Η προαστιοποίηση σημαίνει ότι το αστικό δαχτυλίδι αυξάνεται εις βάρος του αστικού πυρήνα. Οι πόλεις αναπτύσσονται στο περιβάλλον, και η σύγχρονη πόλη περιβάλλεται από όλο και πιο εκτεταμένα κατοικημένα προάστια.
«Οι άνθρωποι έχουν μεταναστεύσει στην περιφέρεια των πόλεων για να βρουν περισσότερες κατοικίες με λιγότερα χρήματα. Έως ότου αυτό το πλεονέκτημα εξουδετερωθεί, η επέκταση θα παραμείνει το μέλλον μας.» (Alex Krieger, Havard University)
Εναλλακτικές ερμηνείες της διαδικασίας της προαστιοποίησης
1. Τα προάστια ως φυσικές οικολογικές προεκτάσεις:
Η ποραστιοποίηση ως μια φυσική διαδικασία της βιολογικής και εξελικτικής ανάπτυξης. Η Επέκταση πραγματοποιείται από μέσα προς τα έξω, αλλά εξακολουθεί να συνδέεται με τον αστικό πυρήνα λόγω απασχόλησης και υπηρεσιών
2. Τα προάστια ως μέσο φυγής:
Ως μέσο διαφυγής από τα προβλήματα υγείας, στέγασης και περιβάλλοντος του βιομηχανικού κέντρου των πόλεων.
3. Τα προάστια ως μακρο-οικονομικά εργαλεία πολιτικής:
Τα προάστια ως εργαλεία κεϋνσιανής πολιτικής της μακρο-οικονομικής διαχείρισης και ρύθμισης, καθώς και για τη δημιουργία πολλαπλασιαστών τοπικής απασχόλησης.
4. Τα προάστια ως οχήματα για τη συσσώρευση κεφαλαίου:
Ως μέσο για τους γαιοκτήμονες, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τη βιομηχανία ακινήτων: συγκέντρωση του κοινωνικού πλεονάσματος, που απορρέει από τα κέρδη πάνω στην ανάπτυξη των νεόδμητων περιαστικών περιβαλλόντων της περιφερειακής ζώνης.
5. Τα προάστια ως μέσο κοινωνική μηχανικής:
Ως μέσο για την διάσωση των φτωχών και των μειονεκτούντων από τους εαυτούς τους, και την αποκατάσταση μιας παραδοσιακής και υποτιθέμενης ανώτερης ηθικής τάξης των παλαιότερων εποχών και των κοινοτήτων. [!!!]
6. Τα προάστια, ως το λογικό αποτέλεσμα της λογικής τοποθέτησης: [επένδυση]
Αντανακλώντας τις ορθολογικές αποφάσεις των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών που αναζητούν μέρη με χαμηλότερο κόστος, πιο αποτελεσματικά και λιγότερο οργανωμένα, μέσα σε ένα ανταγωνιστικό αστικό περιβάλλον.
7. Τα προάστια ως χάρτης των προτιμήσεων και επιλογών των καταναλωτών:
Υπογραμμίζοντας την κυρίαρχο ρόλο της αστικοποίησης στις προτιμήσεις μεμονωμένων καταναλωτών για περισσότερο χώρο, νέα στέγη, κοινωνική ομοιογένεια και ορισμένα δημόσια αγαθά.
8. Τα προάστια ως κοινωνικο-πολιτικές στρατηγικές:
Στρατηγικές που βασίζονται στη χειραγώγηση του πολιτικού κατακερματισμού της μητρόπολης, παγιωμένη τοπική αυτονομία και τα αιτήματα για κοινωνική αποκλειστικότητα.
9. Τα προάστια ως άσυλα:
Ως αμυντικές στρατηγικές, οδηγούμενοι από το φόβο των άλλων, από το κέντρο της πόλης και από την αβεβαιότητα για τις αξίες των ακινήτων, τονίζοντας την ασφάλεια και τον αποκλεισμό.
10. Τα προάστια ως αγροτική νοσταλγία:
Αντικατοπτρίζεται η επιθυμία της επιστροφής στην ύπαιθρο και στις αγροτικές ρίζες, αλλά επίσης χωρίς διακοπή της σύνδεσης με τον αστικό πυρήνα (Pacione 2001).
[κατά τη δυτική οπτική, ωστόσο η “νοσταλγία” έγκειται στη φυσιολογική τάση του ανθρώπου για διάδραση με τη φύση και τους φυσιολογικούς, αρμονικούς, ισορροπημένους ρυθμούς, κατά το ελληνικό πολιτισμικό μοντέλο].
Άλλες μορφές αστικών διαδικασιών
Αντι-αστικοποίηση, Εξ-αστικοποίηση, Αν-αστικοποίηση
Η αντι-αστικοποίηση, μη-αστικοποίηση ή αστική αποκέντρωση περιγράφει μια διαδικασία όπου ο οικισμός χάνει πληθυσμό με μια καθαρή μετακίνηση του πληθυσμού σε μικρότερες αστικές περιοχές και αγροτικές περιοχές. Οι εν λόγω ενδείξεις επιστροφής πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές πρωτοεμφανίστηκαν στις ΗΠΑ, και σύντομα διαπιστώθηκαν παρόμοιες τάσεις σε άλλες προηγμένες χώρες όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Δυτική Ευρώπη και η Βρετανία (Pacione 2001).
Η εξ-αστικοποίηση είναι η εκτεταμένη έκδοση της προαστιοποίησης όταν φθάσει στην μεγαλύτερη έντασή της. Αντιπροσωπεύει ένα μεταβατικό στάδιο μεταξύ αστικής και αγροτικής ζωής και κυριαρχείται από κατοίκους μεσαίας τάξης. Στις ΗΠΑ, έχει απορροφήσει το 25% της πρόσφατης εθνικής αύξησης του πληθυσμού και το 60% των πρόσφατων παραγωγικών επενδύσεων. Τέσσερις κύριοι παράγοντες μπορούν να προσδιοριστούν:
-Η συνέχιση της αποκέντρωσης στην απασχόληση και η αύξηση της βιομηχανοποίησης της εξ-αστικοποίησης
-Μια λανθάνουσα αντι-αστική, αγροτική προτίμηση [‘φυσική προτίμηση’, κατά το ελληνικό μοντέλο] στο χώρο των νοικοκυριών
-Βελτίωση της τεχνολογίας που καθιστά δυνατή την εξ-αστικοποιημένη διαβίωση, και
-Πολιτική διαπίστωση που ευνοεί την ανάπτυξη της εξ-αστικοποίησης αντί για την συμπαγή ανάπτυξη (κυρίως στις ΗΠΑ) (Pacione 2001)
Η αν-αστικοποίηση σημαίνει αύξηση του πληθυσμού ή φθίνουσα μείωση του πληθυσμού στον πυρήνα των μητροπολιτικών περιοχών. Αυτή η διαδικασία δεν έχει αναδειχθεί ακόμη ως ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των αστικών συστημάτων. Επιπλέον, η διαδικασία της αποκέντρωσης είναι πιθανό να συνεχιστεί ως ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της μετα-βιομηχανικής αστικοποίησης (Pacione 2001).
Στην Ευρώπη, η προσφορά γης κατά μήκος των αστικών περιφερειών ρυθμίζεται πιο αυστηρά και ως εκ τούτου τόσο μεγάλες προαστιακές περιοχές δεν είναι διαδεδομένες.
«Το αμερικανικό όνειρο έχει υποσχεθεί μεγάλη διάρκεια ζωής, ελευθερία, και την επιδίωξη μιας ευρύχωρης, μονοκατοικίας για μια οικογένεια στα προάστια (ακόμη και με πισίνα). Το όνειρο έχει εκτοπιστεί από τους πολύ γνωστούς κόσμους – χώρους που μαστίζονται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση, τους υψηλούς φόρους, και την ρύπανση: η ειρωνεία της επέκτασης των πόλεων.» (Mitchell 2007)
Πηγή
«Οι άνθρωποι έχουν μεταναστεύσει στην περιφέρεια των πόλεων για να βρουν περισσότερες κατοικίες με λιγότερα χρήματα. Έως ότου αυτό το πλεονέκτημα εξουδετερωθεί, η επέκταση θα παραμείνει το μέλλον μας.» (Alex Krieger, Havard University)
Εναλλακτικές ερμηνείες της διαδικασίας της προαστιοποίησης
1. Τα προάστια ως φυσικές οικολογικές προεκτάσεις:
Η ποραστιοποίηση ως μια φυσική διαδικασία της βιολογικής και εξελικτικής ανάπτυξης. Η Επέκταση πραγματοποιείται από μέσα προς τα έξω, αλλά εξακολουθεί να συνδέεται με τον αστικό πυρήνα λόγω απασχόλησης και υπηρεσιών
2. Τα προάστια ως μέσο φυγής:
Ως μέσο διαφυγής από τα προβλήματα υγείας, στέγασης και περιβάλλοντος του βιομηχανικού κέντρου των πόλεων.
3. Τα προάστια ως μακρο-οικονομικά εργαλεία πολιτικής:
Τα προάστια ως εργαλεία κεϋνσιανής πολιτικής της μακρο-οικονομικής διαχείρισης και ρύθμισης, καθώς και για τη δημιουργία πολλαπλασιαστών τοπικής απασχόλησης.
4. Τα προάστια ως οχήματα για τη συσσώρευση κεφαλαίου:
Ως μέσο για τους γαιοκτήμονες, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τη βιομηχανία ακινήτων: συγκέντρωση του κοινωνικού πλεονάσματος, που απορρέει από τα κέρδη πάνω στην ανάπτυξη των νεόδμητων περιαστικών περιβαλλόντων της περιφερειακής ζώνης.
5. Τα προάστια ως μέσο κοινωνική μηχανικής:
Ως μέσο για την διάσωση των φτωχών και των μειονεκτούντων από τους εαυτούς τους, και την αποκατάσταση μιας παραδοσιακής και υποτιθέμενης ανώτερης ηθικής τάξης των παλαιότερων εποχών και των κοινοτήτων. [!!!]
6. Τα προάστια, ως το λογικό αποτέλεσμα της λογικής τοποθέτησης: [επένδυση]
Αντανακλώντας τις ορθολογικές αποφάσεις των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών που αναζητούν μέρη με χαμηλότερο κόστος, πιο αποτελεσματικά και λιγότερο οργανωμένα, μέσα σε ένα ανταγωνιστικό αστικό περιβάλλον.
7. Τα προάστια ως χάρτης των προτιμήσεων και επιλογών των καταναλωτών:
Υπογραμμίζοντας την κυρίαρχο ρόλο της αστικοποίησης στις προτιμήσεις μεμονωμένων καταναλωτών για περισσότερο χώρο, νέα στέγη, κοινωνική ομοιογένεια και ορισμένα δημόσια αγαθά.
8. Τα προάστια ως κοινωνικο-πολιτικές στρατηγικές:
Στρατηγικές που βασίζονται στη χειραγώγηση του πολιτικού κατακερματισμού της μητρόπολης, παγιωμένη τοπική αυτονομία και τα αιτήματα για κοινωνική αποκλειστικότητα.
9. Τα προάστια ως άσυλα:
Ως αμυντικές στρατηγικές, οδηγούμενοι από το φόβο των άλλων, από το κέντρο της πόλης και από την αβεβαιότητα για τις αξίες των ακινήτων, τονίζοντας την ασφάλεια και τον αποκλεισμό.
10. Τα προάστια ως αγροτική νοσταλγία:
Αντικατοπτρίζεται η επιθυμία της επιστροφής στην ύπαιθρο και στις αγροτικές ρίζες, αλλά επίσης χωρίς διακοπή της σύνδεσης με τον αστικό πυρήνα (Pacione 2001).
[κατά τη δυτική οπτική, ωστόσο η “νοσταλγία” έγκειται στη φυσιολογική τάση του ανθρώπου για διάδραση με τη φύση και τους φυσιολογικούς, αρμονικούς, ισορροπημένους ρυθμούς, κατά το ελληνικό πολιτισμικό μοντέλο].
Άλλες μορφές αστικών διαδικασιών
Αντι-αστικοποίηση, Εξ-αστικοποίηση, Αν-αστικοποίηση
Η αντι-αστικοποίηση, μη-αστικοποίηση ή αστική αποκέντρωση περιγράφει μια διαδικασία όπου ο οικισμός χάνει πληθυσμό με μια καθαρή μετακίνηση του πληθυσμού σε μικρότερες αστικές περιοχές και αγροτικές περιοχές. Οι εν λόγω ενδείξεις επιστροφής πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές πρωτοεμφανίστηκαν στις ΗΠΑ, και σύντομα διαπιστώθηκαν παρόμοιες τάσεις σε άλλες προηγμένες χώρες όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Δυτική Ευρώπη και η Βρετανία (Pacione 2001).
Η εξ-αστικοποίηση είναι η εκτεταμένη έκδοση της προαστιοποίησης όταν φθάσει στην μεγαλύτερη έντασή της. Αντιπροσωπεύει ένα μεταβατικό στάδιο μεταξύ αστικής και αγροτικής ζωής και κυριαρχείται από κατοίκους μεσαίας τάξης. Στις ΗΠΑ, έχει απορροφήσει το 25% της πρόσφατης εθνικής αύξησης του πληθυσμού και το 60% των πρόσφατων παραγωγικών επενδύσεων. Τέσσερις κύριοι παράγοντες μπορούν να προσδιοριστούν:
-Η συνέχιση της αποκέντρωσης στην απασχόληση και η αύξηση της βιομηχανοποίησης της εξ-αστικοποίησης
-Μια λανθάνουσα αντι-αστική, αγροτική προτίμηση [‘φυσική προτίμηση’, κατά το ελληνικό μοντέλο] στο χώρο των νοικοκυριών
-Βελτίωση της τεχνολογίας που καθιστά δυνατή την εξ-αστικοποιημένη διαβίωση, και
-Πολιτική διαπίστωση που ευνοεί την ανάπτυξη της εξ-αστικοποίησης αντί για την συμπαγή ανάπτυξη (κυρίως στις ΗΠΑ) (Pacione 2001)
Η αν-αστικοποίηση σημαίνει αύξηση του πληθυσμού ή φθίνουσα μείωση του πληθυσμού στον πυρήνα των μητροπολιτικών περιοχών. Αυτή η διαδικασία δεν έχει αναδειχθεί ακόμη ως ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των αστικών συστημάτων. Επιπλέον, η διαδικασία της αποκέντρωσης είναι πιθανό να συνεχιστεί ως ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της μετα-βιομηχανικής αστικοποίησης (Pacione 2001).
Στην Ευρώπη, η προσφορά γης κατά μήκος των αστικών περιφερειών ρυθμίζεται πιο αυστηρά και ως εκ τούτου τόσο μεγάλες προαστιακές περιοχές δεν είναι διαδεδομένες.
«Το αμερικανικό όνειρο έχει υποσχεθεί μεγάλη διάρκεια ζωής, ελευθερία, και την επιδίωξη μιας ευρύχωρης, μονοκατοικίας για μια οικογένεια στα προάστια (ακόμη και με πισίνα). Το όνειρο έχει εκτοπιστεί από τους πολύ γνωστούς κόσμους – χώρους που μαστίζονται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση, τους υψηλούς φόρους, και την ρύπανση: η ειρωνεία της επέκτασης των πόλεων.» (Mitchell 2007)
Πηγή