Η Ελλάδα στο κατώφλι του 21ου αιώνα

Το κείμενου που πήρα από τον Κώστα Λάμπο είναι πολύ μεγάλο, για αυτό αναρτώ τμήματά του. Οι επιλογές όμως είναι δικές μου:
...
Το ζητούμενο σήμερα δεν είναι ένας ανέφικτος ‘καλύτερος’ καπιταλισμός, αλλά ένας εφικτός, αναγκαίος και αναπόφευκτος καλύτερος κόσμος

Οι μνημονιακοί κατακτητές επιδιώκουν νέα τετελεσμένα γεγονότα και προσδοκούν μια υποταγή του ελληνικού λαού στα δικά τους προγράμματα και στους δικούς τους στόχους, στα πλαίσια ενός μητροπολιτικά ελεγχόμενου πλιάτσικοκαπιταλισμού, ενός πολιτικά ευνουχισμένου κοινοβουλίου και ενός διεφθαρμένου κομματικού συστήματος, που δεν αρνείται ουσιαστικά τον καπιταλισμό και την πατρωνία, αλλά υπόσχεται στο κεφάλαιο ‘καλύτερη’ διαχείριση των πολιτικών υποθέσεων, παραπλανώντας το εκλογικό σώμα με την προώθηση στο προσκήνιο ‘νέων άφθαρτων προσώπων’ και ‘αριστερών ριζοσπαστικών κομμάτων’. Το αποτέλεσμα είναι, ο λαός να μην εμπιστεύεται πια, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, το αστικό κοινοβούλιο, να αμφισβητεί συνολικά πλέον το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και να αρνείται να αναθέσει σε κάποιο κόμμα την αποκλειστική ευθύνη σχηματισμού κυβέρνησης. Παράλληλα, ο ελληνικός λαός, δεν κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια. Αντίθετα κατεβαίνει κατά εκατοντάδες χιλιάδες στις πλατείες και τοποθετεί στην καθημερινή ημερήσια διάταξη το θέμα της διεξόδου από την καπιταλιστική κρίση ως έξοδο από τον ίδιο τον καπιταλισμό με κατεύθυνση την Άμεση Δημοκρατία με την έννοια και την προοπτική της Αταξικής Κοινωνίας.

Όταν αυτό το κίνημα της Άμεσης Δημοκρατίας αντιμετωπίστηκε ως εφιάλτης για την ‘καθεστηκυία τάξη’ και αντιμετώπισε την απροκάλυπτη εχθρότητα του συνολικού συστήματος εξουσίας και την ασφυκτικά παρενοχλητική ‘φιλία’ των διάφορων σοσιαλδημοκρατικών και λοιπών ‘αριστερών’ εξουσιαστικών κομμάτων και αποκομμάτων, τότε αποφάσισε να αποσυρθεί από τις πλατείες, αλλά όχι και να χαθεί, όπως πολλοί υποστηρίζουν και θα ήθελαν. Το συναντάμε σήμερα με τη μορφή χιλιάδων συλλογικοτήτων που δρουν είτε ως επανοικειοποίηση εγκαταλειμμένων ιδιωτικών και δημόσιων χώρων και δραστηριοποιούνται ως θεσμοί κοινωνικής αλληλεγγύης, πολιτικής αντιπληροφόρησης, πολιτιστικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, είτε ως άμεση κοινωνικοποίηση, δηλαδή, ως κύτταρα αμεσοδημοκρατικά αυτοδιαχειριζόμενης αλληλέγγυας, μέχρι και αχρήματης κοινωνικής οικονομίας που αποεμπορευματοποιεί τις ανθρώπινες σχέσεις δρώντας έξω από και ενάντια στην καπιταλιστική αγορά. Το συναντάμε επίσης και ως επανατοπικοποίηση με τη μορφή οικοκοινοτήτων που επανανοηματοδοτούν τις σχέσεις και τις μορφές κοινωνικής συμβίωσης χωρίς ιεραρχικές και εξουσιαστικές δομές[1]. Τέλος το συναντάμε ως εργαστήρια επιστημονικού και κοινωνικού πειραματισμού που εκτείνονται από την έρευνα μέχρι την εφαρμογή μεθόδων ενεργειακής ανεξαρτησίας των χρηστών[2], απελευθέρωσης του λογισμικού, τρισδιάστατης εκτύπωσης, κοινωνικοποίησης του διαδικτύου για την απελευθέρωση της πληροφορίας και τη δωρεάν επικοινωνία και πολλών άλλων μορφών παρέμβασης που αποσκοπούν στη διεύρυνση του φάσματος των ελεύθερων και κοινών αγαθών, δραστηριότητες που αλλάζουν με ήπιο τρόπο και σε βάθος τις παραγωγικές και συνεπώς και τις κοινωνικές σχέσεις, δηλαδή και την ίδια την κοινωνία.

Βέβαια το κομματικό σύστημα κατασυκοφαντεί αυτά τα νέα κινήματα, όταν δεν μπορεί να τα ελέγξει και να τα διαλύσει με την επέμβαση των δυνάμεων καταστολής. Οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού φαίνεται, όλο και περισσότερο, να συνειδητοποιούν σταδιακά πως αυτά τα κινήματα πρέπει να προστατευτούν από το όλον σύστημα και από το κομματικό πατρονάρισμα, για να λειτουργήσουν ως καταλύτες που μετασχηματίζουν τη χημεία του νοσηρού ατομιστικού Εγώ σε χημεία του κοινωνικού, ενωτικού, ισχυρού και απελευθερωτικού Εμείς, στα πλαίσια του οποίου το Εγώ ολοκληρώνεται ως ατομική και κοινωνική Εαυτότητα που αχρηστεύει ξένες προς τα πραγματικά συμφέροντα της εργαζόμενης κοινωνίας θρησκευτικές, πολιτικές, εταιρικές, ποδοσφαιρικές κ.λπ, κ.λπ.,ταυτότητες. Η απελευθέρωση των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού από τον απάνθρωπο και καταστροφικό καπιταλισμό είναι στον 21ο αιώνα εφικτή, αναγκαία και αναπόφευκτη, αν την αναλάβουν οι ίδιες και δεν την αναθέσουν για μια ακόμα φορά σε υπεργολάβους και διαμεσολαβητές. Κάθε άλλη επιλογή σωτηρίας από ‘μεσσίες ηγέτες’, κόμματα ‘σωτήρες’, ‘πρωτοπορίες’ και ‘αριστερές κυβερνήσεις’ που υπόσχονται έναν καλύτερο, ‘έντιμο’ καπιταλισμό και καλούς παγκόσμιους ηγεμόνες, δεν είναι παρά μια νέα ψευδαίσθηση που κρατάει ακόμα τον Προμηθέα Δεσμώτη, καθηλωμένο στους βράχους για να τρέφονται τα όρνεα του κεφαλαίου από το συνεχώς ανανεωνόμενο θρεπτικό συκώτι του...

[1] Κολέμπας Γιώργος, Τοπικοποίηση. Από το παγκόσμιο στο τοπικό. Ένας οικολογικός κόσμος είναι δυνατός, ΑΝΤΙΓΟΝΗ, Θεσσαλονίκη 2009.

[2] Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Ποιος φοβάται το υδρογόνο; Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια  και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2013, Βλέπε επίσης Rifkin Jeremy, Η οικονομία του υδρογόνου. Η δημιουργία του παγκόσμιου ενεργειακού ιστού και η ανακατανομή της εξουσίας στη Γη. Η επόμενη μεγάλη οικονομική επανάσταση, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 2003.
...

Από τις ‘αριστερές πρωτοπορίες’ του 19^ου και 20^ου αιώνα στην αριστερή κοινωνία του 21^ου αιώνα

 Απέναντι σε όλη αυτή την κατρακύλα του καπιταλιστικού συστήματος και των πολιτικών εκφραστών του, οι κοινωνικές δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού αναπροσανατολίζονται, ανασυγκροτούνται και προσπαθούν να διαμορφώσουν τον αναγκαίο δημόσιο χώρο και να πυροδοτήσουν ένα νέο γόνιμο δημόσιο διάλογο. Σε αυτόν το διάλογο συμμετέχουν, ατομικά ή ως συλλογικότητες και δίκτυα, κομματικά ανένταχτοι αριστεροί, δυσαρεστημένοι των λεγόμενων δημοκρατικών, αριστερών και προοδευτικών κομμάτων, οι λεγόμενοι ‘νεομαρξιστές’, ‘νεοκομμουνιστές’, ‘συμβουλιακοί’ ‘καταστασιακοί’, ‘αναρχοαυτόνομοι’, αναρχικοί και αντεξουσιαστές που αγωνίζονται για κάποια αφηρημένη δημοκρατία, ή για την ‘αναρχία’ και τον ‘ελευθεριακό κομμουνισμό’ έχοντας όλοι κατά νου μια κάποια μορφή άμεσης δημοκρατίας. Παράλληλα όμως με το διάλογο προσπαθούν, με τις διάφορες πολύμορφες και σε διάφορα επίπεδα συλλογικές δραστηριότητες, να εφαρμόσουν όπως και όσο μπορούν την άμεση δημοκρατία μικρής κλίμακας, μέσω των εμπειριών της οποίας αποκτούν γνώσεις που αλλάζουν αργά αλλά σταθερά τη θεματολογία του κοινωνικού διαλόγου υπέρ της άμεσης δημοκρατίας μετακινούμενοι από αφηρημένες σε συγκεκριμένες αμεσοδημοκρατικές μορφές δράσης και συμβίωσης.

Η σχέση αυτών των κινημάτων, δικτύων και δυνάμεων με τα λεγόμενα κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) και αριστερά (ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) κόμματα και με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σχέση αντιπαλότητας γιατί υπάρχει πλήρης κοσμοθεωρητική και συνεπώς προγραμματική διαφωνία που καταλήγει να είναι σχέση ‘ποντικιού και ποντικοπαγίδας’ στην οποία κάποιοι άπειροι τσιμπάνε το τυράκι της εξουσίας. Οι περισσότεροι και οι πιο έμπειροι βρίσκονται σε πόλεμο με την πολιτική και τους ‘συντονιστικούς μηχανισμούς’ του ΣΥΡΙΖΑ με τους οποίους αυτός προσπαθεί να ποδηγετήσει τα κινήματα και να τα υποβαθμίσει σε προθάλαμους στρατολόγησης ψηφοφόρων, για να πάρει το χρίσμα του ‘αριστερού’ διαχειριστή του κεφαλαίου. Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως σε πιθανή άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην δοτή εξουσία, αυτός ο πόλεμος θα κορυφωθεί μέχρι την πλήρη αποκάλυψη του αστικού χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις, να οδηγήσει σε ενδυνάμωση των νέων κοινωνικών κινημάτων με αποτέλεσμα ο διάλογος για την άμεση δημοκρατία να ενισχυθεί ποσοτικά και ποιοτικά σε ένα ψηλότερο επίπεδο συλλογικού-κοινωνικού σχεδιασμού και δράσεων, που θα ανοίγει καινούργιες προοπτικές αλληλέγγυας τοπικής, περιφερειακής και διεθνούς συνεργασίας, γιατί άμεση δημοκρατία σε στενό τοπικό ή ακόμα και σε επίπεδο μιας χώρας δεν έχει πολλές πιθανότητες επιτυχίας, γιατί η άμεση δημοκρατία είναι η τοπική έκφραση της κοινωνικής ισότητας και της οικουμενικότητας του ανθρώπου και του ανθρώπινου πολιτισμού.

Κάποιες φωνές που θεωρούν αναγκαία τη συνεργασία των νέων κοινωνικών κινημάτων με το ΣΥΡΙΖΑ, ή προτείνουν την συγκρότηση Κόμματος των Κοινωνικών Κινημάτων, ή ακόμα και Κόμματος Άμεσης Δημοκρατίας[1], αν δεν είναι αφελής τότε είναι ύποπτες, γιατί μια τέτοια επιλογή θα οδηγήσει τα νέα κοινωνικά κινήματα σε πολιτική αυτοκτονία, γιατί ό δικός τους ιστορικός ρόλος δεν είναι να μπουν στο κομματικό παιχνίδι του αστικού κοινοβουλευτισμού, αλλά να παραμείνουν αυτόνομα κοινωνικά κύτταρα για μια αριστεροποίηση της κοινωνίας και όχι να γίνουν κομματικά κύτταρα που θα αναλωθούν στην προσπάθεια ‘αριστεροποίησης’ της κυβέρνησης του κεφαλαίου. Η τρέχουσα ιστορική συγκυρία δεν απαιτεί πολιτικές βελτίωσης, αλλά οριστικής και καθολικής ακύρωσης του παρακμασμένου καπιταλισμού, απαιτεί την κατάργηση των καθυστερημένων παραγωγικών σχέσεων και την ανάπτυξη νέων αντίστοιχων στις προχωρημένες παραγωγικές δυνάμεις που σήμερα, στον 21^ο αιώνα, καθιστούν εφικτή την κοινωνική ισότητα, την Άμεση Δημοκρατία και την Αταξική Κοινωνία. Ο αγώνας για την άμεση δημοκρατία δεν είναι αγώνας ταχύτητας, για την κατάκτηση κάποιας εξουσίας σε συνθήκες ιδεολογικής ηγεμονίας του κεφαλαίου και της αστικής δημοκρατίας, αλλά είναι αγώνας αντοχής για τον ηθικό, ιδεολογικό, πολιτικό και επιχειρησιακό αφοπλισμό του συστήματος του κεφαλαίου, δηλαδή, είναι αγώνας για την ωρίμανση της κοινωνικής πλειονότητας για την κοινωνική αυτοδιεύθυνση και την αταξική κοινωνία και συνεπώς για την κατάργηση κάθε μορφής εξουσίας.

 Από την ταξική κοινωνική ανισότητα στην κοινωνική ισότητα-αταξικότητα

Η εποποιία του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, που κατάφερε μια τέτοιας έκτασης και ποιότητας αριστεροποίηση του ελληνικού λαού, δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα του πατριωτισμού του ελληνικού λαού ενάντια στους φασίστες και ναζιστές εισβολείς. Όποιος γνωρίζει καλά την ιστορία της ελληνικής εθνικής αντίστασης θα γνωρίζει και το ρόλο που έπαιξε ο «Κώδικας Ποσειδώνα», όπως ονομάστηκαν οι «Οδηγίες για τη Λαϊκή Αυτοδιοίκηση και τη Λαϊκή Δικαιοσύνη», του ΕΑΜ, που κατάργησε όλες τις τοπικές εξουσίες και ακύρωσε όλες τις κρατικές και κατοχικές εντολές και ανάδειξε σε κυρίαρχο όργανο της τοπικής κοινωνίας την Τοπική Λαϊκή Συνέλευση. Ήταν αυτή η καινούργια επαναστατική αντίληψη για την κοινωνική αυτοδιεύθυνση και την άμεση δημοκρατία, που ξεκίνησε με αυτοοργάνωση, απαλλοτριώσεις των τσιφλικιών και την αυτοδιοίκηση των Κοινοτήτων, από ένα ορεινό χωριό της Ευρυτανίας το 1942 και αναπτυσσόμενη σε δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο επίπεδο κατάκτησε σε ελάχιστο χρόνο ολόκληρη τη χώρα και έδωσε τεράστια ώθηση στην ανάπτυξη του ΕΑΜ-ELAS[2]. Η εσωτερική υπονόμευσή της από την ίδια την ηγεσία του ΕΑΜ και συνεπώς του ΚΚΕ ήταν και το κύκνειο άσμα της αντίστασης, η οποία νίκησε τον ξένο κατακτητή, αλλά, με τους συμβιβασμούς της πειθήνιας στη Συμφωνία της Γιάλτας ηγεσίας της, ηττήθηκε από τον εσωτερικό κατακτητή, ανοίγοντας το δρόμο για να γίνει η Ελλάδα βορειοαμερικανικό προτεκτοράτο.

Αναφέρομαι στην ιστορία για να απαντήσω σε όσους από άγνοια ή από σκοπιμότητα αμφισβητούν τη λαϊκή συνείδηση και αντιμετωπίζουν τις κοινωνίες ως αγέλη προβάτων, ως ‘μάζες’, που τάχα δεν έχουν ταξική, επαναστατική συνείδηση και γι’ αυτό χρειάζονται ανθρωποποιμένες και σοφές πρωτοπορίες για να απελευθερωθούν. Με δεδομένο πως οι σημερινές συνθήκες αρχίζουν να μοιάζουν με εκείνες της γερμανικής κατοχής, σε συνδυασμό με την προϊούσα απομάκρυνση του κόσμου από το κομματικό σύστημα και την αναζήτηση λύσεων εκτός καπιταλιστικού συστήματος, είναι θεμιτό να αναμένεται μια αντίστοιχη έκρηξη της λαϊκής συνείδησης, για ένα νέο άλμα προς τα εμπρός, για ένα καλύτερο κόσμο, τον κόσμο της κοινωνικής ισότητας και της άμεσης δημοκρατίας. Το Μέλλον δεν υπάρχει μέχρι να το δημιουργήσουμε, αλλά είναι γνωστό πως η ιστορία κινείται στη φορά του ‘βέλους του χρόνου’[3], χάρη στην πίεση του συμπαγούς κοινωνικού όγκου των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, αργά και συχνά με πολλά ζικ-ζακ και πισωγυρίσματα, αλλά τελικά σταθερά, από το Παρελθόν προς το Μέλλον, από την υφιστάμενη κατάσταση προς μια καλύτερη από αυτήν κατάσταση, από τον απάνθρωπο και καταστροφικό καπιταλισμό προς την αταξική δημοκρατία[4] και τον Οικουμενικό Ουμανισμό. Με αυτή την έννοια ένας καλύτερος κόσμος γεννιέται αχρηστεύοντας τον παλιό. Είναι ο κόσμος των πνευματικά, ιδεολογικά, κοσμοθεωρητικά, πολιτικά, οργανωτικά και λειτουργικά αυτονομημένων δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, ο κόσμος της κοινωνικής ισότητας. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας να τον θαυμάσουμε. Ας κουνήσουμε τα χέρια μας να τον ολοκληρώσουμε και να τον κάνουμε οριστικά δικό μας.

Το συμπέρασμα είναι πως, όπως η ιστορία διδάσκει, ότι δεν υπάρχει σωτηρία ατομική σε συνθήκες καπιταλισμού, έτσι και δεν μπορεί να υπάρξει σωτηρία για μια μόνο χώρα σε συνθήκες νεοταξικής ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης, γι’ αυτό ο αγώνας δεν μπορεί παρά να είναι συλλογικός-κοινωνικός και διεθνοποιημένος-πανευρωπαϊκός και παγκόσμιος. Στον 21^ο αιώνα ο λόγος ξεφεύγει σταδιακά από τα αστικά κοινοβούλια και τα ελίτικα, αστικά και μικροαστικά ‘αριστερά’ κόμματα και περνάει στις ακηδεμόνευτες δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, που αριστεροποούνται ενάντια στους θεσμούς, τις δομές και τις λειτουργίες του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και του αστικού πολιτικού συστήματος. Μέχρι την ολοκλήρωση αυτής της ιστορικής διεργασίας, στα πλαίσια της οποίας η αταξική ουτοπία γίνεται, αντικειμενικά και υποκειμενικά, μια αναγκαία, εφικτή και αναπόφευκτη πραγματικότητα, πολλά μπορούν να συμβούν και η Ελλάδα, η Ευρώπη και η Ανθρωπότητα έχουν ακόμα πολλά να πάθουν μέχρι να μάθουν τον τρόπο της αποδόμησης του καπιταλισμού και της ταυτόχρονης οικοδόμησης της άμεσης δημοκρατίας με περιεχόμενο την αταξική κοινωνία και προοπτική έναν οικουμενικό ουμανιστικό πολιτισμό[5].

 

 

 

 

 

---

[1] Υπάρχουν ήδη γύρω στις σαράντα αμφιλεγόμενες και προσωποκεντρικές κινήσεις, οργανώσεις και κόμματα ‘πρωτοπορίας’, που άμεσα ή έμμεσα αναφέρονται στην άμεση δημοκρατία, αλλά ξεκομμένες από την κοινωνία και αντίπαλες όπως είναι, το τελικό αποτέλεσμα καταλήγει να είναι αρνητικό.

[2] Τσουπαρόπουλος Θανάσης, Οι λαοκρατικοί θεσμοί της Εθνικής Αντίστασης, ΓΛΑΡΟΣ, Αθήνα 1989, Βλέπε επίσης Μανώλης Γλέζος, Εθνική αντίσταση 1940-1945, τόμοι 2, ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ, Αθήνα 2009 και Μπέικος Γεωργούλας, Η λαϊκή εξουσία στην ελεύθερη Ελλάδα, ΘΕΜΕΛΙΟ, Αθήνα 1979, τόμοι 2.

[3] Prigogine Ilya, Οι νόμοι του χάους, Τραυλός, Αθήνα 2003 και Πριγκοζίν Ίλυα και Στέντζερς Ιζαμπέλ, Τάξη μέσα από το χάος. Ο νέος διάλογος του ανθρώπου με τη Φύση, Κέδρος, Αθήνα 1986.

[4] Βλέπε σχετικά, Λάμπος Κώστας, Αταξική Δημοκρατία και Οικουμενικός Ουμανισμός στον 21^ο αιώνα, στο: Η Άμεση Δημοκρατία στον 21⁰ αιώνα, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2013. Βλέπε επίσης, Λάμπος Κώστας, Καπιταλιστική βαρβαρότητα ή Αταξική Δημοκρατία;, στο: Φεστιβάλ Άμεσης Δημοκρατίας, Θεσσαλονίκη 2013, http://www.anixneuseis.gr/?p=75155 και στο: http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/kapitalistiki-barbarotita-i-ataksiki-dimokratia-toy-kosta-lampoy

[5] Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και αταξική κοινωνία, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012.