α. Όραμα / Μακροπρόθεσμος στόχος ( σε ορίζοντα 15-20 ετών ):
Κοινωνία/Δήμος/Περιφέρεια μηδενικών στερεών αποβλήτων
β. Άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα – έργα – δράσεις :
* Μείωση παραγόμενων σκουπιδιών
*Επαναχρησιμοποίηση υλικών και προїόντων
* Διαλογή στην Πηγή
*Ανακύκλωση
*Λιπασματοποίηση/Κομποστοποίηση(αφορά μόνον τα αστικά στερεά απόβλητα [ΑΣΑ])
* Υγειονομική Ταφή Υπολειμμάτων( των οποίων οι ποσότητες όπως και ο βαθμός επικινδυνότητας θα βαίνουν διαρκώς μειούμενες), σε αποκεντρωμένες μονάδες ΧΥΤΥ σε επίπεδο Δήμου(αφορά μόνον ΑΣΑ) ή νομού
* Ενημέρωση-Ευαισθητοποίηση-Συμμετοχή των δημοτών
(* Κλείσιμο-Αποκατάσταση των ΧΑΔΑ)
Θεμελιακές αρχές της Εναλλακτικής Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων είναι οι εξής :
1. Μείωση παραγόμενων σκουπιδιών, 2. Επαναχρησιμοποίηση υλικών και προϊόντων, 3. Διαλογή στην Πηγή, 4. Ο ρυπαίνων πληρώνει/Πληρώνω όσο πετάω, 5. Αρχή της εγγύτητας / της αποκεντρωμένης διαχείρισης, της Τοπικότητας, 6. Ενημέρωση-Ευαισθητοποίηση-Ενεργός Συμμετοχή των δημοτών.
Η Εναλλακτική Διαχείριση είναι η μόνη ενδεδειγμένη Διαχείριση για το σύνολο σχεδόν των καλλικρατικών πλέον Δήμων της χώρας (Εκτός από τους Δήμους Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πάτρας; ;;;.).
Β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
της Εναλλακτικής Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
Η διέξοδος ανάμεσα στις συμπληγάδες του Κρατισμού (της παταγώδους αποτυχίας του) και της Ιδιωτικοποίησης μέσω ΣΔΙΤ
Στον αστερισμό της ολόπλευρης Κρίσης, η παρέμβαση υγειών κοινωνικών δυνάμεων με την ανάληψη συλλογικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και δράσεων (στο επίπεδο της Οικονομίας δηλαδή), με τη μορφή εταιρικών σχημάτων κοινωνικής βάσης, είναι η απάντηση μπροστά στην ολοκληρωτική αναποτελεσματικότητα του Δημόσιου Τομέα στη χώρα μας (του κράτους, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η τοπική αυτοδιοίκηση) από τη μία πλευρά, και στη λαίλαπα της Ιδιωτικοποίησης Δημόσιων Χώρων από την άλλη πλευρά.
Η Κοινωνικοποίηση της παραγωγής προїόντων, όπως επίσης και της παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών, αποτελεί τη Διέξοδο ανάμεσα στις συμπληγάδες του Κρατισμού και της Ιδιωτικοποίησης.
Αποκεντρωμένη/Τοπική μέθοδος Διαχείρισης συμβαδίζει μονοσήμαντα με Αποκεντρωμένη/Τοπική Διοίκηση
Αποκεντρωμένος χαρακτήρας, μικρό μέγεθος Μονάδων Διαχείρισης, Τοπικότητα, Εγγύτητα, Κοινωνική Συμμετοχή, όσον αφορά τη μέθοδο/τις μεθόδους Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων συνάδει / ταιριάζει / συμβαδίζει μόνον με αποκεντρωμένο χαρακτήρα, Τοπικότητα, Εγγύτητα, Κοινωνική Συμμετοχή όσον αφορά και τον Φορέα Διοίκησης.
Επομένως, προτείνεται η Σύσταση εταιρικών μορφών κοινωνικής βάσης σε επίπεδο Δήμου ή νομού, με στόχο την ανάληψη Έργου στον τομέα της Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων στον τόπο τους.
Τα εν λόγω εταιρικά σχήματα κοινωνικής βάσης, δηλ. εταιρείες ή συμπράξεις αυτών, στις οποίες θα συμμετέχουν πλειοψηφικά πολίτες ή/και παραγωγικοί και κοινωνικοί φορείς αυτών, ή/και ο οικείος κάθε φορά Δήμος (με μειοψηφική συμμετοχή, δηλ. με μέγιστο ποσοστό 49%), ποικίλουν, αξίζει να δοκιμαστούν στην πράξη, και μπορούν να είναι :
v Ανώνυμες Εταιρείες ή Ετερόρρυθμες Εταιρείες
v Συνεταιρισμοί
v Εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές επιχειρήσεις ή Αναπτυξιακές Συμπράξεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στον πρόσφατο Ν. 4019/2011.
Χαρακτηριστικά τους:
Þ Αποτελεσματικότητα
Þ Οικονομική Βιωσιμότητα
Þ Οικολογική Συμβατότητα
Þ Κοινωνική Συμβατότητα
Οι εν λόγω εταιρικές μορφές οφείλουν να είναι αποτελεσματικά ως προς την επίλυση του προβλήματος, η οποία αναπόσπαστα εμπεριέχει και το στοιχείο της οικονομικής βιωσιμότητας, μέσα σε ένα πλαίσιο οικολογικής και κοινωνικής συμβατότητας.
Σ.Δη.Κοι.Τ. (Συμπράξεις Δημοτικού-Κοινωνικού Τομέα)
Αυτή πρέπει να είναι η πολιτική μας πρόταση στην καταιγίδα των ΣΔΙΤ.
Γ. Η απόρριψη της Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων με ΣΔΙΤ(για το σύνολο σχεδόν των Δήμων της χώρας)
Συγκεντρωτική μέθοδος Διαχείρισης συμβαδίζει μονοσήμαντα με Συγκεντρωτικό Φορέα Διαχείρισης
Συγκεντρωτικός χαρακτήρας, μεγάλο μέγεθος Μονάδων Διαχείρισης, Απουσία εγγύτητας – τοπικότητας – κοινωνικής Συμμετοχής όσον αφορά τη μέθοδο/τις μεθόδους Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων συνάδει / ταιριάζει / συμβαδίζει μόνον με Συγκεντρωτικό χαρακτήρα, μεγάλο μέγεθος Μονάδων Διαχείρισης, κατά προτεραιότητα αν όχι αποκλειστικά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και στόχοι όσον αφορά τον Φορέα Διοίκησης.
Πυρήνας του νομοθετικού πλαισίου για την ανάθεση εκ μέρους του κράτους, την κατασκευή και λειτουργία συγκεντρωτικών μονάδων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων εκ μέρους ιδιωτών είναι ο Ν. 3389/2005 «Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» (ΦΕΚ Α΄ 232/22.9.2005), με λίγα λόγια ο νόμος περί ΣΔΙΤ.
Σε αυτά τα θεμέλια εδράζονται και οι Προσκλήσεις Διεθνούς Διαγωνισμού που έχουν ανακοινωθεί ή ΄΄τρέχουν΄΄ ήδη σε ορισμένες Περιφέρειες της χώρας.
Πρόκειται για ένα πλαίσιο το ευνοεί ΄΄σκληρά΄΄ (όπως σημειώνει και ο συνάδελφος Λ. Παπαγιαννάκης σε μήνυμά του πριν λίγες ημέρες) τη συμμετοχή ιδιωτών. Προσθέτω ότι στην ουσία επιτρέπει τη συμμετοχή, μεγαλοεπιχειρηματικών, μεγαλοεπενδυτικών και μεγαλοεργολαβικών ιδιωτικών εταιρικών σχημάτων και μόνον τέτοιων, δηλ. παράλληλα αποτρέπει κάθε σκέψη και πρακτικά αποκλείει τη συμμετοχή εταιρικών σχημάτων κοινωνικής συμμετοχής/κοινωνικής βάσης.
(Το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο ανάθεσης από το Δημόσιο των συναφών έργων σε ιδιώτες χρήζει διερεύνησης ασφαλώς και από την πλευρά της προστασίας του Περιβάλλοντος καθώς επίσης και από πολιτική πλευρά.)
Για του λόγου το αληθές παραπέμπω στην <<Προκήρυξη Διεθνούς Διαγωνισμού με Ανταγωνιστικό Διάλογο>>, την οποία έδωσε στη δημοσιότητα η Περιφέρεια Πελοποννήσου στις 29/12/2011, <<με σκοπό την επιλογή Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης για το Έργο ΄΄ Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου με ΣΔΙΤ΄΄.
Ιδιαίτερα παραπέμπω στα άρθρα 11, 13 και 17 της εν λόγω Προκήρυξης (την οποία και επισυνάπτω), όπου:
Τα κριτήρια υποβολής υποψηφιοτήτων είναι απαγορευτικά για εγχειρήματα κοινωνικής οικονομίας, όσον αφορά το απαιτούμενο μέγεθος χαρακτηριστικών επενδυτικών, χρηματοοικονομικών, τεχνικοοικονομικών και εργοληπτικών δεδομένων.
26 Ιανουαρίου 2012 , Βασίλης Γιόκαρης
(...κρίνεται ότι η υπό δημοπράτηση Σύμβαση Σύμπραξης κατατάσσεται στις ιδιαίτερα
πολύπλοκες συμβάσεις υπό την έννοια των άρθρων 13 παρ. 1 του Ν.3389/2005, 23
παρ.1 του Π.Δ. 60/2007 και 29 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, αφ’ ενός μεν λόγω
της πλειάδας και ποικιλίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, που του προσδίδουν αντικειμενικά αυξημένη πολυπλοκότητα με συνέπεια να καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερής ο ακριβής προκαθορισμός των κατάλληλων τεχνικών λύσεων και της νομικής ή/και χρηματοοικονομικής οργάνωσης του έργου, αφ’ ετέρου δε λόγω του ότι ο ιδιαίτερα αυξημένος αριθμός των πιθανών τεχνικοοικονομικών-νομικών λύσεων συνεπάγεται ότι οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Πελοποννήσου δεν είναι –αντικειμενικά και άνευ υπαιτιότητάς τους- σε θέση να προσδιορίσουν με ασφάλεια εκ των προτέρων ποια εξ λύσεων αυτών εξασφαλίζει την αποδοτικότερη κάλυψη των
αναγκών της, όσον αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων της εδαφικής της
περιφέρειας, μέσω της επίτευξης της βέλτιστης σχέσης κόστους / απόδοσης και της
ει δυνατόν αποτελεσματικότερης κατανομής κινδύνων μεταξύ του δημόσιου και
ιδιωτικού φορέα της Σύμπραξης.)