Αλλά αυτό συμβαίνει μόνο με τις παράνομες οικονομικές δραστηριότητες;
Το οργανωμένο έγκλημα προσλαμβάνει όλο και περισσότερο χαρακτήρα παγκόσμιου οικονομικού παράγοντα με έντονα επιχειρηματικό προσανατολισμό, που του επιτρέπει να παρέχει ταυτόχρονα διαφορετικά είδη παράνομων αγαθών και υπηρεσιών με όλο και ισχυρότερο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, επηρεάζοντας σημαντικά τα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών και της Ένωσης και προκαλώντας στις «κανονικές» επιχειρήσεις και στην κοινωνία απώλειες που εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα 670 δις ευρώ ετησίως. Δεν είναι εύκολο να συγκεντρωθούν ακριβή οικονομικά στοιχεία, αλλά εκτιμάται ότι η συνολική ζημιά από την διαφθορά, τη φοροαπάτη, τη φοροδιαφυγή και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος στην Ευρώπη ξεπερνάει το 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, ποσό ίσο περίπου με το κόστος της τρέχουσας κρίσης και λίγο μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για την 7ετία 2014-2020.
Οι εγκληματικές οργανώσεις έχουν διευρύνει σταδιακά το πεδίο δράσης τους σε διεθνή κλίμακα, εκμεταλλευόμενες την οικονομική παγκοσμιοποίηση και τις νέες τεχνολογίες και συνάπτοντας συμμαχίες με εγκληματικές ομάδες άλλων χωρών, με στόχο να δημιουργήσουν αγορές και ζώνες επιρροής.
Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία και την κατάρτιση στον τομέα της επιβολής του νόμου (Europol), μόνο το 2013 δρούσαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 3.600 διεθνείς εγκληματικές οργανώσεις, εκ των οποίων το 70% έχουν μέλη από διαφορετικές χώρες. Πολλές φορές αυτές καλύπτονται πίσω από επιχειρηματικά σχήματα.
Υπολογίζεται ότι μόνο το κόστος των εγκληματικών οργανώσεων τύπου μαφίας, αν και είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ακρίβεια, κυμαίνεται σε 4-5% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το κόστος της διαφθοράς ανέρχεται σε περίπου 120 δις ευρώ ετησίως ή αλλιώς σε 1,1% του ΑΕΠ της Ένωσης. Όσον αφορά στα έσοδα από παράνομες δραστηριότητες, αξίζει να σημειωθεί ότι το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) εκτιμά ότι τα έσοδα αυτά σε παγκόσμιο επίπεδο ανέρχονται περίπου σε 3,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Στην Ελλάδα, οι πολίτες διαχρονικά πληρώνουν την αναποτελεσματικότητα του κράτους να αντιμετωπίσει τη διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. Μεγάλο μέρος από τα 75 δις ευρώ των περικοπών στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής που έχουν αφαιρεθεί από το εισόδημα των πολιτών θα μπορούσαν να είχαν εξευρεθεί από την αντιμετώπιση της διαφθοράς, του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της φοροαπάτης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, κοινωνικά δίκαιο κι αποτελεσματικό, και σε αυτή την κατεύθυνση οι πολιτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς και των εγκληματικών δραστηριοτήτων αποτελούν προτεραιότητα, αλλά και όρο επιβίωσης της κοινωνίας…
(τα παραπάνω στοιχεία και κείμενο είναι απόσπασμα από δημοσίευση του ευρωβουλευτή των ΟΠ Νίκου Χρυσόγελου στο http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/organomeno-egklima-diafthora-kai-mayro-xrima-kostizoyn-toy-n-xrysogeloy)
Η επιχειρηματικότητα με κριτήριο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και όχι την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών με το μικρότερο δυνατό οικολογικό αποτύπωμα, οδηγεί σε επιλογές επιχειρηματικότητας που μπορεί να υλοποιούνται και έξω του νομικού πλαισίου που αφορά στην ηθική της. Όταν το ατομικό ή συλλογικό συμφέρον των σε «οικογενειακές» ή «συντεχνιακές» δομές στηριζομένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων υλοποιείται καλύτερα-μεγαλύτερα κέρδη-σε «εκτός νόμου» οικονομικούς τομείς, τότε τις χαρακτηρίζουμε «εγκληματικές οργανώσεις». Όσες επιχειρήσεις λειτουργούν με το ίδιο κριτήριο βέβαια, δηλαδή το μέγιστο δυνατό κέρδος, αλλά σε «νόμιμους» τομείς τις θεωρούμε αποδεκτές και επιδιωκόμενες.
Εδώ υπάρχουν δύο προβλήματα: 1) ποιο είναι νόμιμο και πιο όχι, 2) ποιος καθορίζει το νόμιμο ή μη.
1) Γιατί η παραγωγή ή η εμπορία καπνού π.χ. είναι νόμιμο, ενώ έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί περισσότερα προβλήματα στον άνθρωπο από ότι π.χ. η παραγωγή και εμπορία της ινδικής κάνναβης, που είναι παράνομο, ενώ μπορεί να προκαλεί λιγότερα προβλήματα και να έχει πολλαπλές χρήσιμες χρήσεις σε σχέση με τον καπνό; Γιατί για κάποια περίοδο η παραγωγή και εμπορία αλκοόλ θεωρήθηκε παράνομη, ενώ στη συνέχεια νόμιμη; Πέρα από αυτά τα ερωτήματα αποδείχνεται ιστορικά ότι όταν μια οικονομική δραστηριότητα είναι εκτός νομικού πλαισίου αποδίδει περισσότερα και γρηγορότερα κέρδη, από όταν είναι νόμιμη. Απαιτεί όμως υψηλότερο ρίσκο, περισσότερη εχεμύθεια και μυστικότητα, πιο κάθετα οργανωμένη-σχεδόν στρατιωτικού τύπου-δομή, για αυτό έχει και υψηλότερες αμοιβές. Αλλά αυτή δεν είναι και η λογική των «κεφαλαίων υψηλού ρίσκου» σήμερα; Τις ίδιες πρακτικές δεν ακολουθούν οι «οφσιόρ» εταιρείες που εγκαθίστανται σε περιοχές που δε διαθέτουν αντίστοιχο νομικό πλαίσιο για να θεωρούνται παράνομες; Πολλές πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται σε «ελεύθερες» περιοχές(βλέπε περιοχές ή κράτη που δεν έχουν νόμους που να χαρακτηρίζουν παράνομες τις δραστηριότητές τους) και μεγιστοποιούν τα κέρδη τους, όταν εξασφαλίζουν «προμήθειες»( μίζες κατά το κοινώς λεγόμενο)για τις τοπικές ελίτ για να μην έχουν αντιδράσεις, δρουν νόμιμα ή όχι ; Ποιος το καθορίζει αυτό;
2) Όλοι ξέρουμε ότι οι νόμοι που αποφασίζονται σήμερα-στην καλύτερη περίπτωση στο κοινοβούλιο, γιατί υπάρχουν και οι νόμοι-ντιρεκτίβες της Ε.Ε. π.χ ή οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου των κυβερνήσεων τελευταία- εξυπηρετούν τα συμφέροντα των οικονομικών και πολιτικών ελίτ και σε καμιά περίπτωση το «κοινό συμφέρον», από το οποίο θα πρέπει να πηγάζει το νομικό καθεστώς. Τα κόμματα λειτουργούν πια σαν τα πολιτικά «λόμπυ» των διάφορων οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων, τα οποία μάλιστα έχουν προχωρήσει και στη δημιουργία αντίστοιχων λομπυίστικων μηχανισμών, για να προωθούν τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους. Εντάσσοντας σε αυτούς τους μηχανισμούς και υψηλά αμειβόμενους ειδικούς και νομικούς-με αδήλωτες πολλές φορές αμοιβές για να μη φαίνεται ο μηχανισμός-και έχοντας σαν όπλο τη «μίζα» και τη «διαφθορά» των υπαλλήλων των κρατικών μηχανισμών, επηρεάζουν τα «κέντρα των αποφάσεων» και πολλές φορές διατυπώνουν οι ίδιοι τους «φωτογραφικούς νόμους» που αφορά στις δραστηριότητές τους. Όλοι ξέρουν ότι κάθε καθώς πρέπει βιομηχανία ή πολυεθνική επιχείρηση έχει το «λόμπυ» της στις Βρυξέλλες, στην έδρα των αποφάσεων για την Ε.Ε. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατεξοχήν είναι που οι νόμοι και οι ντιρεκτίβες αποφασίζονται σε «κλειστά γραφεία» των επιτρόπων και όχι στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, το οποίο είναι μόνο συμβουλευτικό.
Εδώ έχει αποφασισθεί για παράδειγμα ότι τα μεταλλαγμένα θα καλλιεργούνται κατόπιν αδείας της EFSA(επιστημονική επιτροπή που έχει στην ουσία στελεχωθεί από το λόμπυ των πολυεθνικών των μεταλλαγμένων), ενώ η διακίνησή τους δε μπορεί να απαγορευθεί-λόγω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Λες και η επικινδυνότητα των μεταλλαγμένων εξαρτάται αν θα έχουν καλλιεργηθεί στις ΗΠΑ, Καναδά ή Ευρώπη. Λες και οι λαοί της Ευρώπης δεν έχουν εκφρασθεί στη μεγάλη πλειοψηφία τους ενάντια στα μεταλλαγμένα. Ποιους εκφράζουν λοιπόν οι νόμοι και οι κανονισμοί για τα μεταλλαγμένα στην Ευρώπη; Το κοινό συμφέρον ή το συμφέρον του λόμπυ των πολυεθνικών των μεταλλαγμένων. Προφανώς και οι οικονομικές δραστηριότητες της Μαφίας ή των «εγκληματικών επιχειρήσεων» στρέφονται ενάντια στο κοινό κοινωνικό συμφέρον, αλλά το ίδιο μερικές φορές γίνεται και με τις δραστηριότητες «κανονικών» και «νόμιμων» επιχειρήσεων.
Για μας τα πάντα ξεκινούν από το κριτήριο που βάζει η οικονομική επιχειρηματικότητα. Αν το κριτήριο είναι η γρήγορη συσσώρευση και η μεγιστοποίηση του κέρδους, το τι είναι νόμιμο και τι όχι, χωρά πολλή συζήτηση. Το πρόβλημα υπάρχει στο κριτήριο. Μόνο αν αλλάξει το κριτήριο στην επιχειρηματικότητα και φυσικά και το νομικό πλαίσιο που θα το συνοδεύει, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια οικονομία που δε θα προκαλεί κόστος στην κοινωνία, αλλά αντίθετα θα μπει στην υπηρεσία της.
Και ένα τέτοιο κριτήριο είναι η μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους με το μικρότερο κοινωνικό και οικολογικό αποτύπωμα, το οποίο υποστηρίζουμε σε αυτή την ιστοσελίδα. Που οδηγεί σε μια οικονομία των κοινωνικών αναγκών και της εγγύτητας με κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, τη συνεργατικότητα και αυτοδιαχείριση στην οργάνωση της εργασίας, τον κοινωνικό έλεγχο μέσα από αμεσοδημοκρατικές πολιτικές δομές. Οδηγεί στην οικονομία που έχουμε ονομάσει κοινωνική και αλληλέγγυα συνεργατική οικονομία
Το οργανωμένο έγκλημα προσλαμβάνει όλο και περισσότερο χαρακτήρα παγκόσμιου οικονομικού παράγοντα με έντονα επιχειρηματικό προσανατολισμό, που του επιτρέπει να παρέχει ταυτόχρονα διαφορετικά είδη παράνομων αγαθών και υπηρεσιών με όλο και ισχυρότερο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, επηρεάζοντας σημαντικά τα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών και της Ένωσης και προκαλώντας στις «κανονικές» επιχειρήσεις και στην κοινωνία απώλειες που εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα 670 δις ευρώ ετησίως. Δεν είναι εύκολο να συγκεντρωθούν ακριβή οικονομικά στοιχεία, αλλά εκτιμάται ότι η συνολική ζημιά από την διαφθορά, τη φοροαπάτη, τη φοροδιαφυγή και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος στην Ευρώπη ξεπερνάει το 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, ποσό ίσο περίπου με το κόστος της τρέχουσας κρίσης και λίγο μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για την 7ετία 2014-2020.
Οι εγκληματικές οργανώσεις έχουν διευρύνει σταδιακά το πεδίο δράσης τους σε διεθνή κλίμακα, εκμεταλλευόμενες την οικονομική παγκοσμιοποίηση και τις νέες τεχνολογίες και συνάπτοντας συμμαχίες με εγκληματικές ομάδες άλλων χωρών, με στόχο να δημιουργήσουν αγορές και ζώνες επιρροής.
Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία και την κατάρτιση στον τομέα της επιβολής του νόμου (Europol), μόνο το 2013 δρούσαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 3.600 διεθνείς εγκληματικές οργανώσεις, εκ των οποίων το 70% έχουν μέλη από διαφορετικές χώρες. Πολλές φορές αυτές καλύπτονται πίσω από επιχειρηματικά σχήματα.
Υπολογίζεται ότι μόνο το κόστος των εγκληματικών οργανώσεων τύπου μαφίας, αν και είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ακρίβεια, κυμαίνεται σε 4-5% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το κόστος της διαφθοράς ανέρχεται σε περίπου 120 δις ευρώ ετησίως ή αλλιώς σε 1,1% του ΑΕΠ της Ένωσης. Όσον αφορά στα έσοδα από παράνομες δραστηριότητες, αξίζει να σημειωθεί ότι το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) εκτιμά ότι τα έσοδα αυτά σε παγκόσμιο επίπεδο ανέρχονται περίπου σε 3,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Στην Ελλάδα, οι πολίτες διαχρονικά πληρώνουν την αναποτελεσματικότητα του κράτους να αντιμετωπίσει τη διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. Μεγάλο μέρος από τα 75 δις ευρώ των περικοπών στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής που έχουν αφαιρεθεί από το εισόδημα των πολιτών θα μπορούσαν να είχαν εξευρεθεί από την αντιμετώπιση της διαφθοράς, του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της φοροαπάτης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, κοινωνικά δίκαιο κι αποτελεσματικό, και σε αυτή την κατεύθυνση οι πολιτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς και των εγκληματικών δραστηριοτήτων αποτελούν προτεραιότητα, αλλά και όρο επιβίωσης της κοινωνίας…
(τα παραπάνω στοιχεία και κείμενο είναι απόσπασμα από δημοσίευση του ευρωβουλευτή των ΟΠ Νίκου Χρυσόγελου στο http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/organomeno-egklima-diafthora-kai-mayro-xrima-kostizoyn-toy-n-xrysogeloy)
Η επιχειρηματικότητα με κριτήριο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και όχι την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών με το μικρότερο δυνατό οικολογικό αποτύπωμα, οδηγεί σε επιλογές επιχειρηματικότητας που μπορεί να υλοποιούνται και έξω του νομικού πλαισίου που αφορά στην ηθική της. Όταν το ατομικό ή συλλογικό συμφέρον των σε «οικογενειακές» ή «συντεχνιακές» δομές στηριζομένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων υλοποιείται καλύτερα-μεγαλύτερα κέρδη-σε «εκτός νόμου» οικονομικούς τομείς, τότε τις χαρακτηρίζουμε «εγκληματικές οργανώσεις». Όσες επιχειρήσεις λειτουργούν με το ίδιο κριτήριο βέβαια, δηλαδή το μέγιστο δυνατό κέρδος, αλλά σε «νόμιμους» τομείς τις θεωρούμε αποδεκτές και επιδιωκόμενες.
Εδώ υπάρχουν δύο προβλήματα: 1) ποιο είναι νόμιμο και πιο όχι, 2) ποιος καθορίζει το νόμιμο ή μη.
1) Γιατί η παραγωγή ή η εμπορία καπνού π.χ. είναι νόμιμο, ενώ έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί περισσότερα προβλήματα στον άνθρωπο από ότι π.χ. η παραγωγή και εμπορία της ινδικής κάνναβης, που είναι παράνομο, ενώ μπορεί να προκαλεί λιγότερα προβλήματα και να έχει πολλαπλές χρήσιμες χρήσεις σε σχέση με τον καπνό; Γιατί για κάποια περίοδο η παραγωγή και εμπορία αλκοόλ θεωρήθηκε παράνομη, ενώ στη συνέχεια νόμιμη; Πέρα από αυτά τα ερωτήματα αποδείχνεται ιστορικά ότι όταν μια οικονομική δραστηριότητα είναι εκτός νομικού πλαισίου αποδίδει περισσότερα και γρηγορότερα κέρδη, από όταν είναι νόμιμη. Απαιτεί όμως υψηλότερο ρίσκο, περισσότερη εχεμύθεια και μυστικότητα, πιο κάθετα οργανωμένη-σχεδόν στρατιωτικού τύπου-δομή, για αυτό έχει και υψηλότερες αμοιβές. Αλλά αυτή δεν είναι και η λογική των «κεφαλαίων υψηλού ρίσκου» σήμερα; Τις ίδιες πρακτικές δεν ακολουθούν οι «οφσιόρ» εταιρείες που εγκαθίστανται σε περιοχές που δε διαθέτουν αντίστοιχο νομικό πλαίσιο για να θεωρούνται παράνομες; Πολλές πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται σε «ελεύθερες» περιοχές(βλέπε περιοχές ή κράτη που δεν έχουν νόμους που να χαρακτηρίζουν παράνομες τις δραστηριότητές τους) και μεγιστοποιούν τα κέρδη τους, όταν εξασφαλίζουν «προμήθειες»( μίζες κατά το κοινώς λεγόμενο)για τις τοπικές ελίτ για να μην έχουν αντιδράσεις, δρουν νόμιμα ή όχι ; Ποιος το καθορίζει αυτό;
2) Όλοι ξέρουμε ότι οι νόμοι που αποφασίζονται σήμερα-στην καλύτερη περίπτωση στο κοινοβούλιο, γιατί υπάρχουν και οι νόμοι-ντιρεκτίβες της Ε.Ε. π.χ ή οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου των κυβερνήσεων τελευταία- εξυπηρετούν τα συμφέροντα των οικονομικών και πολιτικών ελίτ και σε καμιά περίπτωση το «κοινό συμφέρον», από το οποίο θα πρέπει να πηγάζει το νομικό καθεστώς. Τα κόμματα λειτουργούν πια σαν τα πολιτικά «λόμπυ» των διάφορων οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων, τα οποία μάλιστα έχουν προχωρήσει και στη δημιουργία αντίστοιχων λομπυίστικων μηχανισμών, για να προωθούν τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους. Εντάσσοντας σε αυτούς τους μηχανισμούς και υψηλά αμειβόμενους ειδικούς και νομικούς-με αδήλωτες πολλές φορές αμοιβές για να μη φαίνεται ο μηχανισμός-και έχοντας σαν όπλο τη «μίζα» και τη «διαφθορά» των υπαλλήλων των κρατικών μηχανισμών, επηρεάζουν τα «κέντρα των αποφάσεων» και πολλές φορές διατυπώνουν οι ίδιοι τους «φωτογραφικούς νόμους» που αφορά στις δραστηριότητές τους. Όλοι ξέρουν ότι κάθε καθώς πρέπει βιομηχανία ή πολυεθνική επιχείρηση έχει το «λόμπυ» της στις Βρυξέλλες, στην έδρα των αποφάσεων για την Ε.Ε. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατεξοχήν είναι που οι νόμοι και οι ντιρεκτίβες αποφασίζονται σε «κλειστά γραφεία» των επιτρόπων και όχι στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, το οποίο είναι μόνο συμβουλευτικό.
Εδώ έχει αποφασισθεί για παράδειγμα ότι τα μεταλλαγμένα θα καλλιεργούνται κατόπιν αδείας της EFSA(επιστημονική επιτροπή που έχει στην ουσία στελεχωθεί από το λόμπυ των πολυεθνικών των μεταλλαγμένων), ενώ η διακίνησή τους δε μπορεί να απαγορευθεί-λόγω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Λες και η επικινδυνότητα των μεταλλαγμένων εξαρτάται αν θα έχουν καλλιεργηθεί στις ΗΠΑ, Καναδά ή Ευρώπη. Λες και οι λαοί της Ευρώπης δεν έχουν εκφρασθεί στη μεγάλη πλειοψηφία τους ενάντια στα μεταλλαγμένα. Ποιους εκφράζουν λοιπόν οι νόμοι και οι κανονισμοί για τα μεταλλαγμένα στην Ευρώπη; Το κοινό συμφέρον ή το συμφέρον του λόμπυ των πολυεθνικών των μεταλλαγμένων. Προφανώς και οι οικονομικές δραστηριότητες της Μαφίας ή των «εγκληματικών επιχειρήσεων» στρέφονται ενάντια στο κοινό κοινωνικό συμφέρον, αλλά το ίδιο μερικές φορές γίνεται και με τις δραστηριότητες «κανονικών» και «νόμιμων» επιχειρήσεων.
Για μας τα πάντα ξεκινούν από το κριτήριο που βάζει η οικονομική επιχειρηματικότητα. Αν το κριτήριο είναι η γρήγορη συσσώρευση και η μεγιστοποίηση του κέρδους, το τι είναι νόμιμο και τι όχι, χωρά πολλή συζήτηση. Το πρόβλημα υπάρχει στο κριτήριο. Μόνο αν αλλάξει το κριτήριο στην επιχειρηματικότητα και φυσικά και το νομικό πλαίσιο που θα το συνοδεύει, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια οικονομία που δε θα προκαλεί κόστος στην κοινωνία, αλλά αντίθετα θα μπει στην υπηρεσία της.
Και ένα τέτοιο κριτήριο είναι η μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους με το μικρότερο κοινωνικό και οικολογικό αποτύπωμα, το οποίο υποστηρίζουμε σε αυτή την ιστοσελίδα. Που οδηγεί σε μια οικονομία των κοινωνικών αναγκών και της εγγύτητας με κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, τη συνεργατικότητα και αυτοδιαχείριση στην οργάνωση της εργασίας, τον κοινωνικό έλεγχο μέσα από αμεσοδημοκρατικές πολιτικές δομές. Οδηγεί στην οικονομία που έχουμε ονομάσει κοινωνική και αλληλέγγυα συνεργατική οικονομία