Εξουσία & ικανοποίηση

Η κυριαρχία και η υποταγή είναι δυο «συστατικά» στην άσκηση της εξουσίας. Και τα δυο επενεργούν στην ανταμοιβή. Πειράματα σε μπαμπουίνους (συγγενείς ανθρώπου) έχουν δείξει ότι τα ζώα που βρίσκονται στις κατώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας, δηλαδή σε θέση υποταγής, έχουν χαμηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης στις περιοχές της ανταμοιβής. Μόλις όμως οι πίθηκοι προαχθούν σε ανώτερη βαθμίδα η αίσθηση της κυριαρχίας κάνει την εμφάνισή της αισθητή στον εγκέφαλο αυξάνοντας τη ντοπαμίνη. Γίνονται πιο επιθετικοί και σεξουαλικά δραστήριοι, κάτι το οποίο συμβαίνει και στους ανθρώπους όταν αποκτούν εξουσία. Η ντοπαμίνη βελτιώνει επίσης τη λειτουργία
των μετωπιαίων λοβών, χαρίζοντας ευστροφία και εξυπνάδα.
Εξίσου αισθητά, αλλά αντίστροφα, είναι τα αποτελέσματα της «πτώσης» στην
ιεραχία. Η απώλεια της εξουσίας και το πέρασμα από μια θέση κυριαρχίας
σε μια θέση υποταγής επιφέρει μείωση των επιπέδων ντοπαμίνης,
αύξηση του στρες και χειρότερες επιδόσεις στις γνωσιακές
λειτουργίες.

Η υπερβολική εξουσία και η υπερβολική έκκριση ντοπαμίνης, ενέχει κινδύνους και αρνητικά αποτελέσματα επιφέροντας διαταραχή τόσο των γνωσιακών όσο και των συναισθηματικών λειτουργιών. Η υπερβολική εξουσία, μπορεί να οδηγήσει σε χονδροειδώς λανθασμένες κρίσεις και αποφάσεις, άγνοια κινδύνου, εγωκεντρικότητα και έλλειψη οίκτου για τους άλλους. Ευτυχώς για εμάς, επισημαίνει ο ειδικός, οι ασφαλιστικές δικλίδες ενός δημοκρατικού πολιτεύματος – όπως ο διαχωρισμός της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας ή η ελευθερία του Τύπου – συνήθως μετριάζουν την κατάσταση, θέτοντας τους πολιτικούς υπό έλεγχο και φέρνοντάς τους μερικές φορές σε θέση υποταγής.
​καθ Ι Ρόμπερτσον (Trinity College, Δουβλίνο). Telegraph. braining.gr. 22/5/2017.

agronea@otenet.gr 
dmichaelides.blogspot.gr/