Την ώρα που τα λαϊκά στρώματα και η μεσαία τάξη βογκούν από τα φορολογικά χτυπήματα στο όνομα των ισοπεδωτικών προαπαιτούμενων, η κυβέρνηση βρίσκει νέους τρόπους να αυξήσει τα φορολογικά βάρη στους πολίτες. Πολύς λόγος έγινε το προηγούμενο διάστημα για τον Ενιαίο Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΕΝΦΙΑ). Πολλοί είδαν λάθη στο νέο φόρο, άλλοι αντέδρασαν, αλλά λίγοι προσέγγισαν το νέο φόρο ως μία σχεδιασμένη και συντονισμένη επίθεση στη μεσοαστική περιουσία.
Από την πρώτη εμφάνιση της τρόικας στην Ελλάδα η ακίνητη περιουσία των μεσοαστικών και μικροαστικών στρωμάτων βρέθηκε στο στόχαστρο. Αρχικά μαθαίναμε για την έκπληξη των τροϊκανών και τα γερμανικά δημοσιεύματα για την τεράστια ακίνητη περιουσία των Ελλήνων. Αργότερα ήρθε ο φόρος μέσω της ΔΕΗ και σήμερα ο ΕΝΦΙΑ υπό το σκεπτικό σημερινού υπουργού «αν δεν μπορείς να πληρώσεις για το σπίτι σου να το πουλήσεις" (που το ανακοίνωσε πρόωρα).
Ο φόρος στα ακίνητα ντύθηκε με πολλά επιχειρήματα. Πρώτος διδάξας ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης (εφευρέτης του χαρατσιού της ΔΕΗ) που είπε ότι τα σπίτια αποκτήθηκαν με μαύρο χρήμα και πρέπει να φορολογηθούν αναδρομικά. Μία άποψη που ανατάραξε την ελληνική νομολογία, αφού:
(i) συλλήβδην και χωρίς καμία απόδειξη -ατομική ή συλλογική- όλοι οι κάτοχοι ακίνητης περιουσίας κρίθηκαν και καταδικάστηκαν από τον τότε Υπουργό Οικονομικών ως απατεώνες, φοροκλέφτες, φοροφυγάδες και διακινητές μαύρου χρήματος
(ii) νόμιμη περιουσία (με όλους τους φόρους που της αναλογούσαν πληρωμένους) το κράτος εκ των υστέρων την έκρινε παράνομη και ως αποτέλεσμα διακίνησης μαύρου χρήματος
(iii) το ίδιο το κράτος επισήμως διατηρούσε δύο τιμές για τα ακίνητα (εμπορική και αντικειμενική) και είχε νομιμοποιήσει μέσω των τραπεζών τη δανειοδότηση βάσει της υψηλότερης -εμπορικής- τιμής και
(iv) καλούνταν οι κάτοχοι ακινήτων εκ υστερών να πληρώσουν εφ’ όρου ζωής την αυθαίρετη επιβληθείσα ποινή μιας αυθαίρετης καταδίκης για την περιουσία τους.
Ωστόσο, έχει σημασία να παρατηρήσουμε και το εξής… Σε όλη σχεδόν τη Νότια Ευρώπη, που διακρίνεται για τις στενές οικογενειακές σχέσεις, η μεσαία τάξη και οι μικροαστοί έχουν τουλάχιστον από ένα σπίτι (συχνά δύο). Και τούτο διότι η αγορά ακινήτου αποτελεί μία επένδυση με πρακτικό όφελος (υποστήριξη των τέκνων). Στην υπόλοιπη Ευρώπη η αγορά κατοικίας δεν έχει το σκοπό της επένδυσης. Οι επενδύσεις μπορούν να γίνουν σε βιομηχανίες ή βιοτεχνίες και στα χρηματιστήρια των χωρών. Όχι όμως και στην Ελλάδα (ειδικά μετά τη γνωστή φούσκα) ή την υπόλοιπη Ευρωμεσόγειο. Επιπλέον, στις κεντροευρωπαϊκές και δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες, η συχνή μετοίκιση σε άλλες πόλεις των μεσαίων μισθωτών στρωμάτων για τις ανάγκες των επιχειρήσεων που εργάζονται και η μικρή πληθυσμιακή κάλυψη της μεσαίας τάξης δεν επέτρεψαν την ανάπτυξη τέτοιας αντίληψης. Φυσικά σε τούτα θα προστεθεί και η προτεσταντική λογική της αποκλειστικά ατομικής ευθύνης (ως το αντίθετο από τη νοτιοευρωπαϊκή αντίληψη για την οικογένεια και την κληροδότηση ενός ακινήτου).
Ο ΕΝΦΙΑ δεν είναι απλά ένας φόρος που απέτυχε να προσεγγίσει ορθά το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης. Ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος του οποίου η καρδιά χτυπά στις βασικές κατευθύνσεις των μνημονίων. Στόχος του είναι χτυπηθεί ευθέως η περιουσία των μεσαίων στρωμάτων (τα λαϊκά στρώματα κατά βάση δεν έχουν ακίνητη περιουσία, με την εξαίρεση κληρονομιάς).
Εν μέσω οικονομικής κρίσης και παρατεταμένης ύφεσης, η ακίνητη περιουσία έγινε το μόνο στήριγμα της μεσαίας τάξης (μισθωτικής κι επιχειρηματικής). Το μόνο αποκούμπι σε μια συνεχώς υποβαθμισμένη επιχειρηματική δράση, η μόνη ελπίδα για τα παιδιά ή έστω αντοχής στα οικονομικά χτυπήματα. Αυτό ακριβώς θέλει η ελληνική κυβέρνηση να χτυπήσει. Στην ουσία ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί το σάβανο της μεσαία τάξης πριν κληθεί να πληρώσει ενοίκιο για την ιδιοκτησία του (ο βασικός σκοπός μιας τέτοιας αγοράς άλλωστε είναι η αποφυγή του ενοικίου) τιμωρούμενος για μία επένδυση που το ίδιο το κράτος διαχρονικά και υποστήριζε ποικιλοτρόπως και θεωρούσε πάντα νόμιμο.
πηγή
Από την πρώτη εμφάνιση της τρόικας στην Ελλάδα η ακίνητη περιουσία των μεσοαστικών και μικροαστικών στρωμάτων βρέθηκε στο στόχαστρο. Αρχικά μαθαίναμε για την έκπληξη των τροϊκανών και τα γερμανικά δημοσιεύματα για την τεράστια ακίνητη περιουσία των Ελλήνων. Αργότερα ήρθε ο φόρος μέσω της ΔΕΗ και σήμερα ο ΕΝΦΙΑ υπό το σκεπτικό σημερινού υπουργού «αν δεν μπορείς να πληρώσεις για το σπίτι σου να το πουλήσεις" (που το ανακοίνωσε πρόωρα).
Ο φόρος στα ακίνητα ντύθηκε με πολλά επιχειρήματα. Πρώτος διδάξας ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης (εφευρέτης του χαρατσιού της ΔΕΗ) που είπε ότι τα σπίτια αποκτήθηκαν με μαύρο χρήμα και πρέπει να φορολογηθούν αναδρομικά. Μία άποψη που ανατάραξε την ελληνική νομολογία, αφού:
(i) συλλήβδην και χωρίς καμία απόδειξη -ατομική ή συλλογική- όλοι οι κάτοχοι ακίνητης περιουσίας κρίθηκαν και καταδικάστηκαν από τον τότε Υπουργό Οικονομικών ως απατεώνες, φοροκλέφτες, φοροφυγάδες και διακινητές μαύρου χρήματος
(ii) νόμιμη περιουσία (με όλους τους φόρους που της αναλογούσαν πληρωμένους) το κράτος εκ των υστέρων την έκρινε παράνομη και ως αποτέλεσμα διακίνησης μαύρου χρήματος
(iii) το ίδιο το κράτος επισήμως διατηρούσε δύο τιμές για τα ακίνητα (εμπορική και αντικειμενική) και είχε νομιμοποιήσει μέσω των τραπεζών τη δανειοδότηση βάσει της υψηλότερης -εμπορικής- τιμής και
(iv) καλούνταν οι κάτοχοι ακινήτων εκ υστερών να πληρώσουν εφ’ όρου ζωής την αυθαίρετη επιβληθείσα ποινή μιας αυθαίρετης καταδίκης για την περιουσία τους.
Ωστόσο, έχει σημασία να παρατηρήσουμε και το εξής… Σε όλη σχεδόν τη Νότια Ευρώπη, που διακρίνεται για τις στενές οικογενειακές σχέσεις, η μεσαία τάξη και οι μικροαστοί έχουν τουλάχιστον από ένα σπίτι (συχνά δύο). Και τούτο διότι η αγορά ακινήτου αποτελεί μία επένδυση με πρακτικό όφελος (υποστήριξη των τέκνων). Στην υπόλοιπη Ευρώπη η αγορά κατοικίας δεν έχει το σκοπό της επένδυσης. Οι επενδύσεις μπορούν να γίνουν σε βιομηχανίες ή βιοτεχνίες και στα χρηματιστήρια των χωρών. Όχι όμως και στην Ελλάδα (ειδικά μετά τη γνωστή φούσκα) ή την υπόλοιπη Ευρωμεσόγειο. Επιπλέον, στις κεντροευρωπαϊκές και δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες, η συχνή μετοίκιση σε άλλες πόλεις των μεσαίων μισθωτών στρωμάτων για τις ανάγκες των επιχειρήσεων που εργάζονται και η μικρή πληθυσμιακή κάλυψη της μεσαίας τάξης δεν επέτρεψαν την ανάπτυξη τέτοιας αντίληψης. Φυσικά σε τούτα θα προστεθεί και η προτεσταντική λογική της αποκλειστικά ατομικής ευθύνης (ως το αντίθετο από τη νοτιοευρωπαϊκή αντίληψη για την οικογένεια και την κληροδότηση ενός ακινήτου).
Ο ΕΝΦΙΑ δεν είναι απλά ένας φόρος που απέτυχε να προσεγγίσει ορθά το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης. Ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος του οποίου η καρδιά χτυπά στις βασικές κατευθύνσεις των μνημονίων. Στόχος του είναι χτυπηθεί ευθέως η περιουσία των μεσαίων στρωμάτων (τα λαϊκά στρώματα κατά βάση δεν έχουν ακίνητη περιουσία, με την εξαίρεση κληρονομιάς).
Εν μέσω οικονομικής κρίσης και παρατεταμένης ύφεσης, η ακίνητη περιουσία έγινε το μόνο στήριγμα της μεσαίας τάξης (μισθωτικής κι επιχειρηματικής). Το μόνο αποκούμπι σε μια συνεχώς υποβαθμισμένη επιχειρηματική δράση, η μόνη ελπίδα για τα παιδιά ή έστω αντοχής στα οικονομικά χτυπήματα. Αυτό ακριβώς θέλει η ελληνική κυβέρνηση να χτυπήσει. Στην ουσία ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί το σάβανο της μεσαία τάξης πριν κληθεί να πληρώσει ενοίκιο για την ιδιοκτησία του (ο βασικός σκοπός μιας τέτοιας αγοράς άλλωστε είναι η αποφυγή του ενοικίου) τιμωρούμενος για μία επένδυση που το ίδιο το κράτος διαχρονικά και υποστήριζε ποικιλοτρόπως και θεωρούσε πάντα νόμιμο.
πηγή