Σύντομο σχόλιο: το παρακάτω κείμενο αποτελεί ένα κείμενο (αυτό)κριτικής από τη συλλογικότητα Shoufu Collective που έδρασε κυρίως στη Χίο και υιοθετήθηκε και κυκλοφόρησε από την Ομάδα-ΜΚΟ Are you Syrious που δραστηριοποιείται στο Zagreb της Κροατίας. Η προσέγγιση της λεγόμενης «προσφυγικής» κρίσης από τους συντάκτες του κειμένου δεν φέρει καμία κριτική ως προς τα πραγματικά αίτια της, και ακόμα περισσότερο δεν προσβλέπει σε καμία ρηξιακή συνθήκη για την επόμενη μέρα. Αυτό που διαφαίνεται, ειδικότερα από την τελική πρόταση είναι μία σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση που άνετα θα υιοθετούνταν από τις διάφορες ανθρωπιστικές, ενίοτε και αριστερές οργανώσεις που δραστηριοποιήθηκαν στα διάφορα πεδία της «κρίσης» αυτής. Αποκτά όμως μία αξία ανάγνωσης καθώς καταφέρνει να διαρρήξει τα πέπλα συγκάλυψης που ενίοτε απλώνονται από τους ίδιους τους-τις εμπλεκόμενους-ες πάνω από τις εκάστοτε εκπτώσεις που κάνουν στα πεδία δράσης τους, και έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία καθώς είναι από τα ελάχιστα γνωστά κείμενα που η κριτική αυτή γίνεται δημόσια από τους ίδιους-ες. ‘Ένα ακόμα πιο πολιτικά πλούσιο και εύστοχο τέτοιο κείμενο στην ίδια κατεύθυνση μπορεί κανείς να διαβάσει εδώ: Beyond Voluntourism and Holidarity? White German Activists on the ‘Balkanroute’ – (Self)Reflections, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύτηκε ως ένθετο στο τεύχος 44 του περιοδικού Bariccada Antifa.
ΣΤΜ: Η χρήση του όρου εθελοντή στο κείμενο πολύ πιθανόν να γίνεται ελλείψει του όρου αλληλέγγυου στα αγγλικά που εγκολπώνει ευρύτερες έννοιες και νοήματα.
Πρωτοδημοσιεύτηκε και μεταφράστηκε από εδώ: https://medium.com/@AreYouSyrious/debate-what-to-do-when-volunteers-become-lackeys-of-authorities-765b45e561f8
Pioquinto Manterola
Όταν οι εθελοντές γίνονται υπηρέτες των αρχών
από Shoufu Collective & Are You Syrious
Πάνε πάνω από δύο χρόνια, όταν και ένας πρωτοφανής αριθμός διεθνών εθελοντών έφθασαν στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τη Γαλλία και τα άλλα μέρη που έχουν επηρεαστεί από αυτή την ανθρωπογενή ανθρωπιστική καταστροφή.
To Καλαί, κάποτε καταφύγιο για χιλιάδες, αποτελεί πια στάχτες, με τους φυλακισμένους του να έχουν σκορπίσει στα γύρω δάση και τους δρόμους του Παρισιού. Παντού στα Βαλκάνια, όλο και ψηλότεροι φράχτες και μικρότερα κελιά κατασκευάζονται για όσους-ες τολμήσουν να περάσουν τα «κλειστά σύνορα». Αστυνομική κτηνωδία έχει επανειλημμένα αναφερθεί στα Σερβο-Ουγγρικά σύνορα.
Στην Ελλάδα, η απελπισία για χιλιάδες παγιδευμένους σε στρατόπεδα στα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα, καταλήγει σε βία και αύξηση των αυτοκτονιών. Διεθνείς εθελοντές έχουν προσπαθήσει αρκετά για να καταγράψουν και να δημοσιοποιήσουν αυτές τις φρικαλεότητες και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται εναντίον συνανθρώπων μας.
Βρισκόμαστε συλλογικά στα μέρη αυτά, από τη στιγμή που ξεβράστηκε το πτώμα του μικρού Aylan. Δεν μπορούμε να εξαναγκάσουμε την Ευρώπη να ανοίξει τα σύνορά της, αλλά καταφέραμε να κάνουμε τη μικρή διαφορά στις ζωές πολλών ανθρώπων, ακόμα και σε μερικές περιπτώσεις να τους σώσουμε από πνιγμό – δείχνοντας την ανθρωπιά στο μεγαλείο της. Το κίνημα αλληλεγγύης αποτέλεσε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα για τη δύναμη των ανθρώπων και τον θρίαμβο της κοινωνίας των πολιτών, από εσάς και εμένα, απλών πολιτών.
Ωστόσο, ήταν μετά από το πρόσφατο ταξίδι μας στη Χίο που βρεθήκαμε με ένα αίσθημα αηδίας. Όχι μόνο για τις απάνθρωπες συνθήκες που επιβάλλονται από την Ευρώπη, αλλά για εμάς τους ίδιους, το δικό μας ρόλο ως εθελοντές.
Είναι για όλους εμάς που γράφουμε τα παραπάνω.
Συχνά ενθαρρυνθήκαμε να συνεργαστούμε με τις αρχές για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε βασικές βοήθειες. Ωστόσο, συμπληρώνοντας τα κενά των ανθρωπιστικών φορέων και αναλαμβάνοντας κρατικές αρμοδιότητες, η συνεργασία κάλλιστα μπορεί να σημαίνει συνενοχή με τη συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, όταν συμφωνήσαμε να διανείμουμε κουβέρτες και καλύμματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δεν δίναμε τη δυνατότητα στις αρχές να συνεχίσει να κρατά ανθρώπους μέσα σε λεπτές καλοκαιρινές σκηνές χωρίς ρεύμα ή θέρμανση; Όταν κάναμε έξοδα για πράγματα τα οποία οι διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΔΜΚΟ) έπρεπε να παρέχουν, ήταν η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων που μας εμπιστεύθηκαν οικογένειες και φίλοι;
Αντί να αντιστεκόμαστε συλλογικά ενάντια στην απάνθρωπη και ταπεινωτική απόκριση, αφεθήκαμε στο να μετατραπούμε σε υπηρέτες των ΔΜΚΟ και αρχών.
Ως μάρτυρες σε επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι ευθύνη μας η καταγραφή και δημοσιοποίηση της κακομεταχείρισης και αμέλειας που βλέπουμε, ωστόσο συχνά αρνηθήκαμε να τα εκθέσουμε μπροστά στο φόβο να απαγορευτεί η παρουσία μας. Το να παραμένουμε σιωπηλοί είναι σε πλήρη αντίθεση με τους λόγους για τους οποίους βρεθήκαμε εδώ και απλά αναπαράγει το υπάρχον κλίμα ατιμωρησίας.
Οι φωνές μας σωπαίνουν. Και δεν είναι μόνο λόγο των αρχών που μας έχουν ήδη και συνεχίζουν να προσπαθούν να μας συλλάβουν, αλλά από άλλους συνεθελοντές, οι οποίοι σταδιακά αφομοιώθηκαν και συμπαρασύρουν και άλλους, προς τις ιεραρχικές δομές και λειτουργίες των ΔΜΚΟ, τις οποίες κάποτε οι ίδιοι ισχυρίζονταν ότι απεχθάνονταν. Φοβούνται να μιλήσουν, περιορίζονται μονάχα στην παροχή βασικών αναγκών, πανηγυρίζουν για τη δουλειά τους, ανταγωνίζονται για δωρεές, αλλά παραμελούν την ευθύνη τους ως μάρτυρες των καταστάσεων.
Είναι οι ίδιοι που επανειλημμένα αρνήθηκαν να δράσουν συλλογικά και μοιάζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για την προώθηση της δουλειά τους από τις ατασθαλίες και παραβιάσεις που συμβαίνουν καθημερινά. Γεγονότα, τα οποία ως καθημερινοί μάρτυρες θα μπορούσαν να καταγράψουν, αλλά δόλια παραλείπουν την ευθύνη τους αυτή ως παρατηρητές της κρίσης.
Επιπλέον, βλέπουμε επιχειρήματα με αποκορύφωμα τον επαγγελματισμό που θυσιάζεται, ενώ οι ιεραρχικές δομές επιτρέπουν να λαμβάνονται αποφάσεις που δεν είναι προς το καλύτερο συμφέρον αυτών στους οποίους είμαστε εδώ να συμπαρασταθούμε.
Σε στιγμές, μοιάζει σαν να έχουμε ξεχάσει ότι η άδεια να βρισκόμαστε και να λειτουργούμε εδώ προέρχεται από τη συναίνεση των ανθρώπων που ήρθαμε να βοηθήσουμε. Παρόλα αυτά, σπάνια εμπλέκουμε τους πρόσφυγες για τις επιλογές που κάνουμε, και όποια αλληλεπίδραση τους εμπεριέχει ως απλούς αποδέκτες της «βοήθειάς» μας. Η απομάκρυνσή μας από τους ανθρώπους, μας εμποδίζει από το αντιλαμβανόμαστε τις επιθυμίες τους.
Αντί αυτού, μεταξύ χαμογελαστών selfies με ορφανά παιδιά και χτυπημάτων στην πλάτη, όλο και πιο συχνά ακούμε από εθελοντές για την «καταπληκτική εμπειρία» που έζησαν. Δεν πρόκειται για κάποιο κοινωνικό μετάλλιο τιμής για να το φοράς και να το ποστάρεις στο facebook όταν γυρίζεις σπίτι. Δεν πρόκειται για τους καταπληκτικούς εθελοντές. Δεν είναι εκπληκτικά και ούτε πρόκειται να γίνει. Πρόκειται για μία τραγωδία. Και εμείς είμαστε μέρος αυτής.
Δεν ισχυριζόμαστε ότι έχουμε τις απαντήσεις. Αλλά η απουσία ενός διαλόγου, θέτει σε κίνδυνο την ίδια την ουσία η οποία και διαφοροποιεί τους εθελοντές από τους φορείς που επανειλημμένα αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν την ανθρωπιστική τους αποστολή. Είναι η ευελιξίας μας, η ανεξαρτησία μας, η δημιουργικότητά μας και πάνω από όλα το αίσθημα αδικίας που μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε ομάδες διάσωσης, σχολεία, κουζίνες, καταφύγια γυναικών ή νομικές ομάδες. Να παρέχουμε άμεση και αποτελεσματική βοήθεια σε ευάλωτα άτομα που βρέθηκαν εγκαταλελειμμένα μέσα στην αθλιότητα των στρατοπέδων, πολύ περισσότερο να καταγράψουμε τις ευθύνες που υπάρχουν. Με λίγα λόγια, θέτει σε κίνδυνο τη μοναδική δουλειά των ανεξάρτητων εθελοντών.
Τα χέρια μας δεν είναι δεμένα αν δεν τα θέλουμε να είναι. Σε αυτή την τραγωδία είμαστε όλοι μας ασυναίσθητα πολιτικά υποκείμενα.
Από τη στιγμή που επιλέγεις να βοηθήσεις έχει ταυτόχρονα πάρει και πολιτική θέση.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί από τους πρόσφυγες που έγιναν φίλοι μας και σε πολλές περιπτώσεις συνεθελοντές, έφτασαν εδώ επειδή επέλεξαν να πουν την αλήθεια, να παλέψουν για την ελευθερία, ενάντια στην καταπίεση. Αν δεν κάνουμε και εμείς το ίδιο είναι ανήθικο προς αυτούς.
Το παρόν αποτελεί ένα κάλεσμα προς όλους τους εθελοντές που ενεπλάκησαν στην προσφυγική κρίση για να ανακτήσουν το πνεύμα της αμφισβήτησης, το ίδιο πνεύμα που μας οδήγησε στο να έρθουμε να βοηθήσουμε όσους η Ευρώπη απέκλεισε. Πολλές φορές οι απαντήσεις μπορεί να είναι άβολες, να μας οδηγήσουν σε θεμελιακές αλλαγές του πως δουλεύουμε, ή ακόμα και να χρειαστεί να αμφισβητήσουμε την ίδια μας την ύπαρξη.
Ήρθε η ώρα να απαιτήσουμε από τις αρχές να λογοδοτήσουν και να στηρίξουν προγράμματα ενσωμάτωσης, ψυχοκοινωνικά, νομικά και μέσων μαζικής ενημέρωσης που πραγματικά θα ενδυναμώσουν τις προσφυγικές κοινότητες.
Shoufu Collective
http://www.provo.gr/otan-oi-ethelontes-ginontai-ypiretes-twn-arxwn/
ΣΤΜ: Η χρήση του όρου εθελοντή στο κείμενο πολύ πιθανόν να γίνεται ελλείψει του όρου αλληλέγγυου στα αγγλικά που εγκολπώνει ευρύτερες έννοιες και νοήματα.
Πρωτοδημοσιεύτηκε και μεταφράστηκε από εδώ: https://medium.com/@AreYouSyrious/debate-what-to-do-when-volunteers-become-lackeys-of-authorities-765b45e561f8
Pioquinto Manterola
Όταν οι εθελοντές γίνονται υπηρέτες των αρχών
από Shoufu Collective & Are You Syrious
Πάνε πάνω από δύο χρόνια, όταν και ένας πρωτοφανής αριθμός διεθνών εθελοντών έφθασαν στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τη Γαλλία και τα άλλα μέρη που έχουν επηρεαστεί από αυτή την ανθρωπογενή ανθρωπιστική καταστροφή.
To Καλαί, κάποτε καταφύγιο για χιλιάδες, αποτελεί πια στάχτες, με τους φυλακισμένους του να έχουν σκορπίσει στα γύρω δάση και τους δρόμους του Παρισιού. Παντού στα Βαλκάνια, όλο και ψηλότεροι φράχτες και μικρότερα κελιά κατασκευάζονται για όσους-ες τολμήσουν να περάσουν τα «κλειστά σύνορα». Αστυνομική κτηνωδία έχει επανειλημμένα αναφερθεί στα Σερβο-Ουγγρικά σύνορα.
Στην Ελλάδα, η απελπισία για χιλιάδες παγιδευμένους σε στρατόπεδα στα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα, καταλήγει σε βία και αύξηση των αυτοκτονιών. Διεθνείς εθελοντές έχουν προσπαθήσει αρκετά για να καταγράψουν και να δημοσιοποιήσουν αυτές τις φρικαλεότητες και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται εναντίον συνανθρώπων μας.
Βρισκόμαστε συλλογικά στα μέρη αυτά, από τη στιγμή που ξεβράστηκε το πτώμα του μικρού Aylan. Δεν μπορούμε να εξαναγκάσουμε την Ευρώπη να ανοίξει τα σύνορά της, αλλά καταφέραμε να κάνουμε τη μικρή διαφορά στις ζωές πολλών ανθρώπων, ακόμα και σε μερικές περιπτώσεις να τους σώσουμε από πνιγμό – δείχνοντας την ανθρωπιά στο μεγαλείο της. Το κίνημα αλληλεγγύης αποτέλεσε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα για τη δύναμη των ανθρώπων και τον θρίαμβο της κοινωνίας των πολιτών, από εσάς και εμένα, απλών πολιτών.
Ωστόσο, ήταν μετά από το πρόσφατο ταξίδι μας στη Χίο που βρεθήκαμε με ένα αίσθημα αηδίας. Όχι μόνο για τις απάνθρωπες συνθήκες που επιβάλλονται από την Ευρώπη, αλλά για εμάς τους ίδιους, το δικό μας ρόλο ως εθελοντές.
Είναι για όλους εμάς που γράφουμε τα παραπάνω.
Συχνά ενθαρρυνθήκαμε να συνεργαστούμε με τις αρχές για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε βασικές βοήθειες. Ωστόσο, συμπληρώνοντας τα κενά των ανθρωπιστικών φορέων και αναλαμβάνοντας κρατικές αρμοδιότητες, η συνεργασία κάλλιστα μπορεί να σημαίνει συνενοχή με τη συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, όταν συμφωνήσαμε να διανείμουμε κουβέρτες και καλύμματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δεν δίναμε τη δυνατότητα στις αρχές να συνεχίσει να κρατά ανθρώπους μέσα σε λεπτές καλοκαιρινές σκηνές χωρίς ρεύμα ή θέρμανση; Όταν κάναμε έξοδα για πράγματα τα οποία οι διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΔΜΚΟ) έπρεπε να παρέχουν, ήταν η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων που μας εμπιστεύθηκαν οικογένειες και φίλοι;
Αντί να αντιστεκόμαστε συλλογικά ενάντια στην απάνθρωπη και ταπεινωτική απόκριση, αφεθήκαμε στο να μετατραπούμε σε υπηρέτες των ΔΜΚΟ και αρχών.
Ως μάρτυρες σε επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι ευθύνη μας η καταγραφή και δημοσιοποίηση της κακομεταχείρισης και αμέλειας που βλέπουμε, ωστόσο συχνά αρνηθήκαμε να τα εκθέσουμε μπροστά στο φόβο να απαγορευτεί η παρουσία μας. Το να παραμένουμε σιωπηλοί είναι σε πλήρη αντίθεση με τους λόγους για τους οποίους βρεθήκαμε εδώ και απλά αναπαράγει το υπάρχον κλίμα ατιμωρησίας.
Οι φωνές μας σωπαίνουν. Και δεν είναι μόνο λόγο των αρχών που μας έχουν ήδη και συνεχίζουν να προσπαθούν να μας συλλάβουν, αλλά από άλλους συνεθελοντές, οι οποίοι σταδιακά αφομοιώθηκαν και συμπαρασύρουν και άλλους, προς τις ιεραρχικές δομές και λειτουργίες των ΔΜΚΟ, τις οποίες κάποτε οι ίδιοι ισχυρίζονταν ότι απεχθάνονταν. Φοβούνται να μιλήσουν, περιορίζονται μονάχα στην παροχή βασικών αναγκών, πανηγυρίζουν για τη δουλειά τους, ανταγωνίζονται για δωρεές, αλλά παραμελούν την ευθύνη τους ως μάρτυρες των καταστάσεων.
Είναι οι ίδιοι που επανειλημμένα αρνήθηκαν να δράσουν συλλογικά και μοιάζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για την προώθηση της δουλειά τους από τις ατασθαλίες και παραβιάσεις που συμβαίνουν καθημερινά. Γεγονότα, τα οποία ως καθημερινοί μάρτυρες θα μπορούσαν να καταγράψουν, αλλά δόλια παραλείπουν την ευθύνη τους αυτή ως παρατηρητές της κρίσης.
Επιπλέον, βλέπουμε επιχειρήματα με αποκορύφωμα τον επαγγελματισμό που θυσιάζεται, ενώ οι ιεραρχικές δομές επιτρέπουν να λαμβάνονται αποφάσεις που δεν είναι προς το καλύτερο συμφέρον αυτών στους οποίους είμαστε εδώ να συμπαρασταθούμε.
Σε στιγμές, μοιάζει σαν να έχουμε ξεχάσει ότι η άδεια να βρισκόμαστε και να λειτουργούμε εδώ προέρχεται από τη συναίνεση των ανθρώπων που ήρθαμε να βοηθήσουμε. Παρόλα αυτά, σπάνια εμπλέκουμε τους πρόσφυγες για τις επιλογές που κάνουμε, και όποια αλληλεπίδραση τους εμπεριέχει ως απλούς αποδέκτες της «βοήθειάς» μας. Η απομάκρυνσή μας από τους ανθρώπους, μας εμποδίζει από το αντιλαμβανόμαστε τις επιθυμίες τους.
Αντί αυτού, μεταξύ χαμογελαστών selfies με ορφανά παιδιά και χτυπημάτων στην πλάτη, όλο και πιο συχνά ακούμε από εθελοντές για την «καταπληκτική εμπειρία» που έζησαν. Δεν πρόκειται για κάποιο κοινωνικό μετάλλιο τιμής για να το φοράς και να το ποστάρεις στο facebook όταν γυρίζεις σπίτι. Δεν πρόκειται για τους καταπληκτικούς εθελοντές. Δεν είναι εκπληκτικά και ούτε πρόκειται να γίνει. Πρόκειται για μία τραγωδία. Και εμείς είμαστε μέρος αυτής.
Δεν ισχυριζόμαστε ότι έχουμε τις απαντήσεις. Αλλά η απουσία ενός διαλόγου, θέτει σε κίνδυνο την ίδια την ουσία η οποία και διαφοροποιεί τους εθελοντές από τους φορείς που επανειλημμένα αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν την ανθρωπιστική τους αποστολή. Είναι η ευελιξίας μας, η ανεξαρτησία μας, η δημιουργικότητά μας και πάνω από όλα το αίσθημα αδικίας που μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε ομάδες διάσωσης, σχολεία, κουζίνες, καταφύγια γυναικών ή νομικές ομάδες. Να παρέχουμε άμεση και αποτελεσματική βοήθεια σε ευάλωτα άτομα που βρέθηκαν εγκαταλελειμμένα μέσα στην αθλιότητα των στρατοπέδων, πολύ περισσότερο να καταγράψουμε τις ευθύνες που υπάρχουν. Με λίγα λόγια, θέτει σε κίνδυνο τη μοναδική δουλειά των ανεξάρτητων εθελοντών.
Τα χέρια μας δεν είναι δεμένα αν δεν τα θέλουμε να είναι. Σε αυτή την τραγωδία είμαστε όλοι μας ασυναίσθητα πολιτικά υποκείμενα.
Από τη στιγμή που επιλέγεις να βοηθήσεις έχει ταυτόχρονα πάρει και πολιτική θέση.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί από τους πρόσφυγες που έγιναν φίλοι μας και σε πολλές περιπτώσεις συνεθελοντές, έφτασαν εδώ επειδή επέλεξαν να πουν την αλήθεια, να παλέψουν για την ελευθερία, ενάντια στην καταπίεση. Αν δεν κάνουμε και εμείς το ίδιο είναι ανήθικο προς αυτούς.
Το παρόν αποτελεί ένα κάλεσμα προς όλους τους εθελοντές που ενεπλάκησαν στην προσφυγική κρίση για να ανακτήσουν το πνεύμα της αμφισβήτησης, το ίδιο πνεύμα που μας οδήγησε στο να έρθουμε να βοηθήσουμε όσους η Ευρώπη απέκλεισε. Πολλές φορές οι απαντήσεις μπορεί να είναι άβολες, να μας οδηγήσουν σε θεμελιακές αλλαγές του πως δουλεύουμε, ή ακόμα και να χρειαστεί να αμφισβητήσουμε την ίδια μας την ύπαρξη.
Ήρθε η ώρα να απαιτήσουμε από τις αρχές να λογοδοτήσουν και να στηρίξουν προγράμματα ενσωμάτωσης, ψυχοκοινωνικά, νομικά και μέσων μαζικής ενημέρωσης που πραγματικά θα ενδυναμώσουν τις προσφυγικές κοινότητες.
Shoufu Collective
http://www.provo.gr/otan-oi-ethelontes-ginontai-ypiretes-twn-arxwn/