​Μακροπρόθεσμη λίπανση.
1. Κέρατα ζώων σε θρύψαλα.
2. Κονιορτοποιημένο πέτρωμα Βαλσάμη ή Ζεόλιθο.
2% κάλιο ,9% μαγνήσιο, 8% ασβέστιο και 3% νάτριο.
Πλούσιο σε ιχνοστοιχεία. Αλκαλική αντίδραση. Καλό σε ελλείψεις ασβεστίου μαγνησίου. Πρόσθετο του κομπόστ.
3. Κονιορτοποιημένη λάβα.
Απο 4% κάλιο και νάτριο. 16% μαγνήσιο, 17% ασβέστιο. Πλούσια σε ιχνοστοιχεϊα. Αλκαλικό αντίδραση, χρησιμοποιείται σε ελλείψεις μαγνησίου, ασβεστίου και ιχνοστοιχείων. Πρόσθετο κομπόστ.
4. Κονιορτοποιημένα απολιθωμένα φύκια.
32% ασβέστιο και 3% μαγνήσιο. Πλούσια σε ιχνοστοιχεία. Αλκαλικό. Καλο σε ελλείψεις ασβεστίου και ιχνοστοιχείων. Πρόσθετο του κομπόστ.
5. Σκόνη μπετονίτη.
2% κάλιο και απο 4% μαγνήσιο και ασβέστιο. Εξαιρετικά πλούσια σε ιχνοστοιχεία. Αλκαλικό αντίδραση. Καλη σε έλλειψης ιχνοστοιχειων. Προσοχή να μην μπαίνει σε αχώνευτο κομπόστ γιατι κανει ζημιά στους γεοσκώλικες.
6. Στάχτη απο ξύλο λευκής οξιάς.
Απο 11% φωσφωρο και κάλιο, 53% ασβέστιο. Αρκετά ιχνοστοιχεία. Αλκαλικη,καλη σε ελλείψεις καλίου και φωσφόρου.
7. Στάχτη απο ξύλο φιλυρας( φλαμουριας-Τίλιου)
5% φώσφορος, 38% κάλιο και 32% ασβέστιο. Αρκετα ιχνοστοιχεία. Καλο σε ελλείψεις καλίου. Πρόσθετο σε κομπόστ.
8. Στάχτη απο ξύλα κωνοφόρων.
3% φώσφορος, 6% κάλιο και 35% ασβέστιο. Αρκετα ιχνοστοιχεία. Αλκαλικό αντί αντίδραση.
Χρησιμοποιείται σε ελλείψεις ασβεστίου. Πρόσθετο στο κομπόστ.
George Polatoglou

Αγαπητοί καλλιεργητές ....που κοιτάτε πού και πού και προς τα πάνω
Καθώς ολοκληρώνεται η σύνταξη του  «Καταλαβαίνω το Καλλιεργητικό (αστρονομικό) Ημερολόγιο 2016»,
Κι έχοντας πάντα κατά νου η έκδοση αυτή να είναι και μια αφορμή για καταγραφή εμπειριών και διάλογο με όσους δουλεύουν αυτή τη γη  -...αυτό θέλει να είναι εξάλλου  το «εν δυνάμει»: μια «μαθησιακή κοινότητα» ή ένα «ινστιτούτο χωρίς τοίχους»... - απευθύνουμε κάλεσμα :
o        αν έχετε κάποια εμπειρία από την εφαρμογή του ημερολογίου (ακόμη και αρνητική, όπου δηλαδή δεν δούλεψε...)
o        αλλά και οποιαδήποτε σχετική ερώτηση ή απορία, όσο περίεργη κι αν είναι (κι άλλοι μπορεί να την έχουν και να ....μην τολμούν να ρωτήσουν!)
και θα θέλατε να συμπεριληφθεί στην έκδοση του 2016,
Στείλτε την τώρα, στην ηλεκτρονική διεύθυνση endynamei@yahoo.gr.
 
Επίσης όσοι θα θέλατε να το έχετε «ανά χείρας», μπορείτε να το πάρετε με αντικαταβολή (7€+ έξοδα), στέλνοντας μαζί με το μήνυμα της παραγγελίας σας, απαραίτητα και την πλήρη ταχυδρομική σας διεύθυνση.
Για το «εν δυνάμει»
Μάριος Δεσύλλας

 

​H ροδιά (Punica granatum) ανήκει στην οικογένεια των Punicacee και στο γένος Punica.
Είναι ένα φυτό που φύεται στη χώρα μας από την αρχαιότητα ενώ τα τελευταία χρόνια άρχισε να καλλιεργείται συστηματικά. Προέρχεται από την νοτιοδυτική Ασία και μεταφέρθηκε κατά την αρχαιότητα στο μεσογειακό χώρο, όπου προσαρμόζεται πολύ καλά στο μεσογειακό κλίμα. Μπορεί να αξιοποιήσει περιθωριακά και υποβαθμισμένα εδάφη αλλά και να χρησιμοποιήσει για την άρδευση της υφάλμυρα νερά.
Το φρούτο αυτό, έχει περιβληθεί με συμβολισμούς που αφορούν τη γονιμότητα, τη ζωή αλλά και το θάνατο.
Χρήση –φυσιολογικές ιδιότητες:
Από τη ροδιά σήμερα παράγονται 475 διαφορετικά προϊόντα (τρόφιμα, ποτά, φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά, κλπ). Πέραν των φρέσκων καρπών στην αγορά υπάρχουν χυμοί ή συμπύκνωμα χυμού γαλακτούχα ποτά, αναψυκτικά, αλκοολούχα ποτά, επιδόρπια, ένα γνωστό σιρόπι (γρεναδίνη). Επίσης αποξηραμένοι σπόροι ροδιού (ολόκληροι ή σε σκόνη).
Τα ρόδια καταναλώνονται κατά προτίμηση νωπά ή σαν αναψυκτικός χυμός ή σαν σιρόπι ροδιού (γρεναδίνη) ή σαν αλκοολούχα ποτά που παράγονται μετά από μεταποίηση. Επίσης τα ρόδια χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.
Τα ρόδια ανάλογα με το ποσοστό σακχάρων που περιέχουν κατατάσσονται σε δύο μεγάλες ομάδες:

• Τα ρόδια που περιέχουν γλυκούς σπόρους και τα οποία καταναλώνονται σαν επιτραπέζιοι καρποί.
• Τα ρόδια που περιέχουν γλυκόξινους σπόρους. Τα ρόδια αυτά χρησιμοποιούνται στη μεταποίηση με σκοπό την παραγωγή χυμών ή γρεναδίνης ή αλκοολούχων ποτών.

Η ροδιά ορισμένων γενοτύπων, χρησιμοποιείται και σαν καλλωπιστικό φυτό.
Μερικά μέρη του φυτού της ροδιάς χρησιμοποιούνται στη βυρσοδεψία για την επεξεργασία των δερμάτων λόγω της αυξημένης περιεκτικότητας των σε τανίνη. Ο φλοιός του καρπού, είναι και φαρμακευτικός, και βαφικός για τη βαφή μάλλινων και μεταξωτών νημάτων. Η πούλπα των καρπών της ροδιάς χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική πολλών λαών της Μεσογείου.
Η ροδιά όμως πέραν της μεγάλης φήμης που απέκτησε σαν υπέροχο συστατικό της διατροφής, κίνησε και το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, λόγω των σπουδαίων φαρμακευτικών ιδιοτήτων που έχουν τα ρόδια στην πρόληψη πολλών ασθενειών.
Τα άνθη της είναι φαρμακευτικά και ο φλοιός της ρίζας χρησιμοποιείται από την παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση των γαστρεντερικών παθήσεων και προσβολών από τα παράσιτα και εναντίον της ταινίας. Το άνθος της ροδιάς χρησιμοποιούνταν εναντίον του δηλητηρίου του σκορπιού, την ακατάσχετη εμμηνόρροια, τις αιμορραγίες, τη δυσεντερία, τη διάρροια και γενικά σαν παυσίπονο. Στο Ιράν τα άνθη της ροδιάς χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για την αντιμετώπιση του διαβήτη.
Ο χυμός του ροδιού, έχει πολύ ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλογωτικές ιδιότητες που οφείλονται στην υψηλή περιεκτικότητα του σε ανθοκυάνες, σε ελλαγική τανίνη και σε υδρολυτική τανίνη.
Το ρόδι είναι μία μεγάλη πηγή χαλκού για τον οργανισμό του ανθρώπου. Ο χαλκός είναι συστατικό πολλών ενζύμων, αλλά κυρίως είναι συστατικό της αιμογλοβίνης και του κολλαγόνου (πρωτεΐνης που λαμβάνει μέρος στη δομή και την αποκατάσταση των ζημιών των ιστών του ανθρώπου). Ο καρπός της ροδιάς είναι πλούσιος σε βιταμίνες Α, Β, C και σε ανόργανα στοιχεία: φωσφόρο, ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό, σίδηρο, μαγγάνιο, πυρίτιο, νάτριο, θείο, ψευδάργυρο κλπ. Η περιεκτικότητα των καρπών σε λιπίδια ποικίλει ανάλογα με την ποικιλία, αλλά και την περιεκτικότητα τους σε έλαιο.
Ο χυμός του ροδιού περιέχει επίσης το παντοθενικό οξύ, το οποίο συμμετέχει στη δομή ενός συνενζύμου, που επιτρέπει στον ανθρώπινο οργανισμό να χρησιμοποιεί ορθολογικά την ενέργεια που προέρχεται από τις τροφές και η οποία απελευθερώνεται κατά τη διαδικασία της πέψεως. Το περικάρπιο των καρπών της ροδιάς περιέχει πολυφαινολικές τανίνες χρώματος κίτρινου που χρησιμοποιούνται στη βαφική. Το περικάρπιο των ροδιών χρησιμοποιείται από την παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση διαρροιών, ελκών, στοματίτιδων κλπ.
Ο νωπός καρπός της ροδιάς αποτελείται περίπου από 70% του βάρους του από νερό, ενώ το 13% – 30% αποτελείται από σάκχαρα, κιτρικό οξύ και μηλικό οξύ, ενώ περιέχει σε μεγάλες ποσότητες βιταμίνη C.
Το ρόδι έχει κατά μέσο όρο 14g σάκχαρα στα 100g σπόρων, δηλαδή έχει τόσα σάκχαρα όσα περίπου και το κεράσι.
Ο χυμός περιέχει μεγάλες ποσότητες υδρολυτικών τανινών κυρίως ελλαγοτανίνες (γαλλικό οξύ και ελλαγικό οξύ), ανθοκυάνες (κυανιδίνη, δελφινιδίνη, πελαργονιδίνη) όπως και φαινολικά οξέα (καφεϊκό οξύ, χλωρογενικό οξύ).
Η εμπειρία που υπάρχει μέχρι σήμερα από την κατανάλωση του χυμού της ροδιάς έδειξε ότι, μπορεί κανείς να καταναλώνει ένα λίτρο χυμού ροδιού ημερησίως χωρίς παρενέργειες. Στην πράξη είναι αρκετά 250-300 ml χυμού ροδιού, για ημερήσια κατανάλωση σε δύο δόσεις.
Η ροδιά χρησιμοποιείται επίσης στη παρασκευή παραδοσιακών καλλυντικών, κυρίως το λάδι των σπερμάτων.
Σήμερα παρασκευάζονται κρέμες μακιγιάζ, πομάδες, έλαια για την περιποίηση του σώματος, του δέρματος και των μαλλιών, κραγιόν, κρέμες ντεμακιγιάζ, κλπ.
Το έλαιο της ροδιάς, επιταχύνει την ανανέωση της επιδερμίδας και με την καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών, δίνει στο δέρμα ελαστικότητα και ανθεκτικότητα, μειώνοντας επίσης τις ρυτίδες.
Καλλιέργεια
Τα άνθη της ροδιάς ανάλογα με το μήκος του στύλου που αναπτύσσουν, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, τα μακρόστυλα (γόνιμα) και τα βραχύστυλα άνθη (άγονα):
Το χρώμα τους ποικίλει, από το βαθύ ερυθρό, μέχρι μερικές φορές το κίτρινο ή το λευκό. Ο αριθμός των άγονων ανθέων υπερέχει κατά πολύ από τα γόνιμα. Ο καρπός της ροδιάς είναι ράγα, η οποία συνήθως έχει το μέγεθος πορτοκαλιού ή είναι ακόμη πιο ογκώδης. Το μέσο βάρος των καρπών της ροδιάς είναι 200-400 gr .
Η ροδιά μπορεί να μπει σε καρποφορία από το 3ο ή το 4ο έτος μετά την εγκατάσταση της, ενώ σε πλήρη παραγωγή φθάνει μετά το 7ο-8ο έτος. Η ωρίμανση των καρπών της γίνεται την περίοδο Σεπτεμβρίου , Οκτωβρίου ανάλογα με την ποικιλία.
Οι ποικιλίες:  ανάλογα με την περιεκτικότητα του χυμού τους σε οξέα διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες.

• Γλυκές ποικιλίες
• Ημίγλυκες ποικιλίες
• Ξινές ποικιλίες

Η επιλογή της τοποθεσίας
Το κλίμα που ταιριάζει περισσότερο στην καλλιέργεια της ροδιάς είναι το υποτροπικό. Η ροδιά ευδοκιμεί σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από μακρύ, θερμό και ξηρό καλοκαίρι.
Η ροδιά μπορεί να επιτύχει πολύ καλές παραγωγές εφόσον στις περιοχές αυτές η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του έτους δεν πέφτει κάτω από τους -12ο C. Παρουσιάζει μεγαλύτερη αντοχή στο ψύχος από εκείνο της ελιάς και των εσπεριδοειδών, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του λήθαργου των οφθαλμών. Πρέπει κανείς να αποφύγει περιοχές που επικρατούν παγετοί ανοίξεως.
Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το έδαφος, αλλά έχει καλύτερα αποτελέσματα σε εδάφη που είναι: βαθιά, στραγγιζόμενα, μέσης συστάσεως τα οποία έχουν ικανοποιητική περιεκτικότητα σε οργανική ουσία και ρΗ 5,5-7,0.
Παρουσιάζει μία σχετική αντοχή στην ξηρασία, αλλά δεν είναι ξερική καλλιέργεια.  Αντέχει και στην αυξημένη αλατότητα του νερού άρδευσης.
Φύτευση: Πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων της ροδιάς χρήση «χωνεμένης» κοπριάς, σαν βελτιωτικό του εδάφους.  Η καλύτερη εποχή για το φύτεμα των δενδρυλλίων είναι στα τέλη του χειμώνα με αρχές άνοιξης. Καλή τεχνική είναι επίσης η εδαφοκάλυψη που γίνεται με τη χρησιμοποίηση λωρίδων διαφανούς ή μαύρου πλαστικού κατά μήκος των γραμμών φυτεύσεως πλάτους 1-1,5m
Η λίπανση: πρέπει να γίνεται σε συνάρτηση με την χημική ανάλυση του εδάφους. Χρειάζεται: Το άζωτο, ο φωσφόρος και το κάλιο καθώς και ιχνοστοιχεία σαν το μαγνήσιο, σίδηρο, μαγγάνιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο, θείο, χαλκό κλπ., τα οποία εξασφαλίζουμε από ένα ολοκληρωμένο κόμποστ είτε από το εμπόριο είτε καλύτερα αν το φτιάχνουμε μόνοι μας(δες Παρασκευή κόμποστ).  Η οργανική λίπανση γίνεται επίσης με 2 τόνους κοπριάς ή με χλωρή λίπανση κάθε 2-3 χρόνια.
Η άρδευση: Χρειάζεται μεγάλη προσοχή για το πότε αρδεύουμε. Αν γίνει μετά από μία περίοδο ξηρασίας, οι καρποί σχίζονται. Το ίδιο γίνεται αν δεν υπάρχει άρδευση, αλλά πέσουν βροχές μετά από μία μακρά περίοδο ανομβρίας.
Οι κρίσιμες περίοδοι άρδευσης είναι κυρίως κατά τη γονιμοποίηση των ανθέων και το δέσιμο των καρπών και λίγο πριν από την ωρίμανση επειδή τότε έχει αυξημένες ανάγκες σε νερό.
Το κλάδεμα: Αν δεν είναι φυσική η καλλιέργεια, ο παραγωγός πρέπει να αποφασίσει τι σχήμα θα δώσει στα φυτά του, δηλαδή θα τα αναπτύξει σαν δένδρα ή σαν θάμνους
Το φως παίζει καθοριστικό λόγο στην παραγωγή των καρπών της ροδιάς, για αυτό επιδιώκεται η μείωση της σκίασης των δέντρων.
Το κλάδεμα καρποφορίας γίνεται την εποχή του λήθαργου των οφθαλμών και αποσκοπεί στον καλό φωτισμό, τον αερισμό αλλά και στην ανανέωση των οργάνων καρποφορίας.
Αγριόχορτα: ο έλεγχος των αγριόχορτων γίνεται μέσω  της κατάλληλης εδαφοκάλυψης  ή με χορτοκοπτικό ή με κότες και γαλοπούλες κάτω από τα δέντρα.
Ο Πολλαπλασιασμός: Η ροδιά είναι ένα είδος που μπορεί να πολλαπλασιαστεί εγγενώς και αγενώς. Ο εγγενής πολλαπλασιασμός γίνεται με τους σπόρους του ροδιού, τα δε σπορόφυτα θα πρέπει απαραιτήτως στη συνέχεια να εμβολιάζονται με την κατάλληλη ποικιλία εφαρμόζοντας το κατάλληλο είδος εμβολιασμού, επειδή τα παραγόμενα σπορόφυτα δεν έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τα μητρικά τους φυτά.
Ο αγενής πολλαπλασιασμός γίνεται με ξυλώδη ή φυλλώδη μοσχεύματα αλλά και με παραφυάδες και τότε τα παραγόμενα φυτά έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τα φυτά από τα οποία προήλθαν και δεν έχουν ανάγκη να εμβολιασθούν, αλλά δεν είναι τόσο ανθεκτικά όσο τα σπορόφυτα.
Ασθένειες: Η καλλιέργεια της ροδιάς, δεν εμφανίζει μεγάλα φυτοπαθολογικά προβλήματα, από εχθρούς και ασθένειες. Οι κυριότερες είναι:
Οι αφίδες
Ο ψευδόκοκκος (Pseudococcus affinis)
Ο ξυλοφάγος (Zeuzera pyrina)
Ectomyelois ceratoniae
Virachola isocrate
Μύγα της Μεσογείου(Ceratitis capitata)
Αλευρώδης (Dialeurodes citri)
Νηματώδεις
Sclerotinia sp
Aspergillus castaros
Σήψεις των καρπών (Alternaria alternate)
Η αντιμετώπιση τους γίνεται με τα κατάλληλα προληπτικά και άμεσα μέτρα που έχουν περιγραφεί στις άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες, σε αυτή την ιστοσελίδα
Προβλήματα φυσιολογίας:
Το σχίσιμο των καρπών οφείλεται σε πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους παράγοντες, όπως είναι: η ποικιλία,  η έκθεση των καρπών στον ήλιο( γίνεται σκίαση των καρπών), η τροφοπενία βορίου, οι απότομες εναλλαγές της υγρασίας του εδάφους ( ο πιο σημαντικός παράγοντας ), η καθυστέρηση της συγκομιδής,  οι προσβολές από έντομα και ασθένειες
Η συγκομιδή: συνήθως αρχίζει όταν τα δένδρα έχουν φθάσει σε ηλικία 3-4 ετών και γίνεται στα τέλη του Σεπτεμβρίου έως στα μέσα Οκτωβρίου, ανάλογα με την ποικιλία. Γίνεται σε 2-5 χέρια κατά τη διάρκεια μίας καλλιεργητικής περιόδου. Η ωρίμανση των καρπών της ροδιάς κλιμακώνεται σε μία διάρκεια δύο μηνών. Η καλύτερη μέθοδος: με το ψαλίδι με κοπή του ποδίσκου των καρπών σε μήκος 0,5 cm από την επιφάνεια των ροδιών.
Η διάρκεια της παραγωγικής ζωής ροδιάς υπολογίζεται σε 25-30 έτη. Οι αποδόσεις ανά δένδρο κυμαίνονται μεταξύ 40-50 Kg 

Κερασία Παπούλια
Η γεωργία, ήταν το αρχικό πεδίο εφαρμογής προς το οποίο στόχευαν οι έρευνες του καθηγητή Χίγκα, που απώτερο σκοπό είχαν την ανακάλυψη μιας εναλλακτικής, βιολογικής και φιλικής προς το περιβάλλον μεθόδου καλλιέργειας, η οποία, ει δυνατόν, να αποφέρει τα ίδια αποτελέσματα που αποφέρουν οι συμβατικές μέθοδοι με την χρήση χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων.
Η τεχνολογία των ΕΜ, όπως και σε όλες τις άλλες εφαρμογές, δρα πρωτίστως προληπτικά, αλλά και αναζωογονητικά εκεί που χρειάζεται και έχει σαν κυριότερη πτυχή της την εξυγίανση και τον εμπλουτισμό του εδάφους, το οποίο και αποτελεί την σημαντικότερη παράμετρο και το πιο βασικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί μια υγιής, βιώσιμη και σταθερά ποιοτική καλλιέργεια.
Η ύπαρξη οργανικής ύλης και η ανάπτυξη επαρκούς πληθυσμού ωφέλιμων μικροοργανισμών,
αποτελούν τα πιο βασικά εχέγγυα για την δημιουργία ενός εύφορου, γόνιμου και υγιούς χώματος.
Οι κυριότερες λειτουργίες των ΕΜ στο χώμα, είναι..
Η διάσπαση της υπάρχουσας οργανικής ύλης και η μετατροπή της σε θρεπτικές, αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές ουσίες 
Η διάσπαση πολύπλοκων οργανικών ενώσεων σε απλούστερες μορφές έτσι ώστε να καθιστούν δυνατή την απορρόφηση και αφομοίωση τους από τα φυτά 
Η καταστολή των παθογόνων μικροοργανισμών 
Η συμμετοχή τους στην ανακύκλωση του αζώτου μέσω της οποίας γίνεται δυνατή η απορρόφηση του από τα φυτά 
Η διάσπαση και εξουδετέρωση υπολειμμάτων από χημικά φυτοφάρμακα
Σε συνδυασμό με τακτικούς διαφυλλικούς ψεκασμούς, τα φυτά γίνονται πιο δυνατά και προάγονται..
το φύτρωμα, η ανάπτυξη, η ανθοφορία, η καρποφορία και η ωρίμανση των καρπών 
η ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος των φυτών και η αντίσταση τους απέναντι στα βλαβερά έντομα, τα φυτοπαράσιτα και τις αρρώστιες 
η ενίσχυση της φωτοσυνθετικής ικανότητας των φυτών και η διεξαγωγή της στο έδαφος.
Με την χρήση των ΕΜ..
 
τα φυτά αναπτύσσουν πολλαπλές και συνεχόμενες σοδειές μέσα στον χρόνο 
απαιτείται λιγότερη χειρωνακτική εργασία και καθόλου μέτρα ασφαλείας κατά τους ψεκασμούς, για τυχών κινδύνους μόλυνσης ή δηλητηρίασης. 
δεν υπάρχει η ανάγκη αποστείρωσης του εδάφους 
ενισχύεται η ανάπτυξη της μυκόριζας, των αζωτοβακτήριων και των άλλων ειδών ωφέλιμων ριζόβιων μικροοργανισμών στο ριζικό σύστημα των φυτών 
προωθείται η σταδιακή εξάλειψη των ζιζανίων 
η χρήση άλλων φαρμάκων και λιπασμάτων καθίσταται περιττή, κι αυτό έχει οικονομικό όφελος προς τον παραγωγό 
Τα χόρτα, τα ζιζάνια, τα κατάλοιπα στις φυτείες μετά την συγκομιδή, τα κλαδέματα, κλπ, μπορούν να χρησιμοποιούνται σαν σύμμαχος οργανική ύλη, την οποία οι ΕΜ μετατρέπουν σε οργανικό εδαφοβελτιωτικό, απαλλάσσοντας παράλληλα τον καλλιεργητή από το κάψιμο τους. 
Επιτυγχάνεται αύξηση της δραστικότητας της οργανικής ύλης και της κοπριάς σαν βιολογικό εδαφοβελτιωτικό.Η εφαρμογή των ΕΜ, δεν είναι εφαρμογή της μίας χρήσης, αλλά μια ολοκληρωμένη μέθοδος καλλιέργειας,
η οποία μπορεί και θα πρέπει να εφαρμόζεται καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου και του κύκλου ζωής των φυτών, ασχέτως εποχής και καιρικών συνθηκών.
Η ανάγκη για χρήση των ΕΜ ελαττώνεται με τον χρόνο, διότι οι μικροοργανισμοί αναπαράγονται και επικρατούν, κι όταν το έδαφος φτάσει στις επιθυμητές συνθήκες απλώς εφαρμόζονται για να συντηρούν την μικροβιακή ισορροπία.
 
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
 
Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να έχει υπ’ όψιν του ο παραγωγός, είναι το να έχει στην διάθεση του μπόλικη οργανική ύλη, η οποία και θα αποτελεί την ‘τροφή’ για τους μικροοργανισμούς, την οποία και θα μεταβολίσουν στις ωφέλιμες ουσίες που έχουν τόσο ανάγκη, το χώμα και τα φυτά.
 
Όταν μιλάμε για οργανική ύλη εννοούμε οποιαδήποτε ύλη είναι “ζωντανή” ή απομεινάρι κάποιου ζωντανού οργανισμού, όπως.. κοπριά ζώων, ξερά φύλλα και χόρτα, κλαδέματα, κατάλοιπα από συγκομιδή, οργανικά σκουπίδια, κόμποστ, βοκάσι, κλπ.
 
Όπως ακριβώς συμβαίνει και στην χλωρά λίπανση, όπου σπέρνονται ψυχανθή (τριφύλλι, βίκος, κλπ), με σκοπό να οργωθούν στο χώμα, έτσι τα χόρτα και τα ζιζάνια μπορούν να αποτελέσουν μια σύμμαχο οργανική ύλη για τον εμπλουτισμό του εδάφους με θρεπτικά συστατικά.
 
ΜΕΘΟΔΟΣ - ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ
 
Οι ΕΜ μπορεί να χρησιμοποιούνται σαν μια ολοκληρωμένη μέθοδος βιοκαλλιέργειας,την οποία και μπορεί να ξεκινήσει κάποιος να εφαρμόζει, ανά πάσα στιγμή και οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, έστω κι αν δεν συντρέχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος, ενώ κατά τις καλλιεργητικές περιόδους καλό θα είναι να γίνονται τακτικές και συνεπείς εφαρμογές των ΕΜ, τόσο στο πότισμα όσο και στους ψεκασμούς.
 
Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που έχει να κάνει να κάνει με τις δοσολογίες που αναμιγνύονται οι ΕΜ με το νερό, είναι το ότι δεν υπάρχουν απόλυτα νούμερα και ποσοστά, ούτε υφίστανται συστάσεις όπως.. “Προσοχή!!! Μην υπερβείτε την δοσολογία”.
(Με εξαίρεση το εντομοαπωθητικό ΕΜ5) Θα πρέπει όμως παράλληλα, να είναι εις γνώσιν του καλλιεργητή, ότι το ΕΜ είναι “υγρό” με οξύτητα, γι αυτό δεν θα πρέπει να γίνεται υπερβολική χρήση και να χρησιμοποιούνται πολύ πυκνά διαλύματα ΕΜ, γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα.
 
Οι δοσολογίες αραίωσης που υποδεικνύονται μπορεί να θεωρηθούν ως οικονομικά αποτελεσματικές, ενώ ο καθένας μπορεί να τις προσαρμόσει με βάσει τις δικές του παρατηρήσεις στην δική του καλλιέργεια και τα δικά του δεδομένα.
 
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ
 
Παίρνοντας λοιπόν τα πράγματα από την αρχή, λογικό είναι να ξεκινήσουμε την διαδρομή του κύκλου μιας καλλιέργειας, από την προετοιμασία του εδάφους, αν πρόκειται να σπείρουμε ή να φυτέψουμε νεαρά φυτά. (Αν πρόκειται για ήδη υπάρχουσες καλλιέργειες π.χ οπορωφόρα ή ήδη αναπτυγμένα φυτά μπορούν να αρχίσουν ποτίσματα και ψεκασμοί οποιαδήποτε περίοδο, ενώ πάντα υπάρχει η δυνατότητα εμπλουτισμού του χώματος με οργανική ύλη.)
 
Σημαντικότερη πτυχή της προετοιμασίας του εδάφους, είναι ο εμπλουτισμός του με οργανική ύλη και ΕΜ.
 
Μπορεί κάποιος να απλώσει κοπριά, κόμποστ/βοκάσι ή αν υπάρχουν κατάλοιπα μετά την συγκομιδή ή την πτώση των φύλλων κατά το φθινόπωρο, κλπ. Αν υπάρχουν ζιζάνια και αγριόχορτα, καλό θα είναι να θρυμματίζονται με μια χορτοκοπτική μηχανή για διευκόλυνση της ζύμωσης που θα ακολουθήσει στο χώμα ή μπορεί να μαζεύονται για την παραγωγή κόμποστ/βοκάσι.
 
Η εφαρμογή γίνεται απλά με άπλωμα της οργανικής ύλης στο έδαφος, καταβρέξιμο με ΕΜ και επιφανειακή ενσωμάτωση στο χώμα.
 
                                                         Aνά στρέμμα
 
                                                  200 – 300 λίτρα νερό
                                                   3 - 5 λίτρα ΕΜα
                                             200 - 300 γρ. κεραμική σκόνη
 
Μετά από 15 μέρες μπορούμε να σπείρουμε ή να φυτέψουμε νεαρά φυτά και να κάνουμε το πρώτο μας πότισμα με ΕΜa αραιωμένο σε νερό σε αναλογία 1:100 – 1:500.
 
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ Η ΤΩΝ ΝΕΑΡΩΝ ΦΥΤΩΝ
 
Η προετοιμασία των σπόρων ή των νεαρών φυτών είναι εξίσου σημαντική και διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο κατά την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών.

Οι σπόροι μπορούν να επωφεληθούν της ευεργετικής δράσης των ΕΜ, ούτως ώστε να αναπτύξουν σε σύντομο χρονικό διάστημα, δυνατό και υγιές ριζικό σύστημα.
Η προετοιμασία τους γίνεται απλά, με το να αφεθούν να μουλιάζουν σε διάλυμα ΕΜa και ΕΜ κεραμικής σκόνης με νερό σε αναλογία 1:100 – 1:500 για κάποια ώρα, αναλόγως του μεγέθους και της σκληρότητας τους και ακολούθως να αφεθούν να στεγνώσουν υπό σκιά.
Στα νεαρά φυτά κατά την μεταφύτευση, μπορεί να ψεκάζεται το ρίζωμα με ΕΜa αραιωμένο και να πασπαλίζεται το ρίζωμα με ΕΜ κεραμική σκόνη.
 
ΠΟΤΙΣΜΑΤΑ - ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΛΑΣΤΩΝ - ΨΕΚΑΣΜΟΙ
 
Η εφαρμογή των ΕΜ στο νερό για πότισμα, δεν είναι κάτι που περιορίζεται μέσα από αυστηρούς κανόνες και ιδιαίτερα χρονοδιαγράμματα, ούτε και απομονώνεται μέσα σε συγκεκριμένες εποχές του χρόνου.  
 
Καλό είναι όμως να ακολουθείται μια λογική και συνεπής ροή εφαρμογών κατά την περίοδο της ανάπτυξης και καρποφορίας των φυτών.
 
Κατά τις πρώτες βδομάδες καλό είναι να γίνονται ποτίσματα με ΕΜa μία φορά την βδομάδα, σε αναλογία 3 – 5 λίτρα ΕΜa ανά στρέμμα, αραιωμένο στον συνήθη όγκο νερού που ποτίζει ο καθένας, ενώ ακολούθως μπορεί να μειωθεί η ποσότητα ΕΜ στα 2 – 3 λίτρα.
 
Είναι επίσης δυνατόν να γίνονται και καθημερινά ποτίσματα με ΕΜ, ή κάθε δύο, τρείς ή περισσότερες μέρες, αραιωμένο όμως τουλάχιστον 1:500 – 1:1000.
 
Αυτό εξαρτάται τόσο από την ποσότητα που έχει κάποιος στην διάθεση του, όσο και από την οικονομική του κατάσταση..
 
Η πρόσθεση ΕΜ κεραμικής σκόνης στο νερό με τους ΕΜ, (σε αναλογία 1:1000 και άνω) είναι επίσης πολύ σημαντική γιατί 

• συγκρατεί σταθερά τους μικροοργανισμούς στα σημεία που επικάθεται, απορροφώντας τους στα σωματίδια της, ούτως ώστε να δουλεύουν και τοπικά εκτός του διασκορπισμού τους στο ρίζωμα των φυτών. 
• Έχει αντιοξειδωτικές και μυκητοκτόνες ιδιότητες 
• Ενισχύει την λειτουργία της φωτοσύνθεσης στα φυτά λόγω της Άπω Υπέρυθρης ακτινοβολίας που εκπέμπει 

 
ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΛΑΣΤΩΝ - ΨΕΚΑΣΜΟΙ
 
Με την εμφάνιση των πρώτων βλαστών, είτε πρόκειται για δέντρα, είτε για λαχανικά, δημητριακά ή λουλούδια, θα πρέπει να ξεκινήσουν προληπτικοί ψεκασμοί με ΕΜa, ΕΜ5 και ΕΜ-FPE.
 
(Καλό είναι επίσης να προστίθεται ΕΜ κεραμική σκόνη και στο διάλυμα για ψεκασμό) 
 
Οι ψεκασμοί καλό είναι να γίνονται διαφυλλικά και σχολαστικά και στις δύο επιφάνειες των φύλλων, σε τακτικά διαστήματα, από μία βδομάδα μέχρι 10 μέρες, εναλλακτικά (δηλ. μια φορά με ΕΜa, την δεύτερη με ΕΜ5, την τρίτη με EM FPE κοκ), για αποτροπή της εμφάνισης βλαβερών εντόμων και για σκοπούς θρέψης των φυτών δια μέσου των φύλλων (Foliar feeding). 
 
Το ΕΜa μπορεί να ψεκάζεται αραιωμένο από 1:100 – 1:500
 
Το ΕΜ5 πολύ πιο αραιωμένο, από 1:500 – 1:1000
 
Το ΕΜ FPE επίσης 1:500 – 1:1000
 
Επίσης, το ΕΜ5 και το ΕΜ FPE μπορούν να ψεκάζονται μαζί σε αναλογία 1:1.
 
Η εντομοαπωθητική δράση των ΕΜ έγκειται στο ότι:

• οι μικροοργανισμοί έρχονται σε επαφή με τα αυγά και την τροφή που αποθηκεύουν τα έντομα, με αποτέλεσμα να τα καταστρέφουν. 
• παράλληλα, το ΕΜ5 εναποτίθεται στις επιφάνειες των φύλλων, στα κλαριά, στους καρπούς και τον κορμό σαν ένα προστατευτικό περίβλημα το οποίο απωθεί τα επιβλαβή έντομα ενώ αντιθέτως ελκύει τα ωφέλιμα. 
• Ο πληθυσμός των ωφέλιμων μικροοργανισμών αυξάνεται και κυριαρχεί διατηρώντας τις ανάλογες συνθήκες που δεν ευνοούν την ανάπτυξη των παθογόνων, κι έτσι αποτρέπεται η εμφάνιση τους.

Σε περίπτωση που υπάρχει εκδήλωση κάποιας ασθένειας ή έντονη παρουσία κάποιου ανεπιθυμητου εντόμου, θα πρέπει να γίνονται καθημερινοί ψεκασμοί με ΕΜ5, έως ότου αποτραπεί το φαινόμενο. 
 

• Προσοχή!  Οι ψεκασμοί δεν πρέπει να γίνονται ποτέ κάτω από απ' ευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία γιατί η υπεριώδης ακτινοβολία σκοτώνει ΟΛΟΥΣ τους μικροοργανισμούς.

 
Κατά την περίοδο της ανθοφορίας, χρειάζεται λίγο προσοχή στους ψεκασμούς.. 
 
Αν πρόκειται για σύντομη παροδική περίοδο ανθοφορίας, π.χ οπορωφόρα δέντρα, αμπέλια κλπ, καλύτερα να σταματούν οι ψεκασμοί στο φύλλωμα, ενώ μπορούν να συνεχιστούν οι ψεκασμοί στους κορμούς και τα κλαδιά για καταπολέμηση τυχόν αποθηκευμένων αυγών και τροφής διάφορων εντόμων. 
 
Στα λαχανικά όπου η ανθοφορία συνεχίζεται καθ’ όλη την περίοδο της καρποφορίας, οι ψεκασμοί να γίνονται με όσο το δυνατόν πιο ατμοποιημένα σταγονίδια με προσοχή μην καταβρέχονται πολύ τα άνθη.
 
ΕΜ κεραμική επίχριση για επάλειψη των κορμών
 
Για την προστασία των δέντρων από διαχειμάζοντες παθογόνους και από τις παγωνιές, αλλά και για ολόχρονη γενικότερη προστασία, μπορεί να γίνεται επάλειψη των κορμών με ειδικό μίγμα, πάντα με την ευεργετική συμμετοχή των ΕΜ και της ΕΜ-Χ κεραμικής σκόνης..
 
 
Παρασκευή:
 
2 ½ λίτρα νερό
 
½ λίτρο ΕΜa
 
50 γρ κόλλα ταπετσαρίας τοίχου (wallpaper)
 
150 γρ ΕΜ κεραμική σκόνη
 
1 κιλό Ζεόλιθο
 
Διαλύουμε πολύ καλά το μίγμα και επαλείφουμε με βούρτσα μέχρι την πρώτη διακλάδωση.
 
Η ποσότητα στο πάρα πάνω παράδειγμα είναι αρκετή για 5-6 μέτρια δέντρα
 
Αν δεν έχετε στην διάθεση σας Ζεόλιθο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μπετονίτης ή κοινός ασβέστης.
 
Θα πρέπει όμως, το διάλυμα να γίνει πιο αραιωμένο, με περισσότερη ποσότητα νερού ή EMa, λόγω του ότι αυτά τα υλικά “σφίγγουν” περισσότερο.
 
Τα οφέλη που προκύπτουν από την επάλειψη με ΕΜ κεραμική επίχριση είναι:

• Αποτροπή της ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανισμών και μυκήτων που διαχειμάζουν στις ρωγμές των κορμών και καταστροφή αποθηκευμένων αυγών και προνυμφών βλαβερών εντόμων.
• Αποτροπή της οξείδωσης των κορμών
• Προστασία από ακραίες καιρικές συνθήκες
• Ισομερής κατανομή της θερμότητας σε όλες τις πλευρές του κορμού.

 
(Είναι γνωστό στους παραγωγούς ότι, η Νότια πλευρά των κορμών των δέντρων, είναι πάντα πιο ζεστή από την βόρεια, λόγω του ότι η τροχιά του ήλιου, είναι πάντα Νότια, ένεκα του γεωγραφικού της πλάτους)
 
Εκτός από δέντρα, η ΕΜ κεραμική επίχριση μπορεί να εφαρμοστεί και σε αμπέλια, κλίματα, τριανταφυλλιές, σε διάφορους θάμνους, κλπ.
Παράλληλα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μέγιστη βελτίωση.
http://energimikroorganismi.blogspot.de/2016/01/blog-post_97.html?spref=fb