Προφανώς και είχαμε και διαστρεβλώσεις της κοσμοθεωρίας του κοινοτισμού στην ιστορική της εξέλιξη.
Ένα παράδειγμα είναι οι θρησκευτικές κοινότητες που δεν έχουν αυτοκαθορισμό, αλλά ετεροκαθορίζονται από τη θρησκευτική αυθεντία της έννοιας του θεού ή κάποιου «σωτήρα» η «γκουρού», ανάλογα. Άλλο παράδειγμα είναι οι πρωτοχριστιανικές κοινότητες, που στην αρχή λειτουργούσαν στη βάση της κοινοκτημοσύνης και της υλικής-πέρα της πνευματικής-ισότητας και στην συνέχεια αλλοιώθηκαν από «εκκλησία των πιστών» (κατά το εκκλησία του ελληνικού δήμου) σε «ποίμνιο» των ιερέων και αρχιερέων του εκκλησιαστικού μηχανισμού της ορθόδοξης ή παπικής εκκλησίας.
‘Άλλο παράδειγμα επίκαιρο και στις μέρες μας: ο εθνικισμός/φασισμός. Έχει διαστρεβλώσει την έννοια του κοινοτισμού μέσα από την ιδέα του έθνους, σαν μιας φαντασιακής υπερταξικής κοινότητας των ιδιωτών-ιδιοκτητών-καταναλωτών (και όχι στην ουσία πολιτών), που θέλει το συγκεντρωτικό εθνικό κράτος να στηρίζει με κάθε μέσον τα συμφέροντά της και να εκφράζει την αλληλεγγύη μεταξύ της στο αγώνα εναντίον εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών.
Υπάρχει μια γοητεία της ιδέας του έθνους ως κοινότητας –γιατί πάντα το κοινοτικό πνεύμα εκφράζεται συχνά στην ιστορία, ιδιαίτερα σε κρίσιμες στιγμές. Αυτή η γοητεία της εθνο-κοινότητας - για την οποία αξίζει κανείς να πολεμήσει και να θυσιαστεί- καλλιεργείται όχι μόνο από την εθνικιστική προπαγάνδα, αλλά και από το εθνοκεντρικό κρατικό ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό σύστημα. Εκπηγάζει και από την κυρίαρχη ατομική συνείδηση που έχει αποδεχθεί τον εγωισμό-ανταγωνισμό σαν βασικές πολιτιστικές αξίες της καθημερινότητας και τις εντάσσει στη βιολογική ανάγκη της ομαδικότητας με τη μορφή του έθνους εναντίον άλλων εθνών. Στηρίζεται ακόμα και στην έλλειψη εμπειρίας και βιωμάτων συλλογικότητας των «από κάτω» της κοινωνίας σήμερα. Οι «αποκάτω» ενώ θα έπρεπε να αντιληφθούν τη σημασία της συλλογικότητας- συντροφικότητας και της κοινότητας αλληλεγγύης για την κοινή αντίσταση προς την επιδείνωση της κοινωνική τους θέσης, πολλές φορές στρέφονται προς πλασματικές αυτονόητες συλλογικότητες, όπως είναι η εθνο-κοινότητα σαν μόνη εφικτή συλλογικότητα, ενάντια στους «ξένους», «μετανάστες-λαθρομετανάστες» κ.λπ.
Ένα παράδειγμα είναι οι θρησκευτικές κοινότητες που δεν έχουν αυτοκαθορισμό, αλλά ετεροκαθορίζονται από τη θρησκευτική αυθεντία της έννοιας του θεού ή κάποιου «σωτήρα» η «γκουρού», ανάλογα. Άλλο παράδειγμα είναι οι πρωτοχριστιανικές κοινότητες, που στην αρχή λειτουργούσαν στη βάση της κοινοκτημοσύνης και της υλικής-πέρα της πνευματικής-ισότητας και στην συνέχεια αλλοιώθηκαν από «εκκλησία των πιστών» (κατά το εκκλησία του ελληνικού δήμου) σε «ποίμνιο» των ιερέων και αρχιερέων του εκκλησιαστικού μηχανισμού της ορθόδοξης ή παπικής εκκλησίας.
‘Άλλο παράδειγμα επίκαιρο και στις μέρες μας: ο εθνικισμός/φασισμός. Έχει διαστρεβλώσει την έννοια του κοινοτισμού μέσα από την ιδέα του έθνους, σαν μιας φαντασιακής υπερταξικής κοινότητας των ιδιωτών-ιδιοκτητών-καταναλωτών (και όχι στην ουσία πολιτών), που θέλει το συγκεντρωτικό εθνικό κράτος να στηρίζει με κάθε μέσον τα συμφέροντά της και να εκφράζει την αλληλεγγύη μεταξύ της στο αγώνα εναντίον εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών.
Υπάρχει μια γοητεία της ιδέας του έθνους ως κοινότητας –γιατί πάντα το κοινοτικό πνεύμα εκφράζεται συχνά στην ιστορία, ιδιαίτερα σε κρίσιμες στιγμές. Αυτή η γοητεία της εθνο-κοινότητας - για την οποία αξίζει κανείς να πολεμήσει και να θυσιαστεί- καλλιεργείται όχι μόνο από την εθνικιστική προπαγάνδα, αλλά και από το εθνοκεντρικό κρατικό ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό σύστημα. Εκπηγάζει και από την κυρίαρχη ατομική συνείδηση που έχει αποδεχθεί τον εγωισμό-ανταγωνισμό σαν βασικές πολιτιστικές αξίες της καθημερινότητας και τις εντάσσει στη βιολογική ανάγκη της ομαδικότητας με τη μορφή του έθνους εναντίον άλλων εθνών. Στηρίζεται ακόμα και στην έλλειψη εμπειρίας και βιωμάτων συλλογικότητας των «από κάτω» της κοινωνίας σήμερα. Οι «αποκάτω» ενώ θα έπρεπε να αντιληφθούν τη σημασία της συλλογικότητας- συντροφικότητας και της κοινότητας αλληλεγγύης για την κοινή αντίσταση προς την επιδείνωση της κοινωνική τους θέσης, πολλές φορές στρέφονται προς πλασματικές αυτονόητες συλλογικότητες, όπως είναι η εθνο-κοινότητα σαν μόνη εφικτή συλλογικότητα, ενάντια στους «ξένους», «μετανάστες-λαθρομετανάστες» κ.λπ.
RSS Feed
