Από την "επανατοπικοποίηση" της Κρυσταλίας:
Η Κρυσταλία Πατούλη είναι μια γυναίκα με δυνατή φωνή. Ακούγεται σε όλη την επικράτεια μέσα από τη συνολική της δράση και την αρθρογραφία της. Αδυναμία της, οι βουτιές στα βαθιά νερά της ανθρώπινης φύσης.
Με σπουδές στη Ψυχολογία, ειδικεύτηκε στη Συστημική Συμβουλευτική (δίπλα και στην ψυχολόγο Χάρις Κατάκη) σε θέματα ανθρωπίνων σχέσεων, οικογένειας, εργασίας, αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης (Μέλος της Ελληνικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβούλων Ψυχικής Υγείας). Παράλληλα ειδικεύτηκε στο Ψυχόδραμα, όπως και στην πρόληψη εξαρτήσεων («Θησέας», «Daytop-Iθάκη», 18 Άνω, Παρέμβαση, Ανοιχτή Θεραπευτική κοινότητα «Στροφή» του ΚΕ.Θ.Ε.Α. κ.ά.), και επιπλέον από το 1990 εργάστηκε κυρίως ως συντάκτης και αρχισυντάκτης, σε ΜΜΕ (Μέλος της ΕΣΠΗΤ). Από το 2010 παραδίδει το βιωματικό σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής» (βλ. www.afigisizois.wordpress.com), στο οποίο αξιοποιείται η δύναμη της γραπτής αφήγησης ως εργαλείο αυτογνωσίας αλλά και δημιουργικότητας, και στα πλαίσια αυτού του σεμιναρίου, διοργανώνει με ελεύθερη είσοδο για το κοινό “Αφηγήσεις Έργου – Ζωής” καταξιωμένων προσώπων των γραμμάτων και των τεχνών, που άφησαν το στίγμα τους ο καθένας στον δικό του τομέα.
Αφορμή, ωστόσο, για την κουβέντα μας είναι το βιβλίο που πρόκειται να εκδώσει τέλος Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη από τις εκδόσεις Κέδρος, για τις αιτίες και τις λύσεις της κρίσης.
Υλικό για το βιβλίο αυτό, η παρακάτω δράση της (μια από τις πολλές της ζωής της): το καλοκαίρι του 2010, ξεκίνησε ακτιβιστικά την “Έρευνα για την Κρίση” με βάση το ερώτημα: “Ποιές αιτίες μας έφεραν ως εδώ, και κυρίως τι πρέπει να κάνουμε;” στο οποίο συμμετείχαν συνολικά 180 πρόσωπα των γραμμάτων και των τεχνών, με πάνω από 270 άρθρα και συνεντεύξεις. Η συγκεκριμένη έρευνα δημοσιεύεται -ανά απάντηση- στο tvxs.gr, με κάποια άρθρα να διακινούνται μεταφρασμένα επίσης από ακτιβιστές και σε ΜΜΕ του εξωτερικού, ή να αναδημοσιεύονται από εγχώριες ηλεκτρονικές ιστοσελίδες, όπως το Aegina Light.
Πέρα απ' όλ' αυτά, η Αίγινα είχε την ευκαιρία να ωφεληθεί από τις αναζητήσεις της σε τοπικό επίπεδο πέρσι το χειμώνα που παρέδωσε αφιλοκερδώς το εισαγωγικό μάθημα για το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, στο τότε Γράμμα, το πετυχημένο μαγαζί του Β. Βασιλάκη στην πλατεία Εθνεγερσίας, το οποίο παραμένει και σήμερα ένα πολυσύχναστο στέκι του νησιού, κάτω από νέα διεύθυνση, με την ονομασία "Αλέντι".
Αλλά και πρόσφατα απασχόλησε ξανά ο ηχηρός λόγος της το νησί: το κείμενό της, Αίγινα χωματερή του ζόφου και της αδιαφορίας, που κυκλοφόρησε ευρέως στο διαδίκτυο και το συνόδευαν άλλα δύο συμπληρωματικά άρθρα, μας έφερε στο προσκήνιο με οδυνηρό αλλά δίκαιο τρόπο, κι έκανε και την ίδια στόχο όχι απαραίτητα της πιο καλοπροαίρετης προσοχής.
Οι αλήθειες της ενόχλησαν, και εδώ, όσους κρύβουν κάτω από το χαλί τη σκόνη - όπως ενόχλησαν κατά καιρούς όλους όσους πασχίζουν να κρύψουν την σκόνη κάτω από το χαλί, απανταχού.
Μια κουβέντα με το δρων και πάσχον πρόσωπο που λέγεται Κρυσταλία Πατούλη, λοιπόν:
"Φαίνεται πως έχεις την ικανότητα να διεισδύεις, να ανακινείς θέματα, ξεσηκώνοντας κόσμο και κινητοποιήσεις. Καινούριο το χούι, ή από παλιά;"
Κρ. Πατούλη: Μάλλον από παλιά, όπως όλα όσα κάνουμε. Πριν ακόμα πάω σχολείο μάζευα στην αυλή του σπιτιού μας στο Δάσος Χαϊδαρίου, όλα τα παιδιά της γειτονιάς -κυρίως τα μεγαλύτερα από μένα- και κάναμε διάφορες θεατρικές αναπαραστάσεις: Γάμους, βαφτίσια, μικρά σκετς από την σχολική ζωή, ό,τι μας... εντυπωσίαζε. Κάτι σαν το σημερινό ψυχόδραμα, όπου αναπαρίσταται η ζωή των συμμετεχόντων. Μετά από τόσα χρόνια, καταλήγω ότι αυτό που μας προσανατολίζει και μας βοηθά να επικοινωνούμε καλύτερα με τους άλλους, δεν είναι μόνο τα άρθρα και ενίοτε οι καταγγελίες (αν και προσωπικά φροντίζω να τις συνοδεύω με προτάσεις, όσο και έμπρακτα παραδείγματα, κλπ.), ούτε και γενικά τα όποια λόγια, αλλά οι πράξεις και τα βιώματά μας.
"Ποιο θεωρείς το πιο χρήσιμο εργαλείο σου στη διαδρομή που κάνεις;"
Κρ. Πατούλη: "Το γνῶθι σαὐτόν, το διάβασμα και το γράψιμο, γι' αυτό και κάνω το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής... Διότι όταν διαβάζουμε πράττουμε (π.χ. δημιουργούμε ολόκληρες "ταινίες" στο μυαλό μας κάτω από ...δική μας σκηνοθεσία) και όταν γράφουμε δημιουργούμε και μαθαίνουμε. Στα κείμενά μας άλλωστε ενυπάρχουν πολλές φωνές (συνειδητές ή ασυνείδητες) όπως έχει πει και ο Μιχαήλ Μπακτίν. Για παράδειγμα μέσα από το γράψιμο, αντιλαμβάνεται κανείς πράγματα για τον εαυτό του, που ίσως ούτε η πολύχρονη ψυχοθεραπεία δεν θα μπορούσε να του αποκαλύψει από μόνη της. Πολλοί συμμετέχοντες στα τέσσερα χρόνια της διαδρομής αυτού του σεμιναρίου, έχουν ανάλογες εμπειρίες γράφοντας, όπως και εγώ προσωπικά όταν έμαθα με αντίστοιχο τρόπο πότε και πώς μου δόθηκε η "άδεια" μέσα από το σύστημα της οικογένειάς μου να αξιοποιήσω μία δεξιότητα της ζωής μου: το να βγάζω προς τα έξω την αλήθεια - όπως εννοώ την δημοσιογραφία."
"Ποιά είναι η μεγάλη σου αγάπη;"
Κ. Πατούλη: " Μεγάλη αγάπη έχω στους ανθρώπους που ανοίγουν νέους δρόμους, για παράδειγμα η Τασούλα Βερβενιώτη με την προφορική Ιστορία , ή ο Γιώργος Κολέμπας με την τοπικοποίηση ή ο Γιάννης Μακριδάκης με το απλεπιστήμιο κλπ. Στην έρευνα για την κρίση, είχα την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με σημαντικούς για το έργο τους ανθρώπους, το ίδιο και με τις εκδηλώσεις Αφηγήσεων Έργου - Ζωής που διοργανώνω. Αλλά αυτό το χαρακτηριστικό το έχω συναντήσει αρκετές φορές και σε κάθε άνθρωπο που φροντίζει να "είναι ο εαυτός του", όπως το εννοούσε ο Σαμαράκης όταν έλεγε κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '90, πως αυτό ακριβώς είναι και "η μεγαλύτερη Αντίσταση σήμερα". Να θυμίσω, τέλος, ότι έχει συμμετάσχει στην έρευνα αυτή και ο εξαιρετικός βετεράνος διευθυντής φωτογραφίας, Συράκος Δανάλης , άλλος ένας άνθρωπος που άνοιξε νέους ορίζοντες στον τομέα του ο οποίος ζει εδώ στην Αίγινα και φτιάχνει τα υπέροχα καράβια του."
"Για ποιο πράγμα καμαρώνεις περισσότερο για το βιβλίο; Καλοτάξιδο να είναι, επί τη ευκαιρία."
Κ. Πατούλη: "Μακάρι και ευχαριστώ πολύ. Εύχομαι και σε σας ότι καλύτερο για το Aegina light. Τώρα γι αυτό που με ρωτάς, ίσως απλά νιώθω καλά με τον εαυτό μου, όχι μόνο για την επίγνωση που μπορεί να δώσει αυτή η έρευνα με τα αποτελέσματα της, αλλά και που την ξεκίνησα από το 2010, όταν οι περισσότεροι ήταν αν όχι ...άφαντοι, τουλάχιστον πολύ μετριοπαθείς ως προς τις συνέπειες της κρίσης που ερχόταν καταπάνω μας. Δεν περίμενα δηλαδή να φτάσουν οι αυτοκτονίες στις 7.000 για να αντιληφθώ με τι ήμασταν αντιμέτωποι. Κι εδώ θα είχα μία ένσταση τουλάχιστον για τα κοινωνιοκεντρικά -όπως θέλουν να λέγονται- κόμματα, διότι για μένα δεν αντέδρασαν αρκούντως δυναμικά και εγκαίρως, ενώ ήταν ήδη ορατή η καταιγίδα. Αλλά βλέπουμε ακόμα και σήμερα, μετά από όσα καταστροφικά έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται, να προχωράνε αυτά τα κόμματα κυρίως με τις παλιές διαδικασίες, ενώ στις μέρες μας όλα είναι νέα... Ό,τι ξέραμε, δηλαδή, δείχνει να πρέπει να επαναπροσδιοριστεί, αν όχι ακόμα και να ξεχαστεί...»
Κατά τα άλλα, αγαπάει την Αίγινα που την επισκέπτεται από μικρό παιδί, κι έχει εγκατασταθεί εδώ κι ένα χρόνο μόνιμα σ΄ενα πανέμορφο σπιτάκι που ήταν παλιά πατητήρι και περιστερώνας του παππού της. Κάποιες μέρες ασχολείται και με τη γη ως εντελώς αρχάρια, ή παίρνει σβάρνα τις παραλίες για μια ήσυχη βουτιά, τα μονοπάτια για να μαζέψει διάφορα βότανα, βρίσκοντας και μαζεύοντας ταυτόχρονα ό,τι πεταμένο πλαστικό βρει στο δρόμο της και πολλές φορές απαθανατίζοντας εικόνες στη φωτογραφική της μηχανή... Ένας ακόμα καλός μπελάς στο κεφάλι μας.
Aegina Light
http://aeginalight.gr/article.php?id=60042#.VARNhqPWNOJ
Η Κρυσταλία Πατούλη είναι μια γυναίκα με δυνατή φωνή. Ακούγεται σε όλη την επικράτεια μέσα από τη συνολική της δράση και την αρθρογραφία της. Αδυναμία της, οι βουτιές στα βαθιά νερά της ανθρώπινης φύσης.
Με σπουδές στη Ψυχολογία, ειδικεύτηκε στη Συστημική Συμβουλευτική (δίπλα και στην ψυχολόγο Χάρις Κατάκη) σε θέματα ανθρωπίνων σχέσεων, οικογένειας, εργασίας, αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης (Μέλος της Ελληνικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβούλων Ψυχικής Υγείας). Παράλληλα ειδικεύτηκε στο Ψυχόδραμα, όπως και στην πρόληψη εξαρτήσεων («Θησέας», «Daytop-Iθάκη», 18 Άνω, Παρέμβαση, Ανοιχτή Θεραπευτική κοινότητα «Στροφή» του ΚΕ.Θ.Ε.Α. κ.ά.), και επιπλέον από το 1990 εργάστηκε κυρίως ως συντάκτης και αρχισυντάκτης, σε ΜΜΕ (Μέλος της ΕΣΠΗΤ). Από το 2010 παραδίδει το βιωματικό σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής» (βλ. www.afigisizois.wordpress.com), στο οποίο αξιοποιείται η δύναμη της γραπτής αφήγησης ως εργαλείο αυτογνωσίας αλλά και δημιουργικότητας, και στα πλαίσια αυτού του σεμιναρίου, διοργανώνει με ελεύθερη είσοδο για το κοινό “Αφηγήσεις Έργου – Ζωής” καταξιωμένων προσώπων των γραμμάτων και των τεχνών, που άφησαν το στίγμα τους ο καθένας στον δικό του τομέα.
Αφορμή, ωστόσο, για την κουβέντα μας είναι το βιβλίο που πρόκειται να εκδώσει τέλος Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη από τις εκδόσεις Κέδρος, για τις αιτίες και τις λύσεις της κρίσης.
Υλικό για το βιβλίο αυτό, η παρακάτω δράση της (μια από τις πολλές της ζωής της): το καλοκαίρι του 2010, ξεκίνησε ακτιβιστικά την “Έρευνα για την Κρίση” με βάση το ερώτημα: “Ποιές αιτίες μας έφεραν ως εδώ, και κυρίως τι πρέπει να κάνουμε;” στο οποίο συμμετείχαν συνολικά 180 πρόσωπα των γραμμάτων και των τεχνών, με πάνω από 270 άρθρα και συνεντεύξεις. Η συγκεκριμένη έρευνα δημοσιεύεται -ανά απάντηση- στο tvxs.gr, με κάποια άρθρα να διακινούνται μεταφρασμένα επίσης από ακτιβιστές και σε ΜΜΕ του εξωτερικού, ή να αναδημοσιεύονται από εγχώριες ηλεκτρονικές ιστοσελίδες, όπως το Aegina Light.
Πέρα απ' όλ' αυτά, η Αίγινα είχε την ευκαιρία να ωφεληθεί από τις αναζητήσεις της σε τοπικό επίπεδο πέρσι το χειμώνα που παρέδωσε αφιλοκερδώς το εισαγωγικό μάθημα για το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, στο τότε Γράμμα, το πετυχημένο μαγαζί του Β. Βασιλάκη στην πλατεία Εθνεγερσίας, το οποίο παραμένει και σήμερα ένα πολυσύχναστο στέκι του νησιού, κάτω από νέα διεύθυνση, με την ονομασία "Αλέντι".
Αλλά και πρόσφατα απασχόλησε ξανά ο ηχηρός λόγος της το νησί: το κείμενό της, Αίγινα χωματερή του ζόφου και της αδιαφορίας, που κυκλοφόρησε ευρέως στο διαδίκτυο και το συνόδευαν άλλα δύο συμπληρωματικά άρθρα, μας έφερε στο προσκήνιο με οδυνηρό αλλά δίκαιο τρόπο, κι έκανε και την ίδια στόχο όχι απαραίτητα της πιο καλοπροαίρετης προσοχής.
Οι αλήθειες της ενόχλησαν, και εδώ, όσους κρύβουν κάτω από το χαλί τη σκόνη - όπως ενόχλησαν κατά καιρούς όλους όσους πασχίζουν να κρύψουν την σκόνη κάτω από το χαλί, απανταχού.
Μια κουβέντα με το δρων και πάσχον πρόσωπο που λέγεται Κρυσταλία Πατούλη, λοιπόν:
"Φαίνεται πως έχεις την ικανότητα να διεισδύεις, να ανακινείς θέματα, ξεσηκώνοντας κόσμο και κινητοποιήσεις. Καινούριο το χούι, ή από παλιά;"
Κρ. Πατούλη: Μάλλον από παλιά, όπως όλα όσα κάνουμε. Πριν ακόμα πάω σχολείο μάζευα στην αυλή του σπιτιού μας στο Δάσος Χαϊδαρίου, όλα τα παιδιά της γειτονιάς -κυρίως τα μεγαλύτερα από μένα- και κάναμε διάφορες θεατρικές αναπαραστάσεις: Γάμους, βαφτίσια, μικρά σκετς από την σχολική ζωή, ό,τι μας... εντυπωσίαζε. Κάτι σαν το σημερινό ψυχόδραμα, όπου αναπαρίσταται η ζωή των συμμετεχόντων. Μετά από τόσα χρόνια, καταλήγω ότι αυτό που μας προσανατολίζει και μας βοηθά να επικοινωνούμε καλύτερα με τους άλλους, δεν είναι μόνο τα άρθρα και ενίοτε οι καταγγελίες (αν και προσωπικά φροντίζω να τις συνοδεύω με προτάσεις, όσο και έμπρακτα παραδείγματα, κλπ.), ούτε και γενικά τα όποια λόγια, αλλά οι πράξεις και τα βιώματά μας.
"Ποιο θεωρείς το πιο χρήσιμο εργαλείο σου στη διαδρομή που κάνεις;"
Κρ. Πατούλη: "Το γνῶθι σαὐτόν, το διάβασμα και το γράψιμο, γι' αυτό και κάνω το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής... Διότι όταν διαβάζουμε πράττουμε (π.χ. δημιουργούμε ολόκληρες "ταινίες" στο μυαλό μας κάτω από ...δική μας σκηνοθεσία) και όταν γράφουμε δημιουργούμε και μαθαίνουμε. Στα κείμενά μας άλλωστε ενυπάρχουν πολλές φωνές (συνειδητές ή ασυνείδητες) όπως έχει πει και ο Μιχαήλ Μπακτίν. Για παράδειγμα μέσα από το γράψιμο, αντιλαμβάνεται κανείς πράγματα για τον εαυτό του, που ίσως ούτε η πολύχρονη ψυχοθεραπεία δεν θα μπορούσε να του αποκαλύψει από μόνη της. Πολλοί συμμετέχοντες στα τέσσερα χρόνια της διαδρομής αυτού του σεμιναρίου, έχουν ανάλογες εμπειρίες γράφοντας, όπως και εγώ προσωπικά όταν έμαθα με αντίστοιχο τρόπο πότε και πώς μου δόθηκε η "άδεια" μέσα από το σύστημα της οικογένειάς μου να αξιοποιήσω μία δεξιότητα της ζωής μου: το να βγάζω προς τα έξω την αλήθεια - όπως εννοώ την δημοσιογραφία."
"Ποιά είναι η μεγάλη σου αγάπη;"
Κ. Πατούλη: " Μεγάλη αγάπη έχω στους ανθρώπους που ανοίγουν νέους δρόμους, για παράδειγμα η Τασούλα Βερβενιώτη με την προφορική Ιστορία , ή ο Γιώργος Κολέμπας με την τοπικοποίηση ή ο Γιάννης Μακριδάκης με το απλεπιστήμιο κλπ. Στην έρευνα για την κρίση, είχα την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με σημαντικούς για το έργο τους ανθρώπους, το ίδιο και με τις εκδηλώσεις Αφηγήσεων Έργου - Ζωής που διοργανώνω. Αλλά αυτό το χαρακτηριστικό το έχω συναντήσει αρκετές φορές και σε κάθε άνθρωπο που φροντίζει να "είναι ο εαυτός του", όπως το εννοούσε ο Σαμαράκης όταν έλεγε κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '90, πως αυτό ακριβώς είναι και "η μεγαλύτερη Αντίσταση σήμερα". Να θυμίσω, τέλος, ότι έχει συμμετάσχει στην έρευνα αυτή και ο εξαιρετικός βετεράνος διευθυντής φωτογραφίας, Συράκος Δανάλης , άλλος ένας άνθρωπος που άνοιξε νέους ορίζοντες στον τομέα του ο οποίος ζει εδώ στην Αίγινα και φτιάχνει τα υπέροχα καράβια του."
"Για ποιο πράγμα καμαρώνεις περισσότερο για το βιβλίο; Καλοτάξιδο να είναι, επί τη ευκαιρία."
Κ. Πατούλη: "Μακάρι και ευχαριστώ πολύ. Εύχομαι και σε σας ότι καλύτερο για το Aegina light. Τώρα γι αυτό που με ρωτάς, ίσως απλά νιώθω καλά με τον εαυτό μου, όχι μόνο για την επίγνωση που μπορεί να δώσει αυτή η έρευνα με τα αποτελέσματα της, αλλά και που την ξεκίνησα από το 2010, όταν οι περισσότεροι ήταν αν όχι ...άφαντοι, τουλάχιστον πολύ μετριοπαθείς ως προς τις συνέπειες της κρίσης που ερχόταν καταπάνω μας. Δεν περίμενα δηλαδή να φτάσουν οι αυτοκτονίες στις 7.000 για να αντιληφθώ με τι ήμασταν αντιμέτωποι. Κι εδώ θα είχα μία ένσταση τουλάχιστον για τα κοινωνιοκεντρικά -όπως θέλουν να λέγονται- κόμματα, διότι για μένα δεν αντέδρασαν αρκούντως δυναμικά και εγκαίρως, ενώ ήταν ήδη ορατή η καταιγίδα. Αλλά βλέπουμε ακόμα και σήμερα, μετά από όσα καταστροφικά έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται, να προχωράνε αυτά τα κόμματα κυρίως με τις παλιές διαδικασίες, ενώ στις μέρες μας όλα είναι νέα... Ό,τι ξέραμε, δηλαδή, δείχνει να πρέπει να επαναπροσδιοριστεί, αν όχι ακόμα και να ξεχαστεί...»
Κατά τα άλλα, αγαπάει την Αίγινα που την επισκέπτεται από μικρό παιδί, κι έχει εγκατασταθεί εδώ κι ένα χρόνο μόνιμα σ΄ενα πανέμορφο σπιτάκι που ήταν παλιά πατητήρι και περιστερώνας του παππού της. Κάποιες μέρες ασχολείται και με τη γη ως εντελώς αρχάρια, ή παίρνει σβάρνα τις παραλίες για μια ήσυχη βουτιά, τα μονοπάτια για να μαζέψει διάφορα βότανα, βρίσκοντας και μαζεύοντας ταυτόχρονα ό,τι πεταμένο πλαστικό βρει στο δρόμο της και πολλές φορές απαθανατίζοντας εικόνες στη φωτογραφική της μηχανή... Ένας ακόμα καλός μπελάς στο κεφάλι μας.
Aegina Light
http://aeginalight.gr/article.php?id=60042#.VARNhqPWNOJ