχνοτήτων είναι τηλεοπτικοί, ραδιοφωνικοί, επικοινωνιακοί ή ιντερνετικοί συνεταιρισμοί και συνεργατικά εγχειρήματα και όχι τα «διαπλεκόμενα Μίντια» . Προς αυτή την κατεύθυνση θα χρειασθεί να νομοθετήσει και να υλοποιήσει στη συνέχεια η σημερινή Κυβέρνηση.
Στη συνέχεια επίσης να διεκδικήσουμε από τη νέα κυβέρνηση μια παραγωγική ανασυγκρότηση με εφαλτήρα τον αγροδιατροφικό τομέα και την μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων, την κλωστουφαντουργία και τον ήπιο τουρισμό με προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών και ντόπιων ποιοτικών προϊόντων, που θαείναι δυνατόν μόνο αν δοθούν κίνητρα από την κυβέρνηση για εσωτερική μετανάστευση από τις πόλεις προς την επαρχία των ανέργων και των νέων.
Αρκετά κράτησε η διαπραγμάτευση, καιρός να στηριχθούμε στις δυνάμεις και τις δυνατότητες της χώρας και των κατοίκων της.
Τι περιμένουμε; Δεν υπάρχουν "σωτήρες"
Οι περισσότεροι νεοέλληνες περιμένουν μετέωροι και άπρακτοι την κυβέρνηση "κοινωνικής σωτηρίας" της αριστεράς, για να μας λύσει όλα τα προβλήματα!
Τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δε θα λυθούν, αν δεν σταματήσουμε να είμαστε διαχειριζόμενα αντικείμενα της πολιτικής, καταναλωτές-όπως έχουμε συνηθίσει-των προγραμμάτων των κομμάτων που βρίσκονται ή διεκδικούν την εξουσία.
Ας "ξεβολευθούμε"-όσοι βολεύονται ακόμα-και ας γίνουμε οι ίδιοι υποκείμενα της πολιτικής!
Να διαμορφώσουμε ένα νέο είδος πολιτικής που θα στοχεύει στην ευζωία μας και θα στηρίζεται όχι πλέον στη διαμεσολάβηση, αλλά στη συμμετοχή, στη αυτοεκπροσώπηση, στην αυτοοργάνωση, για να διεκδικήσουμε από την πολιτική εξουσία την αλλαγή πορείας «εδώ και τώρα». Αυτή η νέα ριζοσπαστική πολιτική θα χρειασθεί να αγνοήσει όλα τα μέχρι τώρα ανυπάστατα για την ευζωία μας κριτήρια, όπως το ΑΕΠ, τα χρέη κ.λπ. και να νοηματοδοτήσει με νέες έννοιες και αξίες, την καθημερινότητα του "μέσου" πολίτη.
Αυτό θα απαιτήσει όχι μόνο διαγραφή των χρεών προς τους κάθε είδους πιστωτές, ούτε μόνο ευόδωση της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης για συμβιβασμό με τους δανειστές μας. Θα απαιτήσει να στήσουμε σαν ελληνική κοινωνία μια οικονομία των αναγκών στηριγμένη κύρια στα κοινωνικά συλλογικά αγαθά, τα λεγόμενα ΚΟΙΝΑ.
Οικονομία των Κοινών σημαίνει: οικονομία στη υπηρεσία της καλής ζωής, των κοινωνικών αναγκών και της ισότητας των δικαιωμάτων, σε ισορροπία με τη φύση. Αυτή η οικονομία αντιμετωπίζει το ζήτημα της ιδιοκτησίας με τη μορφή του δικαιώματος χρήσης. Κατοχή δικαιώματος χρήσης αγαθών για επάρκεια, αντί της υπερκατανάλωσης και της ιδιοκτησίας αυτών(από ανθρώπους π.χ. που ούτε καν τα χρειάζονται). Το δε δικαίωμα χρήσης(χωρίς να αποκλείεται και η ατομική χρήση) εκφράζεται κυρίως με τη συλλογική χρήση των συλλογικών αγαθών.
Δε θα μπορούσε λοιπόν σήμερα η νέα κυβέρνηση στη χώρα να ορίσει νομικά έτσι τα ΚΟΙΝΑ, ώστε να επαναφέρει τα συλλογικά κοινωνικά αγαθά υπό τον έλεγχο των δικαιούχων τους, δηλαδή των πολιτών; Δε θα μπορούσε να τα καθορίσει έτσι, ώστε να μη ταυτίζονται με τα κρατικά; Καλύτερα ακόμα, να ταυτίσει την έννοια του «δημόσιου συμφέροντος» με αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή με την έννοια του συμφέροντος του δήμου και της κοινότητας; Αν η κοινωνική οικονομία βρίσκεται μεταξύ της ιδιωτικής και της κρατικής οικονομίας, χωρίς να ταυτίζεται με καμία από τις δύο, αν το «κοινό συμφέρον» βρίσκεται επίσης μεταξύ του ιδιωτικού και του κρατικού συμφέροντος, χωρίς να συγχέεται με κανένα από τα δύο, τότε αυτό που πρέπει να γίνει είναι το μέχρι τώρα αποκαλούμενο «δημόσιο» συμφέρον να ταυτισθεί με το συμφέρον του «κοινού». Και όχι με το κρατικό, το οποίο πολλές φορές μετατρέπεται σε ταξικό ή μιας μικρής ελίτ, ανάλογα του ποιός έχει την εξουσία στο κράτος.
Έτσι για παράδειγμα:
1. Στην περίπτωση του νερού:
Στη χώρα μας, ιδίως μετά τις πολιτικές του μνημονίου και την «Καλλικρατική» πια Τοπική Αυτοδιοίκηση, υλοποιόταν μέχρι τώρα πλήρως η μετατροπή του «κοινού» αυτού αγαθού σε ιδιωτικό, εμπορεύσιμο και αγοραίο . Η ιδιωτικοποίησή του αυτή έκανε τις τοπικές κοινότητες, στις οποίες ανήκουν οι πηγές και τα αποθέματα, καθώς και τους καταναλωτές των πόλεων, να συνειδητοποιήσουν για πρώτη φορά, ότι ένα φυσικό, δημόσιο και συλλογικό αγαθό, μετατρέπεται σε προϊόν εκμετάλλευσης από τις ιδιωτικές εταιρείες. Για να μη συνεχίζεται αυτό απαιτείται η δημιουργία τέτοιων οικονομικοκοινωνικών δομών, που θα εξασφαλίζει την Κοινωνικοποίηση αυτού του «κοινού» αγαθού. Πράγμα που σημαίνει: συλλογικοποίση –κοινοτικοποίηση-δημοτικοποίησή του σαν εναλλακτική λύση στην κρατικοποίηση ή ιδιωτικοποίησή του.
Η νέα κυβέρνηση στη χώρα, που λέει ότι είναι ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων αγαθών, για να αποδείξει ότι αυτά που λέει τα εννοεί κιόλας, θα χρειασθεί να υλοποιήσει αυτή την κατεύθυνση κοινωνικοποίησης, προκρίνοντας ακριβώς συλλογικές δομές διαχείρισης των αποθεμάτων νερού σε κάθε περιοχή. Σαν πρώτο βήμα να συσταθεί η υπηρεσία εγγείων βελτιώσεων σε κάθε Δήμο. Στή συνέχεια συνεταιρισμοί διαχείρισης νερού και αποχέτευσης -όπου δεν υπάρχουν- γιατί σε μερικές κοινότητες υπάρχουν από παλιά οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων(ΟΕΒ), που ήταν κοινοτικές τέτοιες μορφές ύδρευσης και άρδευσης. Μπορούν να δημιουργηθούν ενώσεις των κοινοτικών συστημάτων νερού στα πλαίσια ενός δήμου και στη συνέχεια μιας περιφέρειας ή να υπάρχει συμμετοχή των κοινοτικών συστημάτων στη λήψη των αποφάσεων διαχείρισης, αν δημιουργηθεί νέα δημοτική επιχείρηση ή αλλάξει το καθεστώς σε τυχόν προϋπάρχουσα τέτοια. Μια τέτοια δομή θα εξασφαλίζει στο να μη μετατρέπονται οι κάτοικοι ενός δήμου-που περιλαμβάνει πόλη και γύρω χωριά-σε ανώνυμους χρήστες και καταναλωτές υπηρεσιών μιας εταιρείας έστω και δημοτικής, αλλά σε συνδιαμορφωτές της διαχείρισης των τοπικών αποθεμάτων νερού.
2. Στην περίπτωση του εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια
Το ζήτημα της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα αντιμετωπίζονταν τα τελευταία χρόνια υπό το πρίσμα της πολιτικής των "μνημονίων". Ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ιδιώτες πάροχοι ισχύος, πώληση όχι μόνο θερμοηλεκτρικών εργοστασίων σε ιδιώτες κεφαλαιούχους, αλλά και τμημάτων των δικτύων κ.λπ.
Επειδή η νέα κυβέρνηση έχει πάρει θέση ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της παραγωγής και των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι η ευκαιρία για τη διατύπωση του γενικότερου αιτήματος, όσον αφορά στην παραγωγή, την διανομή και την κατανάλωση της ενέργειας. Του αιτήματος για ένταξη του ενεργειακού εφοδιασμού εκεί που ανήκει, δηλαδή στα «κοινά».Αυτό μπορεί να γίνει σήμερα με την ουσιαστική κοινωνικοποίηση-δημοτικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Και αυτό να γίνει με αιχμή τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας(ΑΠΕ).
Η πρόταση θα μπορούσε να πάρει τη μορφή: επιδίωξη ενεργειακής αυτοδυναμίας μέσω ενεργειακού εφοδιασμού από δημοτικές-διαδημοτικές επιχειρήσεις, που παράγουν ηλεκ. ενέργεια από ΑΠΕ, αγοράζουν από τον διαχειριστή του Δικτύου ΥΤ το ποσοστό της που ακόμα δεν παράγουν οι ίδιες, κατέχουν τα τοπικά δίκτυα ΜΤ-ΧΤ και διαχειρίζονται τη διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές της περιοχή τους. Και όλα αυτά να συνδέονται με καμπάνιες εξοικονόμησης ενέργειας από τη μεριά τους. Αυτή όμως η στροφή απαιτεί και αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της μέχρι τώρα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που στηρίζεται στον πρόσφατο σχετικά «Καλλικράτη».
Ταυτόχρονα θα μπορούσε να προτείνεται και προς τους πολίτες-δημότες:
Όσοι μπορούν οικονομικά(αφού αποσύρουν τις πιθανές οικονομίες από τις τράπεζες) να εγκαθιστούν φ/β συστήματα στις στέγες και ταράτσες των σπιτιών, στις στέγες των αγροτικών υπόστεγων και αποθηκών, σε μη παραγωγική γη. Να εγκαθιστούν μικρές ανεμογεννήτριες σε ευνοϊκά σημεία μη παραγωγικής γης. Να δημιουργούν μη κερδοσκοπικές εταιρείες και συνεταιρισμούς, εταιρείες λαϊκής βάσης( π.χ. ετερόρρυθμες) κ.λπ. για την παραγωγή ενέργειας από μικρές εγκαταστάσεις ΑΠΕ και διάθεσή της στα τοπικά δημοτικά δίκτυα.
Αυτό θα αποτελούσε μια κοινωνικοποίηση της παραγωγής της ενέργειας και θα οδηγούσε στην ενεργειακή αυτονομία των νοικοκυριών, των αγροτών, των μικρών επιχειρήσεων(με εφαρμογές στα κτίριά τους)και στη συνέχεια και στην ενεργειακή αυτονομία των δήμων και των περιοχών καθώς και σε φθηνότερους λογαριασμούς για όσους δημότες δεν μπορούν να προχωρήσουν σε δικές τους εφαρμογές.
Αν η νέα ελληνική κυβέρνηση αποφάσιζε ή πιεζόταν να αποφασίσει-τι κάνουν π.χ. οι οικολόγοι που συμμετέχουν στην κυβέρνηση- να ακολουθήσει αυτό το δρόμο «απελευθέρωσης», δηλαδή της κοινωνικοποίησης της ενέργειας τα επόμενα χρόνια, τότε η ΔΕΗ αναγκαστικά θα προχωρούσε και αυτή σε αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις παραγωγής και διανομής, καθώς και στο κλείσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων της.
3. Στην περίπτωση των Aπορριμμάτων-Aποβλήτων
Καταρχήν τα απορρίμματα και τα απόβλητα-τα λεγόμενα «κουπίδια» ή λύμματα- δεν είναι άχρηστα-αχρείαστα. Περιέχουν υλικά και ενέργεια-σε υποβαθμισμένη ίσως μορφή σε κάποιες περιπτώσεις-αλλά με λίγη ανθρώπινη εργασία και μικρή χρήση ενέργειας μπορούν να επανακτηθούν σε απαραίτητη μορφή για επανάχρηση. Έτσι από κοινωνικό πρόβλημα που είναι σήμερα- όσον αφορά στη διαχείρισή τους- και από περιβαλλοντικό πρόβλημα-όσον αφορά την εναπόθεσή τους στο περιβάλλον ή την καύση τους-μπορούν να μετατραπούν σε κοινωνικά-συλλογικά αγαθά.
Η απαιτούμενη νέα πολιτική από την Κυβέρνηση:
Το όραμα για την νέα Κυβέρνηση-όπως θα έπρεπε να είναι και για κάθε κυβέρνηση : η Κοινωνία μηδενικών αποβλήτων
Στόχος: η αποκεντρωμένη εναλλακτική διαχείριση
Βασικές Αρχές και Κατευθύνσεις : Πρόληψη-αποφυγή -μείωση από το παραγωγικό σύστημα, Επαναχρησιμοποίηση, Διαλογή στην Πηγή όλων των κατηγοριών στερεών αποβλήτων, Ανακύκλωση, Λιπασματοποίηση – Κομποστοποίηση, Υγειονομική Ταφή των Υπολειμμάτων, και Ενημέρωση – Ευαισθητοποίηση – Συμμετοχή των δημοτών.
Πρώτα από όλα: πρόγραμμα ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και συμμετοχής των ίδιων των πολιτών από το δήμο με πολυδιάστατες δράσεις (όπως προβολή με πολλούς τρόπους σε ΜΜΕ- σποτ, εκδηλώσεις, έντυπο υλικό, ενημέρωση στα σχολεία και, κυρίως, πόρτα–πόρτα ενημέρωση των δημοτών).
Ουσιαστική ευθύνη των πολιτών να συμμετάσχουν με σωστό και συνειδητό τρόπο στην πρόληψη- αποφυγή-διαλογή των απορριμμάτων και στην κατάλληλη παράδοσή τους για επαναχρησιμοποίηση κι ανακύκλωση.
Η συμμετοχή των πολιτών στα προγράμματα ανακύκλωσης και η επέκταση των προγραμμάτων πρέπει να συμβαδίζει με τη δημιουργία από τον δήμο των απαραίτητων υποδομών-χώρων διαχωρισμού, προσωρινής αποθήκευσης, επεξεργασίας των υλικών και προώθησης για ανακύκλωση και λιπασματοποίηση των οργανικών, καθώς και των αντίστοιχων θέσεων εργασίας, αλλά και με τη δημιουργία συνεταιρισμών, μη κερδοσκοπικών εταιρειών κ.λπ από τους πολίτες σε όλα τα στάδια διαχείρισης των απορριμμάτων.
Να ανατρέψουµε τις κυοφορούµενες εξελίξεις για την κατασκευή φαραωνικών εργοστασίων «επεξεργασίας» και καύσης σκουπιδιών σε όλη την Ελλάδα, κατά παραγγελία της τρόικας και των µεγάλων εργολαβικών οµίλων
Να ανοίξουµε το δρόµο για ένα εντελώς διαφορετικό µοντέλο, που βασίζεται στην πρόληψη και στην ανακύκλωση, µέσα από την αποκέντρωση, τον κοινωνικό έλεγχο και το δηµόσιο σχεδιασµό. Ένα µοντέλο που εξασφαλίζει πολλαπλές ωφέλειες: τις περισσότερες θέσεις εργασίας, το χαµηλότερο κόστος για τους πολίτες, το µέγιστο όφελος για το περιβάλλον, την εξοικονόµηση ενέργειας και πρώτων υλών.
4. Οι ραδιοσυχνότητες- τηλεσυχνότητες, η κινητή τηλεφωνία ή οι πληροφοριακοί λεωφόροι, τα νέας μορφής «Κοινά», στα χέρια των πολιτών!
Η νέα κυβέρνηση μπορεί να νομοθετήσει θετικά ως προς τα κοινά και δε μπορεί να θεωρεί τα νέας μορφής κοινά(π.χ. ραδιοσυχνότητες- τηλεσυχνότητες- κινητή τηλεφωνία- πληροφοριακοί λεωφόροι, είτε τοπικής είτε εθνικής εμβέλειας) σαν κρατική ιδιοκτησία και σαν πρωταρχικό της μέλημα τη λειτουργία της αγοράς. Δε μπορεί να νομοθετεί με βάση το ποιός π.χ. από τους καναλάρχες ή τους κατόχους ραδιοφωνικών σταθμών θα προσφέρει περισσότερα για να αγοράσει τις τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές συχνότητες που χρησιμοποιεί.
Προφανώς οι συγκεκριμένοι καναλάρχες δεν μπορούν να χρησιμοποιούν αυτά τα «κοινά»-που ανήκουν σε όλους και όχι σε κανέναν- και να τα κάνουν ότι θέλουν, χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα για τη χρήση τους, όπως γινόταν μέχρι τώρα. Αλλά δε μπορεί να λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη βουλή «πληρώστε και πείτε ότι θέλετε»( http://tvxs.gr/news/ellada/tsipras-pros-kanalia-pliroste-kai-peite-oti-thelete-binteo). Δε μπορεί να θεωρεί ότι το μοναδικό ζήτημα που μπαίνει είναι οι οικονομικές τους υποχρεώσεις προς το κράτος και όχι οι υποχρεώσεις προς στο κοινό, προς όλους μας δηλαδή, που είμαστε στην ουσία και οι κάτοχοι των συχνοτήτων τους και έχουμε το δικαίωμα απολαβής των υπηρεσιών τους για το «κοινό καλό» και όχι για το καλό μιας ελίτ, όπως μέχρι τώρα.
Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει-σαν κυβέρνηση της αριστεράς που υποτίθεται ότι ανέλαβε την εξουσία(;), για να προωθήσει τα συμφέροντα των «από κάτω»-να νομοθετήσει με βάση την αγορά, όπως είπαμε και πιο πάνω. Γιατί αν γίνει αυτό, τότε πως θα ανταγωνισθεί τους κεφαλαιούχους καναλάρχες, ιδιοκτήτες ραδιοσταθμών, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ή εταιρείες ιντερνετ και εκμετάλλευσης πληροφοριακών λεωφόρων, ένα αυτοδιαχειριζόμενο συνεργατικό ή συνεταιριστικό εγχείρημα κοινωνικής οικονομίας στο χώρο των ΜΜΕ; Πως μπορεί να κάνει πράξη την παραγωγή πολιτιστικών, πληροφοριακών ή γνωστικών αγαθών, σαν κοινωνικών και όχι αγοραίων που έχουν στόχο το ιδιωτικό κέρδος;
Κάτω από αυτή την προοπτική θα πρέπει να κάνει διαχείριση των συχνοτήτων η κυβέρνηση. Η νέα ΕΡΤ π.χ. θα έπρεπε να περάσει σε έναν φορέα που θα λειτουργούσε σαν Κοινωνική Επιχείρηση με βάση τους εργαζομένους της στα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα, είτε εθνικής είτε τοπικής εμβέλειας. Στην εποπτεία και τη λειτουργία της να συμμετέχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιστημονικοί φορείς, κοινωνικά εγχειρήματα με ιδιαίτερη έμφαση στο χώρο του Πολιτισμού και των εργαζομένων στην ενημέρωση, αλλά και στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και γενικά η τοπική κοινωνία των πολιτών. Η ανεξαρτησία της θα διασφαλιζόταν από ευρεία αντιπροσωπευτική συνέλευση των παραπάνω, καθώς και των θεσμικων φορέων, όπως της Ένωσης Περιφερειών, της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Η συνέλευση θα αποφάσιζε για τη χάραξη της στρατηγικής, θα επέλεγε την εκάστοτε διοίκηση με υποχρεωτική αυξημένη πλειοψηφία, θα εξέταζε τις πολιτικές προϋποθέσεις της δημόσιας πληροφόρησης με όρους ελευθερίας στην προβολή γεγονότων, άποψης και γενικότερου πολιτικού σχεδιασμού.
Και οι άλλες άδειες χρήσης των οποιονδήποτε συχνοτήτων θα χρειασθεί να αντιμετωπισθούν με τον ίδιο τρόπο. Δε μπορεί να αντιμετωπισθούν απλώς σαν ευκαιρία για τον δημόσιο κορβανά και να πουληθούν στους ενδιαφερόμενους κεφαλαιούχους ή στις εταιρείες τους, απλά με όρους της αγοράς. Επειδή οι υπηρεσίες τους μας αφορούν όλους και όχι μόνο τους αγοραστές-χρήστες αυτών των υπηρεσιών-οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας για παράδειγμα, επιδρούν το ίδιο στην υγεία των χρηστών και των μη χρηστών κινητών τηλεφώνων-θα πρέπει να μπουν υπό την εποπτεία και των έλεγχο των πολιτών και των κοινωνικών θεσμών τους. Και βέβαια αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα αν οι χρήστες των συχνοτήτων είναι τηλεοπτικοί, ραδιοφωνικοί, επικοινωνιακοί ή ιντερνετικοί συνεταιρισμοί και συνεργατικά εγχειρήματα και όχι τα «διαπλεκόμενα Μίντια» . Προς αυτή την κατεύθυνση θα χρειασθεί να νομοθετήσει και να υλοποιήσει στη συνέχεια η σημερινή Κυβέρνηση.
Στη συνέχεια επίσης να διεκδικήσουμε από τη νέα κυβέρνηση μια παραγωγική ανασυγκρότηση με εφαλτήρα τον αγροδιατροφικό τομέα και την μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων, την κλωστουφαντουργία και τον ήπιο τουρισμό με προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών και ντόπιων ποιοτικών προϊόντων, που θαείναι δυνατόν μόνο αν δοθούν κίνητρα από την κυβέρνηση για εσωτερική μετανάστευση από τις πόλεις προς την επαρχία των ανέργων και των νέων.
Αρκετά κράτησε η διαπραγμάτευση, καιρός να στηριχθούμε στις δυνάμεις και τις δυνατότητες της χώρας και των κατοίκων της.