Εισαγωγή: Ένας μετασχηματισμένος συνδικαλισμός για έναν μετασχηματισμένο κόσμο
Η έννοια ενός νέου κοινωνικού συνδικαλισμού είναι σχεδιασμένη για να είναι σχετική με και κατάλληλη για το σύγχρονο κόσμο μας. Πρόκειται για έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από τη δραματική επέκταση και τις εξίσου δραματικές μεταμορφώσεις των καπιταλιστικών, στρατιωτικών, κρατικών, ιμπεριαλιστικών, τεχνικών και πατριαρχικών μορφών και εξουσιών. Χαρακτηρίζεται, κατά συνέπεια, από την εμφάνιση αυτών που αποκαλώ νέα εναλλακτικά κοινωνικά κινήματα (φεμινιστικά, αντιμιλιταριστικά, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οικολογικά, κ.λπ.), παράλληλα με παλιά κινήματα όπως εκείνα της θρησκείας, του έθνους ή της εργασίας.
Έχουν υπάρξει διαφορετικές αποκρίσεις σε αυτή τη νέα κατάσταση εντός της Αριστεράς, ακόμη και μεταξύ εκείνων που αναγνωρίζουν τις αλλαγές. Κάποιοι έχουν επαναβεβαιώσει την κεντρικότητα του καπιταλισμού και την προτεραιότητα της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας. Κάποιοι άλλοι έχουν αντιληφθεί την εποχή ως μετα-καπιταλιστική, μετα-βιομηχανική, μετα-μαρξιστική, μετα-ιστορική ή μεταμοντέρνα, και θεωρούν ότι τα νέα κοινωνικά υποκείμενα, ταυτότητες και κινήματα, αντικαθιστούν την εργατική (ή οποιαδήποτε άλλη) τάξη. Κάποιοι τρίτοι έχουν επανασυλλάβει και διευρύνει την αντίληψη της εργασίας και ως εκ τούτου το ρόλο των εργατικών κινημάτων. Δε με ενδιαφέρει η επιλογή είτε/είτε που προσφέρεται από την πρώτη και δεύτερη θέση, σε μεγάλο βαθμό επειδή και οι δύο θέσεις φαίνεται να υποεκτιμούν ή να αποκλείουν μεγάλο μέρος της κοινής σύγχρονης ανθρώπινης εμπειρίας και διαμαρτυρίας. Προτιμώ μια συνθετική (τολμά να πει κανείς ιστορική και διαλεκτική;) άποψη που αναγνωρίζει τόσο τη συνέχεια όσο και το μετασχηματισμό. Με ελκύει, συνεπώς, η τρίτη θέση, επειδή κοιτάζει τόσο προς τα πίσω όσο και προς τα εμπρός, και επειδή λειτουργεί πάνω και έξω από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται τα συνδικάτα σήμερα. Αλλά πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων του κόσμου (συμπεριλαμβανομένου του παραδοσιακά οριζόμενου προλεταριάτου) δεν είναι συνδικαλισμένοι. Και, ακόμα κι αν ορίζονται ως εργάτες, η συντριπτική πλειοψηφία των φτωχών, αδύναμων, περιθωριοποιημένων και αποκλεισμένων δεν έχουν θέση στο συνδικαλισμό. Επιπλέον, το σημαντικότερο διεθνές κίνημα σήμερα δεν είναι τόσο ένα εργατικό ή σοσιαλιστικό όσο ένα ευρύ, ποικίλο και σύνθετο δημοκρατικό κίνημα – στο οποίο οι εργάτες δεν είναι παρά ένα μέρος. Στο βαθμό που μπορεί κανείς να γενικεύσει για τα εναλλακτικά κοινωνικά κινήματα ως σύγχρονα πλουραλιστικά δημοκρατικά κινήματα, η υπόθεση της εξέτασης των συνδικάτων από αυτήν την οπτική γωνία, ή υπό το φως αυτής της εμπειρίας, στηρίζεται παρακάτω. ...
περισσότερα
Η έννοια ενός νέου κοινωνικού συνδικαλισμού είναι σχεδιασμένη για να είναι σχετική με και κατάλληλη για το σύγχρονο κόσμο μας. Πρόκειται για έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από τη δραματική επέκταση και τις εξίσου δραματικές μεταμορφώσεις των καπιταλιστικών, στρατιωτικών, κρατικών, ιμπεριαλιστικών, τεχνικών και πατριαρχικών μορφών και εξουσιών. Χαρακτηρίζεται, κατά συνέπεια, από την εμφάνιση αυτών που αποκαλώ νέα εναλλακτικά κοινωνικά κινήματα (φεμινιστικά, αντιμιλιταριστικά, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οικολογικά, κ.λπ.), παράλληλα με παλιά κινήματα όπως εκείνα της θρησκείας, του έθνους ή της εργασίας.
Έχουν υπάρξει διαφορετικές αποκρίσεις σε αυτή τη νέα κατάσταση εντός της Αριστεράς, ακόμη και μεταξύ εκείνων που αναγνωρίζουν τις αλλαγές. Κάποιοι έχουν επαναβεβαιώσει την κεντρικότητα του καπιταλισμού και την προτεραιότητα της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας. Κάποιοι άλλοι έχουν αντιληφθεί την εποχή ως μετα-καπιταλιστική, μετα-βιομηχανική, μετα-μαρξιστική, μετα-ιστορική ή μεταμοντέρνα, και θεωρούν ότι τα νέα κοινωνικά υποκείμενα, ταυτότητες και κινήματα, αντικαθιστούν την εργατική (ή οποιαδήποτε άλλη) τάξη. Κάποιοι τρίτοι έχουν επανασυλλάβει και διευρύνει την αντίληψη της εργασίας και ως εκ τούτου το ρόλο των εργατικών κινημάτων. Δε με ενδιαφέρει η επιλογή είτε/είτε που προσφέρεται από την πρώτη και δεύτερη θέση, σε μεγάλο βαθμό επειδή και οι δύο θέσεις φαίνεται να υποεκτιμούν ή να αποκλείουν μεγάλο μέρος της κοινής σύγχρονης ανθρώπινης εμπειρίας και διαμαρτυρίας. Προτιμώ μια συνθετική (τολμά να πει κανείς ιστορική και διαλεκτική;) άποψη που αναγνωρίζει τόσο τη συνέχεια όσο και το μετασχηματισμό. Με ελκύει, συνεπώς, η τρίτη θέση, επειδή κοιτάζει τόσο προς τα πίσω όσο και προς τα εμπρός, και επειδή λειτουργεί πάνω και έξω από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται τα συνδικάτα σήμερα. Αλλά πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων του κόσμου (συμπεριλαμβανομένου του παραδοσιακά οριζόμενου προλεταριάτου) δεν είναι συνδικαλισμένοι. Και, ακόμα κι αν ορίζονται ως εργάτες, η συντριπτική πλειοψηφία των φτωχών, αδύναμων, περιθωριοποιημένων και αποκλεισμένων δεν έχουν θέση στο συνδικαλισμό. Επιπλέον, το σημαντικότερο διεθνές κίνημα σήμερα δεν είναι τόσο ένα εργατικό ή σοσιαλιστικό όσο ένα ευρύ, ποικίλο και σύνθετο δημοκρατικό κίνημα – στο οποίο οι εργάτες δεν είναι παρά ένα μέρος. Στο βαθμό που μπορεί κανείς να γενικεύσει για τα εναλλακτικά κοινωνικά κινήματα ως σύγχρονα πλουραλιστικά δημοκρατικά κινήματα, η υπόθεση της εξέτασης των συνδικάτων από αυτήν την οπτική γωνία, ή υπό το φως αυτής της εμπειρίας, στηρίζεται παρακάτω. ...
περισσότερα
RSS Feed
