Για μια επαφή με την κοινωνία
Γιώργος Σταματόπουλος
Η ισχύς των θαυμάτων -λέει η βιοσοφία- δεν διαρκεί πάνω από τρεις ημέρες. Η κόπωση και η σκληρή πραγματικότητα παίρνουν τη θέση του συναισθηματισμού, του ενθουσιασμού. Κι εδώ που τα λέμε, ενθουσιάστηκαν (και συγκινήθηκαν πραγματικά) τα παλιά στελέχη της Αριστεράς και οι ψηφοφόροι με αγωνιστικό παρελθόν και ικανή ιδεολογική κατάρτιση. Αυτοί είναι ένα μικρό ποσοστό. Η πλειονότητα των ψηφοφόρων προέρχεται από άλλους, εκτός της Αριστεράς, ιδεολογικούς τόπους. Αυτοί με τη σειρά τους δεν ενδιαφέρονται για το ποιοι είναι οι Φρίντμαν, Στίγκλιτς και λοιποί, αλλά για το αν μπορέσουν να διασφαλίσουν ένα κομμάτι ψωμί, να βρουν μια δουλίτσα, να σταθούν όρθιοι επιτέλους (αληθινά, και για πρώτη φορά όρθιοι, γιατί η πριν από την κρίση ορθία στάση τους ήταν ψευδής περισσότερο, εγωκεντρική, με ψηλά τη μύτη και λοιπά).
Αρα είναι ευκολότερη η δουλειά για τη νέα συγκυβέρνηση. Λίγο κοινωνικό προσωπείο να δείξει, λίγη ανθρωπιά και ίχνη ανεξαρτησίας, δεν θα έχει ανάγκη να υλοποιήσει τις αριστερές ιδέες εν τω συνόλω τους. Αρκεί να πειστεί η ελληνική κοινωνία ότι κάτι αλλάζει υπέρ αυτής. Βέβαια όλα συνηγορούν στη διαιώνιση της κραυγαλέα ατελούς, αντιπροσωπευτικού τύπου, δημοκρατίας, αλλά και αυτό κάτι πολύ είναι ετούτες τις στιγμές, μόνο να μην πολτοποιηθεί η προσωπική ευθύνη και η ηθική (;) όλων από τα αμοραλιστικά γρανάζια του πανέξυπνα ελισσόμενου καπιταλιστικού συστήματος.
Επίσης οι δεσμοί επαφής της κυβέρνησης με τα κοινωνικά στρώματα είναι αδύναμοι, αν όχι ανύπαρκτοι. Οι νομαρχιακές είναι τρεις κι ο κούκος, οι συνδικαλιστές έχουν προ πολλού μεταλλαχθεί σε κομματικά φερέφωνα, οι φοιτητές προτιμάνε όλο και πιο αριστερούς σχηματισμούς, εξωκομματικούς, αναρχοαυτόνομους και λοιπά.
Το μόνο που δένει την κυβέρνηση με τους ψηφοφόρους είναι η ψήφος της Κυριακής των δεύτερων, που, είπαμε, προέρχονται από πολλούς διαφορετικούς ιδεολογικούς (συμφεροντολογικούς, εννοείται) χώρους.
Υπάρχει πάντα η εύλογη πίστωση χρόνου στη νέα κυβέρνηση. Οσο δύσκολο φαίνεται το μέλλον της, άλλο τόσο εύκολο μπορεί να φανεί τις πρώτες εκατό ημέρες. Στο χέρι της είναι να δείξει πού πάει και ας πιέζουν τάχα οι δανειστές, ας επιδεικνύουν υπεροπτικά την οικονομική δύναμή τους (ναι, οικονομικά και θεσμικά υπερτερούν, έχουν όμως χάσει εντελώς την ανθρώπινή τους υπόσταση και αυτό είναι άκρως σημαντικό για το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης).
Ο λόγος για την κατάκτηση του ελάχιστου της αξιοπρέπειας πάντα αλλά κι αυτό απαιτεί άμεση, απτή, καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους της καθημερινότητας και τα προβλήματα της πραγματικότητας. Και επιτέλους, να οριστεί ο δημόσιος χώρος, να πουν με σθένος τι σημαίνει δημόσιο. Δεν φαντάζομαι να εννοούν τον χώρο όπου απλώνεται και επικυριαρχεί η κρατική εξουσία και να αδιαφορούν για τα φυσικά δημόσια αγαθά, την άμεση ανταλλαγή προϊόντων, τις πλατείες, τις γειτονιές, δάση, πάρκα, θάλασσα κ.ά.
Ναι, βεβαίως, άλλο λιτός βίος και άλλο η τυραννική λιτότητα· ιδού λοιπόν, κύριε Βαρουφάκη.
Γιώργος Σταματόπουλος
Η ισχύς των θαυμάτων -λέει η βιοσοφία- δεν διαρκεί πάνω από τρεις ημέρες. Η κόπωση και η σκληρή πραγματικότητα παίρνουν τη θέση του συναισθηματισμού, του ενθουσιασμού. Κι εδώ που τα λέμε, ενθουσιάστηκαν (και συγκινήθηκαν πραγματικά) τα παλιά στελέχη της Αριστεράς και οι ψηφοφόροι με αγωνιστικό παρελθόν και ικανή ιδεολογική κατάρτιση. Αυτοί είναι ένα μικρό ποσοστό. Η πλειονότητα των ψηφοφόρων προέρχεται από άλλους, εκτός της Αριστεράς, ιδεολογικούς τόπους. Αυτοί με τη σειρά τους δεν ενδιαφέρονται για το ποιοι είναι οι Φρίντμαν, Στίγκλιτς και λοιποί, αλλά για το αν μπορέσουν να διασφαλίσουν ένα κομμάτι ψωμί, να βρουν μια δουλίτσα, να σταθούν όρθιοι επιτέλους (αληθινά, και για πρώτη φορά όρθιοι, γιατί η πριν από την κρίση ορθία στάση τους ήταν ψευδής περισσότερο, εγωκεντρική, με ψηλά τη μύτη και λοιπά).
Αρα είναι ευκολότερη η δουλειά για τη νέα συγκυβέρνηση. Λίγο κοινωνικό προσωπείο να δείξει, λίγη ανθρωπιά και ίχνη ανεξαρτησίας, δεν θα έχει ανάγκη να υλοποιήσει τις αριστερές ιδέες εν τω συνόλω τους. Αρκεί να πειστεί η ελληνική κοινωνία ότι κάτι αλλάζει υπέρ αυτής. Βέβαια όλα συνηγορούν στη διαιώνιση της κραυγαλέα ατελούς, αντιπροσωπευτικού τύπου, δημοκρατίας, αλλά και αυτό κάτι πολύ είναι ετούτες τις στιγμές, μόνο να μην πολτοποιηθεί η προσωπική ευθύνη και η ηθική (;) όλων από τα αμοραλιστικά γρανάζια του πανέξυπνα ελισσόμενου καπιταλιστικού συστήματος.
Επίσης οι δεσμοί επαφής της κυβέρνησης με τα κοινωνικά στρώματα είναι αδύναμοι, αν όχι ανύπαρκτοι. Οι νομαρχιακές είναι τρεις κι ο κούκος, οι συνδικαλιστές έχουν προ πολλού μεταλλαχθεί σε κομματικά φερέφωνα, οι φοιτητές προτιμάνε όλο και πιο αριστερούς σχηματισμούς, εξωκομματικούς, αναρχοαυτόνομους και λοιπά.
Το μόνο που δένει την κυβέρνηση με τους ψηφοφόρους είναι η ψήφος της Κυριακής των δεύτερων, που, είπαμε, προέρχονται από πολλούς διαφορετικούς ιδεολογικούς (συμφεροντολογικούς, εννοείται) χώρους.
Υπάρχει πάντα η εύλογη πίστωση χρόνου στη νέα κυβέρνηση. Οσο δύσκολο φαίνεται το μέλλον της, άλλο τόσο εύκολο μπορεί να φανεί τις πρώτες εκατό ημέρες. Στο χέρι της είναι να δείξει πού πάει και ας πιέζουν τάχα οι δανειστές, ας επιδεικνύουν υπεροπτικά την οικονομική δύναμή τους (ναι, οικονομικά και θεσμικά υπερτερούν, έχουν όμως χάσει εντελώς την ανθρώπινή τους υπόσταση και αυτό είναι άκρως σημαντικό για το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης).
Ο λόγος για την κατάκτηση του ελάχιστου της αξιοπρέπειας πάντα αλλά κι αυτό απαιτεί άμεση, απτή, καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους της καθημερινότητας και τα προβλήματα της πραγματικότητας. Και επιτέλους, να οριστεί ο δημόσιος χώρος, να πουν με σθένος τι σημαίνει δημόσιο. Δεν φαντάζομαι να εννοούν τον χώρο όπου απλώνεται και επικυριαρχεί η κρατική εξουσία και να αδιαφορούν για τα φυσικά δημόσια αγαθά, την άμεση ανταλλαγή προϊόντων, τις πλατείες, τις γειτονιές, δάση, πάρκα, θάλασσα κ.ά.
Ναι, βεβαίως, άλλο λιτός βίος και άλλο η τυραννική λιτότητα· ιδού λοιπόν, κύριε Βαρουφάκη.