Κάθε άνθρωπος εδώ στη Χίο έχει να διηγηθεί μια συγκινητική σκηνή που είδε ή μια ιστορία που έζησε αυτές τις μέρες με πρωταγωνιστές πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν κατακλύσει την πόλη.
Η κατάσταση είναι τραγική και θα γίνει τραγικότερη διότι όπως φαίνεται το τετράμηνο του καλοκαιριού ήταν μόνον ο πρόλογος, χρονικό διάστημα το οποίο αντί να εκμεταλλευτούν οι τοπικές αρχές για να οργανωθούν προς αντιμετώπιση του δύσκολου χειμώνα, τα φόρτωσαν όλα στους εθελοντές και στους αλληλέγγυους της τοπικής κοινωνίας και κάθισαν να παρακολουθούν από μακριά.
Εθελοντής βέβαια είναι αυτός που έρχεται επικουρικά να συνδράμει μια δημοτική ή κρατική δομή, αυτός είναι ο ρόλος του και όχι το να φτιάξει και να λειτουργήσει ο ίδιος αποκλειστικά τη δομή όπως έγινε εδώ, δίνοντας πάτημα στον τοπικό δήμο να γίνει ο ίδιος ένας ανεπαρκής εθελοντής στην προσπάθεια των δημοτών του. Αντιστράφηκαν οι όροι δηλαδή εξ αρχής, και αυτό αποδείχτηκε πολύ δυσλειτουργικό και ανεπαρκές να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Πολλές φορές κατά τη διάρκεια των περασμένων μηνών οι εθελοντές αποφάσισαν να αποσυρθούν εντελώς για να φέρουν τον Δήμο και το Κράτος προ των ευθυνών τους απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους αλλά είπαν ξείπαν και πάντα εκεί βρισκόντουσαν. Επειδή οι περισσότεροι από αυτούς ένιωθαν ως άνθρωποι ευθύνη και αλληλεγγύη απέναντι σε άλλους βασανισμένους ανθρώπους, επειδή και κάποιοι λίγοι και αυτοχριζόμενοι ως “αφεντικά” έχουν μάλλον βρει σκοπό ζωής και όταν τελειώσει κάποτε το προσφυγικό κύμα, οι ίδιοι θα πέσουν σε βαθιά κατάθλιψη.
Γεγονός λοιπόν είναι ότι η κατάσταση ξεκίνησε στραβά, συνεχίστηκε στραβότερα και δεν έχει προοπτική να αλλάξει παρά την συγκινητική συμμετοχή δεκάδων εθελοντών που αφιερώνουν χρόνο και ενέργεια της ζωής τους εκεί και παρά την ακόμη πιο συγκινητική ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας που προσφέρει από το υστέρημά της τα πάντα εδώ και μήνες.
Η αγελάδα όμως δεν έχει πολλά κουράγια ακόμα. Το προσφυγικό ρεύμα διογκώνεται και όσο χειμωνιάζει και πέφτουν τα ναύλα, τόσο έρχονται οι φτωχότεροι από απέναντι, τόσο γεμίζει η Χίος καθημερινά με μάνες που σέρνουν πίσω τους παιδιά, άπειρα παιδιά, αμέτρητα παιδιά. Την ίδια ώρα οι Χιώτες αλληλέγγυοι, εθελοντές και άλλοι, είναι διαρκώς οι ίδιοι και οι ίδιοι, αυτοί που έχουν διαθέσει και διαθέτουν ακόμη καθημερινά τον εαυτό τους, τα υλικά τους υπάρχοντα και τα χρήματά τους για να ανακουφίσουν όσους ανθρώπους μπορούν από αυτούς, έχοντας ταυτόχρονα απέναντί τους και μια κυβέρνηση που τους εκποιεί, τους ξεζουμίζει, τους εξαθλιώνει κι αυτούς. Με λίγα λόγια οι πρόσφυγες είναι εκατομμύρια και οι ντόπιοι λίγοι και εξαντλούνται οικονομικά και υλικά. Μόνον η ψυχή απομένει. Να δούμε αν αυτή θα αποδειχτεί ανεξάντλητη.
Συντριβή
Εδώ και 3 ώρες είμαστε χωμένοι μέσα σε ένα υπόγειο 200τμ γεμάτο ανθρώπους που ήρθαν από την απέναντι ακτή. Μπόχα, ανθρωπίλα, ζέστη, υγρασία και βόρβορος. Ξαπλωμένοι και καθισμένοι σε βρομερές μοκέτες της ύπατης αρμοστείας, τα παιδάκια και τα βρέφη αμέτρητα, άλλα να κλαίνε, άλλα να κοιμούνται, άλλα να τρέχουν ολόγυρα ξυπόλυτα. Όλοι μούσκεμα, να πατάνε δίχως υποδήματα μέσα στα λασπωμένα πατώματα. Απ’ έξω ρούχα όλων των μεγεθών απλωμένα να στεγνώσουν αλλά βρέχονται συνέχεις αφούη βροχή πάει κι έρχεται.
Καταγράψαμε με δυσκολία και με τη βοήθεια του κακήν κακώς μεταφραστή Τζιχάντ και της συζύγου του τις ανάγκες όλων σε παπούτσια, ρούχα, πάμπερς, τρόφιμα και γεμίσαμε μερικές μεγάλες σακούλες με προμήθειες για να τους τις διανείμουμε. Η διανομή συνεχίζεται τώρα που γράφω αυτό το ποστ.
Οι άνθρωποι ήσυχοι στην πλειονότητά τους κάθονται στις θέσεις τους και περιμένουν τους εθελοντές να πλησιάσουν και να τους δώσουν αυτό που χρειάζονται και τους αναλογεί. Μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι περιπτώσεις, συνήθως νεαρών ανδρών, που απαιτούν αγενώς ή φορτικά κάτι.
Ένα κοριτσάκι γύρω στα 5 ήρθε κοντά μου πριν λίγο και τα μελιά του ματάκια τρέχανε επειδή τα παπούτσια που τις δώσαμε ήταν μικρά για τα ποδαράκια της τα ξυπόλυτα. Τα πήραμε πίσω και μεριμνήσαμε αμέσως για άλλα.
Δεν έχω λόγια για αυτό που ζούμε εδώ στην άκρη της πολιτισμένης ευρώπης.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι άνθρωποι δίχως καμιά ελπίδα. Και τα μωρά, τα βρέφη, τα παιδάκια αυτά, καμιά ελπίδα δυστυχώς δεν έχουν, το βάζει ο νους σου την ώρα που τα βλέπεις και πονά η ψυχή σου. Σχεδόν στο σύνολό τους αυτοί εδώ οι άνθρωποι στο υπόγειο είναι αφγανοί και ιρανοί, που είτε θα πεθάνουν από τις κακουχίες στο δρόμο για την βόρεια ευρώπη είτε θα τους ξαναστείλουν πίσω, βορά στα καθεστώτα των χωρών τους, στο θάνατο, είτε θα τους σκοτώσουν κάποιοι σε κάποια σύνορα για την ασφάλειά μας.
Πριν λίγο έβλεπα δυο κοπέλες μαντιλοδεμένες να κρατάνε η μια από δω κι η άλλη από κει, μια μαντήλα από τις τέσσερις γωνίες, σαν αυτοσχέδια κούνια και να κουνάνε πέρα δώθε το μωράκι που είχαν μέσα. Τα μάτια τους ήταν χαμένα, όπως όλων των ανθρώπων που προφανως δεν ξέρουν ούτε πού βρίσκονται ούτε πού θα πάνε.
Αυτή είναι η πολιτισμένη και προοδευμένη ανθρωπότητα. Δυστυχώς. Δεν έχω άλλα λόγια, είμαι συντετριμμένος με όσα μου έμελλε να ζήσω
Προσφυγικό ανταπόκριση
Προσφυγικό ανταπόκριση: όλο το απόγευμα γυρνάμε υπό βροχή τις σκηνές κ τα υπόστεγα που μένουν οι πρόσφυγες, καταγράφουμε τις ανάγκες τους σε ρούχα κ διανέμουμε ό, τι έχουμε. Η τοπική κοινωνία φέρνουν συνεχώς τρόφιμα συσκευασμένα, μαγειρεμένα κ ρούχα. Τόσα πολλά που δεν προλαβαίνουμε οι λίγοι εθελοντές να τα διαχειριστούμε. Πριν λίγο που βγήκα με ένα αυτοσχέδιο δίσκο γεμάτο ατομικές μερίδες μακαρόνια για να τα δώσω, είδα πολλούς ανθρώπους να κρατούν φαγητό κ να έρχονται από συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ο Σύλλογος Δασκάλων είχαν μαγειρέψει εκατοντάδες μερίδες κοτόπουλα με χυλοπίτες κ τα διένειμαν στην πλατεία.
Είναι τραγικό κ συνάμα τόσο συγκλονιστικό αυτο που γίνεται στο νησί. Αλλά πολύ φοβάμαι ότι οι αντοχές κ οι προμήθειες θα εξαντληθούν σύντομα κ επειδή καμιά άλλη δομή ή ενδιαφέρον δεν υπάρχουν από δημόσιο κρατικό φορέα, θα υπάρξει επιδείνωση της κατάστασης. Ήδη τείνει να γίνει ανεξέλεγκτη. Μόλις πληροφορούμαι για νέες αφίξεις πολλων ανθρώπων στην ακτή
Να κλαις. Αφγανοί κ ιρανοί ξυπόλητοι κ με σαγιονάρες να σε ευχαριστούν συγκινημένοι όταν τους βρίσκεις παπούτσια. Πού πάτε, τους ρώτησα. Εβριγουερ νο γουορ, μου είπαν. Στο Ιράν στο Αφγανιστάν βέρυ μπάντ, Ταλιμπάν κιλ πιπλ, μαι φαμίλι ις τζέρμανυ
Περίμεναν το βαπορι να φύγουν απόψε μεσάνυχτα για Αθήνα, χίλια συγνώμη μου είπαν για την ενόχληση κ χίλια ευχαριστώ για το ενδιαφέρον. Μετα την Αθήνα πού θα πάτε, τους ρώτησα ενώ έβαζαν τα παπούτσια. ´αφτερ γκρις, μακεντόνια, μου είπαν.
Με τα παπούτσια που τους έδωσα θα περπατήσουν τη μισή Ευρώπη
Γκουντ λακ, τους αποχαιρέτισα κ απάντηση όλοι μαζί με φωνή τα δικά τους
Μετά από δυο μέρες στη βροχή και στο δρόμο για να συνδράμω όπως μπορώ στην ανακούφιση κάποιων προσφύγων και εθελοντών που δίνουν όλο τους το είναι σε αυτή την αποστολή, αποχωρώ βρεγμένος και απογοητευμένος για το χωριό, να ταϊσω και τα ζωντανά μου, να δω και το χωράφι που το άφησα στο έλεος της ευεργετικής γι’ αυτό βροχής.
Πριν φύγω έπεσα πάνω σε ένα τσούρμο ανθρώπων της τοπικής κοινωνίας, κάθε ηλικίας, που προσπαθούσαν όλοι μαζί κάτω από ένα υπόστεγο να ντύσουν με ζεστά και στεγνά ρουχαλάκια ένα βρέφος 3 μηνών. Η μάνα του δίπλα νεαρή, μαντιλοδεμένη με βλέμμα κενό, παρακολουθούσε τη διαδικασία παραιτημένη και μουσκεμένη.
Αυτό που συμβαίνει στα ακριτικά νησιά είναι ενδεικτικό του τι θα ακολουθήσει πάρα πολύ σύντομα.
Ήδη τα λεγόμενα χοτ-σποτ μπαίνουν σε λειτουργία και όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα διαχωρίζονται επί τόπου σε πρόσφυγες και μη, με πιθανότερη κατάληξη τον τελικό εγκλωβισμό των περισσότερων εξ αυτών εδώ.
Αυτή τη στιγμή η κατάσταση φαντάζει κάπως διαχειρίσιμη ακόμη, μόνο και μόνο επειδή είναι αρχή και η τοπική κοινωνία δεν έχει συνηθίσει στο θέαμα, δεν έχει έρθει αντιμέτωπη με επεισόδια και παραβατικές συμπεριφορές, δεν έχει νιώσει απειλή, αλλά μόνο αισθήματα οίκτου για τους ανθρώπους που βρέχονται αλλά που θα ρθει σίγουρα η ώρα να τους να πάρουν το βαπόρι να φύγουν. Όταν όμως η πολιτική της Ευρώπης οδηγήσει σύντομα στο να γεμίσουν τα νησιά και η λοιπή Ελλάδα με εγκλωβισμένους εξαθλιωμένους ανθρώπους, η κατάσταση θα αλλάξει άρδην. Τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες περιμένουν στα απέναντι παράλια για να έρθουν εδώ, έτσι εκτιμάται, και αυτό δε μπορεί παρά να αποτελεί μια ιστορική καμπή για την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής μας
Προς φίλους που παρεξηγήθηκαν με αυτό που έγραψα για κάποιους εθελοντές οι οποίοι το παίζουν αφεντικά και θα πάθουν κατάθλιψη όταν τελειώσει κάποτε το ρεύμα των προσφύγων.
Είναι γεγονός ότι κανείς μας δεν μπόρεσε να εκτιμήσει σωστά την κατάσταση όταν αυτή ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες. Η γρήγορη όμως αντίδραση με δράσεις άμεσες προς τους πρόσφυγες και όχι με παρεμβάσεις προς τον Δήμο και την Περιφέρεια για απαίτηση δημόσιων δομών, εκτός από τα καλά της, δηλαδή την ανακούφιση κάποιων ανθρώπων στην αρχή, είχε και το κακό της ανάληψης όλης της ευθύνης από εθελοντές και άτυπες ομάδες πολιτών, γεγονός το οποίο ήταν και είναι διαχρονικά μέγα λάθος. Οι ομάδες πολιτών και οι εθελοντές είναι μοχλοί πίεσης του κράτους και των τοπικών αρχών, έρχονται ως επικουρικοί στις δομές τους και δεν αναλαμβάνουν οι ίδιοι δομές.
Η λάθος αυτή προσέγγιση οδήγησε στο φαινόμενο της πλήρους απουσίας του δήμου και του κράτους και της πλήρους ανάληψης των ευθυνών του προσφυγικού ζητήματος από τους εθελοντές, οι οποίοι όταν η κατάσταση θα αλλάξει και οι πρόσφυγες θα εγκλωβιστούν πια εδώ προκαλώντας άλλου είδους αισθήματα πλην οίκτου στην κοινωνία, θα γίνουν δαχτυλοδειχτούμενοι από τους επίσημους φορείς ως κύριοι υπεύθυνοι για όλα τα δεινά.
Αυτή λοιπόν η λάθος εξαρχής προσέγγιση οδήγησε φυσιολογικά σε συγκεκριμένες συμπεριφορές κάποιους εξ αυτών που ανέλαβαν το περισσότερο βάρος, κυρίως λόγω της συνεχούς παρουσίας τους εκεί είτε επειδή είχαν περισσότερο χρόνο από τους άλλους, είτε περισσότερη διάθεση, είτε για άλλους λόγους, άγνωστους, όπως κάποιοι που εμφανίστηκαν ξαφνικά από την ευρώπη προς βοήθειά μας και κατέληξαν να μας πάρουν και τα κλείθρα ή μάλλον να τους τα δώσουμε, όπως συνηθίζουμε τελευταία σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής στη χώρα μας
Μελλοθάνατα βρέφη και μάνες με βλέμμα κενό
Ούτε ένα λεπτό μέσα στη νύχτα δεν σταμάτησε η βροχή. Σε κάποιες φάσεις ήταν και καταρρακτώδης. Χιλιάδες άνθρωποι, εκατοντάδες βρέφη και παιδιά προσφύγων κοιμούνται κάτω από υπόστεγα. Ίσως βέβαια αυτές οι συνθήκες να μην είναι τίποτε μπροστά στον βέβαιο θάνατο που τους περιμένει στην Ευρώπη του 2015.
Ξαναγράφω. Τους κοιτάς και έχουν το βλέμμα κενό οι περισσότεροι, κυρίως οι μάνες. Δεν έχουν καμία τύχη, κανένα μέλλον και αν δεν το γνωρίζουν, το νιώθουν. Είτε θα πεθάνουν στο δρόμο από τις κακουχίες είτε θα απελαθούν από το ευρωπαϊκό καθεστώς και θα δολοφονηθούν από τα καθεστώτα στις πατρίδες τους ως φυγάδες.
Αυτή είναι η μοίρα των ανθρώπων όταν τον κόσμο κυβερνά ο χυδαίος, κυνικός, απάνθρωπος και καταστροφικός για κάθε μορφή ζωής καπιταλισμός. Ο καπιταλισμός που γεννά καθεστώτα ολοκληρωτικά παντού στον πλανήτη, αλλά φορά προσωπείο δημοκρατίας ο ίδιος. Ο καπιταλισμός που γεννά πολέμους, πρόσφυγες και μελλοθάνατα βρέφη.
Δεν είναι μετεωρολογικό φαινόμενο ο καπιταλισμός, δεν είναι θεομηνίες οι κρίσεις του. Είναι η συνισταμένη των μικρών και μεγάλων μηχανικών απερίσκεπτων και ασυνείδητων καθημερινών καταναλωτικών κινήσεων και δράσεων όλων μας, και όχι μόνον (όπως μας συμφέρει να σκεφτόμαστε και να υποστηρίζουμε προς αποφυγή τύψεων και μετάθεση ευθυνών), του κάθε χυδαίου πολιτικάντη ή μεγαλοεπιχειρηματία ή πολυεθνικής ή του κάθε ανήθικου φαντ, τους οποίους εμείς ευνοούμε και στηρίζουμε με τη συγκεκριμένη στάση ζωής μας και με το ευτελές αξιακό σύστημα που υιοθετήσαμε. Εμείς προκαλούμε τον πόνο στον κόσμο, εμείς έχουμε την ευθύνη να αλλάξουμε την πορεία του αλλάζοντας απλά τη δική μας έστω και λίγο.
Παραλειπόμενα μιας αδιέξοδης πορείας
Να σας πω και μερικά “άλλα” γύρω από το προσφυγικό
1. Άμα δείτε τι φέρνουν μερικ(ές) για να μοιράσουμε στους ανθρώπους, θα φρίξετε. Χτες έπεσα πάνω σε μια ολόκληρη σακούλα στρινγκάκια (δεν ξέρω και πώς γράφεται), επίσης σε κάτι σουτιέν που στην αρχή νομίζαμε ότι ήσαν ζαρτιέρες από το ξεχείλωμα και το μέγεθος. Επίσης παπούτσια με τακούνια δεκάποντα και μυτερά ή κάτι σανδάλια για περπάτημα στις αμμουδιές, κάτι παρανυφικά και κάτι φορέματα αραχνοϋφαντα, απίστευτη η κατάσταση κάποιων ανθρώπων, που αδειάζουν προφανώς τις ντουλάπες τους και νομίζουν κι ότι κάνουν ψυχικό αλλά αποτελούν μεγάλο πρόβλημα για τους λιγοστούς εθελοντές, αποτελούν βέβαια και νησίδες γέλιου και μιας κάποιας χαλάρωσης του κλίματος…
2. Οι ντόπιοι άντρες είναι πολύ χοντροί. Τα παντελόνια που φέρνουν, μόνο γέλιο προξενούν στους πρόσφυγες όταν τα δοκιμάζουν και χωρούν μέσα συνήθως τρεις ή τέσσερεις στο καθένα.
3. Από τη μια ευχαριστιέσαι όταν προσφέρεις κάποια πράγματα που βοηθούν τους ανθρώπους αυτούς, αλλά από την άλλη φρίττεις όταν σκέφτεσαι πόσα απορρίμματα “παράγεις” την ίδια στιγμή, άρα στηρίζεις αυτό το χυδαίο καταναλωτικό σύστημα που “παράγει” πρόσφυγες και όλα τα δεινά. Διότι όταν προσπαθείς να συνδράμεις αγοράζοντας τρόφιμα, νερά, και όλα τα χρειαζούμενα από εταιρίες και μεγαλοκαταστήματα, ταυτόχρονα με την ανακούφιση στηρίζεις και προωθείς τον καπιταλισμό, συμμετέχεις δηλαδή στον φαύλο κύκλο ενεργά και νιώθεις την ματαιότητα. Πριν μερικές δεκαετίες οι κάτοικοι της απέναντι ακτής συνέδραμαν τους δικούς μας πρόσφυγες που περνούσαν για τη μέση ανατολή, δίνοντάς τους αυτά που παρήγαγαν οι ίδιοι, σήμερα έχει αλλάξει μορφή η κοινωνία και δίνουμε αυτά που παράγουν οι ίδιοι που παράγουν και την προσφυγιά. Μόλις το συνειδητοποιήσει κανείς αυτό, νιώθει απλά το αδιέξοδο αυτού του τρόπου ζωής
http://yiannismakridakis.gr/
Η κατάσταση είναι τραγική και θα γίνει τραγικότερη διότι όπως φαίνεται το τετράμηνο του καλοκαιριού ήταν μόνον ο πρόλογος, χρονικό διάστημα το οποίο αντί να εκμεταλλευτούν οι τοπικές αρχές για να οργανωθούν προς αντιμετώπιση του δύσκολου χειμώνα, τα φόρτωσαν όλα στους εθελοντές και στους αλληλέγγυους της τοπικής κοινωνίας και κάθισαν να παρακολουθούν από μακριά.
Εθελοντής βέβαια είναι αυτός που έρχεται επικουρικά να συνδράμει μια δημοτική ή κρατική δομή, αυτός είναι ο ρόλος του και όχι το να φτιάξει και να λειτουργήσει ο ίδιος αποκλειστικά τη δομή όπως έγινε εδώ, δίνοντας πάτημα στον τοπικό δήμο να γίνει ο ίδιος ένας ανεπαρκής εθελοντής στην προσπάθεια των δημοτών του. Αντιστράφηκαν οι όροι δηλαδή εξ αρχής, και αυτό αποδείχτηκε πολύ δυσλειτουργικό και ανεπαρκές να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Πολλές φορές κατά τη διάρκεια των περασμένων μηνών οι εθελοντές αποφάσισαν να αποσυρθούν εντελώς για να φέρουν τον Δήμο και το Κράτος προ των ευθυνών τους απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους αλλά είπαν ξείπαν και πάντα εκεί βρισκόντουσαν. Επειδή οι περισσότεροι από αυτούς ένιωθαν ως άνθρωποι ευθύνη και αλληλεγγύη απέναντι σε άλλους βασανισμένους ανθρώπους, επειδή και κάποιοι λίγοι και αυτοχριζόμενοι ως “αφεντικά” έχουν μάλλον βρει σκοπό ζωής και όταν τελειώσει κάποτε το προσφυγικό κύμα, οι ίδιοι θα πέσουν σε βαθιά κατάθλιψη.
Γεγονός λοιπόν είναι ότι η κατάσταση ξεκίνησε στραβά, συνεχίστηκε στραβότερα και δεν έχει προοπτική να αλλάξει παρά την συγκινητική συμμετοχή δεκάδων εθελοντών που αφιερώνουν χρόνο και ενέργεια της ζωής τους εκεί και παρά την ακόμη πιο συγκινητική ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας που προσφέρει από το υστέρημά της τα πάντα εδώ και μήνες.
Η αγελάδα όμως δεν έχει πολλά κουράγια ακόμα. Το προσφυγικό ρεύμα διογκώνεται και όσο χειμωνιάζει και πέφτουν τα ναύλα, τόσο έρχονται οι φτωχότεροι από απέναντι, τόσο γεμίζει η Χίος καθημερινά με μάνες που σέρνουν πίσω τους παιδιά, άπειρα παιδιά, αμέτρητα παιδιά. Την ίδια ώρα οι Χιώτες αλληλέγγυοι, εθελοντές και άλλοι, είναι διαρκώς οι ίδιοι και οι ίδιοι, αυτοί που έχουν διαθέσει και διαθέτουν ακόμη καθημερινά τον εαυτό τους, τα υλικά τους υπάρχοντα και τα χρήματά τους για να ανακουφίσουν όσους ανθρώπους μπορούν από αυτούς, έχοντας ταυτόχρονα απέναντί τους και μια κυβέρνηση που τους εκποιεί, τους ξεζουμίζει, τους εξαθλιώνει κι αυτούς. Με λίγα λόγια οι πρόσφυγες είναι εκατομμύρια και οι ντόπιοι λίγοι και εξαντλούνται οικονομικά και υλικά. Μόνον η ψυχή απομένει. Να δούμε αν αυτή θα αποδειχτεί ανεξάντλητη.
Συντριβή
Εδώ και 3 ώρες είμαστε χωμένοι μέσα σε ένα υπόγειο 200τμ γεμάτο ανθρώπους που ήρθαν από την απέναντι ακτή. Μπόχα, ανθρωπίλα, ζέστη, υγρασία και βόρβορος. Ξαπλωμένοι και καθισμένοι σε βρομερές μοκέτες της ύπατης αρμοστείας, τα παιδάκια και τα βρέφη αμέτρητα, άλλα να κλαίνε, άλλα να κοιμούνται, άλλα να τρέχουν ολόγυρα ξυπόλυτα. Όλοι μούσκεμα, να πατάνε δίχως υποδήματα μέσα στα λασπωμένα πατώματα. Απ’ έξω ρούχα όλων των μεγεθών απλωμένα να στεγνώσουν αλλά βρέχονται συνέχεις αφούη βροχή πάει κι έρχεται.
Καταγράψαμε με δυσκολία και με τη βοήθεια του κακήν κακώς μεταφραστή Τζιχάντ και της συζύγου του τις ανάγκες όλων σε παπούτσια, ρούχα, πάμπερς, τρόφιμα και γεμίσαμε μερικές μεγάλες σακούλες με προμήθειες για να τους τις διανείμουμε. Η διανομή συνεχίζεται τώρα που γράφω αυτό το ποστ.
Οι άνθρωποι ήσυχοι στην πλειονότητά τους κάθονται στις θέσεις τους και περιμένουν τους εθελοντές να πλησιάσουν και να τους δώσουν αυτό που χρειάζονται και τους αναλογεί. Μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι περιπτώσεις, συνήθως νεαρών ανδρών, που απαιτούν αγενώς ή φορτικά κάτι.
Ένα κοριτσάκι γύρω στα 5 ήρθε κοντά μου πριν λίγο και τα μελιά του ματάκια τρέχανε επειδή τα παπούτσια που τις δώσαμε ήταν μικρά για τα ποδαράκια της τα ξυπόλυτα. Τα πήραμε πίσω και μεριμνήσαμε αμέσως για άλλα.
Δεν έχω λόγια για αυτό που ζούμε εδώ στην άκρη της πολιτισμένης ευρώπης.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι άνθρωποι δίχως καμιά ελπίδα. Και τα μωρά, τα βρέφη, τα παιδάκια αυτά, καμιά ελπίδα δυστυχώς δεν έχουν, το βάζει ο νους σου την ώρα που τα βλέπεις και πονά η ψυχή σου. Σχεδόν στο σύνολό τους αυτοί εδώ οι άνθρωποι στο υπόγειο είναι αφγανοί και ιρανοί, που είτε θα πεθάνουν από τις κακουχίες στο δρόμο για την βόρεια ευρώπη είτε θα τους ξαναστείλουν πίσω, βορά στα καθεστώτα των χωρών τους, στο θάνατο, είτε θα τους σκοτώσουν κάποιοι σε κάποια σύνορα για την ασφάλειά μας.
Πριν λίγο έβλεπα δυο κοπέλες μαντιλοδεμένες να κρατάνε η μια από δω κι η άλλη από κει, μια μαντήλα από τις τέσσερις γωνίες, σαν αυτοσχέδια κούνια και να κουνάνε πέρα δώθε το μωράκι που είχαν μέσα. Τα μάτια τους ήταν χαμένα, όπως όλων των ανθρώπων που προφανως δεν ξέρουν ούτε πού βρίσκονται ούτε πού θα πάνε.
Αυτή είναι η πολιτισμένη και προοδευμένη ανθρωπότητα. Δυστυχώς. Δεν έχω άλλα λόγια, είμαι συντετριμμένος με όσα μου έμελλε να ζήσω
Προσφυγικό ανταπόκριση
Προσφυγικό ανταπόκριση: όλο το απόγευμα γυρνάμε υπό βροχή τις σκηνές κ τα υπόστεγα που μένουν οι πρόσφυγες, καταγράφουμε τις ανάγκες τους σε ρούχα κ διανέμουμε ό, τι έχουμε. Η τοπική κοινωνία φέρνουν συνεχώς τρόφιμα συσκευασμένα, μαγειρεμένα κ ρούχα. Τόσα πολλά που δεν προλαβαίνουμε οι λίγοι εθελοντές να τα διαχειριστούμε. Πριν λίγο που βγήκα με ένα αυτοσχέδιο δίσκο γεμάτο ατομικές μερίδες μακαρόνια για να τα δώσω, είδα πολλούς ανθρώπους να κρατούν φαγητό κ να έρχονται από συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ο Σύλλογος Δασκάλων είχαν μαγειρέψει εκατοντάδες μερίδες κοτόπουλα με χυλοπίτες κ τα διένειμαν στην πλατεία.
Είναι τραγικό κ συνάμα τόσο συγκλονιστικό αυτο που γίνεται στο νησί. Αλλά πολύ φοβάμαι ότι οι αντοχές κ οι προμήθειες θα εξαντληθούν σύντομα κ επειδή καμιά άλλη δομή ή ενδιαφέρον δεν υπάρχουν από δημόσιο κρατικό φορέα, θα υπάρξει επιδείνωση της κατάστασης. Ήδη τείνει να γίνει ανεξέλεγκτη. Μόλις πληροφορούμαι για νέες αφίξεις πολλων ανθρώπων στην ακτή
Να κλαις. Αφγανοί κ ιρανοί ξυπόλητοι κ με σαγιονάρες να σε ευχαριστούν συγκινημένοι όταν τους βρίσκεις παπούτσια. Πού πάτε, τους ρώτησα. Εβριγουερ νο γουορ, μου είπαν. Στο Ιράν στο Αφγανιστάν βέρυ μπάντ, Ταλιμπάν κιλ πιπλ, μαι φαμίλι ις τζέρμανυ
Περίμεναν το βαπορι να φύγουν απόψε μεσάνυχτα για Αθήνα, χίλια συγνώμη μου είπαν για την ενόχληση κ χίλια ευχαριστώ για το ενδιαφέρον. Μετα την Αθήνα πού θα πάτε, τους ρώτησα ενώ έβαζαν τα παπούτσια. ´αφτερ γκρις, μακεντόνια, μου είπαν.
Με τα παπούτσια που τους έδωσα θα περπατήσουν τη μισή Ευρώπη
Γκουντ λακ, τους αποχαιρέτισα κ απάντηση όλοι μαζί με φωνή τα δικά τους
Μετά από δυο μέρες στη βροχή και στο δρόμο για να συνδράμω όπως μπορώ στην ανακούφιση κάποιων προσφύγων και εθελοντών που δίνουν όλο τους το είναι σε αυτή την αποστολή, αποχωρώ βρεγμένος και απογοητευμένος για το χωριό, να ταϊσω και τα ζωντανά μου, να δω και το χωράφι που το άφησα στο έλεος της ευεργετικής γι’ αυτό βροχής.
Πριν φύγω έπεσα πάνω σε ένα τσούρμο ανθρώπων της τοπικής κοινωνίας, κάθε ηλικίας, που προσπαθούσαν όλοι μαζί κάτω από ένα υπόστεγο να ντύσουν με ζεστά και στεγνά ρουχαλάκια ένα βρέφος 3 μηνών. Η μάνα του δίπλα νεαρή, μαντιλοδεμένη με βλέμμα κενό, παρακολουθούσε τη διαδικασία παραιτημένη και μουσκεμένη.
Αυτό που συμβαίνει στα ακριτικά νησιά είναι ενδεικτικό του τι θα ακολουθήσει πάρα πολύ σύντομα.
Ήδη τα λεγόμενα χοτ-σποτ μπαίνουν σε λειτουργία και όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα διαχωρίζονται επί τόπου σε πρόσφυγες και μη, με πιθανότερη κατάληξη τον τελικό εγκλωβισμό των περισσότερων εξ αυτών εδώ.
Αυτή τη στιγμή η κατάσταση φαντάζει κάπως διαχειρίσιμη ακόμη, μόνο και μόνο επειδή είναι αρχή και η τοπική κοινωνία δεν έχει συνηθίσει στο θέαμα, δεν έχει έρθει αντιμέτωπη με επεισόδια και παραβατικές συμπεριφορές, δεν έχει νιώσει απειλή, αλλά μόνο αισθήματα οίκτου για τους ανθρώπους που βρέχονται αλλά που θα ρθει σίγουρα η ώρα να τους να πάρουν το βαπόρι να φύγουν. Όταν όμως η πολιτική της Ευρώπης οδηγήσει σύντομα στο να γεμίσουν τα νησιά και η λοιπή Ελλάδα με εγκλωβισμένους εξαθλιωμένους ανθρώπους, η κατάσταση θα αλλάξει άρδην. Τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες περιμένουν στα απέναντι παράλια για να έρθουν εδώ, έτσι εκτιμάται, και αυτό δε μπορεί παρά να αποτελεί μια ιστορική καμπή για την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής μας
Προς φίλους που παρεξηγήθηκαν με αυτό που έγραψα για κάποιους εθελοντές οι οποίοι το παίζουν αφεντικά και θα πάθουν κατάθλιψη όταν τελειώσει κάποτε το ρεύμα των προσφύγων.
Είναι γεγονός ότι κανείς μας δεν μπόρεσε να εκτιμήσει σωστά την κατάσταση όταν αυτή ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες. Η γρήγορη όμως αντίδραση με δράσεις άμεσες προς τους πρόσφυγες και όχι με παρεμβάσεις προς τον Δήμο και την Περιφέρεια για απαίτηση δημόσιων δομών, εκτός από τα καλά της, δηλαδή την ανακούφιση κάποιων ανθρώπων στην αρχή, είχε και το κακό της ανάληψης όλης της ευθύνης από εθελοντές και άτυπες ομάδες πολιτών, γεγονός το οποίο ήταν και είναι διαχρονικά μέγα λάθος. Οι ομάδες πολιτών και οι εθελοντές είναι μοχλοί πίεσης του κράτους και των τοπικών αρχών, έρχονται ως επικουρικοί στις δομές τους και δεν αναλαμβάνουν οι ίδιοι δομές.
Η λάθος αυτή προσέγγιση οδήγησε στο φαινόμενο της πλήρους απουσίας του δήμου και του κράτους και της πλήρους ανάληψης των ευθυνών του προσφυγικού ζητήματος από τους εθελοντές, οι οποίοι όταν η κατάσταση θα αλλάξει και οι πρόσφυγες θα εγκλωβιστούν πια εδώ προκαλώντας άλλου είδους αισθήματα πλην οίκτου στην κοινωνία, θα γίνουν δαχτυλοδειχτούμενοι από τους επίσημους φορείς ως κύριοι υπεύθυνοι για όλα τα δεινά.
Αυτή λοιπόν η λάθος εξαρχής προσέγγιση οδήγησε φυσιολογικά σε συγκεκριμένες συμπεριφορές κάποιους εξ αυτών που ανέλαβαν το περισσότερο βάρος, κυρίως λόγω της συνεχούς παρουσίας τους εκεί είτε επειδή είχαν περισσότερο χρόνο από τους άλλους, είτε περισσότερη διάθεση, είτε για άλλους λόγους, άγνωστους, όπως κάποιοι που εμφανίστηκαν ξαφνικά από την ευρώπη προς βοήθειά μας και κατέληξαν να μας πάρουν και τα κλείθρα ή μάλλον να τους τα δώσουμε, όπως συνηθίζουμε τελευταία σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής στη χώρα μας
Μελλοθάνατα βρέφη και μάνες με βλέμμα κενό
Ούτε ένα λεπτό μέσα στη νύχτα δεν σταμάτησε η βροχή. Σε κάποιες φάσεις ήταν και καταρρακτώδης. Χιλιάδες άνθρωποι, εκατοντάδες βρέφη και παιδιά προσφύγων κοιμούνται κάτω από υπόστεγα. Ίσως βέβαια αυτές οι συνθήκες να μην είναι τίποτε μπροστά στον βέβαιο θάνατο που τους περιμένει στην Ευρώπη του 2015.
Ξαναγράφω. Τους κοιτάς και έχουν το βλέμμα κενό οι περισσότεροι, κυρίως οι μάνες. Δεν έχουν καμία τύχη, κανένα μέλλον και αν δεν το γνωρίζουν, το νιώθουν. Είτε θα πεθάνουν στο δρόμο από τις κακουχίες είτε θα απελαθούν από το ευρωπαϊκό καθεστώς και θα δολοφονηθούν από τα καθεστώτα στις πατρίδες τους ως φυγάδες.
Αυτή είναι η μοίρα των ανθρώπων όταν τον κόσμο κυβερνά ο χυδαίος, κυνικός, απάνθρωπος και καταστροφικός για κάθε μορφή ζωής καπιταλισμός. Ο καπιταλισμός που γεννά καθεστώτα ολοκληρωτικά παντού στον πλανήτη, αλλά φορά προσωπείο δημοκρατίας ο ίδιος. Ο καπιταλισμός που γεννά πολέμους, πρόσφυγες και μελλοθάνατα βρέφη.
Δεν είναι μετεωρολογικό φαινόμενο ο καπιταλισμός, δεν είναι θεομηνίες οι κρίσεις του. Είναι η συνισταμένη των μικρών και μεγάλων μηχανικών απερίσκεπτων και ασυνείδητων καθημερινών καταναλωτικών κινήσεων και δράσεων όλων μας, και όχι μόνον (όπως μας συμφέρει να σκεφτόμαστε και να υποστηρίζουμε προς αποφυγή τύψεων και μετάθεση ευθυνών), του κάθε χυδαίου πολιτικάντη ή μεγαλοεπιχειρηματία ή πολυεθνικής ή του κάθε ανήθικου φαντ, τους οποίους εμείς ευνοούμε και στηρίζουμε με τη συγκεκριμένη στάση ζωής μας και με το ευτελές αξιακό σύστημα που υιοθετήσαμε. Εμείς προκαλούμε τον πόνο στον κόσμο, εμείς έχουμε την ευθύνη να αλλάξουμε την πορεία του αλλάζοντας απλά τη δική μας έστω και λίγο.
Παραλειπόμενα μιας αδιέξοδης πορείας
Να σας πω και μερικά “άλλα” γύρω από το προσφυγικό
1. Άμα δείτε τι φέρνουν μερικ(ές) για να μοιράσουμε στους ανθρώπους, θα φρίξετε. Χτες έπεσα πάνω σε μια ολόκληρη σακούλα στρινγκάκια (δεν ξέρω και πώς γράφεται), επίσης σε κάτι σουτιέν που στην αρχή νομίζαμε ότι ήσαν ζαρτιέρες από το ξεχείλωμα και το μέγεθος. Επίσης παπούτσια με τακούνια δεκάποντα και μυτερά ή κάτι σανδάλια για περπάτημα στις αμμουδιές, κάτι παρανυφικά και κάτι φορέματα αραχνοϋφαντα, απίστευτη η κατάσταση κάποιων ανθρώπων, που αδειάζουν προφανώς τις ντουλάπες τους και νομίζουν κι ότι κάνουν ψυχικό αλλά αποτελούν μεγάλο πρόβλημα για τους λιγοστούς εθελοντές, αποτελούν βέβαια και νησίδες γέλιου και μιας κάποιας χαλάρωσης του κλίματος…
2. Οι ντόπιοι άντρες είναι πολύ χοντροί. Τα παντελόνια που φέρνουν, μόνο γέλιο προξενούν στους πρόσφυγες όταν τα δοκιμάζουν και χωρούν μέσα συνήθως τρεις ή τέσσερεις στο καθένα.
3. Από τη μια ευχαριστιέσαι όταν προσφέρεις κάποια πράγματα που βοηθούν τους ανθρώπους αυτούς, αλλά από την άλλη φρίττεις όταν σκέφτεσαι πόσα απορρίμματα “παράγεις” την ίδια στιγμή, άρα στηρίζεις αυτό το χυδαίο καταναλωτικό σύστημα που “παράγει” πρόσφυγες και όλα τα δεινά. Διότι όταν προσπαθείς να συνδράμεις αγοράζοντας τρόφιμα, νερά, και όλα τα χρειαζούμενα από εταιρίες και μεγαλοκαταστήματα, ταυτόχρονα με την ανακούφιση στηρίζεις και προωθείς τον καπιταλισμό, συμμετέχεις δηλαδή στον φαύλο κύκλο ενεργά και νιώθεις την ματαιότητα. Πριν μερικές δεκαετίες οι κάτοικοι της απέναντι ακτής συνέδραμαν τους δικούς μας πρόσφυγες που περνούσαν για τη μέση ανατολή, δίνοντάς τους αυτά που παρήγαγαν οι ίδιοι, σήμερα έχει αλλάξει μορφή η κοινωνία και δίνουμε αυτά που παράγουν οι ίδιοι που παράγουν και την προσφυγιά. Μόλις το συνειδητοποιήσει κανείς αυτό, νιώθει απλά το αδιέξοδο αυτού του τρόπου ζωής
http://yiannismakridakis.gr/
RSS Feed
