ΚΟΛΕΚΤΙΒΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ
 
Της Αφροδίτης Τζιαντζή
 
Δεν τους αρέσει η έκφραση «αφεντικά του εαυτού τους», γιατί επιχειρούν να υπερβούν τις σχέσεις αφεντικού-υπαλλήλου μέσα από οριζόντιες συλλογικότητες, χωρίς ιδιοκτησία και κέρδος. Δεν θέλουν να λέγονται συν-έταιροι, αλλά συν-εργαζόμενοι: «Αλλο κοινωνική αυτοδιαχείριση, άλλο επιχείρηση», γράφουν. Δεν καρπώνονται υπεραξία, αλλά πληρώνονται ίσο μισθό για ίση δουλειά.
 
Συνήθως δεν υπάρχει ιδιοκτησιακό μέρισμα, αλλά το όποιο πλεόνασμα προκύπτει μετά την πληρωμή των μισθών, επιστρέφει στο κοινό ταμείο ή στηρίζει αλληλέγγυα εγχειρήματα. Δεν έχουν αυταπάτες ότι είναι «νησίδες ελευθερίας» στον καπιταλισμό, αλλά φιλοδοξούν να στήσουν συνεργατικά δίκτυα αντίστασης στην οικονομία της αγοράς. Τέκνα της ανάγκης για επιβίωση αλλά και της επιθυμίας για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, οι συλλογικότητες εργασίας ή αλλιώς κολεκτίβες γεννιούνται, οργανώνονται, αλληλοϋποστηρίζονται, αντέχουν και αυξάνουν, σε πείσμα των Μνημονίων, της φτώχειας και της ανεργίας.
 
Την Κυριακή το βράδυ, στο φιλόξενο σπίτι της «Μεσοποταμίας» στο Μοσχάτο, μιας κίνησης πολιτών που δραστηριοποιείται πάνω από οχτώ χρόνια σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα, παρουσιάστηκαν εφτά κολεκτίβες εργασίας και αλληλέγγυοι συνεταιρισμοί. Ολες τους δημιουργήθηκαν μέσα στην κρίση, με την παλαιότερη, το καφενείο «Παγκάκι» στο Κουκάκι, να έχει διάρκεια ζωής δυόμισι χρόνια, ενώ η νεότερη, το Κοινωνικό Παντοπωλείο «Η Σέσουλα», εγκαινιάζεται σε δεκαπέντε ημέρες στα Εξάρχεια.
 
Οι νεοεμφανιζόμενες κολεκτίβες δραστηριοποιούνται υπό τη νομική μορφή του κοινωνικού ή αστικού συνεταιρισμού, εμπνέονται από τις αρχές της αλληλέγγυας οικονομίας και του δίκαιου εμπορίου, σέβονται τον παραγωγό, τον καταναλωτή και το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα αυτοπροσδιορίζονται ως πειράματα επαναπροσδιορισμού των σχέσεων εργασίας και παραγωγής.
 
Οχτώ κολεκτίβες έχουν δημιουργήσει ένα στοιχειώδες δίκτυο αλληλοϋποστήριξης με σκοπό να το επεκτείνουν: «Οταν μας χαλάει ο υπολογιστής, τον φτιάχνουμε απέναντι «Στην Πρίζα»», λέει ο Ηλίας από τον «Συν Αλλοις», προμηθευτικό συνεταιρισμό αλληλέγγυου εμπορίου στο Θησείο. Oι «Εκδόσεις των συναδέλφων» εκδίδουν βιβλία συλλογικοτήτων και στηρίζουν οικονομικά εργατικούς αγώνες και συνεταιρισμούς. «Εκτός από την οικονομική επιβίωση και τα γραφειοκρατικά εμπόδια, το μεγάλο στοίχημα είναι οι ανθρώπινες σχέσεις», μας λέει η Λόλα από το καφενείο «Περιβολάκι» στα Κάτω Πετράλωνα, που δημιουργήθηκε από απολυμένους από τον χώρο των ΜΜΕ. «Αν θες να μείνεις σε μια κολεκτίβα πρέπει να κατεβάσεις το εγώ σου», λέει η Ευγενία από το «Παγκάκι», περιγράφοντας πώς λειτουργούν οι τακτικές συνελεύσεις, που αποφασίζουν, με συναίνεση ή ομοφωνία, για τα πάντα, «από το τι καφέ θα σερβίρουμε ώς το τι στάση θα κρατήσουμε στις γενικές απεργίες».
 
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πολυεθνική κολεκτίβα Leilimlei, εστιατόριο και πολιτιστικό κέντρο στου Γκύζη. Την ξεκίνησαν πριν από ενάμιση χρόνο πέντε πολιτικοί πρόσφυγες από την Τουρκία, και σήμερα συμμετέχουν τρεις Ελληνες, δύο Κούρδοι, ένας Τούρκος και ένας Σέρβος. «Πήρα την ιδέα από την Collective Courier, κολεκτίβα που σχημάτισαν συνάδελφοί μου μέλη του Σωματείου Βάσης Οδηγών Δικύκλου», λέει ο Κιαμίλ. «Δεν είναι μόνο μια πρόταση επιβίωσης αλλά μια κίνηση φιλοσοφική και αντικαπιταλιστική». Κάθε Τετάρτη έχει δωρεάν προβολή ταινίας και συζήτηση, κάθε Πέμπτη 6-8 το βράδυ δωρεάν μαθήματα τουρκικών, ενώ διοργανώνονται συζητήσεις για την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία και το Κουρδιστάν.
 
Κοινό χαρακτηριστικό των συλλογικοτήτων εργασίας είναι οι προσιτές τιμές και η υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών και των αγαθών. Δυστυχώς προς το παρόν μόνο το «Παγκάκι» καλύπτει πλήρως οικονομικά τα μέλη του. Οι υπόλοιποι δίνουν ένα συμφωνημένο κοινό ωρομίσθιο, με στόχο να αυξηθεί ώστε να καλύπτει βιοποριστικά κατά προτεραιότητα όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, εφαρμόζοντας τις αρχές της αλληλεγγύης μέσα στη συλλογικότητα. Οι λέξεις «δυσκολία», «πείραμα» και «ελπίδα» επανέρχονταν στα χείλη των ομιλητών, μαζί με το χαμόγελο και εκείνο το βλέμμα αναγνώρισης ανάμεσα σε ανθρώπους που μοιράζονται το κοινό στοίχημα ενός διαφορετικού τρόπου να ζεις και να εργάζεσαι.
 
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
 
Πού θα τους βρείτε
 
-Καφενείο «Το Παγκάκι» – πεζόδρομος Γ. Ολυμπίου 17-19 Κουκάκι τηλ. 2130009927. pagkaki.org
 
-Καφενείο-Μεζεδοπωλείο «To Περιβολάκι» – Αθηναίου 7, πλατεία Ηούς Κάτω Πετράλωνα, τηλ. 2130237687
 
-Εστιατόριο-Πολιτιστικό Κέντρο Λείλιμ Λει: Bαλτινών 2 Γκύζη, τηλ. 2117009383, leilimlei.gr
 
-Εκδόσεις και Βιβλιοπωλείο Των Συναδέλφων: Ερεσού 35 Αθήνα, τηλ. 2103818840, ekdoseisynadelfwn.wordpress.com
 
-Κολεκτίβα Εργασίας για την Τεχνολογία «Στην Πρίζα», Nηλέως 36 Θησείo, τηλ. 2117802500, stinpriza.org
 
-Συνεταιρισμός Αλληλέγγυας Οικονομίας «Συν Αλλοις», Νηλέως 35 Θησείο, τηλ. 2103456681, synallois.org
 
-Κίνηση Πολιτών Μεσοποταμία – Mesopotamia.gr
 
 

Θα χορηγούνται δωρεάν φάρμακα σε όσους αδυνατούν να τα προμηθευτούν

Την ίδρυση Κοινωνικού Ιατρείου και Φαρμακείου στον δήμο Άργους- Μυκηνών αποφάσισε, στην τελευταία συνεδρίασή του, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης και ψήφισε τον κανονισμό λειτουργίας του.

Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Δημήτριος Κρίγγος, ευχαρίστησε τον Ιατρικό και τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Αργολίδας, για την καθοριστική συμβολή τους στην οργάνωση και λειτουργία της νέας κοινωνικής δομής που αναπτύσσει ο δήμος.
Ο κ. Κρίγγος πρόσθεσε, ότι «η οικονομική κρίση, η οποία μαστίζει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, έχει οδηγήσει εκατοντάδες συμπολίτες μας στην ανεργία και η παροχή υπηρεσιών περίθαλψης στους ανασφάλιστους συνανθρώπους μας, θεωρείται, πλέον, αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε».

Στόχοι του Κοινωνικού Ιατρείου και Φαρμακείου, εκτός από την παροχή υπηρεσιών περίθαλψης σε ανασφάλιστους πολίτες, είναι η πρόληψη νοσημάτων και η ενημέρωση μέσω δράσεων που θα οργανώνονται και θα υλοποιούνται με τη συνεργασία και άλλων φορέων.

Από το Κοινωνικό Ιατρείο και Φαρμακείο θα χορηγούνται δωρεάν φάρμακα σε όσους αδυνατούν να τα προμηθευτούν, αλλά και υγειονομικό υλικό και παραφαρμακευτικά προϊόντα, σε άτομα που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.

http://www.newsbeast.gr/greece/arthro/476914/koinoniko-iatreio-kai-farmakeio-sto-nauplio-/

Σχόλιο: αρκεί και στα κοινωνικά ιατρεία-φαρμακεία να μη προωθείται η νοοτροπία της πολυφαρμακίας και ότι κάθε αρρώστια αντιμετωπίζεται με μια φαρμακευτική συνταγή. Είναι ευκαιρία μέσω των κοινωνικών ιατρείων να ξεπερασθεί αυτή η μέχρι τώρα κυρίαρχη στάση ιατρών και ασθενών. Να προωθηθεί αντίθετα η προληπτική ιατρική. Ακόμα και οι εναλλακτικές μορφές της που βάζουν στο κέντρο όχι την ασθένεια, αλλά τον ασθενή. Τα κοινωνικά ιατρεία θα πρέπει να πλαισιωθούν και από εναλλακτικούς-ομοιοπαθητικούς γιατρούς και με τα φθηνά ομοιοπαθητικά φάρμακα, τα οποία δεν έχουν παρενέργειες.   

Έναν τεράστιο "πνεύμονα" 50.000 τμ πράσινου, αναψυχής, αθλητισμού, πολιτισμού και άλλων δραστηριοτήτων, που θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά πάρκα, εντός των ορίων της πόλης του Ηρακλείου, φιλοδοξεί να δημιουργήσει η δημοτική Αρχή με την απόκτηση μιας νέας έκτασης γης, συνολικού εμβαδού 6.650 τμ, στην περιοχή των Μεσαμπελιών σε συνδυασμό με τα 43 στρέμματα που προκύπτουν από την αξιοποίηση του ρέματος της Ερυθραίας.

Για τον σκοπό αυτόν, ο δήμαρχος Ηρακλείου Γιάννης Κουράκης, είχε συνεργασία με τον πρόεδρο του Πράσινου Ταμείου Κωνσταντίνο Σερράο, ο οποίος του ανακοίνωσε, ότι έγινε δεκτό το αίτημα της δημοτικής Αρχής για νέα χρηματοδότηση ύψους 444 χιλ. ευρώ για την απόκτησή του.

Ο νέος πνεύμονας πρασίνου, όπως τόνισε ο δήμαρχος, θα γίνει ένας ελκυστικός, φιλικός χώρος για όλες τις ηλικίες, κατά τη διάρκεια όλου του έτους, μέσω των υποδομών και των δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιούνται σε αυτόν, ενώ θα δημιουργηθούν ποδηλατόδρομοι, παιδικές χαρές κά.
«Πρόκειται για μια μεγάλη και σημαντική παρέμβαση» πρόσθεσε ο κ. Κουράκης, επισημαίνοντας, ότι «στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα αστικό- μητροπολιτικό πάρκο στην πόλη, που θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της».

Σύμφωνα με τον δήμαρχο, οι τρεις βασικοί άξονες παρεμβάσεων για την αξιοποίηση της έκτασης αυτής, είναι:

- Η προστασία, η διατήρηση και η ανάπτυξη του φυσικού περιβάλλοντος

- Η ανάπτυξη διαφόρων κοινωνικών δραστηριοτήτων

- Η δημιουργία πόλου για τον πολιτισμό και τον αθλητισμό

Στη νέα έκταση, θα διαμορφωθούν δύο μεσογειακοί κήποι με ελιές και εσπεριδοειδή αλλά και κρητικά αρωματικά φυτά και δέντρα που θα αλλάξουν την εικόνα της περιοχής.

http://www.real.gr/DefaultArthro.aspx?page=arthro&id=204748&catID=5

http://commonsfest.info/

Σχετικά

Υπάρχει ένας κόσμος που η γνώση είναι ελεύθερη, οι τέχνες είναι ελεύθερες, οι απόψεις εκφράζονται και συζητιούνται ελεύθερα, οι αποφάσεις παίρνονται συλλογικά, ένας κόσμος που το κοινό καλό είναι πιο σημαντικό από το ατομικό, που υπάρχει σεβασμός στους φυσικούς πόρους και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ένας κόσμος όπου το χρήμα δεν είναι το μόνο μέσο για να καλυφθούν οι ανάγκες. Ένας κόσμος στον οποίο μπορείς να καλλιεργείς τα λαχανικά σου, να διασκευάσεις ένα τραγούδι, να πεις την άποψη σου για ένα κινηματογραφικό σενάριο, να βελτιώσεις τα σχέδια ενός τρακτέρ, να γράψεις ένα λήμμα σε μια εγκυκλοπαίδεια, να συμμετέχεις σε μια διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων, να παρακολουθήσεις πανεπιστημιακά μαθήματα, να χτίσεις μαζί με τους φίλους σου ένα σπίτι, να καλύπτεις τις ανάγκες σου ανταλλάσσοντας προϊόντα και υπηρεσίες.

Τις τελευταίες δεκαετίες, με την ανάπτυξη των κοινοτήτων Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ), έχει καλλιεργηθεί και αναδειχθεί ένας νέος τρόπος δημιουργίας, βασισμένος στην συνεργασία και την ελεύθερη ανταλλαγή γνώσης . Στη συνέχεια, οι κοινότητες ανοιχτής διαχείρισης (open p2p communities) έδωσαν την ώθηση για επέκταση αυτού του τρόπου και σε πολλά αγαθά εκτός του ψηφιακού φάσματος, δείχνοντας οτι είναι εφικτό ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό μοντέλο διαχείρισης της καθημερινότητας.

Βασικά χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν οι παραπάνω κοινότητες είναι το μοίρασμα, η προσφορά και η συνεργασία πάνω σε ένα πλαίσιο κάλυψης αναγκών όπου ο κάθε συμμετέχων λειτουργεί με βάση την αρχή του οτι ο καθένας προσφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητες του, παίρνει ανάλογα με τις ανάγκες του, και συνεισφέρει στην εδραίωση μιας συλλογής γνώσεων διαθέσιμες σε όλους για το κοινό καλό. Επίσης σημαντικό χαρακτηριστικό τους, για το οποίο καθοριστικό ρόλο έχει παίξει η δημιουργία και η ανάπτυξη του internet, είναι ότι δεν έχουν γεωγραφική συγκέντρωση αλλά εκτείνονται σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Έτσι, μπορούν άνθρωποι από διαφορετικές τοποθεσίες να συνεργάζονται πάνω σε ένα κοινό project, επικοινωνώντας ψηφιακά μεταξύ τους σε ένα πλαίσιο μη ιεραρχικής λήψης αποφάσεων λειτουργόντας έτσι αποτρεπτικά στην δημιουργία συγκέντρωσης εξουσίας σε λίγα άτομα, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Ο συγκεκριμένος τρόπος διαχείρισης έχει δημιουργήσει πλήθος αγαθών τα οποία δεν χαρακτηρίζονται ούτε ως ιδιωτικά, άλλα ούτε και ως δημόσια. Η ονομασία που τους δίνεται είναι κοινά αγαθά. Είναι δηλαδή αγαθά στα οποία υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση από τον καθένα, βάση ενός συνόλου αδειών που ορίζει την χρήση τους (creative commons, κ.α.).

Μερικά παραδείγματα επέκτασης του ομότιμου τρόπου παραγωγής ανοικτού κώδικα πέρα από ψηφιακά αγαθά είναι τα σχέδια μηχανημάτων που προσφέρει το open source ecology, οι εκτυπωτές τρισδιάστατων αντικειμένων (rep-rap), σχέδια για κατοικίες από το wikihouse, αυτοκίνητα (wikispeed), μπύρες (freebeer), αναψυκτικά (open-cola), κ.α. Επίσης στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων η προσπάθεια διάσωσης παραδοσιακών σπόρων και η απεξάρτηση από χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα έχει διαμορφώσει ένα πλαίσιο γνώσης που μπορεί ο καθένας να ακολουθήσει ώστε να καλύψει τις διατροφικές του ανάγκες με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και στην ανθρώπινη εργασία. Η επιστροφή στην φυσική δόμηση σε συνδυασμό με την έρευνα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανοίγει νέους ορίζοντες για την κατασκευή μιας φιλικής και ενεργειακά αυτόνομης οικίας, και κάνοντας ένα βήμα παραπέρα, την δημιουργία οικοκοινοτήτων. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά το κίνημα του DIY (Do It Yourself – φτιάξε το μόνος σου), θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος γνώσης για την παραγωγή αγαθών τα οποία θα μπορούσαν άνετα να καλύψουν μεγάλο μέρος, αν όχι το σύνολο, των αναγκών μας.

Όλα αυτά ουσιαστικά θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πρόταση για μια διαφορετική οικονομική διαχείριση και ο λόγος που παρουσιάζεται τώρα είναι αφενός επειδή είναι πλέον ορατό ότι το σημερινό κερδοσκοπικό σύστημα δεν μπορεί να καλύψει βασικές ανάγκες της πλειοψηφίας του πληθυσμού και αφετέρου ότι οι κοινότητες αυτές μπορούν να μας δώσουν την πολυετή εμπειρία τους σε ένα διαφορετικό και πιο αποδοτικό μοντέλο κάλυψης αναγκών. Την ίδια στιγμή παρατηρούμε την δράση συνεργατικών ομάδων που πλαισιώνουν αυτό που με λίγες λέξεις θα ορίζαμε σαν κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία, πειραματικές ουσιαστικά προσπάθειες που συσσωρεύουν όμως με τον καιρό πολύτιμη εμπειρία σε θέματα συνεργατικότητας και αλληλεγγύης.

Είναι προφανές οτι το πέρασμα από τον κερδοσκοπικό τρόπο διαχείρισης σε ένα σύστημα ανοιχτής ομότιμης διαχείρισης δεν μπορεί να γίνει από την μια μέρα στην άλλη. Θα άξιζε τον κόπο όμως μια αφετηρία δημιουργίας μικρών δομών παραγωγής κοινών αγαθών, όπου επιτρέπουν οι συνθήκες, προκειμένου μικρά κομμάτια να συμπληρώσουν την μεγάλη εικόνα.

Το Φεστιβάλ των Κοινών θέλουμε να είναι ένα ακόμα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.

Εδώ και 2 χρόνια λειτούργησε, με βάση ένα νοικιασμένο και ένα πρόσφατα αγορασμένο ελαιώνα, μια συνεργατική καλλιέργεια ελιάς, στην οποία συμμετείχα. Επειδή το τελευταίο χρόνο λειτούργησαν και άλλες τέτοιες συνεργατικές, είναι σημαντικό να κάνουμε μια μικρή ανάλυση των προβλημάτων που προέκυψαν κατά τη λειτουργία της δικής μας, ώστε να εξαχθούν και κάποια γενικότερα συμπεράσματα.

Η βασική αρχή λειτουργίας της ήταν: «η ιδιοκτησία δεν παίζει ρόλο, εισόδημα δημιουργεί μόνο η εργασία και στα πλαίσιά της θα υπάρξει αυτοδιαχείριση με συνέλευση των μελών». Αυτό σήμαινε αυτοδιαχείριση -από την ομάδα και τον καθένα-της απαραίτητης εργασίας στους ελαιώνες, ώστε να έχουμε βέλτιστη απόδοσή τους και συνακόλουθα από το παραγόμενο λάδι να αντιστοιχεί και ένα επιδιωκόμενο από τον καθένα εισόδημα, ανάλογα με την εργασία που θα έχει προσφέρει. Τα έξοδα βέβαια για τις καλλιεργητικές πρακτικές επιβαρύνουν εξίσου όλα τα μέλη.

Επειδή ο κάθε συμμετέχων είχε και άλλες απασχολήσεις-μόνο η ενασχόληση με την ελιά δεν θα μπορούσε να στηρίξει την επιβίωση μέλους της συνεργατικής-υπήρχε πρόβλημα χρόνου. Και όσον αφορά στον όγκο του αλλά και όσον αφορά ιδίως στη χρονική περίοδο που μπορούσε ο καθένας να τον προσφέρει. Η εργασία όμως στο χωράφι δεν εξαρτάται από τη δική μας προσφορά χρόνου, αλλά από τις ανάγκες της καλλιεργητικής περιόδου. Υπάρχει εδώ μια αντίφαση που είναι δύσκολο να λυθεί μεταξύ μη επαγγελματιών αγροτών(αυτό είναι εύκολο όταν πρόκειται για μέλη με αποκλειστική αγροτική απασχόληση). Επίσης δε θα μπορούσε να ισομερισθούν οι ώρες εργασίας-πράγμα που ήταν επιθυμητό-και άρα να ισομερισθεί και το πλεόνασμα της εργασίας, γιατί δεν είχαν όλοι τον ίδιο ελεύθερο χρόνο και στην ίδια χρονική περίοδο.

Επιλέχθηκε η λύση του να ορίσουμε έναν συντονιστή των εργασιών, οποίος θα μας συντόνιζε όσον αφορά για το τι εργασίες θα ήταν απαραίτητες και για το ποια χρονική περίοδο θα έπρεπε να εκτελεσθούν(έχοντας φυσικά τις καλύτερες γνώσεις για αυτό μεταξύ μας). Θα κρατούσε επίσης στοιχεία και για τις ώρες εργασίας που διέθετε το κάθε μέλος(καταλήξαμε στις εργατοώρες, ώστε να μην υπάρξουν αδικίες). Είχαμε αποφασίσει να δουλεύει ο καθένας μας όταν μπορεί  και ότι είναι καλό να είμαστε όσο το δυνατόν περισσότεροι κάθε φορά που θα εκτελούμε μια εργασία.  Γιατί εκτός από τη βελτιωμένη αποδοτικότητα της συλλογικής δουλειάς, υπάρχει και το ευχάριστο συναίσθημα της παρέας. 

Όπως και σε κάθε συγκομιδή, έτσι και ιδιαίτερα με την ελιά που γίνεται αρχές χειμώνα, ενδιαφέρει πολύ ο καιρός. Αν βρέχει ή έχει πολύ αέρα δε μπορείς να τη «γκρεμίσεις» και να τη μαζέψεις. Και αν υπάρξει καθυστέρηση όλο και αυξάνει ο κίνδυνος να έχουμε ζημιά στη παραγωγή, ιδίως αν φυσήξει δυνατά κάποιες μέρες. Τότε οι ελιές πέφτουν όχι στα «πανιά» αλλά στο έδαφος, και αν μαζέψεις την «πεσιά», από τη μια χρειάζεσαι πολύ χρόνο, από την άλλη πέφτει η ποιότητα του καρπού και ανεβαίνει η οξύτητα του λαδιού. Είναι καλό λοιπόν να ξεκινά νωρίς η συγκομιδή, ώστε ο κίνδυνος του κακού καιρού να ελαχιστοποιείται. Η πρώιμη συγκομιδή της ελιάς έχει και κάποια άλλα πλεονεκτήματα: το «αγουρέλαιο» είναι σχεδόν θεραπευτικό γιατί περιέχει πολλές βιταμίνες και αντιοξειδωτικά[1] και προτιμάται από πολλούς «ψαγμένους» καταναλωτές. Επίσης αν απαλλαγούν γρήγορα τα δένδρα από τον καρπό, δεν εξαντλούνται και έτσι θα έχουν καλή παραγωγή και τον επόμενο χρόνο. Η πείρα έχει δείξει ότι η πρώιμη συγκομιδή ξεπερνά σε ένα βαθμό(μαζί με καλές πρακτικές «ραβδισμού») το πρόβλημα της καρποφορίας ανά δύο χρόνια[2]. Χρειάζεται επομένως να εναρμονισθεί η εργασία κατά τη συγκομιδή ανάλογα με τον καιρό και όχι ανάλογα του πότε μπορεί το κάθε μέλος. Για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερος προγραμματισμός του ελεύθερου χρόνου από τον καθένα, ώστε να εξασφαλισθεί η μεγαλύτερη δυνατή διαθεσιμότητα την περίοδο αυτή. Και δεν είναι δυνατόν να γίνεται το «συνεργείο», μόνο τις ημέρες που μπορούν όλοι, ώστε να ισοκατανέμεται η εργασία. Θα είναι καλό, αν είναι κατάλληλος ο καιρός, να γίνεται το συνεργείο από αυτούς που μπορούν, ώστε να μην υπάρξει ζημιά στην παραγωγή. Όσο μεγαλύτερο είναι το σύνολο της παραγωγής τόσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμητής στον λόγο επιμερισμού, άρα και τόσο μεγαλύτερο το «κομμάτι» της παραγωγής που θα αντιστοιχεί στον καθένα, αν και αυτό εξαρτάται και από τις ώρες εργασίας του καθένα. Για αυτό το κάθε μέλος θα πρέπει να φροντίζει  και για τους δύο παράγοντες: και για τη μεγιστοποίηση της παραγωγής και για τη μεγιστοποίηση των ωρών εργασίας του, αν θέλει μεγάλο κομμάτι της «πίτας». Όποιος δε μπορεί να το κάνει αυτό δε θα πρέπει να παραπονείται αν μπορούν να το κάνουν οι υπόλοιποι. Από μια ελαχιστοποίηση της παραγωγής δεν ευνοείται κανένας.

Η συνέλευση βέβαια μπορεί να αποφασίσει να εκφράσει την αλληλεγγύη της προς κάποιο ή κάποια μέλη που για κάποιους αποδεκτούς λόγους δε μπόρεσαν να συμμετάσχουν στις εργασίες, για να έχουν αρκετό για τις ανάγκες τους λάδι και εισόδημα και να μη στέκεται μόνο στον ισομερισμό. Αλλοίμονο αν δε μπορεί να εκφρασθεί η αλληλεγγύη στα πλαίσια ενός τέτοιου εγχειρήματος. Αλλά αυτό εξαρτάται από την περίπτωση και τις δυνατότητες. Δε μπορεί να γίνεται  όμως μη δίκαιη κατανομή, αφού η συλλογική αρχική συμφωνία ήταν ο επιμερισμός του πλεονάσματος με βάση τις ώρες εργασίας.

 Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε με όρους «μισθωτής εργασίας». Η αυτοδιαχειριζόμενη εργασία ενδιαφέρεται και για την ποσότητα και για την ποιότητα της παραγωγής, αφού δεν υπάρχει εκμετάλλευση της υπεραξίας της από κάποιον εργοδότη, αλλά επιστροφή αυτής της υπεραξίας στους κατόχους της εργατικής δύναμης.

Στην περίπτωσή μας δεν λειτούργησαν σε ικανοποιητικό βαθμό όλες οι παραπάνω προθέσεις μας και θα είναι καλό να γίνεται μια συλλογική εκτίμηση, μαζί με την αντίστοιχη κριτική και αυτοκριτική κάθε μέλους.

                                        


1.       Δείτε το άρθρο μας για το αγουρέλαιο ή πρωτόλαδο στο http://www.topikopoiisi.com/3/post/2013/01/51.html

[2] Το όφελος φυσικά έχει να κάνει και με τις τιμές καθώς το «πρωτόλαδο» πωλείται σε τιμή καλύτερη από ό,τι το συμβατικό λάδι. Επίσης πέρα από την τιμή ο παραγωγός δεν χάνει εισόδημα από το να του πέσουν οι ελιές κάτω, καθώς τις μαζεύει αρκετά νωρίς. Ακόμη ραβδίζοντας νωρίς, το δέντρο επανέρχεται πιο γρήγορα, αφού έχει περίπου 6 μήνες ξεκούραση και έτσι την εποχή της καρπόδεσης τον Μάιο μπορεί να δώσει και πάλι μια καλή παραγωγή για την επόμενη χρονιά.

Είμαστε μια ομάδα αποκαταναλωτών στην πράξη που μαζί με παραγωγούς και την ομάδα εργασίας λειτουργούμε από κοινού ένα πρατήριο αγαθών και τροφίμων. Το πρατήριο αυτό εντάσσεται στα πλαίσια της Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας, και ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2012 μαζί με άλλες παρόμοιες δομές, όπως : η κουζίνα «αντίπείνα» και η ομάδα μεταποίησης επίπλων «vida».

Το μικροπρατήριο «συντροφία» αποτελεί ένα χώρο, όπου παραγωγοί και καταναλωτές συγκροτούμε μαζί ένα ανοιχτό συνεταιρισμό, ώστε να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση και τη διάθεση αγαθών και τροφίμων με τρόπο πέρα και ενάντια στο υπάρχον οικονομικό σύστημα των σουπερ μάρκετ. Για το λόγο αυτό:

α) Η επιλογή μας αποσκοπεί στη δημιουργία μιας οριζόντιας και δημοκρατικής αγοράς, η οποία να διασφαλίζει την προμήθεια ποιοτικής και υγιεινής τροφής χωρίς μεσάζοντες, με όσο το δυνατόν χαμηλότερο οικολογικό αποτύπωμα και με άμεση σχέση συνεργασίας με τους παραγωγούς. Για το λόγο αυτό δίνουμε προτεραιότητα κυρίως στους τοπικούς παραγωγούς της περιοχής μας ή σε παραγωγούς από κολεκτίβες και αλληλέγγυο εμπόριο ( fair trade ).
β) Μαζί συγκροτούμε συνελεύσεις αλληλοϋποστήριξης για την ανεύρεση νέων παραγωγών και προϊόντων και μαζί διαμορφώνουμε τις τιμές των προϊόντων, πάντα με γνώμονα την δίκαιη και αξιοπρεπή τιμή για τους παραγωγούς αλλά και την όσο δυνατόν πιο χαμηλή και προσβάσιμη για τους καταναλωτές.
γ) Παράλληλα το μικροπρατήριο «συντροφιά» αποτελεί χώρο εργασίας με μορφή κολεκτίβας, η οποία λειτουργεί με περιοδικά μέλη και υποστηρίζεται από την συνέλευση των παραγαναλωτών.
Προμηθευόμαστε προϊόντα που παράγονται με όσο το δυνατόν φυσικότερο τρόπο. Προτιμάμε μικροπαραγωγούς, κολεκτίβες, οικοτεχνίες, συνεταιρισμούς και επιλέγουμε περισσότερους του ενός για το ίδιο προϊόν, για την αποφυγή μονοπωλιακών σχέσεων. Κριτήρια μας: α) ο τρόπος παραγωγής β) η τοπικότητα γ) η τιμή δ) ο τρόπος παράδοσης τους ε) οι σχέσεις εργασίας των παραγωγών με τα απασχολούμενα άτομα.

Όπως γράψαμε στην αρχή, το μικροπρατήριο «συντροφία» αποτελεί μια δομή κοινωνικής & αλληλέγγυας οικονομίας. Η επιλογή μας αυτή δεν έγινε μόνο για να καλύψει τις προσωπικές μας ανάγκες και να βελτιώσει την ποιότητα και την υγιεινή της διατροφής μας (κάτι που είναι εξίσου πρωταρχική σημασίας επιλογή), αλλά έγινε γιατί επίσης πιστεύουμε ότι εφαρμόζοντας στην πράξη μια τέτοια δομή οικονομίας αυτό αποτελεί ταυτόχρονα και το πιο άμεσο τρόπο για να προωθήσουμε το πρόταγμα της άμεσης δημοκρατίας στην πόλη. Για μας το ζήτημα της οικονομίας, αντίθετα με ότι γενικώς πιστεύεται, δεν εξαντλείται μόνο μέσα στις χρηματικές σχέσεις, αλλά αφορά πρωτίστως σχέσεις κοινωνίας. Η οικονομία όπως την θέλουμε, είναι η οργάνωση μιας ευρύτερης κοινωνικής αλυσίδας από όλους και προς όλους που περιλαμβάνει την οργάνωση της επιλογής, της παραγωγής, της διάθεσης, της διανομής, το πως διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας αλλά και το πως διαχειριζόμαστε τα πλεονάσματα ή τα προβλήματα μας. Όλα αυτά μαζί συν¬θέτουν για μας το ζήτημα της οικονομίας. Με βάση το σκεπτικό αυτό μπορούμε να π ούμε ότι η κοινωνική & α λληλέγγυα οικονομία α ποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι και την υλική βάση της Άμεσης Δημοκρατίας και αυτό είναι το σκεπτικό που περιβάλει και την «συντροφία» μας.


Μπορείς να προμηθεύεσαι τρόφιμα και αγαθά σε καθημερινή βάση από το μικροπρατήριο «συντροφία». Με τον τρόπο αυτό συμβάλεις και εσύ στην προώθηση της ιδέας αυτοοργάνωσης καταναλωτών και παραγωγών, αλλά και παράλληλα αλλάζεις και εσύ την προσωπική σου διατροφική και καταναλωτική συμπεριφορά.

Μπορείς επίσης να συμμετέχεις στην συνέλευση στήριξης του μικροπρατηρίου. Η συνέλευση είναι ανοιχτή και γίνεται κάθε Δευτέρα στις 8.00μμ στο χώρο της «συντροφίας» στο Μικρόπολις. Χρειαζόμαστε πάντα βοήθεια στη συνεργασία και στην εύρεση νέων παραγωγών. Κάθε 2 μήνες γίνεται ανανέωση της κολεκτίβας όπου λειτουργεί καθημερινά το μικροπρατήριο και μπορείς να συμμετέχεις σε αυτή τη δομή. Η συμμετοχή αυτή, όμως, προϋποθέτει και συμμετοχή και στις λειτουργικές εργασίες και αποφάσεις στα κοινά του Μικρόπολις.

Αν είσαι ήδη παραγωγός έλα σε επικοινωνία μαζί μας. Και αν ήδη συμμετέχεις σε ανάλογη δομή Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας να ξέρεις ότι αποζητούμε τη συνεργασία και την δικτύωση ανάμεσα μας με οριζόντιο και δημοκρατικό τρόπο

Πηγή: www.micropratirio.gr

Ερώτηση Ν. Χρυσόγελου για την κατάργηση των φορολογικών κινήτρων προς τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) που προβλέπεται στο κατατεθέν φορολογικό νομοσχέδιο

Το ζήτημα της κατάργησης των φορολογικών κινήτρων για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), όπως προβλέπονταν στο άρθρο 10, παρ.3 του ν. 4019/2011, φέρνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με γραπτή ερώτησή του, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο.

Μόλις 14 μήνες έχουν περάσει από την ψήφιση του Νόμου 4019/2011 «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα» που αποτελεί την πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία στην Ελλάδα να καθοριστεί ο χώρος της κοινωνικής οικονομίας και να θεσμοθετηθεί ένας νέος τύπος εμπορικών επιχειρήσεων, που καταστατικό τους σκοπό έχουν την επιδίωξη συλλογικού οφέλους. Πολύ λιγότεροι μήνες έχουν περάσει από την ολοκλήρωση και έκδοση των εφαρμοστικών διατάξεων, τη πλήρη λειτουργία του μητρώου. Ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός των δράσεων στήριξης των Κοιν.Σ.Επ., δεν έχει λειτουργήσει το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας που προβλέπεται από το νόμο, δεν έχουν ενεργοποιηθεί συγχρηματοδοτούμενοι πόροι για την ενίσχυση των υπό ίδρυση αυτών επιχειρήσεων.

Κι όμως, ο συγκεκριμένος Νόμος, αν και ατελής σε πολλά σημεία του, αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την ανάπτυξη του «τρίτου» τομέα της οικονομίας, της κοινωνικής οικονομίας και στην Ελλάδα. Άργησε πολύ, είναι συντηρητικός, συγκρινόμενος με αντίστοιχες νομοθετικές πρωτοβουλίες άλλων Κρατών-Μελών. Μπορεί όμως να είναι εργαλείο για την ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας που συνδυάζεται με κοινωνική υπευθυνότητα.

Η υπό κατάργηση διάταξη αποτελεί σημαντικό και απαραίτητο κίνητρο για την δημιουργία Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και κάθε απόπειρα κατάργησής του είναι αντίθετη με το πνεύμα του νόμου για την κοινωνική οικονομία.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο δήλωσε σχετικά:
«Ακόμη μία δυσάρεστη έκπληξη κρύβεται στο φορολογικό νομοσχέδιο για τους άνεργους, τους νέους, τους ευπαθείς πληθυσμούς και όλους όσοι ελπίζουν να ενεργοποιηθούν σε ένα μοντέλο επιχειρήσεων που αποσκοπούν στο δημόσιο συμφέρον και το συλλογικό όφελος. Πριν ακόμη «στεγνώσει το μελάνι» από τη δημοσίευση του νόμου και των εφαρμοστικών αποφάσεων του, πριν ακόμη ενεργοποιηθεί η παραμικρή εθνική ή συγχρηματοδοτούμενη δράση στήριξης της λειτουργίας τους, η κυβέρνηση έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η μη πρόοδος της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα ήταν πράγματι αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής βούλησης. Δυστυχώς, αποδεικνύεται για άλλη μια φορά και η προχειρότητα του πολιτικού συστήματος στη χώρα μας. Η ψήφιση του νόμου ουσιαστικά είχε επιβληθεί λόγω πιέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διαθέτει τη γνώση και τα στοιχεία να κρίνει τις θετικές συνέπειες της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας. Σε πολλές χώρες αλλά στο Ευρωκοινοβούλιο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τις κοινωνικές επιχειρήσεις και τον αυξανόμενο ρόλο που παίζουν στην κοινωνική συνοχή και την απασχόληση.

Η Ελληνική κυβέρνηση και τα αρμόδια υπουργεία όμως έχουν προφανώς άλλη άποψη. Η κατάργηση των φορολογικών κινήτρων για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις με μια μόλις γραμμή στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο δυναμιτίζει τις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη ξεκινήσει σε πολλές περιοχές αλλά κυρίως την δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί για την επανένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή χιλιάδων ανέργων και κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, και να καλυφθούν πραγματικές ανάγκες της κοινωνίες σε μια εποχή που καταρρέουν οι κοινωνικές υποδομές και διαλύονται οι όποιες κοινωνικές πολιτικές.

Με την ερώτηση που κατέθεσα σήμερα, καλώ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει θέση και να σταματήσει μια τέτοια απαράδεκτη εξέλιξη καθώς και να ενημερώσει για την πρόοδο των - υπό σχεδιασμό ακόμα - δράσεων στήριξης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας».

Σχόλιο: λέτε να μην ήξερε η Ε.Ε. τι προωθεί στο φορολογικό νομοσχέδιο η εσωτερική τρόικα, στα πλαίσια των απαιτήσεων της εξωτερικής τρόικας; Η διαφορά μπορεί να είναι ότι η εξωτερική μπορεί να θέλει να "κρατά τα προσχήματα", ενώ την εσωτερική "δεν τη παίρνει" .

ΑΡΘΡΟ του Μιχάλη Ματζαβίνου

Η μεγαλύτερη κοινωνική επίπτωση από την εφαρμογή των μνημονίων στην χώρα μας είναι η ανεργία, που παίρνει εκρηκτικές κι εφιαλτικές διαστάσεις. Είναι κοινός τόπος, πως το πρόβλημα της ανεργίας, χρήζει άμεσων και ουσιαστικών παρεμβάσεων απ’ την πολιτεία, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο.

Γι’ αυτό άλλωστε και ο Υπουργός εργασίας κ. Βρούτσης, εξερχόμενος απ’ το μέγαρο Μαξίμου, ανακοίνωσε διθυραμβικά στο πανελλήνιο, ότι «ξεκινά ο πόλεμος κατά της ανεργίας, με έδρα το γραφείο του ίδιου του Πρωθυπουργού», προκαλώντας κλαυσίγελο σε άπασα την επικράτεια της «εμπόλεμης (κατά τον Υπουργό) ζώνης»! Κλάμα για το δράμα που ζουν οι άνεργοι και οργισμένο γέλιο, για τους κυβερνητικούς χειρισμούς επί του θέματος.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των χειρισμών, αποτελεί η «κοινωνική επιχειρηματικότητα», που πρόσφατα εμφανίστηκε στην ζωή μας.

Τι είναι αυτό το καινούργιο φρούτο, που σε αντίθεση με το μήλο του Αδάμ και της Εύας, φιλοδοξεί να οδηγήσει τους ανέργους, στον παράδεισο (;) του επιχειρείν και στην απαλλαγή τους απ’ την κόλαση της ανεργίας;

Η κεντρική ιδέα είναι πολύ απλή στη σύλληψή της και εστιάζει στο ότι άνθρωποι με κοινά ενδιαφέροντα, εργασιακή ή επιχειρηματική εμπειρία και με τις ανάλογες δεξιότητες, δημιουργούν από κοινού μια επιχείρηση, που μπορεί να βρει πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης στις ήδη υπάρχουσες ανάγκες της αγοράς ή σε νέες καινοτόμες ιδέες και δραστηριότητες. Η επιχείρηση αυτή λειτουργεί ως «κουμπαράς» για τους εργαζόμενους – μέλη της, γιατί από τα έσοδά της (αφού αφαιρεθούν τα λειτουργικά έξοδα) πληρώνει τον μισθό των συνεταίρων κι εφ όσων υπάρχουν επιπλέον κέρδη, τα διανέμει σε αυτούς και μάλιστα ορίστηκε με τον νόμο 4019/2011 σαφώς, ότι αυτού του είδους οι επιχειρήσεις τυγχάνουν ειδικής φορολογικής μεταχείρισης, αφού φορολογείται μόλις το 35% των κερδών τους!

Έχουμε δηλαδή, ένα νέο είδος συνεταιρισμών – κοινοπραξιών, που συνδυάζουν το επιχειρείν με το κοινά πράττειν, στις οποίες δίδονται και σημαντικότατα φορολογικά κίνητρα.

Επιπλέον η κυβέρνηση, άντλησε πολλά εκατομμύρια ευρώ απ’ το ΕΣΠΑ, προκειμένου να χρηματοδοτήσει σε όλη την Ελλάδα τους φορείς εκείνους, που θα καταρτίσουν τους ανέργους για την νέα αυτή επιχειρηματική πρόταση, δίνοντας κι ένα χαρτζιλίκι στους ωφελούμενους, των 6 ευρώ ανά ώρα κατάρτισης.

Μέχρι εδώ, ανεξάρτητα απ’ το αν κανείς συμφωνεί ή διαφωνεί πολιτικά με τέτοιου είδους δράσεις, θα μπορούσε καλοπροαίρετα να πει ότι κάτι κινείται, κάτι γίνεται ρε αδερφέ για να περιοριστεί έστω η ανεργία.

Όμως πολλές φορές η θεωρία απ’ την πράξη, απέχουν παρασάγγας!

Έτσι κι εδώ, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες για την προώθηση του εγχειρήματος, ιδιαίτερα απ’ την τοπική αυτοδιοίκηση, τα προβλήματα που η ίδια η κυβέρνηση δημιουργεί, φαντάζουν ανυπέρβλητα και εμποδίζουν την υλοποίηση της ιδέας, πριν καλά καλά εφαρμοστεί!

Κατ’ αρχή οι προϋποθέσεις συμμετοχής των ανέργων στο πρόγραμμα, κάνουν σχεδόν αδύνατη την ένταξη, μιας ομάδας ανθρώπων με κοινή αφετηρία και προσανατολισμό, αφού είναι απίθανο να πληρούν όλοι μαζί αυτές τις προϋποθέσεις. Υποχρεώνονται λοιπόν, οι φορείς κατάρτισης, να επιλέξουν και να οδηγήσουν σε κοινή επιχειρηματικότητα, ανάμεσα σε ανθρώπους παντελώς άγνωστους, που είναι πολύ δύσκολο μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, να χτίσουν μεταξύ τους την απαραίτητη σχέση εμπιστοσύνης, προκειμένου να κάνουν μια παρέα, πόσο μάλλον να συνεταιριστούν σε μια επιχείρηση!

Οι άνεργοι, εξαιτίας αυτής τους της ιδιότητας και της αγωνίας για την εξασφάλιση μιας έστω προσωρινής θέσης εργασίας, προσδοκούν στην επιπλέον μοριοδότηση, που θα τύχουν σε ενδεχόμενη προκήρυξη κάποιου διαγωνισμού, σε κάποιο πρόγραμμα επιδοτούμενων θέσεων εργασίας που μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποια επιχείρηση, ενώ υπάρχουν κι εκείνοι οι άνεργοι, που μετά την λήξη του επιδόματος ανεργίας, παίρνουν το επίδομα των 200 € μηνιαίως κι όσο κι αν φαντάζει μικροποσό (και είναι) δεν παύει να αντιστοιχεί ας πούμε σ’ ένα ενοίκιο μικρού σπιτιού.

Ως εκ τούτου, πολύ δύσκολα θα ρισκάρουν να χάσουν την ελπίδα (αφού πεθαίνει πάντα τελευταία), για ανεύρεση κάποιας θέσης εργασίας μέσω άλλων προγραμμάτων του Ο.Α.Ε.Δ. που ήδη τρέχουν ή μπορεί να τρέξουν στο μέλλον ή μέσω ενδεχόμενων διαγωνισμών και την επιδότηση που τυχόν παίρνουν, προκειμένου να συμμετάσχουν σε μια αδοκίμαστη στην πράξη ιδέα, αμφιβόλου κατάληξης και αποτελέσματος.

Από πού προκύπτει το ρίσκο;

Απ’ το γεγονός ότι η συμμετοχή και μόνον στα προγράμματα κατάρτισης κι όχι με την δημιουργία της επιχείρησης όπως θα ήταν το λογικό, συνεπάγεται την απώλεια της ιδιότητας του ανέργου!

Για το Υπουργείο απασχόλησης και τον Ο.Α.Ε.Δ., το χαρτζιλίκι των 6 ευρώ ανά ώρα κατάρτισης, συνιστά εισόδημα (από ποια εργασία άραγε;) και δεν σε θεωρεί πλέον άνεργο!!! Τυχόν απόκρυψη της συμμετοχής του ανέργου στα προγράμματα κατάρτισης από τις υπηρεσίες του Ο.Α.Ε.Δ., μπορεί να επιφέρει και ποινικές ευθύνες!!!

Θα μπορούσαν ν’ αναφερθούν κι άλλες πολλές δυσκολίες στην ανάπτυξη του εγχειρήματος των κοινωνικών επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα την εξεύρεση κεφαλαίων, αφού η συγκεκριμένη δράση απευθύνεται σε μακροχρόνια άνεργους άνω των 45 ετών, σε άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση φτώχιας, σε αναπήρους κλπ., που εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν μπορούν να διαθέτουν ίδια κεφάλαια προς επένδυση, αλλά εξαντλώντας κάθε αγαθή και καλόπιστη διάθεση απέναντι στην νέα προσπάθεια, μπορούμε να υποθέσουμε, πως οι φορείς που θα προετοιμάσουν τους ανέργους γι’ αυτή, διαθέτουν τα καλύτερα δυνατά στελέχη, που όχι μόνον θα καταφέρουν να εντάξουν αυτές τις επιχειρήσεις σε χρηματοδοτικά προγράμματα, όχι μόνον θα καταφέρουν ν’ ανοίξουν τις κλειστές κάνουλες των τραπεζικών δανείων, αλλά θα μπορέσουν να συντάξουν και το τέλειο business plan,  να ξεπεράσουν όλες τις προαναφερόμενες δυσκολίες και να στηθούν τελικά οι συνεταιρισμοί – κοινοπραξίες.

Ένα πράγμα δεν μπορούν να κάνουν ούτε οι φορείς κατάρτισης, ούτε η αυτοδιοίκηση, ούτε οι άνεργοι επίδοξοι επιχειρηματίες: να νομοθετούν!!!

Βρίσκονται απέναντι σε μια αδίστακτη κυβέρνηση, που προκειμένου να υπερφορολογήσει οτιδήποτε κινείται πέραν των μεγάλων μονοπωλιακών επιχειρήσεων και των εφοπλιστών, ράβει και ξηλώνει νόμους με τέτοια ευκολία, που θα την ζήλευε και η καλύτερη μοδίστρα!

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι στο ΦΕΚ του νόμου 4019/2011, που έδινε τα φορολογικά κίνητρα στις κοινωνικές επιχειρήσεις κι ήρθε η κυβέρνηση του κ. Σαμαρά, να τα καταργήσει με το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο* και μάλιστα απ’ όταν ξεκίνησαν!!! Αν δηλαδή στο διάστημα που μεσολάβησε, πρόλαβε να στηθεί κάποιο «μαγαζάκι», θα πληρώσει και αναδρομικά τους σχετικούς φόρους, απ’ τους οποίους είχε απαλλαχτεί!!!

Τι κάνει λοιπόν επί της ουσίας η κυβέρνηση;

Παίρνει μια ιδέα, που θα μπορούσε ίσως να περπατήσει και στο όνομά της, δαπανά πολλά χρήματα απ’ το ΕΣΠΑ για την προώθηση της πρακτικής εφαρμογής της, που η ίδια υπονομεύει!

Νομίζει ότι έτσι θα πετύχει μ’ ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια.

Να μειώσει τεχνητά τον αριθμό των ανέργων, δίνοντάς τους το τεράστιο ποσό των 6 ευρώ ανά ώρα κατάρτισης.

Να μοιράσει χρήμα στους φορείς κατάρτισης και έμμεσα στην τοπική αυτοδιοίκηση, ξεχνώντας ότι για να γίνει αυτό θα πρέπει να πειστούν οι άνεργοι να συμμετάσχουν. Βέβαια αν το πρόγραμμα δεν προχωρήσει, δεν θα φταίει η κυβέρνηση, αλλά η ανεπάρκεια των φορέων που ανέλαβαν να το υλοποιήσουν!

Αν τελικά δημιουργηθούν αυτές οι κοινοπραξίες – συνεταιρισμοί και δεν καταφέρουν να επιβιώσουν, πάλι δεν θα φταίει η κυβέρνηση που έβαλε όρους και προϋποθέσεις που ναρκοθετούν το εγχείρημα, που νομοθετεί εχθρικό περιβάλλον γι’ αυτές, αλλά θα φταίνε είτε οι φορείς κατάρτισης, που δεν έμαθαν καλά το μάθημα στους ανέργους, είτε οι άνεργοι συνεταίροι, που ήταν «κούτσουρα» και δεν έμαθαν γράμματα!

Κι όταν τελικά θα καταφέρει να ναυαγήσουν οι κοινωνικές επιχειρήσεις, θα έχει πετύχει να χρεοκοπήσουν στην συνείδηση οποιουδήποτε, έννοιες όπως ο συνεταιρισμός και η κοινοπραξία, που παραπέμπουν σε κάτι διαφορετικό απ’ την σημερινή βαρβαρότητα!

Μετά απ’ όλα τα παραπάνω, είναι ηλίου φαεινότερο, ότι ο σχεδιασμός αυτός όχι μόνον δεν έγινε για να λύσει το πρόβλημα κάποιων ανέργων, αλλά αντίθετα έγινε για να λύσει το πρόβλημα της κυβέρνησης.

Βόλος 18 Γενάρη 2013

Μιχάλης Ματζαβίνος

*Στο άρθρο 10, παράγραφος 2, του προσφάτως ψηφισθέντος φορολογικού νομοσχεδίου αναφέρεται ότι: «Η παρ. 3 του άρθρου 10 του ν. 4019/2011 (Α΄ 216)
καταργείται από τότε που ίσχυσε»

Πηγή: http://www.taxheaven.gr/pagesdata/psifisthen_nomosxedio.pdf

Συνέντευξη: Έλενα Ακύλα

Μιλάμε λοιπόν για μια νέα κοινωνική δομή, μια οικονομία των αναγκών και όχι της συσσώρευσης, της σπατάλης ενέργειας και πόρων, της εμπορευματοποίησης των αγαθών

Τα τέσσερα τελευταία χρόνια, στη συμβολή των οδών Ζωοδόχου Πηγής και Ερεσού στα Εξάρχεια, λειτουργεί ένα κατάστημα διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Ένα κατάστημα που δεν πραγματοποιεί καμιά οικονομική συναλλαγή και δεν παράγει κανένα οικονομικό κέρδος. Έχει έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης για τα πράγματα.

Ο Σκόρος είναι μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι θέλησαν να διατυπώσουν μια διαφορετική πρόταση απέναντι σε μια καθημερινότητα η οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, παράγει εκμετάλλευση, καταναλώνει ενέργεια, δημιουργεί απόβλητα. Κατά πόσο, αλήθεια, οι ανάγκες που έχουμε είναι πραγματικές και όχι πλαστές; Ο Σκόρος μιλάει για τη δυνατότητα διαμόρφωση μιας άλλης συνείδησης, η οποία έχει ως άξονα την ανταλλαγή και την επαναχρησιμοποίηση. Μιλήσαμε με δύο από τα μέλη του Σκόρου, τα οποία μας εξήγησαν από κοινού πού στοχεύει όλη αυτή η προσπάθεια.

* Πώς ακριβώς ξεκίνησε ο Σκόρος;

Ο Σκόρος ξεκίνησε το 2008 από μια πρωτοβουλία των μελών και φίλων του Σπόρου, ενός χώρου εναλλακτικού και αλληλέγγυου εμπορίου. Μέσα στον ίδιο τον χώρο του Σπόρου, ξεκίνησε αρχικά μια απόπειρα συλλογής και ανακατανομής αγαθών με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης. Το πείραμα πήγε πολύ καλά, έτσι κάποια από τα μέλη του Σπόρου δημιούργησαν τον Σκόρο.

* Θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς τη λογική του Σκόρου ως μια απάντηση στην οικονομική κρίση;

Όταν αρχίσαμε να επεξεργαζόμαστε την ιδέα του Σκόρου, η οικονομική κρίση, δεν είχε φανεί ακόμα, στις αρχές του 2008. Ο Σκόρος είναι κριτική στην κατανάλωση. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε με γνώμονα τη λογική της αντικατανάλωσης, της ανταλλαγής και επαναχρησιμοποίησης των αντικειμένων. Απ’ την άλλη, ο Σκόρος δεν είναι άλλο ένα κατάστημα second hand, εφόσον δεν πουλάει τα αντικείμενα τα οποία διατίθενται στον χώρο του και δεν λειτουργεί με όρους εμπορίου και αγοράς, όπως τα άλλα καταστήματα.

* Φαντάζομαι ότι αυτό δεν αποσκοπεί μόνο σε μια διαχείριση των υλικών πραγμάτων, έτσι δεν είναι;

Ο στόχος αυτής της κίνησης είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής συνείδησης ως προς τον καταναλωτισμό. Να αναρωτηθούμε πάνω στο ποιες ακριβώς είναι οι ανάγκες μας και στο πόσα τελικά χρειαζόμαστε. Μιλάμε λοιπόν για μια νέα κοινωνική δομή, μια οικονομία των αναγκών και όχι της συσσώρευσης, της σπατάλης ενέργειας και πόρων, της εμπορευματοποίησης των αγαθών. Απευθυνόμαστε σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, χωρίς να υπάρχουν οικονομικά ή ταξικά (κοινωνικά) κριτήρια. Εδώ μπορούν να έρθουν άνθρωποι κάθε οικονομικής επιφάνειας, Έλληνες και ξένοι.

* Ο κόσμος πώς ανταποκρίνεται σ’ αυτό; Σαφώς η λειτουργία ενός χώρου διακίνησης αγαθών βασισμένου στην ανταλλαγή και μόνο, σε μια τόσο σταθερή και μόνιμη βάση, είναι κάτι καινούργιο.

Οι άνθρωποι ανταποκρίνονται, είτε με θετικό τρόπο είτε με διερευνητικό, μερικοί ακόμα και με καχυποψία. Είμαστε όμως πάντα πρόθυμοι να εξηγήσουμε σε κάποιον που έρχεται για πρώτη φορά ποια είναι η λειτουργία του χώρου. Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έρχονται στον Σκόρο τρεις κατηγορίες επισκεπτών. Μια ομάδα ανθρώπων που το βλέπει ως αγαθοεργία, μια άλλη που έρχεται μόνο για να καταναλώσει με έναν άλλον τρόπο και μια τρίτη ομάδα η οποία έχει καταλάβει όλη τη φιλοσοφία και θέλει να χρησιμοποιήσει τον Σκόρο σαν δίαυλο επικοινωνίας και αμοιβαιότητας προς τον συνάνθρωπό της. Δεν αποκλείουμε καμιά από τις παραπάνω κατηγορίες επισκεπτών, καθώς δεν λειτουργούμε στη βάση του αποκλεισμού και της συμπερίληψης, αλλά της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Το δικό μας κέρδος έγκειται στο να φέρουμε τους ανθρώπους πιο κοντά στον συγκεκριμένο τρόπο σκέψης. Η κοινωνία λειτουργεί με συγκεκριμένα στερεότυπα, ώστε πολύ συχνά είναι σχεδόν αδύνατον για κάποιον να καταλάβει ότι κάτι μπορεί να γίνεται χωρίς κανένα οικονομικό όφελος. Σχεδόν πάντα το όφελος συνδέεται με τις οικονομικές απολαβές, σπάνια με κάτι άλλο, όπως μια ιδέα ή η πίστη σε κάτι διαφορετικό, κάτι καλύτερο.

* Εφόσον δεν πραγματοποιούνται οικονομικές συναλλαγές, με ποιον τρόπο τότε συντηρείται οικονομικά ο Σκόρος;

Τα λειτουργικά έξοδα του χώρου καλύπτονται από τις συνδρομές των μελών ή των φίλων του Σκόρου. Αυτή τη στιγμή μετράμε περίπου 15 μέλη. Συμπληρωματικά υπάρχει ένα κουτί οικονομικής ενίσχυσης, το οποίο λειτουργεί σε προαιρετική βάση και με ελάχιστη συμμετοχή και συμβάλλει στην κάλυψη των εξόδων. Ο χώρος συντηρείται από εμάς, αλλά όσο πιο πολλά τα μέλη, τόσο απελευθερωνόμαστε και γινόμαστε περισσότερο ευκίνητοι.

* Πάντα αυτό δεν συμβαίνει με κάθε καινούργιο εγχείρημα; Κάθε τι που δημιουργεί κανείς, στην πορεία έχει μια αυτόνομη λειτουργία και ύπαρξη. Αναπόφευκτα προσαρμόζεται το ίδιο στην κοινωνική πραγματικότητα και όχι το αντίθετο.

Φυσικά και είμαστε ευέλικτοι, διαφορετικά δεν θα ήμασταν εδώ μετά από τέσσερα χρόνια. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και κανόνες. Αλλά και οι κανόνες, με τη σειρά τους, προκύπτουν από την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, έχουμε βάλει ένα όριο στον αριθμό πραγμάτων που μπορεί να πάρει ο καθένας, καθώς συχνά είχαν παρατηρηθεί φαινόμενα εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων του χώρου. Όπως συμβαίνει άλλωστε και σε παγκόσμια κλίμακα, η μεγάλη συσσώρευση από πολλούς δεν αφήνει τίποτα για τους υπόλοιπους. Αυτή είναι μια λογική του κεφαλαίου και ο Σκόρος δεν έχει καμιά πρόθεση να λειτουργεί έτσι. Το ζήτημα άλλωστε δεν είναι να καταναλώνεις με έναν άλλον τρόπο. Το πλεόνασμα που υπάρχει το διοχετεύουμε σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη, σε οικονομικούς μετανάστες, στο σχολείο της γειτονιάς μας. Προσπαθούμε να είμαστε σε μια αλληλεπίδραση με τη γειτονιά και όχι μόνο. Έχουμε συμμετάσχει στην κίνηση Μεσοποταμία του Μοσχάτου και σε εκδηλώσεις του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συχνά μας έχουν προσεγγίσει και από άλλες περιοχές της Ελλάδας, για να μας ζητήσουν να καταθέσουμε την τεχνογνωσία μας για τη λειτουργία ενός χώρου όπως ο Σκόρος. Θα θέλαμε να βλέπαμε αντίστοιχα παραδείγματα και σε άλλες γειτονιές ή πόλεις της Ελλάδας.

* Πραγματοποιούνται και άλλες δραστηριότητες στον χώρο του Σκόρου;

Έχουμε πραγματοποιήσει αρκετά εργαστήρια κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων. Το εργαστήριο μεταποίησης ρούχων, το εργαστήριο επισκευής και συντήρησης επίπλων. Έπειτα ήταν το εργαστήρι δημιουργικής γραφής, μαθήματα Ισπανικών, Αγγλικών. Τα εργαστήρια έχουν τη λογική της επαναχρησιμοποίησης και στοχεύουν και αυτά στον αντικαταναλωτισμό, αλλά και στην υπεράσπιση κοινωνικών αγαθών όπως είναι η γνώση. Οι άνθρωποι που τα πραγματοποιούν παρέχουν αφιλοκερδώς την εργασία τους. Αυτή τη στιγμή λειτουργεί ένα εργαστήριο τροποποίησης ρούχων. Τα μαθήματα ή τα εργαστήρια αυτά δεν απευθύνονται μόνο σε ανθρώπους που έχουν χαμηλή αγοραστική δύναμη. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι είναι μια πρακτική αλληλέγγυας οικονομίας, ότι μπορεί κανείς να προσφέρει αλληλεγγύη όχι με τον τρόπο ενός φιλανθρωπικού ιδρύματος, αλλά με την αμοιβαιότητα. Πιστεύουμε στη συνεργασία και όχι στη φιλανθρωπία. Η φιλανθρωπία πολλές φορές έχει ύποπτα κίνητρα. Εδώ, ό,τι γίνεται, γίνεται από κοινού. Με χαρά παρατηρούμε ότι ο Σκόρος διαρκώς εμπλουτίζεται με νεότερα μέλη και, πάνω απ’ όλα, παραμένει ένας τόπος συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων και ιδεών.

Οι πηγές και τα αποθέματα πόσιμου νερού λιγοστεύουν, λόγω κοινωνικών και οικολογικών εξελίξεων: από την αλόγιστη χρήση, τη αύξηση της ζήτησης στις πόλεις, τη συγκεντροποίηση των πληθυσμών σε μερικές βιομηχανικές περιοχές, τη μόλυνση των επιφανειακών-υπόγειων υδάτων και την μείωση της ποιότητάς του, τη ξηρασία σε κάποιες περιοχές που εντείνεται λόγω κλιματικών αλλαγών, την θερμοκηπιακή θέρμανση και άρα τη μείωση των χιονιών, κ.λπ..
Το πρόβλημα γίνεται κοινωνικό από τη στιγμή που υπάρχει από τη μια αλόγιστη χρήση στις περιοχές που υπάρχουν αποθέματα και από την άλλη αύξηση των αναγκών εκεί που δεν υπάρχουν. Αυτό θα οδηγεί σε κοινωνικές συγκρούσεις και μερικές φορές και σε συγκρούσεις κρατών(μερικοί προβλέπουν και πολέμους με αιτία το νερό).
Πριν τη βιομηχανική εποχή, οι κοινότητες των ανθρώπων έστηναν οικισμούς σε τοποθεσίες που είχαν κοντά τους νερό και οργάνωναν στη βάση των μικρών αποστάσεων τη διαχείρισή του ( ύδρευση και άρδευση). Ήταν δηλαδή το νερό στα χέρια των τοπικών κοινοτήτων.
Στη συνέχεια, κατά τη περίοδο της βιομηχανικής καπιταλιστικής ανάπτυξης, όπου η περιφέρεια συρρικνώθηκε λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης των πληθυσμών στις πόλεις, μέσα κυρίως από την κρατική διαχείριση του πόσιμου νερού μέσω δικτύων και τη μεταφορά του σε μεγάλες αποστάσεις για τις ανάγκες των πόλεων, οι κοινότητες έχασαν τη δυνατότητα που είχαν για τη διαχείρισή του . Οι πηγές και τα αποθέματα της περιφέρειας πέρασαν στα χέρια κρατικών ή ιδιωτικών εταιρειών ύδρευσης. Η όλη αυτή διαδικασία μετέτρεψε το νερό από φυσικό και δημόσιο αγαθό σε εμπορικό και αγοραίο και στη συνέχεια του έδωσε το χαρακτηριστικό της σπανιότητας, παρόλο που είναι ίσως ο πιο άφθονος φυσικός πόρος σε αυτό τον πλανήτη.


Η όλη εξέλιξη δείχνει ότι το πρόβλημα του πόσιμου –κυρίως- νερού, θα «επαναεδαφικοποιηθεί» πάλι, με την έννοια ότι η διαχείρισή του στο μέλλον θα αφορά πάλι στην τοπική κοινωνία. Οι πηγές και τα αποθέματα-από τη φύση τους εδαφικοποιημένες-θα ξανακάνουν ελκυστική την μετεγκατάσταση στην περιφέρεια, κοντά σε περιοχές που τα διαθέτουν ακόμα. Το πέρασμα στη μεταβιομηχανική εποχή της αποανάπτυξης- αν ποτέ αυτή αποτελέσει επιλογή για λύση σε έναν κόσμο που καταρρέει- θα απαιτήσει οι κοινωνίες να ενταχθούν πάλι με μια ισορροπημένη σχέση στη φύση. ‘Έτσι θα επανέλθει η αφθονία του φυσικού αυτού αγαθού και δεν θα υπάρχει πια πρόβλημα σε αυτές τις κοινωνίες.
Προς το παρόν, είτε πρόκειται για διαχείριση από κρατικές εταιρείες νερού, είτε από κεντρικές-περιφερειακές μεγάλες εταιρείες που διαχειρίζονται δίκτυα πόλεων ή το εμφιαλώνουν εφοδιάζοντας τις αγορές νερού, το φυσικό και συλλογικό αυτό αγαθό έχει στην ουσία ιδιωτικοποιηθεί και εξασφαλίζεται μέσω της αγοράς.
Στη χώρα μας, ιδίως μετά τις πολιτικές του μνημονίου και την «Καλλικρατική» πια Τοπική Αυτοδιοίκηση, υλοποιείται επίσης πλήρως αυτή η μετατροπή. Η ιδιωτικοποίησή του όμως θα κάνει τις τοπικές κοινότητες, στις οποίες ανήκουν οι πηγές και τα αποθέματα, καθώς και τους καταναλωτές των πόλεων, να συνειδητοποιήσουν για πρώτη φορά, ότι ένα φυσικό, δημόσιο και συλλογικό αγαθό, μετατρέπεται σε προϊόν εκμετάλλευσης από τις ιδιωτικές εταιρείες. Οι μεν κοινότητες θα δουν να περνάνε οι πηγές τους στα χέρια ιδιωτών και τις ίδιες να μετατρέπονται σε πελάτες τους, οι δε πολίτες των πόλεων θα αντιληφθούν ότι το δικαίωμα πρόσβασης στο κοινωνικό μέχρι τώρα αγαθό, θα πρέπει να αγοράζεται σε τιμές που όλο θα ανεβαίνουν. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει στην από κοινού εύρεση λύσεων από τις δύο κατηγορίες πολιτών και στη δημιουργία τέτοιων οικονομικοκοινωνικών δομών, που θα εξασφαλίζει την συλλογικοποίση –κοινοτικοποίηση-δημοτικοποίηση του νερού, σαν εναλλακτική λύση στην κρατικοποίηση ή ιδιωτικοποίησή του.
Την πρωτοβουλία για αυτό θα χρειασθεί να την αναλάβουν κύρια οι κάτοικοι των τοπικών κοινοτήτων και να αντισταθούν στον σφετερισμό που θα πάει να γίνει. Μπορούν σαν πρώτο βήμα να συστήσουν συλλογικές κοινοτικές δομές διαχείρισης νερού και αποχέτευσης -όπου δεν υπάρχουν, γιατί σε μερικές κοινότητες υπάρχουν από παλιά οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων(ΟΕΒ), κοινοτικές τέτοιες μορφές ύδρευσης και άρδευσης. Οι κάτοικοι των πόλεων-όσοι βασικά θα έχουν πρόβλημα να μετατραπούν σε πελάτες των εταιρειών, και θα είναι η πλειοψηφία τους στην οικονομική κρίση που ήρθε και πρόκειται να μείνει για το επόμενο μεγάλο χρονικό διάστημα-μπορούν να δημιουργήσουν αντίστοιχες δομές και να συνεργασθούν με τα τοπικά κοινοτικά συστήματα, για παραπέρα κοινωνικοποίηση των περισσευμάτων των αποθεμάτων. Μπορούν να δημιουργηθούν ενώσεις των κοινοτικών συστημάτων νερού στα πλαίσια ενός δήμου και στη συνέχεια μιας περιφέρειας ή να υπάρχει συμμετοχή των κοινοτικών συστημάτων στη λήψη των αποφάσεων διαχείρισης, αν δημιουργηθεί νέα δημοτική επιχείρηση ή αλλάξει το καθεστώς σε τυχόν προϋπάρχουσα τέτοια. Μια τέτοια δομή θα εξασφαλίζει στο να μη μετατρέπονται οι κάτοικοι ενός δήμου-που περιλαμβάνει πόλη και γύρω χωριά-σε ανώνυμους χρήστες και καταναλωτές υπηρεσιών μιας εταιρείας έστω και δημοτικής, αλλά σε συνδιαμορφωτές της διαχείρισης των τοπικών αποθεμάτων νερού.