Topikopoiisi
Σελίδες στα Social Media
  • Αρχική
  • Βιογραφικό
  • Θέσεις
  • Άρθρα
  • Οικο-γεωργία
  • Κοινωνική - αλληλέγγυα οικονομία
  • Εκδηλώσεις
  • Βίντεο
  • Ενδιαφέροντα Ιστολόγια
  • Εικόνες
  • Βιβλία
  • Επικοινωνία

Το μέγα διαζύγιο και η τοξική λιτότητα. Του Γιάννη Βαρουφάκη

6/8/2013

0 Comments

 
Bild
Στη δεκαετία του '80 δύο σημαντικές μεταβλητές, που έως τότε αυξομειώνονταν μαζί παγκοσμίως, πήραν ξαφνικά διαζύγιο. Η μία μεταβλητή ήταν τα κέρδη των επιχειρήσεων. Η άλλη ήταν οι ιδιωτικές επενδύσεις, στις οποίες επιδίδονταν οι επιχειρήσεις αυτές.

Πράγματι, έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980 οι δύο αυτές μεταβλητές κυμαίνονταν, σε διεθνές επίπεδο, περίπου στο 9% του συνολικού εισοδήματος του πλανήτη. Ανέβαιναν οι επενδύσεις, μεγάλωνε το συνολικό εισόδημα και μεγεθύνονταν παράλληλα τα κέρδη. Μεγάλωναν τα κέρδη, αυξάνονταν οι επενδύσεις, ανέβαινε το συνολικό εισόδημα. Επεφτε το συνολικό εισόδημα (όπως π.χ. κατά τη διάρκεια της διεθνούς κρίσης του 1980-83), συρρικνώνονταν οι επενδύσεις και συμπιέζονταν τα κέρδη κ.ο.κ. Εως ότου περί το 1985 αυτή η σχέση διερρήχθη.

Από το 1985 έως το Κραχ του 2008, ενώ τα κέρδη αυξάνονται συστηματικά, σε πλανητικό επίπεδο (τόσο σε απόλυτες τιμές όσο και ως ποσοστό του συνολικού εισοδήματος) οι επενδύσεις έμεναν πίσω (και μάλιστα μειώνονταν ως ποσοστό του συνολικού εισοδήματος).

Μάλιστα, μετά το Κραχ του 2008 οι δύο μεταβλητές ακολούθησαν εντελώς αντίθετους δρόμους -καθιστώντας οριστικό το μεταξύ τους διαζύγιο. Τα κέρδη σήμερα αντιπροσωπεύουν το 12% του συνολικού πλανητικού εισοδήματος, ενώ οι επενδύσεις μόνο ένα ισχνό 4%.

Ηκατεστημένη, κυρίαρχη οικονομική θεωρία δεν μπορεί να εξηγήσει αυτό το φαινόμενο. Καθώς διδάσκει στους φοιτητές πως οι επενδυτικές αποφάσεις λαμβάνονται με γνώμονα τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας, η υψηλή κερδοφορία θα έπρεπε να κινητοποιεί τις επιχειρήσεις να επενδύουν περισσότερα, ώστε να εξάγουν ακόμα περισσότερα κέρδη, σε μια περίοδο που τα κέρδη σχεδόν φύονται στα δέντρα και, μην ξεχνάμε, τα επιτόκια δανεισμού (δηλαδή το κόστος μιας επένδυσης) βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Το πρόβλημα με τους «κατεστημενικούς» οικονομολόγους (τους οποίους ο Μαρξ ονόμαζε, με τη γνωστή του «ευγένεια», χυδαίους οικονομολόγους) είναι ότι επισταμένως αγνούν δύο σοβαρούς λόγους που η υψηλή κερδοφορία δεν οδηγεί στην αύξηση των επενδύσεων.

Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με το φθίνοντα ανταγωνισμό ή, για να πω το ίδιο πράγμα με άλλα λόγια, με την όλο και αυξανόμενη μονοπωλιακή (ή ολιγοπωλιακή) ισχύ των επιχειρήσεων. Οσο πιο δεσπόζουσα, π.χ., η θέση της Microsoft, της Exxon, της Apple ή της Samsung στην αγορά τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των κερδών τους που οφείλεται στην ολιγοπωλιακή τους θέση και μικρότερο το ποσοστό που αποτελεί ανταμοιβή για τις επενδύσεις που έκαναν.

Υπό αυτό το πρίσμα, η υπερ-συγκέντρωση ολιγοπωλιακής ισχύος των μεγάλων επιχειρήσεων, μετά το 1985, στις διεθνείς αγορές, εξηγεί σε μεγάλο βαθμό το λόγο που, από τότε και έπειτα, η αύξηση της κερδοφορίας δεν συνεπάγεται αύξηση και των επενδύσεων.

Δεν είναι τυχαίο ότι, μετά το 1985, οι μεγάλες επιχειρήσεις, αντί να επενδύουν τα κέρδη τους σε παραγωγικές διαδικασίες, τα χρησιμοποίησαν, σε μεγάλο ποσοστό, για να επιδίδονται σε εξαγορές (η μία την άλλη), συγχωνεύσεις και χρηματιστηριακά παίγνια σαν εκείνα που μας οδήγησαν στο Κραχ του 2008.

Οδεύτερος λόγος είναι, στις μέρες μας, μετά το 2008, η ίδια η ύφεση (ή, το ίδιο είναι, ο φόβος της ύφεσης). Καθώς τα εργοστάσια υπολειτουργούν, λόγω χαμηλής ζήτησης, η υψηλή κερδοφορία δεν τους δίνει κανένα κίνητρο να επενδύσουν σε νέες παραγωγικές μονάδες, εφ' όσον δεν εκμεταλλεύονται καν τις υπάρχουσες.

Μόνο μια γενναία αύξηση της ζήτησης θα κάνει τους επιχειρηματίες να πάρουν από τα κέρδη και να τα επενδύσουν. Ομως, όταν οι άλλοι επιχειρηματίες δεν το κάνουν και, παράλληλα, το κράτος (ή τα κράτη συλλήβδην) μειώνει δαπάνες και επενδύσεις, η ζήτηση αντί να αυξάνει μειώνεται - και τα συσσωρεύομενα κέρδη συσσωρεύονται χωρίς να επενδύονται.

Εν κατακλείδι, το Μέγα Διαζύγιο κερδών-επενδύσεων αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους που η ανάκαμψη δεν έρχεται και η λιτότητα αποδεικνύεται όλο και πιο τοξική.

enet.gr


0 Comments



Leave a Reply.

    RSS Feed

    ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΕΜΠΑΣ

    Επικοινωνία: gkolempas@gmail.com


    Για να δείτε παλαιότερα άρθρα μεταφερθείτε στον παρακάτω 
    σύνδεσμο
    Αποανάπτυξη-Κοινοτισμός

    Ομιλία του Γιώργου Κολέμπα για την "αποανάπτυξη και τον κοινοτισμό" στα μέλη του Τομέα Ενέργειας του ΜΕΡΑ25
    Δείτε ένα animation για την "ευτυχία":
    https://youtu.be/e9dZQelULDk
    Uni4sse – Ημερίδα: Τα παιδία Κ.Αλ.Ο. παίζει
    https://open.tube/videos/watch/bf2fd4a2-0a89-46c2-a3fa-c69a5141a0f5?fbclid=IwAR0SDEErwdjE1xvCEalGyG15U7xjowCIOplDI7qL5N9DkJMIZhCHsmyDAro

    Ένα καταπληκτικό βίντεο για την σημερινή "καταναλωτική ευτυχία"

    Pursuit of Happiness, The Rat Race - A Short Film Animation By Steve Cutts | World King:

    https://www.youtube.com/watch?v=MZZz1XrNnO8
    Το πρόταγμα της αποανάπτυξης και η επανανοηματοδότηση της ζωής ως ζητούμενο
    https://www.youtube.com/watch?v=wactd4Y5Wk4&feature=youtu.be

    Αποανάπτυξη - Τοπικοποίηση - Κοινοτισμός
    Θέατρο Ροές - 23 Οκτωβρίου 2018
    Συζητούν:
    -Δημήτρης Αποστολάκης (Χαϊνης)
    -Γιώργος Κολέμπας
    -Δημήτρης Κορνάρος
    -Γιάννης Μπίλλας
    Δείτε το βίντεο:


    Διεθνής Συμμαχία για την Τοπικοποίηση-International Alliance for Localization (IAL)
    Η Διεθνής Συμμαχία για τον Τοπικοποίηση (IAL) είναι ένα διαπολιτισμικό δίκτυο διανοούμενων, ακτιβιστών και ΜΚΟ αφιερωμένων στην διερεύνηση ριζικά νέων οραμάτων κοινωνικής εξέλιξης. Μέχρι τώρα έχουν συνευρεθεί άτομα και ομάδες από 58 διαφορετικές χώρες.
    https://www.localfutures.org/programs/global-to-local/international-alliance-localization/

    ΠΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΡΤ ΧΑΝΙΩΝ: μια συζήτηση με τον Γιώργο Κολέμπα​
    ​​Μια συζήτηση στα πλαίσια της εκδήλωσης:  “Η Κοινωνική Οικονομία Αγαθό για Όλη την Κοινωνία”. 

    ​Όλη η συζήτηση εδώ
    O συγγραφέας και βιοκαλλιεργητής Γιώργος Κολέμπας στον 958fm του ΡΣΜ ...
    http://webtv.ert.gr/ert3/radiofonikes-sinentefxis/o-singrafeas-ke-viokalliergitis-giorgos-kolempas-ston-958fm-tou-rsm-tis-ert3/
    ​
    Περιμπανού "Η Κοινωνική Οικονομία Αγαθό για Όλη την Κοινωνία"
    ΕΔΩ
    "Η ΕΡΤ στην Περιφέρεια":  Συζήτηση για την Τοπικοποίηση- Αποανάπτυξη, την Αμεσοδημοκρατία, την Οικολογική Κοινωνία της Ισοκατανομής
    "Επιστροφή ... προς τα μπρος", στους 90,1 της Λάρισας
    Αντιδραστήριο της Ερτ 3: Η δύναμη της κοινότητας
    http://webtv.ert.gr/ert3/28sep2016-antidrastirio/
    ΕΡΤ3 - Θεματική συζήτηση : Αποανάπτυξη - Τοπικοποίηση:
    https://www.youtube.com/watch?v=hTzh9DooEoU&feature=c4-overview&list=UUqrgAOkMe5fpHqeebbWI-3w
    Συνεργατικές εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας:
    https://www.youtube.com/watch?v=8kK8aFqO-JQ
    Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης:
    https://www.youtube.com/watch?v=unjCjXh8gNc
    Συζήτηση: Τοπικοποίηση, κοινωνικοποίηση, αποανάπτυξη:
    http://www.dailymotion.com/video/xuld8b

    RSS Feed

Powered by Create your own unique website with customizable templates.