Η βιωματική μας εμπειρία αποκαλύπτει σε ένα βαθμό και την οπτική μέσα απο την οποία χρησιμοποιούμε την έννοια του κοινοτισμού σε αυτή την ιστοσελίδα. Ως αναφορά σε μια ιστορική πραγματικότητα που προϋπήρξε και η οποία με έναν τρόπο επικαιροποιείται σήμερα στις δύσκολες συνθήκες για την ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα όμως προβάλλεται και στο μέλλον και δεν έχει τον νοσταλγικό χαρακτήρα, που μας κατηγορούν. Πιστεύουμε-οι σημερινοί κοινοτιστές- ότι χρειάζεται να διερευνήσουμε τις δυνατότητες του κοινοτισμού στην σημερινή πραγματικότητα με τις σημερινές συνθήκες, ώστε να αναδειχθεί η κατεύθυνση του κοινοτισμού, σαν μια δυνατότητα για να οργανωθεί μελλοντικά ολόκληρη η κοινωνία.
Πραγματικά, ο σύγχρονος Κοινοτισμός, που προτείνουμε και στο προηγούμενο βιβλίο μας[1], δεν έχει να κάνει με κάποια νοσταλγία για το παρελθόν. Το σύνθημά μας είναι: O Koινοτισμός επανέρχεται…πρoς τα μπρoς, όπως τον παρουσιάζουμε με αφηγηματικό τρόπο στο τελευταίο μας βιβλίο Επιστροφή ...προς τα μπρος! (http://tvxs.gr/news/biblio/epistrofi-pros-ta-mpros)
Εμείς επανατοπικοποιηθήκαμε στις αρχές της 10ετίας του 1990 στο Πήλιο με τη μορφή μιας «διευρυμένης οικογένειας» από 3 ζευγάρια τότε-σήμερα 3 -4 οικογένειες-κοιτώντας προς το δυσοίωνο μέλλον μας στην πόλη. Το άγχος μας για το μέλλον το υπενθύμιζε πάντα η μεγάλη μας κόρη. Είχε, από όταν τη θυμάμαι μικρή, πάντα την τάση να «μεγαλώσει» πολύ πέρα από την ηλικία της. Πριν κάποια χρόνια για παράδειγμα, μας είχε ανακοινώσει: «προτού ξεκινήσω τις σπουδές που θέλω να κάνω στην οικολογική γεωπονία, θέλω πρώτα να ταξιδέψω. Θα πάω πρώτα Κούβα, ξέρετε, λόγω εμπάργκο στα χημικά, εκεί κάνουν μόνο οργανική γεωργία. Μετά θα περάσω Μεξικό, σχεδιάζω να πάω στην Τσιάπας, στους Ζαπατίστας. Να δω πως λειτουργούν οι ιθαγενικές τους κοινότητες. Τι εννοούν με το buen vivir τους; Εφαρμόζουν στην πράξη αυτό που εσύ μπαμπά στη θεωρία το λες ευζωία;»
Η νέα γενιά πρέπει να κάνει γρήγορα για να βρει τις λύσεις για το μέλλον της, όσο είναι καιρός. Να στηριχθεί στις γνώσεις και στην εμπειρία των αυτόχθονων λαών, όπως για παράδειγμα των Ζαπατίστας, των οποίων κάποιοι νέοι μορφωμένοι στα πανεπιστήμια των πόλεων, επιστρέφοντας στη ζούγκλα της Λαγκαντόνα στο νότιο Μεξικό, δεν πήγαν πίσω στον πρωτογονισμό, αλλά μαθαίνοντας επί δέκα χρόνια από τον πολιτισμό των παραδοσιακών κοινοτήτων τους, προχώρησαν πολύ πιο μπροστά από οποιοδήποτε άλλο κίνημα. Οργάνωσαν και σε στρατιωτικό επίπεδο την αντίσταση των Εξεγερμένων Αυτόνομων Κοινοτήτων των Ζαπατίστας, αλλά ολοκλήρωσαν και την αυτοκυβέρνησή τους με την κοινωνική και πολιτική τους οργάνωση και τα «συμβούλια καλής διακυβέρνησης». Τόσο μπροστά ώστε να γίνουν παράδειγμα για όλους τους ριζοσπάστες του κόσμου.
Παράδειγμα επίσης αρχίζουν να γίνονται και οι Κούρδοι, ένας άλλος ιστορικός λαός που είναι διασκορπισμένος σε τέσσερα κράτη, την Τουρκία, τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν Στη συνάντηση του πρώτου Κοινωνικού Φόρουμ της Μεσοποταμίας που έγινε στο Ντιγιαρμπακίρ, το 2009 από ότι έχω υπόψη μου, παραβρέθηκαν και πολλοί ευρωπαίοι νέοι. Σε ανταλλαγή απόψεων με την κουρδική νεολαία και τις γυναικείες οργανώσεις τους, διατυπώθηκε η νέα ιδέα του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος: Δημοκρατική Αυτονομία και Λαϊκός συνομοσπονδισμός! Απέρριψαν –μαζί και ο Οτσαλάν -όλες τις μορφές εθνικισμού, κάνανε γενική κριτική του κράτους, ακόμα και του σοσιαλιστικού, και προτάσσουν πια την αυτονομία των κοινοτήτων τους με άμεση δημοκρατία και αυτοκυβέρνηση, στηριζόμενη στην ισότητα των εθνικών και θρησκευτικών ταυτοτήτων, στην απελευθέρωση των γυναικών και την ισότητα των φύλων, καθώς και στην οικολογική ισορροπία.
Διαβάζοντας τους νέους στόχους τους από μετάφραση, αμέσως σκέφθηκα: Να, εδώ έχουμε και ένα κοντινό σε μας παράδειγμα για το πώς μπορεί να επιστρέψει μια κοινωνία …προς τα μπρός! Όχι προς τα πίσω, στον εθνικισμό και το αστικό κράτος, αλλά προς τα μπρος, προς την ανθρώπινη κοινότητα των ισότιμων προσώπων, ενταγμένης με ισορροπία στη φύση και το οικοσύστημα. Πολύ θα ήθελα, αν μου δοθεί η ευκαιρία, να ταξιδέψω στην περιοχή, για να δω από κοντά, αν, πως και τι, υλοποιούν από τους στόχους τους. Αν δεν μένουν στις διακηρύξεις και προχωρούν στις πραγματικά δύσκολες συνθήκες πολέμου και εμπάργκο που αντιμετωπίζουν.
Ίσως αυτές οι δύσκολες συνθήκες, που έρχονται σιγά σιγά και στην χώρα μας, μας κάνουν να παραδειγματισθούμε και εμείς για μια τέτοια επιστροφή …προς τα μπρος. Για μια επιστροφή στον κοινοτισμό και την άμεση δημοκρατία, που πάντα συνόδευε σαν κόκκινο νήμα τις ιστορικές εξελίξεις στο χώρο που άκμασε η δημοκρατία των αρχαίων ελληνικών πόλεων, με προεξάρχουσα την Αθήνα των κλασικών χρόνων.
Βασική προϋπόθεση για αυτό θα είναι η δημιουργία ενός εσωτερικού ρεύματος μετανάστευσης της νεολαίας και των ανέργων των πόλεων-σε αντίθετη κατεύθυνση με αυτό που γίνεται μέχρι τώρα προς το εξωτερικό-για μια δημιουργική εγκατάσταση στην περιφέρεια με τη μορφή «διευρυμένων οικογενειών» με κοινό ταμείο( όχι φυλετικής αλλά κυρίως ιδεολογικής συγγένειας) ή μικρών οικο-κοινοτήτων(το οικο-όχι μόνο με την έννοια του οικολογικού, αλλά κυρίως με την αρχαιοελληνική έννοια του «Οικου» που εξασφάλιζε το «ζειν», στα πλαίσια των κοινοτήτων και της πόλης που εξασφάλιζε το «ευ ζειν»). Το μοντέλο του λεκανοπεδίου στην Αττική ή της «Νύμφης του Θερμαϊκού», όπου έχει συγκεντρωθεί ο μισός ελληνικός πληθυσμός δεν είναι βιώσιμο στο μέλλον.
Οι δήμοι και οι χωρικές κοινότητες –γενικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση-μπορεί να βοηθήσει πολύ προς αυτή την κατεύθυνση με το να προσφέρουν κοινόχρηστους χώρους και υπηρεσίες στις αντίστοιχες πρωτοβουλίες πολιτών.
[1] Βλέπε: https://ekdoseisynadelfwn.wordpress.com/2015/12/08/%CE%BF-%CF%83%CF%8D%CE%B3%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CF%82-%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%86/
Πραγματικά, ο σύγχρονος Κοινοτισμός, που προτείνουμε και στο προηγούμενο βιβλίο μας[1], δεν έχει να κάνει με κάποια νοσταλγία για το παρελθόν. Το σύνθημά μας είναι: O Koινοτισμός επανέρχεται…πρoς τα μπρoς, όπως τον παρουσιάζουμε με αφηγηματικό τρόπο στο τελευταίο μας βιβλίο Επιστροφή ...προς τα μπρος! (http://tvxs.gr/news/biblio/epistrofi-pros-ta-mpros)
Εμείς επανατοπικοποιηθήκαμε στις αρχές της 10ετίας του 1990 στο Πήλιο με τη μορφή μιας «διευρυμένης οικογένειας» από 3 ζευγάρια τότε-σήμερα 3 -4 οικογένειες-κοιτώντας προς το δυσοίωνο μέλλον μας στην πόλη. Το άγχος μας για το μέλλον το υπενθύμιζε πάντα η μεγάλη μας κόρη. Είχε, από όταν τη θυμάμαι μικρή, πάντα την τάση να «μεγαλώσει» πολύ πέρα από την ηλικία της. Πριν κάποια χρόνια για παράδειγμα, μας είχε ανακοινώσει: «προτού ξεκινήσω τις σπουδές που θέλω να κάνω στην οικολογική γεωπονία, θέλω πρώτα να ταξιδέψω. Θα πάω πρώτα Κούβα, ξέρετε, λόγω εμπάργκο στα χημικά, εκεί κάνουν μόνο οργανική γεωργία. Μετά θα περάσω Μεξικό, σχεδιάζω να πάω στην Τσιάπας, στους Ζαπατίστας. Να δω πως λειτουργούν οι ιθαγενικές τους κοινότητες. Τι εννοούν με το buen vivir τους; Εφαρμόζουν στην πράξη αυτό που εσύ μπαμπά στη θεωρία το λες ευζωία;»
Η νέα γενιά πρέπει να κάνει γρήγορα για να βρει τις λύσεις για το μέλλον της, όσο είναι καιρός. Να στηριχθεί στις γνώσεις και στην εμπειρία των αυτόχθονων λαών, όπως για παράδειγμα των Ζαπατίστας, των οποίων κάποιοι νέοι μορφωμένοι στα πανεπιστήμια των πόλεων, επιστρέφοντας στη ζούγκλα της Λαγκαντόνα στο νότιο Μεξικό, δεν πήγαν πίσω στον πρωτογονισμό, αλλά μαθαίνοντας επί δέκα χρόνια από τον πολιτισμό των παραδοσιακών κοινοτήτων τους, προχώρησαν πολύ πιο μπροστά από οποιοδήποτε άλλο κίνημα. Οργάνωσαν και σε στρατιωτικό επίπεδο την αντίσταση των Εξεγερμένων Αυτόνομων Κοινοτήτων των Ζαπατίστας, αλλά ολοκλήρωσαν και την αυτοκυβέρνησή τους με την κοινωνική και πολιτική τους οργάνωση και τα «συμβούλια καλής διακυβέρνησης». Τόσο μπροστά ώστε να γίνουν παράδειγμα για όλους τους ριζοσπάστες του κόσμου.
Παράδειγμα επίσης αρχίζουν να γίνονται και οι Κούρδοι, ένας άλλος ιστορικός λαός που είναι διασκορπισμένος σε τέσσερα κράτη, την Τουρκία, τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν Στη συνάντηση του πρώτου Κοινωνικού Φόρουμ της Μεσοποταμίας που έγινε στο Ντιγιαρμπακίρ, το 2009 από ότι έχω υπόψη μου, παραβρέθηκαν και πολλοί ευρωπαίοι νέοι. Σε ανταλλαγή απόψεων με την κουρδική νεολαία και τις γυναικείες οργανώσεις τους, διατυπώθηκε η νέα ιδέα του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος: Δημοκρατική Αυτονομία και Λαϊκός συνομοσπονδισμός! Απέρριψαν –μαζί και ο Οτσαλάν -όλες τις μορφές εθνικισμού, κάνανε γενική κριτική του κράτους, ακόμα και του σοσιαλιστικού, και προτάσσουν πια την αυτονομία των κοινοτήτων τους με άμεση δημοκρατία και αυτοκυβέρνηση, στηριζόμενη στην ισότητα των εθνικών και θρησκευτικών ταυτοτήτων, στην απελευθέρωση των γυναικών και την ισότητα των φύλων, καθώς και στην οικολογική ισορροπία.
Διαβάζοντας τους νέους στόχους τους από μετάφραση, αμέσως σκέφθηκα: Να, εδώ έχουμε και ένα κοντινό σε μας παράδειγμα για το πώς μπορεί να επιστρέψει μια κοινωνία …προς τα μπρός! Όχι προς τα πίσω, στον εθνικισμό και το αστικό κράτος, αλλά προς τα μπρος, προς την ανθρώπινη κοινότητα των ισότιμων προσώπων, ενταγμένης με ισορροπία στη φύση και το οικοσύστημα. Πολύ θα ήθελα, αν μου δοθεί η ευκαιρία, να ταξιδέψω στην περιοχή, για να δω από κοντά, αν, πως και τι, υλοποιούν από τους στόχους τους. Αν δεν μένουν στις διακηρύξεις και προχωρούν στις πραγματικά δύσκολες συνθήκες πολέμου και εμπάργκο που αντιμετωπίζουν.
Ίσως αυτές οι δύσκολες συνθήκες, που έρχονται σιγά σιγά και στην χώρα μας, μας κάνουν να παραδειγματισθούμε και εμείς για μια τέτοια επιστροφή …προς τα μπρος. Για μια επιστροφή στον κοινοτισμό και την άμεση δημοκρατία, που πάντα συνόδευε σαν κόκκινο νήμα τις ιστορικές εξελίξεις στο χώρο που άκμασε η δημοκρατία των αρχαίων ελληνικών πόλεων, με προεξάρχουσα την Αθήνα των κλασικών χρόνων.
Βασική προϋπόθεση για αυτό θα είναι η δημιουργία ενός εσωτερικού ρεύματος μετανάστευσης της νεολαίας και των ανέργων των πόλεων-σε αντίθετη κατεύθυνση με αυτό που γίνεται μέχρι τώρα προς το εξωτερικό-για μια δημιουργική εγκατάσταση στην περιφέρεια με τη μορφή «διευρυμένων οικογενειών» με κοινό ταμείο( όχι φυλετικής αλλά κυρίως ιδεολογικής συγγένειας) ή μικρών οικο-κοινοτήτων(το οικο-όχι μόνο με την έννοια του οικολογικού, αλλά κυρίως με την αρχαιοελληνική έννοια του «Οικου» που εξασφάλιζε το «ζειν», στα πλαίσια των κοινοτήτων και της πόλης που εξασφάλιζε το «ευ ζειν»). Το μοντέλο του λεκανοπεδίου στην Αττική ή της «Νύμφης του Θερμαϊκού», όπου έχει συγκεντρωθεί ο μισός ελληνικός πληθυσμός δεν είναι βιώσιμο στο μέλλον.
Οι δήμοι και οι χωρικές κοινότητες –γενικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση-μπορεί να βοηθήσει πολύ προς αυτή την κατεύθυνση με το να προσφέρουν κοινόχρηστους χώρους και υπηρεσίες στις αντίστοιχες πρωτοβουλίες πολιτών.
[1] Βλέπε: https://ekdoseisynadelfwn.wordpress.com/2015/12/08/%CE%BF-%CF%83%CF%8D%CE%B3%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CF%82-%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%86/