Ο Γιάννης Μακριδάκης είναι γνωστός στο αναγνωστικό αλλά και στο πολιτικοποιημένο κοινό. Σπούδασε μαθηματικά, επέλεξε να ζει σε ένα χωριό της Χίου, έχει γράψει εννιά βιβλία που διαβάζονται πολύ, κάνει σεμινάρια φυσικής καλλιέργειας και πολιτικής στάσης ζωής με γνώμονα τον αντικαταναλωτισμό και τη θεωρία της αποανάπτυξης ενώ γενικότερα δεν χάνει ευκαιρία να διαδίδει τις ιδέες του. Η ιδιαίτερη περίπτωσή του μάλιστα, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον και σε ξένα μέσα ενημέρωσης, όπως στους «Νιου Γιορκ Τάιμς». Ως συνηθίζεται μετά από όλα αυτά, έχει πολλούς φίλους και αρκετούς εχθρούς. Η αλήθεια είναι ότι δεν ευστοχεί πάντα στο δημόσιο λόγο του. Αυτό συμβαίνει, όμως, όταν κινείται κάποιος εκτός γραμμής κυρίαρχων κύκλων, λογοτεχνικών, κομματικών, κ.ά. Πάντως ο Γιάννης Μακριδάκης υψώνει μια κόκκινη σημαία στο μπαλκόνι του, σηκώνει το δικό του μπαϊράκι και φυτρώνει εκεί που δεν τον σπέρνουν.
Συνέντευξη στην Μ. Πελεβάνη (toperiodiko.gr) 29/04/2014
Από τη μία η φυσική «απομόνωσή» σας στο χωριό, από την άλλη η καθημερινή ή τέλος πάντων πολύ συχνή παρουσία σας στο δημόσιο λόγο, λόγω της καταιγιστικής συγγραφικής αλλά και πολιτικοκοινωνικής σας δράσης και με τη συνέργεια βέβαια της τεχνολογίας. Zείτε στο περιθώριο του συστήματος και στην καρδιά του οικοσυστήματος; Επιλέξατε να ζείτε στην άκρη ή να ζείτε ακραία;
Ζω μέσα στο οικοσύστημα, σε φυσικό περιβάλλον, στον βιότοπο δηλαδή κάθε φυσικού πλάσματος και όχι στο τεχνητό αστικό περιβάλλον του καταναλωτικού συστήματος. Ζω στην άκρη του συστήματος εδώ και 17 χρόνια διότι ανέκαθεν ένιωθα ότι υπάρχει κρίση αξιών εντός του και ότι καθόλου δεν με αφορά σχεδόν το σύνολο των «προσφορών» του. Δεν ζω ακραία. Πόσο ακραία μπορεί να ζει ένας άνθρωπος που έχει να κάνει όλη μέρα με ακίνδυνα και ζωογόνα σποράκια και έχει στόχο να εμπλουτίζει χρόνο με τον χρόνο με νέες ζωές ένα μικρό κομμάτι γης;
Μάλλον λαχταράτε να αλλάξει ο κόσμος όλος, όχι μόνο ο δικός σας. Πιστεύετε στην αλλαγή; Αλλάζουμε οι άνθρωποι; Αλλάζει στην ουσία της η κοινωνία μας ή είναι ουτοπία των ρομαντικών; Γιατί δεν καταφέρνουν οι πρωτοπορίες να γυρίσουν τον κόσμο ανάποδα και παραμένουν μειοψηφίες;
Αλλάζουν οι άνθρωποι φυσικά. Όλα αλλάζουν κάθε στιγμή. Ο χρόνος τους αλλάζει τους ανθρώπους, τους φέρνει πιο κοντά στον θάνατο και θωρούν αλλιώς τη ζωή, ωριμάζουν. Ωρίμανση είναι η αποδοχή του απαράβατου και απαραβίαστου των φυσικών νόμων και ρυθμών που μας γέννησαν και μας ορίζουν.
Παρόλα αυτά η κοινωνία, όπως λέτε, γίνεται ολοένα και πιο κυνική διότι έρχονται συνεχώς νέες γενιές να βαδίσουν πάνω στις λάθος ράγες που έστησαν οι παλιοί, και να συνεχίσουν μια ζωή λαθών πάνω στα λάθη. Η κοινωνία δεν αποτελείται πλέον από ανθρώπους συμπληρωματικούς αλλά από άτομα- καταναλωτές ανταγωνιστικούς μεταξύ τους και με όλα τα υπόλοιπα πλάσματα. Όσο για τους «πρωτοπόρους», έχουν γυρίσει ήδη πολλές φορές τον κόσμο ανάποδα αλλά δεν το έχει αντιληφθεί ακόμη η ανθρωπότητα…
Θεωρείτε δηλαδή το παρελθόν και την παράδοση συνυπεύθυνη για το αδιέξοδο που βιώνουμε σήμερα, αν και είστε σχεδόν εμμονικός με τα παλιακά «υλικά». Τι χρεώνετε στον παλιό κόσμο, τι καλούμαστε να αφήσουμε πίσω και ποιες ρίζες να κρατήσουμε;
Όλα λάθος μάς τα δίδαξαν και γι αυτό φτάσαμε ως εδώ. Μας δίδαξαν την μη ευθύνη για τη ζωή μας, για την υγεία μας, για την αναπλήρωση και την φειδωλή χρήση των φυσικών πόρων, μάς δίδαξαν να τρώμε λάθος, να καλλιεργούμε λάθος, να ζούμε λάθος, να θεωρούμε φυσικό πόρο, και μάλιστα μοναδικό, το χρήμα, να θεωρούμε εαυτούς κυρίαρχους της φύσης, να θεωρούμε ανάπτυξη τον γιγαντισμό και κατάρα την αρετή της λιτότητας και της ολιγάρκειας, όλα λάθος, εγωιστικά, αλαζονικά, απαίδευτα, ελαφριά, ασυνείδητα τα έπραξαν και ομοίως μας τα δίδαξαν, τίποτε δεν μας έδειξαν σωστά, με την έννοια του να προάγει η γνώση την υγεία, τον πολιτισμό, τον κύκλο της ζωής στη γη. Μας έμαθαν να τα προσεγγίζουμε όλα στρεβλά, εγωιστικά, να σταματούμε με το σαρκίο μας τη ζωή, να καταναλώνουμε τη γη, να τρεφόμαστε με θάνατο και να αφοδεύουμε αδρανή ύλη, μετά δε, να θεωρούμε ως χτύπημα της μοίρας ή θεομηνία τις συνέπειες των πράξεών μας που πολλαπλασιάζονται μέσα στο χρόνο και επιστρέφουν σε μας.
Καλούμαστε λοιπόν να κρατήσουμε μονάχα τα καλά αγνά υλικά από το παρελθόν, τους φυσικούς πόρους τους ανόθευτους και αυθεντικούς αλλά να τους χρησιμοποιήσουμε με άλλη αντίληψη πλέον, ως σύγχρονοι, μορφωμένοι, πεπαιδευμένοι άνθρωποι, να αλλάξουμε την πορεία της επανάστασης του ανθρώπου επί της γης επιτέλους μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια στρεβλής προσέγγισης
Ο άνθρωπος δεν ήρθε για να επιτίθεται στη φύση και στα άλλα πλάσματα, μαζί με τα οποία συναποτελεί τον κόσμο. Ο ρόλος του είναι οργανωτικός και όχι κατακτητικός, δεν είναι επιδρομέας, είναι μαέστρος ο άνθρωπος, συνεργάτες του είναι όλα τα όντα και η γη, όχι εχθροί και ανταγωνιστές. Χιλιάδες χρόνια η γη τον βάζει κάτω, τον εξουθενώνει, τον κατατροπώνει, τον νικά, τον απορροφά, τον αφομοιώνει αλλά αυτός εκεί, επιμένει ανοήτως να της επιτίθεται ακόμη μάταια, με κάποια πρόσκαιρα ίσως οφέλη αλλά με την τελική του ήττα προδιαγεγραμμένη, αναπότρεπτη και με τις συνέπειες τις ανεπίστροφης καταστροφής να κρέμονται πάνω από το κεφάλι του.
Χαρακτηρίζετε τη λογοτεχνία σας πολιτική. Μάλιστα λόγω των απόψεών σας έχετε «δεθεί» με ένα κοινό αλλά έχετε απωθήσει ένα άλλο, ίσως μεγαλύτερο. Σας φέρνει σε διλήμματα αυτό;
Δεν έχω κανένα δίλημμα στο να εκφράζομαι ενάντια στον καταναλωτικό τρόπο ζωής και τους φορείς του. Είναι χυδαία στάση ζωής ο καταναλωτισμός, χυδαίοι και οι ενσαρκωτές του. Μόνο η λέξη «κατανάλωση» τα λέει όλα. Όχι απλώς άλωση, αλλά κατανάλωση, δηλαδή το χείριστο, το υπερθετικό, το χυδαίο, η Ύβρις.
Προπαγανδίζετε, διαδίδετε αν προτιμάτε, τις ιδέες σας, δεν τις υπαινίσσεστε, ούτε τις στέλνετε στο αόριστο… Η τέχνη και η πολιτική έλκονται ή απωθούνται; Οι καλλιτέχνες, οι πνευματικοί, λεγόμενοι, άνθρωποι πρέπει να τοποθετούνται άμεσα και παρεμβατικά ή να μιλούν μόνο μέσω του έργου τους;
Όποιος λέει ότι μιλάει με το έργο του μόνο, είναι γελοίος αλαζόνας και σιωπηρός χειροκροτητής της καταναλωτικής χυδαιότητας και του καπιταλιστικού φασισμού με την ελπίδα κάποιας βράβευσης από το σύστημα. Ο καλλιτέχνης αμφισβητεί εκ φύσεως την Εξουσία, συντάσσεται, πάλι εκ φύσεως, με την Ζωή «απ’ όπου κι αν προέρχεται», την νιώθει, την πονά, πνίγεται αν δεν αρθρώνει λόγο και άποψη για να την υπερασπιστεί, είναι μικρόψυχος αν δεν το κάνει, δεν είναι καλλιτέχνης, έχει δεύτερες σκέψεις που σκοτώνουν την Τέχνη, αυτολογοκρίνεται, είναι εντελώς ανάξιος, αναξιοπρεπής και ανυπόληπτος, ένας αυτόχειρας ευνούχος, με απλά λόγια δεν είναι καλλιτέχνης.
Πως μπορεί, όπως συμβαίνει συχνά, να υπάρχει σημαντική απόσταση, ιδεολογική, αισθητική, ακόμη και ηθική, μεταξύ έργου και προσωπικής στάσης και πράξης σε έναν καλλιτέχνη ή διανοούμενο;
Δεν γίνεται. Δεν υπάρχει καλλιτέχνης ή διανοούμενος, που μεταξύ του έργου και της προσωπικής στάσης του να υπάρχει χάσμα. Δεν λογίζονται καλλιτέχνες ή διανοούμενοι κάτι τέτοιοι. Αυτοαποκαλούνται ως καλλιτέχνες ή διανοούμενοι βέβαια, αλληλοαποκαλούνται μεταξύ τους, βραβευθέντες και βραβευόμενοι πάλι μεταξύ τους, αποτελούν το χυδαίο σύστημα, τους γεννήτορες και τους γόνους του. Ο χρόνος και ο θάνατος όμως τα ορίζουν όλα, ποιος ήταν καλλιτέχνης και ποιος διανοούμενος.
Ασκείτε όμως έντονη κριτική και στην παγκόσμια, σύγχρονη Αριστερά. Τη θεωρείτε εγκλωβισμένη σε σχήματα και «αιτείστε» τον επαναπροσδιορισμό της από ό,τι καταλαβαίνω και κυρίως αξιακά. Θέλετε να μας αναλύσετε λίγο την άποψή σας;
Η Αριστερά είναι γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού και μέσα στα όριά του κινείται, δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτόν και από την θεώρηση της ζωής μέσα από το πρίσμα του χρηματοοικονομικού συστήματος. Γι’ αυτό φτάσαμε στο σημείο, όπου έγινε κυβέρνηση η λεγόμενη Αριστερά να πράττει με τρόπον όμοιο ακριβώς, να καταστρέφει δηλαδή και να απομυζεί τον πλανήτη για την παραγωγή χρηματικού πλούτου. Μία μόνο διαφορά υπάρχει.
Ενώ οι καπιταλιστές καταστρέφουν τον πλανήτη στο όνομα των Αγορών, οι «Αριστεροί» το κάνουν στο όνομα του φτωχού «Λαού»
Οι Αριστεροί στην Ευρώπη προσβλέπουν να έρθουν στην εξουσία για να δώσουν τέλος στην λιτότητα, έτσι λένε οι ίδιοι, να επαναφέρουν δηλαδή μιαν αλόγιστη κατανάλωση και «ανάπτυξη» στα ίδια με πριν και χειρότερα ίσως πρότυπα αλλά στο όνομα των «Λαών» και όχι των Αγορών. Προσωπικά δεν βλέπω καμία διαφορά στις δύο προσεγγίσεις και πολιτικές, είναι εξίσου καταστροφικές και οι δύο. Η Αριστερά αυτή είναι η συστημική, η καταναλωτική Αριστερά, που δεν μπορεί να ξεφύγει από τα όρια του συστήματος εντός του οποίου δημιουργήθηκε.
Η Οικουμενική Αριστερά είναι ο πολιτικός όρος που έχω προτείνει, μια Αριστερά όχι του χρηματοοικονομικού συστήματος, το οποίον είναι ένα ισχνό και χωλό τεχνητό υποσύνολο, απόλυτα ουτοπικό αλλά μια Αριστερά του γενικού συνόλου, του αυθύπαρκτου και ρεαλιστικού Οικοσυστήματος. Μια Αριστερά που επαναστήνει το αξιακό μας σύστημα και μιλάει μόνο για τον πραγματικό πλούτο που δεν είναι άλλος από τους φυσικούς πόρους, την υγεία και την ζωή του ανθρώπου αλλά και τον σεβασμό στη ζωή κάθε πλάσματος. Περισσότερα εδώ: http://yiannismakridakis.gr/?p=4048.
Τέχνη ή πολιτική, σώμα ή ψυχή, ύλη ή πνεύμα, επιστήμη ή θρησκεία, τεχνολογία ή ηθική, κ.λπ. Μήπως έχει «σκαλώσει» το ανθρώπινο πνεύμα σε ξεπερασμένες αντιθέσεις, μονοδιάστατες ερμηνείες και εξειδικευμένη στενή γνώση;
Δεν είναι αντίθετα και ανταγωνιστικά όλα αυτά. Είναι συμπληρωματικά. Σε αυτό ακριβώς έχει σκαλώσει η ανθρωπότητα, ότι τα θεωρεί όλα ανταγωνιστικά και δρα επιθετικά, βίαια, με αποτέλεσμα την διατάραξη της ισορροπίας και όχι οργανωτικά, μη επεμβατικά, με στόχο και αποτέλεσμα την αρμονία.
Από αγάπη σπουδάσατε μαθηματικά; Τι σας έμαθαν, τι νόημα δώσανε σε αυτά που βλέπετε αλλά και σε αυτά που δεν βλέπετε;
Τα μαθηματικά είναι η βάση των πάντων, ιδίως της Τέχνης. Η μαθηματική λογική είναι εφόδιο ανεκτίμητο, που σε συνδυασμό με την συναισθηματική νοημοσύνη και την ψυχή μπορούν να παράξουν θαύματα.
Πως μπορούμε τώρα να γράψουμε ιστορία; Πώς να πετάξουμε την άχρηστη κοινωνική δυστυχία;
Αλλάζοντας προσωπική πορεία ο καθένας και διδάσκοντας τις επόμενες γενιές αλλιώς, θέτοντας νέες ράγες για να κινηθεί από εδώ και μπρος επ’ αυτών η ανθρωπότητα μιας και αυτές που μας έθεσαν οι προηγούμενες γενιές οδήγησαν αποδεδειγμένα στην καταστροφή και στον θάνατο. Αν κατανοήσουμε επιτέλους ότι η Ανθρωπότητα είναι ενιαίο σύνολο απαρχής της μέχρις όπου θα φθάσει και ότι ορίζεται και διέπεται από τους φυσικούς ρυθμούς και νόμους, αν νιώσουμε ότι όλα είναι Ενέργεια και όλα μεταβολές της, ότι δεν υπάρχει όφελος δίχως ζημία ταυτόχρονη, θα φτάσουμε στην ποθητή στάση φυσικής ζωής, θα ξαναγίνουμε πλάσματα που ζουν κάθε στιγμή συνειδητά και είναι κρίκοι του κύκλου της ζωής στον πλανήτη, όχι εξολοθρευτές της.
Πως νομίζετε θα γράφατε, αν ζούσατε στην Αθήνα;
Κουκιά τρως, κουκιά ομολογάς…
Έχετε ιδρύσει το Απλεπιστήμιο Βολισσού, μέσα από το οποίο διοργανώνετε σεμινάρια φυσικής καλλιέργειας, αλκαλικής διατροφής και αντικαταναλωτικής πολιτικής στάσης ζωής. Τι εστί Απλεπιστήμιο; Τα σεμινάρια αυτά έχουν λόγο για τους νέους που θέλουν να ζήσουν με αυτάρκεια αλλά στην πόλη που την αγαπούν;
Οι πόλεις και οι καταναλωτές δεν έχουν μέλλον. Ούτε συλλογικό ούτε ατομικό. Το χρήμα δεν αποτελεί φυσικό πόρο. Όποιος αγαπάει την πόλη, το σύστημα, όποιος αρέσκεται να ζει καταναλωτικά κυκλοφορώντας το χρήμα, σε περιβάλλοντα μη φυσικά, έχει πάρα πολύ προσωπικό δρόμο ακόμη να διανύσει. Το Απλεπιστήμιο μιλάει για τις κάτω από το χρήμα Αξίες, τις πραγματικές, προς-γειώνει τον καταναλωτή και τον οδηγεί ολοένα εις κατώτερα, να βρει τη βάση και τις ρίζες του για να αποφύγει την μοιραία κατάρρευση από την συνεχόμενη ανοδική πορεία της μη ευθύνης την οποίαν ακολουθεί οδηγούμενος μοιραία προς έναν στείρο, τρομακτικό θάνατο. Το Απλεπιστήμιο υπενθυμίζει τις Αξίες και τις παραμέτρους της ζωής ως υγιούς πορείας προς έναν ζωογόνο θάνατο.
Τι γίνεται με τον αγώνα που δίνετε με τους κατοίκους στη Χίο για τις επενδύσεις στα αιολικά πάρκα μαμούθ με τις ανεμογεννήτριες;
Οι αντιφάσεις εντός των οποίων είναι μπερδεμένο το χωλό χρηματοοικονομικό σύστημα δεν ευνοούν προς το παρόν και προς το εγγύς μέλλον αυτά τα μεγαλεπίβολα καταστροφικά σχέδια των ανόητων καταναλωτών της γης.
«Αγαπώ τον λόγο γιατί είναι ο φορέας του πνεύματος, το εργαλείο, το αστραφτερό υνί της προόδου» λέει ο Τόμας Μαν στο Μαγικό Βουνό. Συμφωνείτε πως η λογοτεχνία έχει το προβάδισμα, είναι η μόνη τέχνη που δεν μας παρασύρει να επαναπαυθούμε σε αυτήν;
Αυτή την τέχνη του λόγου κατέχει ο άνθρωπος, γι’ αυτό είναι εν δυνάμει διοργανωτής, ενορχηστρωτής, μαέστρος των πάντων, αρκεί να το κατανοήσει επιτέλους και ο ίδιος πως έχει το προβάδισμα και να αλλάξει ρότα.
Τα βιβλία σας διαπνέονται από μιαν πνευματικότητα, «φλερτάρουν» με το θρησκευτικό συναίσθημα, «πειράζοντάς» το. Στο βάθος σε τι πιστεύετε, τι εμπιστεύεστε;
Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στο Χάος, του οποίου οι δύναμες και οι δυναμικές κρατούν κάθε στιγμή σε ισορροπία το Μέγα Θαύμα της Φύσης.
Βιβλιογραφία:
«Συρματένιοι, ξεσυρματένιοι, όλοι. Χιώτες πρόσφυγες και στρατιώτες στη Μέση Ανατολή: Μαρτυρίες 1941 – 1946» (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2006 και Εστία 2010)
«10.516 μέρες: Ιστορία της νεοελληνικής Χίου 1912 -1940», ιστορικό αφήγημα (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2007)
«Aνάμισης ντενεκές», μυθιστόρημα (Eστία 2008), το οποίο κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο (2009) και στα τουρκικά,
«Η δεξιά τσέπη του ράσου», νουβέλα (Εστία 2009),
«Ήλιος με δόντια», μυθιστόρημα (Εστία 2010), το οποίο ανέβηκε στο θέατρο (2012) σε σκηνοθεσία Βασίλη Βασιλάκη
«Λαγού μαλλί», νουβέλα (Εστία 2010),
«Η άλωση της Κωσταντίας», μυθιστόρημα (Εστία 2011), το οποίος ανέβηκε στο θέατρο (2012) σε σκηνοθεσία Χρήστου Βαλαβανίδη
«Το ζουμί του πετεινού», νουβέλα (Εστία 2012).
«Του Θεού το μάτι», νουβέλα (Εστία 2013)
http://yiannismakridakis.gr/
Συνέντευξη στην Μ. Πελεβάνη (toperiodiko.gr) 29/04/2014
Από τη μία η φυσική «απομόνωσή» σας στο χωριό, από την άλλη η καθημερινή ή τέλος πάντων πολύ συχνή παρουσία σας στο δημόσιο λόγο, λόγω της καταιγιστικής συγγραφικής αλλά και πολιτικοκοινωνικής σας δράσης και με τη συνέργεια βέβαια της τεχνολογίας. Zείτε στο περιθώριο του συστήματος και στην καρδιά του οικοσυστήματος; Επιλέξατε να ζείτε στην άκρη ή να ζείτε ακραία;
Ζω μέσα στο οικοσύστημα, σε φυσικό περιβάλλον, στον βιότοπο δηλαδή κάθε φυσικού πλάσματος και όχι στο τεχνητό αστικό περιβάλλον του καταναλωτικού συστήματος. Ζω στην άκρη του συστήματος εδώ και 17 χρόνια διότι ανέκαθεν ένιωθα ότι υπάρχει κρίση αξιών εντός του και ότι καθόλου δεν με αφορά σχεδόν το σύνολο των «προσφορών» του. Δεν ζω ακραία. Πόσο ακραία μπορεί να ζει ένας άνθρωπος που έχει να κάνει όλη μέρα με ακίνδυνα και ζωογόνα σποράκια και έχει στόχο να εμπλουτίζει χρόνο με τον χρόνο με νέες ζωές ένα μικρό κομμάτι γης;
Μάλλον λαχταράτε να αλλάξει ο κόσμος όλος, όχι μόνο ο δικός σας. Πιστεύετε στην αλλαγή; Αλλάζουμε οι άνθρωποι; Αλλάζει στην ουσία της η κοινωνία μας ή είναι ουτοπία των ρομαντικών; Γιατί δεν καταφέρνουν οι πρωτοπορίες να γυρίσουν τον κόσμο ανάποδα και παραμένουν μειοψηφίες;
Αλλάζουν οι άνθρωποι φυσικά. Όλα αλλάζουν κάθε στιγμή. Ο χρόνος τους αλλάζει τους ανθρώπους, τους φέρνει πιο κοντά στον θάνατο και θωρούν αλλιώς τη ζωή, ωριμάζουν. Ωρίμανση είναι η αποδοχή του απαράβατου και απαραβίαστου των φυσικών νόμων και ρυθμών που μας γέννησαν και μας ορίζουν.
Παρόλα αυτά η κοινωνία, όπως λέτε, γίνεται ολοένα και πιο κυνική διότι έρχονται συνεχώς νέες γενιές να βαδίσουν πάνω στις λάθος ράγες που έστησαν οι παλιοί, και να συνεχίσουν μια ζωή λαθών πάνω στα λάθη. Η κοινωνία δεν αποτελείται πλέον από ανθρώπους συμπληρωματικούς αλλά από άτομα- καταναλωτές ανταγωνιστικούς μεταξύ τους και με όλα τα υπόλοιπα πλάσματα. Όσο για τους «πρωτοπόρους», έχουν γυρίσει ήδη πολλές φορές τον κόσμο ανάποδα αλλά δεν το έχει αντιληφθεί ακόμη η ανθρωπότητα…
Θεωρείτε δηλαδή το παρελθόν και την παράδοση συνυπεύθυνη για το αδιέξοδο που βιώνουμε σήμερα, αν και είστε σχεδόν εμμονικός με τα παλιακά «υλικά». Τι χρεώνετε στον παλιό κόσμο, τι καλούμαστε να αφήσουμε πίσω και ποιες ρίζες να κρατήσουμε;
Όλα λάθος μάς τα δίδαξαν και γι αυτό φτάσαμε ως εδώ. Μας δίδαξαν την μη ευθύνη για τη ζωή μας, για την υγεία μας, για την αναπλήρωση και την φειδωλή χρήση των φυσικών πόρων, μάς δίδαξαν να τρώμε λάθος, να καλλιεργούμε λάθος, να ζούμε λάθος, να θεωρούμε φυσικό πόρο, και μάλιστα μοναδικό, το χρήμα, να θεωρούμε εαυτούς κυρίαρχους της φύσης, να θεωρούμε ανάπτυξη τον γιγαντισμό και κατάρα την αρετή της λιτότητας και της ολιγάρκειας, όλα λάθος, εγωιστικά, αλαζονικά, απαίδευτα, ελαφριά, ασυνείδητα τα έπραξαν και ομοίως μας τα δίδαξαν, τίποτε δεν μας έδειξαν σωστά, με την έννοια του να προάγει η γνώση την υγεία, τον πολιτισμό, τον κύκλο της ζωής στη γη. Μας έμαθαν να τα προσεγγίζουμε όλα στρεβλά, εγωιστικά, να σταματούμε με το σαρκίο μας τη ζωή, να καταναλώνουμε τη γη, να τρεφόμαστε με θάνατο και να αφοδεύουμε αδρανή ύλη, μετά δε, να θεωρούμε ως χτύπημα της μοίρας ή θεομηνία τις συνέπειες των πράξεών μας που πολλαπλασιάζονται μέσα στο χρόνο και επιστρέφουν σε μας.
Καλούμαστε λοιπόν να κρατήσουμε μονάχα τα καλά αγνά υλικά από το παρελθόν, τους φυσικούς πόρους τους ανόθευτους και αυθεντικούς αλλά να τους χρησιμοποιήσουμε με άλλη αντίληψη πλέον, ως σύγχρονοι, μορφωμένοι, πεπαιδευμένοι άνθρωποι, να αλλάξουμε την πορεία της επανάστασης του ανθρώπου επί της γης επιτέλους μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια στρεβλής προσέγγισης
Ο άνθρωπος δεν ήρθε για να επιτίθεται στη φύση και στα άλλα πλάσματα, μαζί με τα οποία συναποτελεί τον κόσμο. Ο ρόλος του είναι οργανωτικός και όχι κατακτητικός, δεν είναι επιδρομέας, είναι μαέστρος ο άνθρωπος, συνεργάτες του είναι όλα τα όντα και η γη, όχι εχθροί και ανταγωνιστές. Χιλιάδες χρόνια η γη τον βάζει κάτω, τον εξουθενώνει, τον κατατροπώνει, τον νικά, τον απορροφά, τον αφομοιώνει αλλά αυτός εκεί, επιμένει ανοήτως να της επιτίθεται ακόμη μάταια, με κάποια πρόσκαιρα ίσως οφέλη αλλά με την τελική του ήττα προδιαγεγραμμένη, αναπότρεπτη και με τις συνέπειες τις ανεπίστροφης καταστροφής να κρέμονται πάνω από το κεφάλι του.
Χαρακτηρίζετε τη λογοτεχνία σας πολιτική. Μάλιστα λόγω των απόψεών σας έχετε «δεθεί» με ένα κοινό αλλά έχετε απωθήσει ένα άλλο, ίσως μεγαλύτερο. Σας φέρνει σε διλήμματα αυτό;
Δεν έχω κανένα δίλημμα στο να εκφράζομαι ενάντια στον καταναλωτικό τρόπο ζωής και τους φορείς του. Είναι χυδαία στάση ζωής ο καταναλωτισμός, χυδαίοι και οι ενσαρκωτές του. Μόνο η λέξη «κατανάλωση» τα λέει όλα. Όχι απλώς άλωση, αλλά κατανάλωση, δηλαδή το χείριστο, το υπερθετικό, το χυδαίο, η Ύβρις.
Προπαγανδίζετε, διαδίδετε αν προτιμάτε, τις ιδέες σας, δεν τις υπαινίσσεστε, ούτε τις στέλνετε στο αόριστο… Η τέχνη και η πολιτική έλκονται ή απωθούνται; Οι καλλιτέχνες, οι πνευματικοί, λεγόμενοι, άνθρωποι πρέπει να τοποθετούνται άμεσα και παρεμβατικά ή να μιλούν μόνο μέσω του έργου τους;
Όποιος λέει ότι μιλάει με το έργο του μόνο, είναι γελοίος αλαζόνας και σιωπηρός χειροκροτητής της καταναλωτικής χυδαιότητας και του καπιταλιστικού φασισμού με την ελπίδα κάποιας βράβευσης από το σύστημα. Ο καλλιτέχνης αμφισβητεί εκ φύσεως την Εξουσία, συντάσσεται, πάλι εκ φύσεως, με την Ζωή «απ’ όπου κι αν προέρχεται», την νιώθει, την πονά, πνίγεται αν δεν αρθρώνει λόγο και άποψη για να την υπερασπιστεί, είναι μικρόψυχος αν δεν το κάνει, δεν είναι καλλιτέχνης, έχει δεύτερες σκέψεις που σκοτώνουν την Τέχνη, αυτολογοκρίνεται, είναι εντελώς ανάξιος, αναξιοπρεπής και ανυπόληπτος, ένας αυτόχειρας ευνούχος, με απλά λόγια δεν είναι καλλιτέχνης.
Πως μπορεί, όπως συμβαίνει συχνά, να υπάρχει σημαντική απόσταση, ιδεολογική, αισθητική, ακόμη και ηθική, μεταξύ έργου και προσωπικής στάσης και πράξης σε έναν καλλιτέχνη ή διανοούμενο;
Δεν γίνεται. Δεν υπάρχει καλλιτέχνης ή διανοούμενος, που μεταξύ του έργου και της προσωπικής στάσης του να υπάρχει χάσμα. Δεν λογίζονται καλλιτέχνες ή διανοούμενοι κάτι τέτοιοι. Αυτοαποκαλούνται ως καλλιτέχνες ή διανοούμενοι βέβαια, αλληλοαποκαλούνται μεταξύ τους, βραβευθέντες και βραβευόμενοι πάλι μεταξύ τους, αποτελούν το χυδαίο σύστημα, τους γεννήτορες και τους γόνους του. Ο χρόνος και ο θάνατος όμως τα ορίζουν όλα, ποιος ήταν καλλιτέχνης και ποιος διανοούμενος.
Ασκείτε όμως έντονη κριτική και στην παγκόσμια, σύγχρονη Αριστερά. Τη θεωρείτε εγκλωβισμένη σε σχήματα και «αιτείστε» τον επαναπροσδιορισμό της από ό,τι καταλαβαίνω και κυρίως αξιακά. Θέλετε να μας αναλύσετε λίγο την άποψή σας;
Η Αριστερά είναι γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού και μέσα στα όριά του κινείται, δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτόν και από την θεώρηση της ζωής μέσα από το πρίσμα του χρηματοοικονομικού συστήματος. Γι’ αυτό φτάσαμε στο σημείο, όπου έγινε κυβέρνηση η λεγόμενη Αριστερά να πράττει με τρόπον όμοιο ακριβώς, να καταστρέφει δηλαδή και να απομυζεί τον πλανήτη για την παραγωγή χρηματικού πλούτου. Μία μόνο διαφορά υπάρχει.
Ενώ οι καπιταλιστές καταστρέφουν τον πλανήτη στο όνομα των Αγορών, οι «Αριστεροί» το κάνουν στο όνομα του φτωχού «Λαού»
Οι Αριστεροί στην Ευρώπη προσβλέπουν να έρθουν στην εξουσία για να δώσουν τέλος στην λιτότητα, έτσι λένε οι ίδιοι, να επαναφέρουν δηλαδή μιαν αλόγιστη κατανάλωση και «ανάπτυξη» στα ίδια με πριν και χειρότερα ίσως πρότυπα αλλά στο όνομα των «Λαών» και όχι των Αγορών. Προσωπικά δεν βλέπω καμία διαφορά στις δύο προσεγγίσεις και πολιτικές, είναι εξίσου καταστροφικές και οι δύο. Η Αριστερά αυτή είναι η συστημική, η καταναλωτική Αριστερά, που δεν μπορεί να ξεφύγει από τα όρια του συστήματος εντός του οποίου δημιουργήθηκε.
Η Οικουμενική Αριστερά είναι ο πολιτικός όρος που έχω προτείνει, μια Αριστερά όχι του χρηματοοικονομικού συστήματος, το οποίον είναι ένα ισχνό και χωλό τεχνητό υποσύνολο, απόλυτα ουτοπικό αλλά μια Αριστερά του γενικού συνόλου, του αυθύπαρκτου και ρεαλιστικού Οικοσυστήματος. Μια Αριστερά που επαναστήνει το αξιακό μας σύστημα και μιλάει μόνο για τον πραγματικό πλούτο που δεν είναι άλλος από τους φυσικούς πόρους, την υγεία και την ζωή του ανθρώπου αλλά και τον σεβασμό στη ζωή κάθε πλάσματος. Περισσότερα εδώ: http://yiannismakridakis.gr/?p=4048.
Τέχνη ή πολιτική, σώμα ή ψυχή, ύλη ή πνεύμα, επιστήμη ή θρησκεία, τεχνολογία ή ηθική, κ.λπ. Μήπως έχει «σκαλώσει» το ανθρώπινο πνεύμα σε ξεπερασμένες αντιθέσεις, μονοδιάστατες ερμηνείες και εξειδικευμένη στενή γνώση;
Δεν είναι αντίθετα και ανταγωνιστικά όλα αυτά. Είναι συμπληρωματικά. Σε αυτό ακριβώς έχει σκαλώσει η ανθρωπότητα, ότι τα θεωρεί όλα ανταγωνιστικά και δρα επιθετικά, βίαια, με αποτέλεσμα την διατάραξη της ισορροπίας και όχι οργανωτικά, μη επεμβατικά, με στόχο και αποτέλεσμα την αρμονία.
Από αγάπη σπουδάσατε μαθηματικά; Τι σας έμαθαν, τι νόημα δώσανε σε αυτά που βλέπετε αλλά και σε αυτά που δεν βλέπετε;
Τα μαθηματικά είναι η βάση των πάντων, ιδίως της Τέχνης. Η μαθηματική λογική είναι εφόδιο ανεκτίμητο, που σε συνδυασμό με την συναισθηματική νοημοσύνη και την ψυχή μπορούν να παράξουν θαύματα.
Πως μπορούμε τώρα να γράψουμε ιστορία; Πώς να πετάξουμε την άχρηστη κοινωνική δυστυχία;
Αλλάζοντας προσωπική πορεία ο καθένας και διδάσκοντας τις επόμενες γενιές αλλιώς, θέτοντας νέες ράγες για να κινηθεί από εδώ και μπρος επ’ αυτών η ανθρωπότητα μιας και αυτές που μας έθεσαν οι προηγούμενες γενιές οδήγησαν αποδεδειγμένα στην καταστροφή και στον θάνατο. Αν κατανοήσουμε επιτέλους ότι η Ανθρωπότητα είναι ενιαίο σύνολο απαρχής της μέχρις όπου θα φθάσει και ότι ορίζεται και διέπεται από τους φυσικούς ρυθμούς και νόμους, αν νιώσουμε ότι όλα είναι Ενέργεια και όλα μεταβολές της, ότι δεν υπάρχει όφελος δίχως ζημία ταυτόχρονη, θα φτάσουμε στην ποθητή στάση φυσικής ζωής, θα ξαναγίνουμε πλάσματα που ζουν κάθε στιγμή συνειδητά και είναι κρίκοι του κύκλου της ζωής στον πλανήτη, όχι εξολοθρευτές της.
Πως νομίζετε θα γράφατε, αν ζούσατε στην Αθήνα;
Κουκιά τρως, κουκιά ομολογάς…
Έχετε ιδρύσει το Απλεπιστήμιο Βολισσού, μέσα από το οποίο διοργανώνετε σεμινάρια φυσικής καλλιέργειας, αλκαλικής διατροφής και αντικαταναλωτικής πολιτικής στάσης ζωής. Τι εστί Απλεπιστήμιο; Τα σεμινάρια αυτά έχουν λόγο για τους νέους που θέλουν να ζήσουν με αυτάρκεια αλλά στην πόλη που την αγαπούν;
Οι πόλεις και οι καταναλωτές δεν έχουν μέλλον. Ούτε συλλογικό ούτε ατομικό. Το χρήμα δεν αποτελεί φυσικό πόρο. Όποιος αγαπάει την πόλη, το σύστημα, όποιος αρέσκεται να ζει καταναλωτικά κυκλοφορώντας το χρήμα, σε περιβάλλοντα μη φυσικά, έχει πάρα πολύ προσωπικό δρόμο ακόμη να διανύσει. Το Απλεπιστήμιο μιλάει για τις κάτω από το χρήμα Αξίες, τις πραγματικές, προς-γειώνει τον καταναλωτή και τον οδηγεί ολοένα εις κατώτερα, να βρει τη βάση και τις ρίζες του για να αποφύγει την μοιραία κατάρρευση από την συνεχόμενη ανοδική πορεία της μη ευθύνης την οποίαν ακολουθεί οδηγούμενος μοιραία προς έναν στείρο, τρομακτικό θάνατο. Το Απλεπιστήμιο υπενθυμίζει τις Αξίες και τις παραμέτρους της ζωής ως υγιούς πορείας προς έναν ζωογόνο θάνατο.
Τι γίνεται με τον αγώνα που δίνετε με τους κατοίκους στη Χίο για τις επενδύσεις στα αιολικά πάρκα μαμούθ με τις ανεμογεννήτριες;
Οι αντιφάσεις εντός των οποίων είναι μπερδεμένο το χωλό χρηματοοικονομικό σύστημα δεν ευνοούν προς το παρόν και προς το εγγύς μέλλον αυτά τα μεγαλεπίβολα καταστροφικά σχέδια των ανόητων καταναλωτών της γης.
«Αγαπώ τον λόγο γιατί είναι ο φορέας του πνεύματος, το εργαλείο, το αστραφτερό υνί της προόδου» λέει ο Τόμας Μαν στο Μαγικό Βουνό. Συμφωνείτε πως η λογοτεχνία έχει το προβάδισμα, είναι η μόνη τέχνη που δεν μας παρασύρει να επαναπαυθούμε σε αυτήν;
Αυτή την τέχνη του λόγου κατέχει ο άνθρωπος, γι’ αυτό είναι εν δυνάμει διοργανωτής, ενορχηστρωτής, μαέστρος των πάντων, αρκεί να το κατανοήσει επιτέλους και ο ίδιος πως έχει το προβάδισμα και να αλλάξει ρότα.
Τα βιβλία σας διαπνέονται από μιαν πνευματικότητα, «φλερτάρουν» με το θρησκευτικό συναίσθημα, «πειράζοντάς» το. Στο βάθος σε τι πιστεύετε, τι εμπιστεύεστε;
Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στο Χάος, του οποίου οι δύναμες και οι δυναμικές κρατούν κάθε στιγμή σε ισορροπία το Μέγα Θαύμα της Φύσης.
Βιβλιογραφία:
«Συρματένιοι, ξεσυρματένιοι, όλοι. Χιώτες πρόσφυγες και στρατιώτες στη Μέση Ανατολή: Μαρτυρίες 1941 – 1946» (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2006 και Εστία 2010)
«10.516 μέρες: Ιστορία της νεοελληνικής Χίου 1912 -1940», ιστορικό αφήγημα (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2007)
«Aνάμισης ντενεκές», μυθιστόρημα (Eστία 2008), το οποίο κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο (2009) και στα τουρκικά,
«Η δεξιά τσέπη του ράσου», νουβέλα (Εστία 2009),
«Ήλιος με δόντια», μυθιστόρημα (Εστία 2010), το οποίο ανέβηκε στο θέατρο (2012) σε σκηνοθεσία Βασίλη Βασιλάκη
«Λαγού μαλλί», νουβέλα (Εστία 2010),
«Η άλωση της Κωσταντίας», μυθιστόρημα (Εστία 2011), το οποίος ανέβηκε στο θέατρο (2012) σε σκηνοθεσία Χρήστου Βαλαβανίδη
«Το ζουμί του πετεινού», νουβέλα (Εστία 2012).
«Του Θεού το μάτι», νουβέλα (Εστία 2013)
http://yiannismakridakis.gr/
RSS Feed
