Φωτό: Τέλος Αυγούστου στο Κέντρο Κράτησης του Μαυροβουνίου στη Λέσβο
Πώς αντιδρούν οι Αφγανοί πρόσφυγες στον καταυλισμό Μαυροβούνι στη Λέσβο στην κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν ; Μια συζήτηση γεμάτη ανησυχίες.
Μετάφραση από τα γερμανικά : Γιώργος Κολέμπας
Σχεδόν 3200 άνθρωποι ζουν σήμερα στον καταυλισμό Μαυροβούνι στη Λέσβο, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν διαφύγει από το Αφγανιστάν. Ο καταυλισμός χτίστηκε μετά τη φωτιά της Μόριας σε μια πρώην στρατιωτική τοποθεσία κοντά στο Καρά Τεπέ, ακριβώς πάνω στην ανεμοδαρμένη ακτή. Στην πραγματικότητα, υποτίθεται ότι θα ήταν μόνο ένας μεταβατικός καταυλισμός - οι συνθήκες διαβίωσης είναι κακές, δεν διαφαίνεται βελτίωση και το φθινόπωρο είναι προ των πυλών. Οι πρόσφυγες οργανώνουν τώρα οι ίδιοι την ηλεκτροδότηση, τη συλλογή απορριμμάτων και τα σχολεία.
Στον καταυλισμό, επίσης, η κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν έχει σπείρει το φόβο σε πολλούς ανθρώπους, ωστόσο δείχνουν αλληλεγγύη στις διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα καθημερινά στην Καμπούλ και σε άλλες αφγανικές πόλεις. Στην Ακαδημία Moria, η οποία υποστηρίζεται από το medico, οι γυναίκες και τα παιδιά μπορούν να μάθουν και να υψώσουν τη φωνή τους- οι ίδιες αποκαλούν το μέρος "Ελεύθερο Αφγανιστάν".
medico international: Τις τελευταίες εβδομάδες, τα μάτια του κόσμου έχουν στραφεί στο Αφγανιστάν. Τώρα οι Ταλιμπάν είναι στην εξουσία και πολλοί άνθρωποι φοβούνται αυτό που έρχεται. Πώς το βιώσατε αυτό το διάστημα εδώ στον καταυλισμό;
Milad*: Πολλοί ανησυχούν. Κανείς εδώ από το Αφγανιστάν δεν περίμενε ότι η κατάληψη της εξουσίας θα γινόταν τόσο γρήγορα. Τώρα πολλοί πρόσφυγες ανησυχούν μήπως απελαθούν στο Αφγανιστάν και έρθουν αντιμέτωποι με τη βίαιη ιδεολογία των Ταλιμπάν. Η ελληνική κυβέρνηση υποστήριζε τις απελάσεις στο Αφγανιστάν μέχρι τέλους. Οι Αφγανοί πρόσφυγες απορρίπτουν την ιδεολογία των Ταλιμπάν, εμείς δεν είμαστε έτσι. Κανείς εδώ δεν θέλει να ζήσει υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν. Γι' αυτό οι άνθρωποι είναι πολύ φοβισμένοι αυτή τη στιγμή. Πριν από την ίδρυση της Δημοκρατίας του Αφγανιστάν, υπήρχαν επίσης προβλήματα. Αλλά όταν κάποιος απελαυνόταν τότε, η ανησυχία δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο σήμερα. Κανείς δεν γνωρίζει πώς θα συμπεριφερθούν οι Ταλιμπάν ως κυβέρνηση. Παρόλα αυτά όμως, οι ελληνικές αρχές πιέζουν για απελάσεις. Αλλά αυτό είναι μόνο η μια ανησυχία των ανθρώπων.
Φοβόμαστε τεράστιες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών, των κοριτσιών και των γυναικών στο Αφγανιστάν. Σε όλο τον κόσμο, πολλές γυναίκες έχουν υψώσει τη φωνή τους - και εδώ στον καταυλισμό. Πριν από δύο εβδομάδες οργανώσαμε μια διαμαρτυρία εδώ στην Ακαδημία Moria. Πολλοί Αφγανοί συγκεντρώθηκαν και μπόρεσαν να μιλήσουν για την κατάσταση στο Αφγανιστάν, τους φόβους και τις ανησυχίες τους. Πολλές γυναίκες έχουν τολμήσει να πουν δυνατά αυτό που σκέφτονται. Ήταν ένα πολύ συναισθηματικό γεγονός. Τουλάχιστον αυτό είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε εδώ, αυτό το μέρος είναι το ελεύθερο Αφγανιστάν μας. Δεν μπορούμε να πολεμήσουμε τους Ταλιμπάν με όπλα, αλλά μπορούμε να πολεμήσουμε με τις ιδέες μας και την πένα μας και να το δημοσιοποιήσουμε μέσω των δικών μας μέσων ενημέρωσης. Ξέρω πόσο σημαντικό είναι να φέρουμε τους Αφγανούς-ές μαζί και να υψώσουμε τις φωνές μας, σε κάθε ευκαιρία.
Αυτό σημαίνει ότι είχατε την ευκαιρία να οργανώσετε μια διαμαρτυρία εδώ στον καταυλισμό;
Ναι, υπήρχαν πάντα μικρότερες εκδηλώσεις για την κατάσταση στο Αφγανιστάν. Δυστυχώς, όμως, οι ελληνικές αρχές εμποδίζουν κυρίως τους πρόσφυγες να υψώσουν τη φωνή τους. Κάνουν τα μέγιστα για να μην επιτρέπουν συναντήσεις ή συνεντεύξεις με διεθνή πρόσωπα, ώστε να μη διαρρεύσουν πληροφορίες από το στρατόπεδο. Ακόμη και σε εκδηλώσεις όπως αυτή, που δεν αφορούν την ελληνική κυβέρνηση, την ΕΕ ή την κατάσταση στο στρατόπεδο, έχουμε προβλήματα. Ήταν δύσκολο να οργανωθεί η διαμαρτυρία, ακόμη και αν δεν ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την Ελλάδα ή με το ζήτημα του ασύλου. Αυτό ήταν ιδιωτικό θέμα: Ως πρόσφυγες, μιλάμε για την κατάσταση στη χώρα μας. Αλλά και πάλι δεν ήταν εύκολο. Είμαστε ευτυχείς που είχαμε τουλάχιστον αυτή την εκδήλωση.
Σας έχουν δείξει αλληλεγγύη πρόσφυγες από άλλες χώρες;
Έχουμε πολλούς φίλους και φίλες εδώ από διάφορες χώρες. Μας συνόδευσαν στην τελευταία εκδήλωση και μας υποστηρίζουν. Είμαστε εκεί ο ένας για τον άλλον σε δύσκολες στιγμές. Πολλοί άνθρωποι εδώ -ανεξάρτητα από το πού έρχονται- είναι κατά του εξτρεμισμού και κατά των Ταλιμπάν. Αυτό μας συνδέει.
Και πώς τα πάς αυτή τη στιγμή;
Ως δημοκρατικός και μορφωμένος Αφγανός, δεν θα ήθελα ποτέ να ζήσω υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν. Ανησυχώ πολύ για τους συγγενείς μου στο Αφγανιστάν και για το τι θα τους συμβεί. Όσον αφορά σε μένα, η αίτησή μου για άσυλο και η αίτηση της οικογένειάς μου απορρίφθηκαν δύο φορές. Είμαστε ήδη εδώ στη Λέσβο πάνω από δύο χρόνια, πρώτα στη Μόρια - τότε έπιασε φωτιά και κοιμηθήκαμε για μέρες στο δρόμο κάτω από τον ανοιχτό ουρανό. Και τώρα είμαι εδώ. Αναρωτιέμαι πραγματικά αν δεν θα μου δώσουν προστασία. Τώρα αποφασίζουν αν θα μας απελάσουν στην Τουρκία. Εδώ και αρκετό καιρό, οι Ταλιμπάν προσπαθούν να οικοδομήσουν μια καλή σχέση με την Τουρκία. Υπάρχουν διαπραγματεύσεις με το Κατάρ και την Τουρκία για τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ. Αν συμβεί αυτό, η Τουρκία θα απελάσει σίγουρα πολλούς ανθρώπους στο Αφγανιστάν. Η Ελλάδα ενθαρρύνει επίσης την Τουρκία και αυτή τη στιγμή προσπαθεί να δημιουργήσει μια καλή σχέση ώστε να αναλάβει το αεροδρόμιο και να απελάσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους στην Καμπούλ. Για αυτό, η κατάσταση είναι πολύ ανησυχητική για όλους τους πρόσφυγες που βρίσκονται εδώ αυτή τη στιγμή.
Τι θα έπρεπε να συμβεί τώρα;
Σε πολλές πόλεις του Αφγανιστάν πραγματοποιούνται διαδηλώσεις κατά των Ταλιμπάν. Αλλά αυτοί πυροβολούν κατά των ανθρώπων. Νομίζω ότι ο κόσμος δεν πρέπει να αφήσει το Αφγανιστάν μόνο του. Αυτό που έκαναν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη στο Αφγανιστάν ήταν σαν ένα παιχνίδι. Τώρα το Αφγανιστάν πέφτει και πρέπει να το σταματήσουν. Ο κόσμος πρέπει να ρίξει εκεί το βλέμμα του! Οι ισχυρές χώρες πρέπει να προστατεύσουν την ανθρωπότητα επί τόπου.
Φυσικά, υπάρχουν και άνθρωποι που μεγάλωσαν με τους Ταλιμπάν τα τελευταία είκοσι χρόνια και τώρα τους υποστηρίζουν. Αλλά αυτή η ομάδα είναι μικρή. Οι άνθρωποι που θα πληρώσουν, εναντίον των οποίων λαμβάνονται τώρα μέτρα, είναι οι δημοκράτες-σες και επίσης οι νέες γενιές που μεγάλωσαν τα τελευταία 20 χρόνια.
* Αλλαγμένο όνομα. Η διοίκηση του καταυλισμού και οι ελληνικές αρχές ασκούν πιέσεις σε όποιον μιλάει δημόσια. Ασκούν επίσης αρνητική επιρροή στις διαδικασίες ασύλου. Ως εκ τούτου, δεν αναφέρουμε πραγματικά ονόματα εδώ.
Συνέντευξη: Anita Starosta
https://www.medico.de/die-welt-muss-hinschauen-18343