Κώστας Καλημέρης
Η καθημερινότητα είναι γεμάτη σπασμωδικές κινήσεις, απονενοημένους μικροϋπολογισμούς, υπόκωφες εντάσεις κρότου-λάμψης, δηλαδή πρακτικές που συνδυάζουν την οργανωτικότητα με την απουσία στόχου. Οι συμβολισμοί εξαϋλώνονται και μετατρέπονται σε απλά σήματα, χάνοντας τη δύναμη του νοήματος, άρα κάθε μορφή τελετουργίας.
Η βασική επιδίωξη της Τέχνης και της Λογοτεχνίας, που είναι η ανάδειξη του ανοίκειου μέσα από τη διαχείριση του οικείου, μετατρέπεται σε ένα συνονθύλευμα, ένα μπέρδεμα, ώστε ο καθημερινός άνθρωπος είναι ταυτόχρονα κανονικός και ακανόνιστος. Αυτός είναι ο λόγος που η αρρώστια μέσα μας τραμπουκίζει. Καμιά αρχιτεκτονική του μέλλοντος δεν μπορεί να χτιστεί χωρίς φόντο, προοπτική, ορίζοντα· και δίχως ορατές παραβιάσεις.
Στον θρυμματισμένο αυτόν κόσμο, ο «Θεός των μικρών πραγμάτων» της Αρουντάτε Ρόι απουσιάζει. Οπως λέει ο Σκαρίμπας, χάνουμε την ικανότητα «να σφυγμομετρούμε το καρδιοχτύπι της παύσης». Κι αυτό επιτίθεται στον εργαζόμενο όταν έρχονται οι «ελεύθερες» στιγμές του Αυγούστου, οι «διακοπές», οι οποίες μας οδηγούν σε μοιραία παρεξήγηση.
Αντί να απολαύσουμε ταπεινά τη συνάντησή μας με τη βραδύτητα, αυτή τη μακρινή αμφιβολία που παραμένει απαρηγόρητη μέσα μας να διαλυθεί, εντελώς αυτοάνοσα, όταν πλησιάζουμε αυτόν τον εσωτερικό ρυθμό, νομίζουμε ότι ταυτίζεται με την αδράνεια, δηλαδή την έξοδό μας από την κανονικότητα. Τότε, μέσα στο γενικό σύνθημα του πανικού της διεγερσιμότητας, της υπερκινητικότητας, βασικής αξίας του τρελού ρυθμού της ζωής, η βραδύτητα ταυτίζεται με τον φόβο του θανάτου.
Μακριά, λοιπόν, απ' τον όμορφο μετεωρισμό της βραδύτητας, μέσα σ' αυτή την παρανοϊκή διεγερσιμότητα, δημιουργείται μια ατέλειωτη ουρά «αιτημάτων», που συνωστίζονται στο παρόν του «ελεύθερου» χρόνου. Ομως, σ' αυτό το ισχνό παρόν, που εμφανίζεται μόνον όταν κάνει αισθητή την απουσία του, πόσα «αιτήματα» και επιθυμίες μπορούν να στριμωχτούν;
Υπάρχει στην ανάγνωση της λογοτεχνίας ένα μυστήριο μουρμουρητό, ένας θόρυβος ιδιαίτερος που κάνουν οι αναμνήσεις όταν συνωστίζονται· στιγμές που, όπως λέει ο Σεπούλβεδα, οι τυπωμένες λέξεις σε συμπονούν, γιατί το πεδίο ανοίγει στον ορίζοντα, όλα μπορούν να συμβούν, εφόσον ήρωες και αναγνώστες εισέρχονται στον διωκόμενο χώρο της Υπόθεσης.
Τότε το παρόν μεγεθύνεται, ο χρόνος αναδιπλασιάζεται, οι αναγνώστες θυμούνται ξεχασμένα λόγια που μπλέκονται με αυτά των ηρώων, σε ένα υπέροχο blow up, που χαρίζει φανταστικό και ψυχολογικό χρόνο, ο οποίος διεισδύει στον πραγματικό.
http://www.efsyn.gr/arthro/ton-aygoysto-oi-anthropoi-xehnioyntai
Η καθημερινότητα είναι γεμάτη σπασμωδικές κινήσεις, απονενοημένους μικροϋπολογισμούς, υπόκωφες εντάσεις κρότου-λάμψης, δηλαδή πρακτικές που συνδυάζουν την οργανωτικότητα με την απουσία στόχου. Οι συμβολισμοί εξαϋλώνονται και μετατρέπονται σε απλά σήματα, χάνοντας τη δύναμη του νοήματος, άρα κάθε μορφή τελετουργίας.
Η βασική επιδίωξη της Τέχνης και της Λογοτεχνίας, που είναι η ανάδειξη του ανοίκειου μέσα από τη διαχείριση του οικείου, μετατρέπεται σε ένα συνονθύλευμα, ένα μπέρδεμα, ώστε ο καθημερινός άνθρωπος είναι ταυτόχρονα κανονικός και ακανόνιστος. Αυτός είναι ο λόγος που η αρρώστια μέσα μας τραμπουκίζει. Καμιά αρχιτεκτονική του μέλλοντος δεν μπορεί να χτιστεί χωρίς φόντο, προοπτική, ορίζοντα· και δίχως ορατές παραβιάσεις.
Στον θρυμματισμένο αυτόν κόσμο, ο «Θεός των μικρών πραγμάτων» της Αρουντάτε Ρόι απουσιάζει. Οπως λέει ο Σκαρίμπας, χάνουμε την ικανότητα «να σφυγμομετρούμε το καρδιοχτύπι της παύσης». Κι αυτό επιτίθεται στον εργαζόμενο όταν έρχονται οι «ελεύθερες» στιγμές του Αυγούστου, οι «διακοπές», οι οποίες μας οδηγούν σε μοιραία παρεξήγηση.
Αντί να απολαύσουμε ταπεινά τη συνάντησή μας με τη βραδύτητα, αυτή τη μακρινή αμφιβολία που παραμένει απαρηγόρητη μέσα μας να διαλυθεί, εντελώς αυτοάνοσα, όταν πλησιάζουμε αυτόν τον εσωτερικό ρυθμό, νομίζουμε ότι ταυτίζεται με την αδράνεια, δηλαδή την έξοδό μας από την κανονικότητα. Τότε, μέσα στο γενικό σύνθημα του πανικού της διεγερσιμότητας, της υπερκινητικότητας, βασικής αξίας του τρελού ρυθμού της ζωής, η βραδύτητα ταυτίζεται με τον φόβο του θανάτου.
Μακριά, λοιπόν, απ' τον όμορφο μετεωρισμό της βραδύτητας, μέσα σ' αυτή την παρανοϊκή διεγερσιμότητα, δημιουργείται μια ατέλειωτη ουρά «αιτημάτων», που συνωστίζονται στο παρόν του «ελεύθερου» χρόνου. Ομως, σ' αυτό το ισχνό παρόν, που εμφανίζεται μόνον όταν κάνει αισθητή την απουσία του, πόσα «αιτήματα» και επιθυμίες μπορούν να στριμωχτούν;
Υπάρχει στην ανάγνωση της λογοτεχνίας ένα μυστήριο μουρμουρητό, ένας θόρυβος ιδιαίτερος που κάνουν οι αναμνήσεις όταν συνωστίζονται· στιγμές που, όπως λέει ο Σεπούλβεδα, οι τυπωμένες λέξεις σε συμπονούν, γιατί το πεδίο ανοίγει στον ορίζοντα, όλα μπορούν να συμβούν, εφόσον ήρωες και αναγνώστες εισέρχονται στον διωκόμενο χώρο της Υπόθεσης.
Τότε το παρόν μεγεθύνεται, ο χρόνος αναδιπλασιάζεται, οι αναγνώστες θυμούνται ξεχασμένα λόγια που μπλέκονται με αυτά των ηρώων, σε ένα υπέροχο blow up, που χαρίζει φανταστικό και ψυχολογικό χρόνο, ο οποίος διεισδύει στον πραγματικό.
http://www.efsyn.gr/arthro/ton-aygoysto-oi-anthropoi-xehnioyntai
RSS Feed