ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
Η Δικτύωση Συνεργατικών Εγχειρημάτων Αθήνας είναι μια προσπάθεια που
ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2012, με πρωτοβουλία των αυτοδιαχειριζόμενων
εργασιακών σχημάτων που έχουν δημιουργηθεί στην πόλη μας τα τελευταία
χρόνια.
Είμαστε συλλογικότητες ανθρώπων που προηγουμένως είτε βρισκόμασταν στην
ανεργία, είτε στην εργασιακή επισφάλεια. Απέναντι σε αυτή την πραγματικό-
τητα, πήραμε την απόφαση να δοκιμάσουμε έναν άλλο τρόπο εργασίας, συλ-
λογικό, με σχέσεις σεβασμού, συντροφικότητας και αλληλεγγύης. Βάλαμε λοι-
πόν στην πράξη την πεποίθησή μας πως δεν χρειάζονται στην οργάνωση της εργασίας κάθετες και ιεραρχικές δομές για να αναπτύξουμε τις παραγωγικές μας ικανότητες.
Μέσα από τις συναντήσεις μεταξύ των συλλογικοτήτων μας, διαπιστώσαμε
ότι είμαστε μεν διαφορετικές, αλλά μας ενώνουν κοινές αρχές και πρακτικές που
θα θέλαμε να μοιραστούμε με την κοινωνία.
Ποιοι/ες είμαστε – Αρχές ενότητας
α) Είμαστε εργασιακά εγχειρήματα τα οποία έχουν σαν βασική επιδίωξη την εξάλειψη ιεραρχιών και ανισοτήτων. Λειτουργούμε χωρίς μετόχους-ιδιοκτήτες, χωρίς αφεντικά, με ισότιμες σχέσεις μεταξύ μας τόσο στην οργάνωση της εργασίας όσο και στη λήψη αποφάσεων. Το ίδιο ισότιμα γίνεται και η ανταμοιβή της εργασίας, με βάση την αρχή «ίση αμοιβή για ισόχρονη εργασία», ανεξάρτητα από εκείνες τις παραμέτρους που καθορίζουν τις αποδοχές στον καπιταλιστικό εργασιακό στίβο, όπως για παράδειγμα η ηλικία, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο, οι αρμοδιότητες. Οι μόνες περιπτώσεις που δεν ισχύει αυτό αφο-
ρά σε συναδέλφους που έχουν αυξημένες ανάγκες, κατόπιν της συλλογικής από-
φασης όλων.
β) Είμαστε εργαζόμενοι και όχι «συνεταιρισμένοι ιδιοκτήτες». Όλες και όλοι μας που εργαζόμαστε στα συνεργατικά εγχειρήματα είμαστε ισότιμα μέλη, και
δεν προσλαμβάνουμε άλλους με όρους εξαρτημένης μισθωτής εργασίας. Στό-
χος μας είναι ο αξιοπρεπής βιοπορισμός των μελών μας, μέσω της παροχής χρή-
σιμου και ποιοτικού έργου για το κοινωνικό σύνολο, και όχι κάποια «απόδοση
κεφαλαίου». Έτσι, τα εγχειρήματά μας δεν αποσκοπούν στο επιχειρηματικό
κέρδος. Σε περίπτωση που υπάρχουν οικονομικά πλεονάσματα, σκοπός μας είναι να κοινωνικοποιούνται με διάφορους τρόπους (π.χ. ένταξη νέων μελών, μείωση τιμών πώλησης, στήριξη αντίστοιχων εγχειρημάτων ή αυτοοργανωμέ-
νων κοινωνικών δομών και κινημάτων).
γ) Είμαστε συλλογικότητες ανθρώπων που οραματιζόμαστε έναν διαφορετικό κόσμο, βασισμένο στην ισότητα και την αλληλεγγύη. Έναν κόσμο που να χωράει όλους και όλες, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, χρώματος και κουλτούρας. Γι’ αυτό το λόγο, στους κόλπους μας δεν ανεχόμαστε ρατσιστικές, σεξιστικές, εθνικιστικές ή νεοφασιστικές συμπεριφορές και απόψεις. Στεκόμαστε αλληλέγγυες και αρωγοί στα κοινωνικά κινήματα που εμφορούνται από τις ίδιες ιδέες.
δ) Είμαστε συλλογικές προσπάθειες που επιδιώκουμε να έχουμε υψηλό βαθμό αυτονομίας από κρατικές, κομματικές, επιχειρηματικές ή άλλες θεσμικές εξαρτήσεις. Προφανώς δεν αγνοούμε ότι δραστηριοποιούμαστε μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά προσπαθούμε να σταθούμε στα πόδια μας, τόσο οργανωτικά όσο και οικονομικά, με βασικό κορμό τις δικές μας δυνάμεις χωρίς εξάρτηση, με τη μορφή μόνιμης χρηματοδότησης ή άλλου τύπου προώθησης, από κρατικούς, κομματικούς, επιχειρηματικούς παράγοντες.
Η Δικτύωσή μας συναντιέται μια φορά το μήνα, στην τακτική μας συνέλευση.
Σε αυτήν, συμμετέχουμε ως συλλογικότητες και όχι ως άτομα. Οι εκπρόσωποι
κάθε εγχειρήματος εκφράζουν τις απόψεις των συλλογικοτήτων τους, όπως αυ-
τές έχουν διαμορφωθεί εντός των επιμέρους συνελεύσεων. Αποφασίζουμε, λοι-
πόν, αφού έχει προηγηθεί διαβούλευση του συνόλου των συναδέλφων και αφού
μέσω της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων, έχει εξευρεθεί η βέλτιστη από-
φαση. Η μέθοδος που ακολουθούμε είναι αυτή της σύνθεσης-συνδιαμόρφω-
σης και όχι της ψηφοφορίας. Έτσι, μπορεί να απαιτείται περισσότερος χρόνος
για τη λήψη αποφάσεων, αλλά θεωρούμε ότι αφενός χτίζουμε βαθύτερους δε-
σμούς μεταξύ μας και αφετέρου καταλήγουμε σε πιο σφαιρικές και ορθές απο-
φάσεις. Θέμα αναθεώρησής τους μπορεί να τεθεί μόνο μετά την πάροδο ενός
χρόνου. Αυτό, φυσικά, δεν ισχύει σε περίπτωση που υπάρχει η γενική αίσθηση
ότι μια απόφαση ήταν λάθος ή χρειάζεται άμεση επικαιροποίηση.
Οι συνελεύσεις μας είναι ανοιχτές σε κάθε αντίστοιχο εγχείρημα που μοιράζε-
ται τις αρχές μας, σέβεται τις διαδικασίες μας και εμπνέεται από τους σκοπούς
μας, ανεξαρτήτως νομικού προσώπου. Αρχικά, τα νέα εγχειρήματα έχουν την ιδιό-
τητα του παρατηρητή, μπορούν δηλαδή να παρακολουθούν τις διαδικασίες και
να εκφράζουν τις απόψεις τους, αλλά όχι να συναποφασίζουν. Εντάσσονται ως
μέλη στη Δικτύωση μετά από τη συμμετοχή τους σε τρεις συνελεύσεις και τη σύμ-
φωνη γνώμη των υπόλοιπων εγχειρημάτων.
Σε περίπτωση που κάποιο εγχείρημα παραβιάζει τις αρχές ενότητας ή επιδεικνύει
αντισυντροφική συμπεριφορά, υπάρχει η δυνατότητα αναφοράς του θέματος
στη συνέλευση της Δικτύωσης, όπου συζητείται κατά προτεραιότητα. Σε περί-
πτωση μη αλλαγής στάσης, όσο και αν επιδιώκουμε να μην συμβεί ποτέ, υπάρ-
χει και η δυνατότητα αποπομπής κάποιου εγχειρήματος από τη Δικτύωση.
Πώς λειτουργούμε
Τα εγχειρήματα που συμμετέχουν στην Δικτύωση αναλαμβάνουν την ευθύνη να
συμμετέχουν στις διαδικασίες της. Σε περίπτωση συνεχόμενης απουσίας κάποιου
εγχειρήματος, για διάστημα τουλάχιστον τριών συνελεύσεων, αυτό χάνει το δι-
καίωμα συναπόφασης και πλήρους συμμετοχής στη Δικτύωση. Για να ενταχθεί
και πάλι, απαιτείται η επιστροφή στις διαδικασίες με το status του παρατηρη-
τή, όπως δηλαδή και για τα νέα εγχειρήματα.
Οι στόχοι μας
Μέσω της Δικτύωσής μας, επιδιώκουμε τρεις γενικούς στόχους:
Την αλληλοϋποστήριξη μεταξύ των εγχειρημάτων που απαρτίζουν τη Δικτύωση.
Προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε η μία συλλογικότητα τα προϊόντα και τις
υπηρεσίες της άλλης, να σχηματίσουμε δηλαδή μια αλληλέγγυα εσωτερική αγο-
ρά. Αντίστοιχα προωθούμε όλες μαζί την ύπαρξη, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες
όλων των εγχειρημάτων μας στην κοινωνία. Διερευνούμε, επίσης, και άλλους τρό-
πους οικονομικής, οργανωτικής και τεχνικής αλληλοβοήθειας μεταξύ μας. Στό-
χος μας, επίσης, είναι η ανταλλαγή εμπειριών και προβληματισμών όσον αφο-
ρά στη νέα, για όλους και όλες μας, εμπειρία της χειραφετημένης συλλογικής
εργασίας.
Τη διάδοση της ιδέας των συνεργατικών εγχειρημάτων στην κοινωνία αλλά και την παροχή στήριξης σε συλλογικότητες που θέλουν να ξεκινήσουν μια τέτοια προσπάθεια.
Στο πλαίσιο αυτό επεξεργαζόμαστε μια σειρά εξωστρεφών παρεμβάσεων, μέ-
ρος των οποίων είναι και η λειτουργία του ιστοτόπου kolektives.org, αλλά και
η επεξεργασία συμβουλευτικού εγχειριδίου ίδρυσης ενός συνεργατικού εγχει-
ρήματος. Παράλληλα, καθένα από τα εγχειρήματά μας παρέχει ενεργητικά όποια
συμβουλή και βοήθεια μπορεί σε συλλογικότητες που σκέφτονται να ιδρύσουν
ένα συνεργατικό εγχείρημα.
Τη συντονισμένη συμμετοχή μας στον αγώνα για έναν ευρύτερο κοινωνικό μετασχηματισμό.
Παρότι κατανοούμε τους περιορισμούς που θέτει η υφιστάμενη κοινωνική,
πολιτική και οικονομική οργάνωση, στα πλαίσια της οποίας αναγκαστικά λει-
τουργούμε, θεωρούμε ότι η δράση μας ανοίγει δυνατότητες για την υπέρβασή
της. Δεχόμενες/οι τις αντιφάσεις και τα παρόντα όρια των εγχειρημάτων μας προς
αυτή την κατεύθυνση, πιστεύουμε ότι η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ
μας μπορεί να δημιουργήσει ισχυρότερες δυναμικές, που θα αμφισβητούν έμ-
πρακτα την κυρίαρχη οργάνωση της εργασίας και γενικότερα την δικτατορία της
καπιταλιστικής οικονομίας. Πρόκειται για ένα στρατηγικό στόχο, τον οποίο δεν
διαχωρίζουμε από την επιτυχία των δικών μας εγχειρημάτων. Σαν πρώτα βήματα,
επιδιώκουμε την άμεση σύνδεσή μας τόσο με το αυτόνομο εργατικό κίνημα, όσο και με το κίνημα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Τα τακτικά μέλη της Δικτύωσης
http://www.kolektives.org