Topikopoiisi
Σελίδες στα Social Media
  • Αρχική
  • Βιογραφικό
  • Θέσεις
  • Άρθρα
  • Οικο-γεωργία
  • Κοινωνική - αλληλέγγυα οικονομία
  • Εκδηλώσεις
  • Βίντεο
  • Ενδιαφέροντα Ιστολόγια
  • Εικόνες
  • Βιβλία
  • Επικοινωνία

Η ανθρωπολογική προέλευση της αποανάπτυξης

13/3/2018

0 Comments

 
Του Αλέξανδρου Κόρπα-Πρελορέντζου
Η ανθρωπολογική προέλευση της απο-ανάπτυξης ξεκινάει από τον μετασχηματισμό της κοινωνίας και της αλλαγής των συμπεριφορών των ανθρώπων κατά τα χρόνια της βιομηχανικής επανάστασης, σηματοδοτώντας την αρχή του «δεύτερου κύματος».
Ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των ανθρώπων πριν τη βιομηχανική επανάσταση ήταν εξαρτημένος από το ύπαιθρο, αλλά και από τους δεσμούς της οικογένειας, ενώ οι κοινωνικές δομές απαρτίζονται από την αλληλοβοήθεια και τη συνεργασία στοχεύοντας στην εξέλιξη του ανθρώπου. Παράλληλα, η οικιακή οικονομία ήταν βασικό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης της εποχής, ενώ η επιχειρηματικότητα περιοριζόταν σε μικρές συνεργατικές οικονομικές μονάδες, όπου η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών κάλυπτε ανάγκες της κοινότητας. Συνακόλουθα, η αξία του αντιπραγματισμού προϊόντων έβρισκε την προστιθεμένη σημασία της μέσα από το έθιμο του δώρου, ενώ η «τεμπελιά» θεωρούνταν σημαντικός παράγοντας της ανθρώπινης ευημερίας.
Από τις αρχές του 18ου αιώνα, που θεωρείται η απαρχή της καταναλωτικής κοινωνίας, οι άνθρωποι άφησαν το παραδοσιακό τρόπο ζωής της υπαίθρου με σκοπό να εργαστούν στα εργοστάσια, ενώ η παραδοσιακή οικονομία μετατράπηκε σε βιομηχανοποιημένη. Παράλληλα, σηματοδοτήθηκε η αρχή μιας νέας εποχής, λόγω της δημιουργίας μεγάλων αστικών πόλεων και της οικολογικής υποβάθμισης, όπου η καπιταλιστική ανάπτυξη της οικονομίας δημιούργησε μία καταναλωτική κοινωνία άνιση, και με τάσεις που πηγάζουν από τον ανταγωνισμό και τον ατομικισμό. Ενώ, η νεωτερικότητα, δημιούργησε ανθρώπους αποξενωμένους μεταξύ τους μέσω της «τεχνικής» της.
Έτσι λοιπόν, η ανθρωπολογική πηγή της αποανάπτυξης θέλει να θυμίσει την ιστορία του ανθρώπου, αλλά και τη φύση του, όπου υλοποιείται μέσα από πρακτικές που αναπροσαρμόζουν τις κοινωνικές σχέσεις με τη φύση. Έτσι, λόγω της υποβάθμισης του οικοσυστήματος, αμφισβητείται η σκοπιμότητα της συνεχιζόμενης οικονομικής ανάπτυξης στις υπερανεπτυγμένες χώρες. Επιπρόσθετα, η αποανάπτυξη επικρίνει την ιδέα ότι ο Τρίτος Κόσμος πρέπει να ακολουθήσει το μοντέλο ανάπτυξης των Η.Π.Α. και της Ευρώπης. Το 1980, ένα μεγάλο λογοτεχνικό ρεύμα ασχολήθηκε με την ανθρωπολογική κριτική της ίδιας της ιδέας της ανάπτυξης, αναφέροντας ότι είναι δυτικής καταγωγής και αναζητείται η ανάγκη αποκρυπτογράφηση της ανάπτυξης στον Τρίτο Κόσμο.
Η αποανάπτυξη προέρχεται από διάφορα λογοτεχνικά ρεύματα, όπως της μεταανάπτυξης, δηλαδή της οργάνωσης της κοινωνικής ζωής που σχετίζεται με εναλλακτικές οικονομικές πρακτικές. Παράλληλα, αμφισβητείται η κεντρικότητα της μεγέθυνσης της οικονομίας για την κοινωνία. Ενώ, προτείνεται μία ανάπτυξη με περισσότερη συμμετοχή της λαϊκής βάσης και μία απεμπλοκή από την εκβιομηχάνιση. Επιπλέον, η μεταανάπτυξη αναδεικνύει τις αποικιακές σχέσεις της ανισότητας και της καταπίεσης που έχουν νομιμοποιηθεί μέσα από τους μηχανισμούς της ανάπτυξης. Αυτό που αποκαλείται ανάπτυξη, δεν μπορεί να βασίζεται στην υποταγή των πολιτισμών μέσω της αποικιοκρατίας, όπου πολλές φορές η πολιτισμική ομοιογένεια έχει αποικίσει ψυχολογικά στους ανθρώπους, δημιουργώντας υλιστικές αξίες.
Αυτή την «επιστροφή προς τα πίσω» που καλεί η αποανάπτυξη, σε ένα νέο είδος κοινοτισμού, όπου παράλληλα πηγάζει από την ιστορία των πολιτισμών, τη συναντάμε ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική. Αυτή η τάση, και παράλληλα το κοινωνικό κίνημα που ασκεί κριτική στην ανάπτυξη, αναπτύσσεται ιδιαιτέρως στη Λατινική Αμερική και ονομάζεται Buen Vivir. Αυτό το νέο κοινωνικό κίνημα στην ουσία αναφέρεται σε μια ολιστική, μη οικονομικά προσανατολισμένη κοινωνική ζωή και αποτελεί μια εναλλακτική λύση για την ανάπτυξη. Συνοπτικά θα μπορούσε να ειπωθεί ότι το Buen Vivir επηρεάστηκε από αυτόχθονες αγωνιζόμενους ιθαγενείς, οικολόγους, γυναίκες και τη νεολαία.
Το κίνημα Buen Vivir παρουσιάζεται ως μια ευκαιρία κατασκευής μια νέας μορφής συνύπαρξης, που υποτάσσει τους οικονομικούς στόχους σε οικολογικά, ανθρώπινα και αξιοπρεπή κριτήρια. Αυτό το νέο είδος κοινοτισμού, που εμπνέεται από τον τρόπο ζωής των κοινοτήτων των ιθαγενών της Λατινικής Αμερικής, περιέχει όλες τις πανανθρώπινες αξίες και αρχές, όπως τη δικαιοσύνη, την ισότητα, την αλληλεγγύη, την ελευθερία κ.ο.κ. Το Βuen Vivir μεταφράζεται ως καλή διαβίωση, όπου όμως, αυτό το «καλό» που περιέχει, μπορεί να υιοθετήσει διαφορετικές διατυπώσεις, αναλόγως με το κοινωνικό σύνολο και το περιβάλλον. Έτσι, για παράδειγμα, το Buen Vivir έχει διαφορετική ερμηνεία για τους πληθυσμούς ιθαγενών και διαφορετική για τον αστικό χώρο.
Ανθρωπολογικά λοιπόν, η αποανάπτυξη επικεντρώνεται κριτικά απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, προτάσσοντας ένα καινούργιο είδος κοινοτισμού και ασκεί κριτική στο φαντασιακό της ανάπτυξης και της προόδου που δημιουργείται από τη διαδικασία της οικονομικής μεγέθυνσης. Παράλληλα, η προέλευσή της από το λογοτεχνικό ρεύμα της μεταανάπτυξης, υπενθυμίζει την ανάγκη δημιουργίας μιας δίκαιης παγκόσμιας κοινότητας, δεδομένου της μεγάλης ανισότητας που επικρατεί μεταξύ Βορρά και Νότου. Τα παραδείγματα που εμπνέονται από το ρεύμα της αποανάπτυξης ανά τον κόσμο είναι αρκετά, χωρίς απαραίτητα να αυτό-προσδιορίζονται ως κινήσεις από-ανάπτυξης. Το κίνημα Buen Vivir κίνημα της Λατινικής Αμερικής είναι μια δημιουργική αντίσταση απέναντι στη παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου. Αυτό που διερωτάται, είναι το κατά πόσο παρόμοιες πρακτικές και τρόποι ζωής μπορούν να υλοποιηθούν σε αστικές κοινότητες στα πλαίσια της καταναλωτικής κοινωνίας και του τριτογενή τομέας της οικονομίας. Η αποανάπτυξη καλεί για μια δημιουργία νέων υποκειμένων αποφεύγοντας τα κατάλοιπα της νεωτερικότητας και αναδεικνύοντας τα χαρακτηριστικά του ανθρώπινου υποκειμένου.

Σχόλιο: κάτι θα άλλαζα σε αυτό το κείμενο: "Αυτή την «επιστροφή προς τα πίσω» που καλεί η αποανάπτυξη", θα το άλλαζα ως εξής: "Αυτή την επιστροφή...προς τα μπρος που καλεί η αποανάπτυξη". Η αποανάπτυξη δεν είναι επιστροφή προς τα πίσω αλλά λέγοντας στοπ στην "ανάπτυξη" καλεί για ένα νέο προχώρημα προς την ευζωία των σημερινών αλλά και των μελλοντικών γενιών. 
0 Comments



Leave a Reply.

    RSS Feed

    ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΕΜΠΑΣ

    Επικοινωνία: gkolempas@gmail.com


    Για να δείτε παλαιότερα άρθρα μεταφερθείτε στον παρακάτω 
    σύνδεσμο
    Αποανάπτυξη-Κοινοτισμός

    Ομιλία του Γιώργου Κολέμπα για την "αποανάπτυξη και τον κοινοτισμό" στα μέλη του Τομέα Ενέργειας του ΜΕΡΑ25
    Δείτε ένα animation για την "ευτυχία":
    https://youtu.be/e9dZQelULDk
    Uni4sse – Ημερίδα: Τα παιδία Κ.Αλ.Ο. παίζει
    https://open.tube/videos/watch/bf2fd4a2-0a89-46c2-a3fa-c69a5141a0f5?fbclid=IwAR0SDEErwdjE1xvCEalGyG15U7xjowCIOplDI7qL5N9DkJMIZhCHsmyDAro

    Ένα καταπληκτικό βίντεο για την σημερινή "καταναλωτική ευτυχία"

    Pursuit of Happiness, The Rat Race - A Short Film Animation By Steve Cutts | World King:

    https://www.youtube.com/watch?v=MZZz1XrNnO8
    Το πρόταγμα της αποανάπτυξης και η επανανοηματοδότηση της ζωής ως ζητούμενο
    https://www.youtube.com/watch?v=wactd4Y5Wk4&feature=youtu.be

    Αποανάπτυξη - Τοπικοποίηση - Κοινοτισμός
    Θέατρο Ροές - 23 Οκτωβρίου 2018
    Συζητούν:
    -Δημήτρης Αποστολάκης (Χαϊνης)
    -Γιώργος Κολέμπας
    -Δημήτρης Κορνάρος
    -Γιάννης Μπίλλας
    Δείτε το βίντεο:


    Διεθνής Συμμαχία για την Τοπικοποίηση-International Alliance for Localization (IAL)
    Η Διεθνής Συμμαχία για τον Τοπικοποίηση (IAL) είναι ένα διαπολιτισμικό δίκτυο διανοούμενων, ακτιβιστών και ΜΚΟ αφιερωμένων στην διερεύνηση ριζικά νέων οραμάτων κοινωνικής εξέλιξης. Μέχρι τώρα έχουν συνευρεθεί άτομα και ομάδες από 58 διαφορετικές χώρες.
    https://www.localfutures.org/programs/global-to-local/international-alliance-localization/

    ΠΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΡΤ ΧΑΝΙΩΝ: μια συζήτηση με τον Γιώργο Κολέμπα​
    ​​Μια συζήτηση στα πλαίσια της εκδήλωσης:  “Η Κοινωνική Οικονομία Αγαθό για Όλη την Κοινωνία”. 

    ​Όλη η συζήτηση εδώ
    O συγγραφέας και βιοκαλλιεργητής Γιώργος Κολέμπας στον 958fm του ΡΣΜ ...
    http://webtv.ert.gr/ert3/radiofonikes-sinentefxis/o-singrafeas-ke-viokalliergitis-giorgos-kolempas-ston-958fm-tou-rsm-tis-ert3/
    ​
    Περιμπανού "Η Κοινωνική Οικονομία Αγαθό για Όλη την Κοινωνία"
    ΕΔΩ
    "Η ΕΡΤ στην Περιφέρεια":  Συζήτηση για την Τοπικοποίηση- Αποανάπτυξη, την Αμεσοδημοκρατία, την Οικολογική Κοινωνία της Ισοκατανομής
    "Επιστροφή ... προς τα μπρος", στους 90,1 της Λάρισας
    Αντιδραστήριο της Ερτ 3: Η δύναμη της κοινότητας
    http://webtv.ert.gr/ert3/28sep2016-antidrastirio/
    ΕΡΤ3 - Θεματική συζήτηση : Αποανάπτυξη - Τοπικοποίηση:
    https://www.youtube.com/watch?v=hTzh9DooEoU&feature=c4-overview&list=UUqrgAOkMe5fpHqeebbWI-3w
    Συνεργατικές εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας:
    https://www.youtube.com/watch?v=8kK8aFqO-JQ
    Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης:
    https://www.youtube.com/watch?v=unjCjXh8gNc
    Συζήτηση: Τοπικοποίηση, κοινωνικοποίηση, αποανάπτυξη:
    http://www.dailymotion.com/video/xuld8b

    RSS Feed

Powered by Create your own unique website with customizable templates.