Μετά το «Τσουνάμι» της χρηματοπιστωτικής φούσκας, που έχει κτυπήσει ανελέητα την παγκόσμια οικονομία βυθίζοντάς την σε ύφεση διαρκείας, ένα άλλο καταστρεπτικό «Τσουνάμι» έρχεται με μαθηματική ακρίβεια κατά πάνω μας.
Πρόκειται για το «οικολογικό Τσουνάμι», δηλαδή για τις καταστροφές που θα προκύψουν από την απορύθμιση και την υποβάθμιση του φυσικού μας περιβάλλοντος, το οποίο θα αποδειχθεί πολύ πιο καταστρεπτικό από το σημερινό «οικονομικό Τσουνάμι».
Αυτό το επερχόμενο «οικολογικό Τσουνάμι», που σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς είναι ζήτημα δύο ή τριών δεκαετιών για να ξεσπάσει, δεν θα κρατήσει λίγα μόνον χρόνια αλλά πολλές δεκαετίες και δεν θα καταστρέψει μόνον οικονομίες, αλλά και τεράστιες περιοχές του πλανήτη μας, θα διαλύσει χώρες και κοινωνίες, θα εξολοθρεύσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, θα προσφυγοποιήσει εκατοντάδες εκατομμύρια, θα απειλήσει τον ανθρώπινο πολιτισμό ακόμη και την ίδια την ύπαρξή μας ως είδος. Όταν θα ξεχυθεί κατά πάνω μας αυτό το «οικολογικό Τσουνάμι» καμιά ανθρώπινη αντίδραση, όσο μαζική και να είναι, δεν θα είναι σε θέση να το σταματήσει πριν ολοκληρώσει το καταστρεπτικό του έργο. Η μόνη αντίδραση μας μπορεί να είναι προληπτική, αλλά για να το προλάβουμε θα πρέπει να δράσουμε Τώρα! Πως όμως μπορούμε να δράσουμε αποτελεσματικά πριν να είναι πολύ αργά;
O σύγχρονος κόσμος αντιμετωπίζει τρεις πολύ σοβαρές κρίσεις. Η μία είναι η οικονομική κρίση, που οφείλεται κυρίως στη χρηματοπιστωτική φούσκα και στην απληστία και ασυδοσία της ελεύθερης αγοράς. Η δεύτερη είναι η οικολογική κρίση, που οφείλεται στην καταστροφή και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και στην πλανητική υπερθέρμανση, απόρροια του οικονομικού, καταναλωτικού και ενεργειακού μοντέλου που χρησιμοποιούμε. Η τρίτη είναι η ενεργειακή κρίση, η οποία οφείλεται στην υπερκατανάλωση και στην εξάντληση των ορυκτών καυσίμων, από τα οποία εξαρτάται η παγκόσμια οικονομία.
Παρά την αντίθετη πεποίθηση αυτή η ενεργειακή κρίση είναι και η σοβαρότερη διότι επηρεάζει άμεσα και πυροδοτεί τόσο την παρούσα οικονομική κρίση, όσο και την επερχόμενη οικολογική κρίση!
Ο ζωοδότης Ήλιος βρίσκεται πίσω από τις περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Λούζει διαρκώς τη Γη με τεράστιες ποσότητες θερμότητας και ακτινών φωτονίων, που χαρίζουν ζωή και ενέργεια τον πλανήτη μας. Ο Ήλιος δημιουργεί επίσης και τους ανέμους, θερμαίνοντας τα αέρια στρώματα της ατμόσφαιρας κι αυξάνοντας έτσι την κινητικότητά τους. Αυτή η ενέργεια είναι γνωστή ως αιολική και χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στους ανεμόμυλους και σήμερα πλέον στις ανεμογεννήτριες, που παράγουν ηλεκτρισμό. Η κίνηση των αέριων μαζών δημιουργεί επίσης τα σύννεφα, τις βροχές και τα χιόνια. Η πτώση του νερού στη γη δημιουργεί τα ποτάμια, την κίνηση των οποίων εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος με τα φράγματα, όπου οι υδατοπτώσεις κινούν νερόμυλους ή παράγουν ηλεκτρισμό με τη βοήθεια τουρμπίνων (υδροηλεκτρικά εργοστάσια). Τέλος η ηλιακή ενέργεια θερμαίνει και τους ωκεανούς δημιουργώντας έτσι τα υποθαλάσσια ρεύματα, τα οποία μπορεί με τη σειρά του να εκμεταλλευτεί ο άνθρωπος για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Φυτρώνει σχεδόν παντού αλλά είναι το υπ’ αριθμόν ένα παράνομο φυτό στον πλανήτη μας! Εδώ και πολλές δεκαετίες οι περισσότερες νομοθεσίες των κρατών της Γης το έχουν θέσει εκτός νόμου –τοποθετώντας το, εντελώς αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά, στα λεγόμενα «ναρκωτικά»– κι έχουν απαγορεύσει την καλλιέργεια, ακόμη και την ύπαρξή του. Κι όμως η κάνναβη (cannabis) είναι ένα από τα χρησιμότερα για τον άνθρωπο φυτά, με τα οποία έχει προικίσει η Φύση τον πλανήτη Γη. Είναι ένα φυτό που, εκτός από τη μη-ναρκωτική ευφορική του ιδιότητα (που οφείλεται στη δραστική ουσία Τετραϋδροκανναβινόλη),, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως κατασκευαστικό υλικό, φωτιστικό λάδι, πηγή ενέργειας και χαρτιού, υλικό για υφάσματα, πανιά και σκοινιά, για χρώματα και βαφές, για φάρμακο και για τροφή για ανθρώπους και για ζώα. Κανένα, απολύτως κανένα, άλλο φυτό δεν έχει τόσες πολλές και χρήσιμες για τον άνθρωπο εφαρμογές, όσο η Κάνναβη. Κι όμως είναι απαγορευμένο. Όχι για λόγους επιστημονικούς ή ιατρικούς, αλλά για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, όπως θα δούμε παρακάτω. «Έχουν καταστήσει παράνομο το υπ’ αριθμόν ένα σημαντικότερο φυτό του πλανήτη», έλεγε αγανακτισμένος ο Timothy Leary από την «ελευθεριάζουσα» δεκαετία του 1960. Πως μπορεί όμως να είναι «παράνομο» ένα φυτό, που δεν είναι καν ναρκωτική ουσία σύμφωνα με τις πιο έγκριτες και ανεξάρτητες επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει ως τώρα; Ένα φυτό από το οποίο δεν έχει αναφερθεί ούτε ένας θάνατος ως σήμερα; (Υπόψιν η «θανατηφόρα δόση» της κάνναβης είναι 150 γραμμάρια, δηλαδή 40.000 μεγαλύτερη τη συνηθισμένη δραστική δόση της! Συγκριτικά, η θανατηφόρα δόση του αλκοόλ είναι μόλις 4-10 φορές μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη του δραστική του δόση. Γι’ αυτό θάνατος από υπερβολική δόση κάνναβης είναι κάτι το πρακτικά άγνωστο).
To Φυτό Κάνναβη
Η κάνναβη είναι ένα φυτό από το οποίο βγαίνει η μαριχουάνα (ένα μίγμα θρυμματισμένων φύλλων και λουλουδιών της κάνναβης), το χασίς (αποξηραμένη ρετσίνη που βγαίνει από τις αδενικές τρίχες των λουλουδιών και των ακρινών στελεχών των θηλυκών, κυρίως, φυτών της κάνναβης), και το χασισέλαιο (που παράγεται με μία επεξεργασία απόσταξης).
Η μεγάλη ποικιλία των παραλλαγών αυτού του φυτού, που ταξινομήθηκε από τον Linneaus το 1753, δημιουργούσε στο παρελθόν πολλές διαφωνίες μεταξύ των βοτανολόγων σχετικά με την ταξινόμησή του, αλλά σήμερα έχει γίνει δεκτό ότι υπάρχει ένα αρχικό είδος, η κάνναβη η ήμερη, από την οποία προέκυψαν διάφορες παραλλαγές ως οικότυποι, όπως η Cannabis Sativa, η Cannabis Indica και η Cannabis Ruderalis, που διαφέρουν μεταξύ τους, κυρίως, ως προς την περιεκτικότητά τους στο δραστικό συστατικό της κάνναβης, η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC).
Με βάση αυτό το δεδομένο, α) η Κάνναβη Σατίβα (ή Κλωστική) που περιέχει μικρή ποσότητα THC χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγαθών που καλύπτουν ανάγκες τις καθημερινής ζωής (βιομηχανικά και κατασκευαστικά προϊόντα, είδη ένδυσης και διατροφής, ενεργειακά μέσα κ.α.) και β) η Ινδική Κάνναβη που περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα THC, χρησιμοποιείται για ευφορικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.
Ενέργεια: Η βιομάζα που παρέχεται απ’ την κάνναβη μπορεί να μετατραπεί σε μεθάνιο, μεθανόλη ή υγρό καύσιμο. Συνυπολογίζοντας στο κόστος παραγωγής της ενέργειας την καταστροφή του περιβάλλοντος που συνεπάγεται η παραγωγή, η επεξεργασία και η χρήση του πετρελαίου, του άνθρακα και της πυρηνικής τεχνολογίας, καθίσταται φανερό ότι η παραγωγή ενέργεια από την κάνναβης έχει μικρότερο κόστος και είναι ανυπολόγιστα ευεργετική για το περιβάλλον.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
«Από το 1000 π.Χ. μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, η κάνναβη ήταν η μεγαλύτερη γεωργική καλλιέργεια στον πλανήτη και αποτελούσε τη σημαντικότερη πρώτη ύλη για την παγκόσμια παραγωγή φυτικών κλωστών, υφασμάτων, φωτιστικού λαδιού, χαρτιού, θυμιαμάτων, φαρμάκων και ειδών διατροφής για ανθρώπους και ζώα. Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, το 90% των καραβόπανων, το 80% των σχοινιών, το 75-90% του χαρτιού και το 80% των υφαντουργικών προϊόντων που κατασκευάζονταν διεθνώς, φτιάχνονταν από κάνναβη.»43
Σ’ όλη τη διάρκειά της γνωστής ιστορίας και μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, η κάνναβη γνώριζε μια ευρύτατη και συστηματική καλλιέργεια λόγω της πολλαπλής χρησιμότητάς της τόσο ως κατασκευαστικό, βιομηχανικό και ενεργειακό μέσο (Cannabis Sativa) όσο και ως διατροφικό, θεραπευτικό και ευφορικό μέσο (Cannabis Indica).44 Συνεπώς, η σκιαγράφηση αυτής της πολυεπίπεδης χρησιμότητας της κάνναβης αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την κατανόηση των πραγματικών λόγων της απαγόρευσής της και τον προσδιορισμό των ομάδων οικονομικής ισχύος που είχαν ζωτικό συμφέρον απ’ τον εξοβελισμό της από την καθημερινή ζωή.
1) Διατροφικό μέσο: Μέχρι τον 20ο αιώνα, οι σπόροι της κάνναβης, κονιοποιημένοι ή όχι, για πολλούς λαούς ήταν -και για ορισμένους παραμένει- ένα βασικό διατροφικό μέσο στο οποίο περιέχονται φυτικές πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας.45
2) Θεραπευτικό μέσο: Η κάνναβη και τα παράγωγά της κατείχαν εξέχουσα θέση στην καθημερινή θεραπευτική πρακτική σε όλη τη διάρκεια της γνωστής ιστορίας της ανθρωπότητας. Αφειδώς προσφερόμενη από τη φύση, ατοξική, ασφαλής και με ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, η κάνναβη «πέρασε στην ιατρική πρακτική πολλών χωρών και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών, όπως η χολέρα, η ελονοσία, η διάρροια, οι σπασμοί, η ανορεξία, η απώλεια της μνήμης, ο βήχας, οι ρευματισμοί, η αϋπνία και ο πόνος» για περισσότερο από τρεις χιλιάδες χρόνια.46
3) Ευφορικό μέσο: Οι ευφορικές δράσεις των παραγώγων της κάνναβης (μαριχουάνα και χασίς) υπερτερούν από κάθε άποψη των αντίστοιχων δράσεων του καπνού και του οινοπνεύματος και τα καθιστούν επίφοβους ανταγωνιστές τους.
4) Ενέργεια: Η βιομάζα που παρέχεται απ’ την κάνναβη μπορεί να μετατραπεί σε μεθάνιο, μεθανόλη ή υγρό καύσιμο. Συνυπολογίζοντας στο κόστος παραγωγής της ενέργειας την καταστροφή του περιβάλλοντος που συνεπάγεται η παραγωγή, η επεξεργασία και η χρήση του πετρελαίου, του άνθρακα και της πυρηνικής τεχνολογίας, καθίσταται φανερό ότι η παραγωγή ενέργεια από την κάνναβης έχει μικρότερο κόστος και είναι ανυπολόγιστα ευεργετική για το περιβάλλον.
5) Χαρτί: Το 75-90% του χαρτιού που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο μέχρι το 1883 προερχόταν απ’ την κάνναβη: Βιβλία, εφημερίδες, χάρτες, χαρτονομίσματα. Το χαρτί που παράγεται από την κάνναβη είναι το καλύτερης ποιότητας και με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής χαρτί που κατασκευάστηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας: «Είναι 50 έως 100 φορές διαρκέστερο και 100 φορές ευκολότερο να κατασκευαστεί απ’ οποιοδήποτε άλλο τρόπο παραγωγής χαρτιού».47
6) Εξοπλισμός των πλοίων: Το 90% του εξοπλισμού όλων των πλοίων από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 19ο αιώνα που εφευρέθηκε το ατμόπλοιο, κατασκευαζόταν απ’ την κάνναβη: Ολα τα πανιά, τα σχοινιά, οι χάρτες, τα ημερολόγια, τα βιβλία και οι σημαίες των πλοίων ήταν προϊόντα του «χόρτου.»48
7) Υφάσματα και υφαντά: Το 80% των υφασμάτων και των υφαντών που χρησιμοποιούσε η ανθρωπότητα για να κατασκευάσει ρούχα, τέντες, λινά, κουβέρτες, πετσέτες, χαλιά, πάνες μωρών και πολλά άλλα, προέρχονταν απ’ την κάνναβη.49
8) Σχοινιά, νήματα, κορδόνια: Το 70-90% της παγκόσμιας παραγωγής των κάθε είδους σχοινιών, νημάτων και κορδονιών προέρχονταν απ’ την κάνναβη και ήταν 100% ανακυκλώσιμα. Μετά την απαγόρευση της κάνναβης το 1937, όλα αυτά αντικαταστάθηκαν από μη-ανακυκλώσιμα πετροχημικά προϊόντα που το μονοπώλιό τους ελέγχονταν από την εταιρεία DuPont ύστερα από συμφωνία με τη γερμανική IG που κατείχε τις σχετικές πατέντες.
9) Καμβάδες ζωγραφικής: Όλες οι δημιουργίες των μεγάλων ζωγράφων που ανανέωσαν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο, από τον Caravagio μέχρι τον Van Gogh, αποτυπώθηκαν πάνω σε καμβάδες φτιαγμένους από κάνναβη που έχουν το προσόν να μην αλλοιώνονται και να συντηρούνται σε άριστη κατάσταση επί αιώνες.
10) Χρώματα και βαφές: Για χιλιάδες χρόνια, όλα σχεδόν τα χρώματα και τα βερνίκια που χρησιμοποιούσε ο άνθρωπος παράγονταν απ’ την κάνναβη ή περιείχαν λάδι από τους σπόρους της. Μόνο «κατά το έτος 1935, δυο μόλις χρόνια πριν από την απαγόρευσή της, 58.000 τόνοι σπόρων κάνναβης χρησιμοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μόνο για την κατασκευή χρωμάτων και βερνικιών. Από το 1937 και μετά, αυτές οι βαφές φυσικής προέλευσης αντικαταστάθηκαν από πετροχημικά προϊόντα.50
11) Κατασκευαστικό υλικό: Ο πολτός της κυτταρίνης που βγαίνει από την κάνναβη προσφέρει ένα άριστο οικοδομικό και κατασκευαστικό υλικό που είναι πρακτικό, φτηνό, ανθεκτικό στη φωτιά, με θαυμάσια θερμική και ηχητική μόνωση. Η αντικατάσταση του κατασκευαστικού υλικού που προέρχεται από την ξύλευση και την καταστροφή των δασών με αυτό που εξάγεται από την κάνναβη είναι αναγκαία για να διαφυλαχθούν οι δασικές εκτάσεις που έχουν μειωθεί σε επικίνδυνο βαθμό. Γιατί η κάνναβη είναι ένα φυτό που, σ’ αντίθεση με τα δέντρα του δάσους, αυτοανανεώνεται κάθε χρόνο και από κάθε στρέμμα του παράγεται πολτός κυτταρίνης ίσος μ’ αυτόν που βγαίνει από 4,1 στρέμματα άλλων δέντρων.
12) Φωτιστικό λάδι: Μέχρι το 1800 το λάδι από τους σπόρους της κάνναβης κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας κατανάλωσης φωτιστικού λαδιού. Κατά την περίοδο 1800-1870 περιορίστηκε στη δεύτερη θέση λόγω της διάδοσης του λαδιού της φάλαινας, αλλά μετά το 1870 και τα δυο άρχισαν να αντικαθίστανται από τα προϊόντα του πετρελαίου.
Aυτή ακριβώς η πληθώρα των πλεονεκτημάτων της κάνναβης είχε ως αποτέλεσμα να τεθεί υπό καθεστώς απαγόρευσης και να γίνει αντικείμενο απηνών διώξεων και σκληρής καταστολής από το 1937. Αλλά παρά τους ποινικούς κινδύνους, το «απαγορευμένο χόρτο» και τα παράγωγά του εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ως ευφορικά και θεραπευτικά μέσα και ως πρώτες ύλες για την ικανοποίηση διαφόρων αναγκών της καθημερινής ζωής.
Η δημιουργία του «Ομοσπονδιακού Γραφείου Ναρκωτικών» (1930), η άρση της Ποτοαπαγόρευσης (1933), η κατασκευή μηχανών υψηλής τεχνολογίας για την παραγωγή χαρτιού από τη δασική ξυλεία και η μονοπώληση αυτής της παραγωγής από το συγκρότημα Hearst (1930-1936), η μαζική εισαγωγή στην αγορά των προϊόντων της πετροχημικής βιομηχανίας (1926-1936) και του νάιλον (1936) και τέλος η κατάκτηση της δυνατότητας της φαρμακοβιομηχανίας να παράγει μαζικά συνθετικά φάρμακα (1928-1932), συντελέστηκαν μέσα σε λιγότερο από επτά χρόνια και έκριναν οριστικά την τύχη της κάνναβης που ήταν ο κυριότερος ανταγωνιστής των προϊόντων τους.
Τα πολλά πλεονεκτήματα και οι εφαρμογές της κάνναβης, την καθιστούσαν υπολογίσιμο αν όχι μοναδικό ανταγωνιστή των προϊόντων πολλών βιομηχανικών κλάδων (πετρελαιοειδή, οινόπνευμα, καπνός, φάρμακα, παραγωγής χαρτιού), οι οποίοι και συνεργάστηκαν αρμονικά προκειμένου να πετύχουν την απαγόρευση της κάνναβης, στα κρίσιμα χρόνια 1930-37 που σφραγίστηκαν από 5 κυρίως γεγονότα.
Ο Παλιός Κόσμος έδωσε στο Νέο Κόσμο την κάνναβη, κι εκείνος ανταποκρίθηκε παραδίδοντας στην Ευρώπη την καλλιέργεια του καπνού. Από τότε οι δύο αυτοί «κόσμοι» –η ντόπα και ο καπνός– είναι αλληλεξαρτώμενοι.
«Δεν υποστηρίζω τη χρήση των ψυχοτρόπων ουσιών, αλλά υπερασπίζομαι τη νομιμοποίησή τους. Πρώτον, για λόγους ηθικούς: Κανένας εκτός από μένα δεν έχει δικαίωμα να αποφασίζει ποια ουσία θα καταναλώνω και ποια όχι. Δεύτερον, για λόγους πολιτικούς: Η κοινωνία δεν απειλείται από τις ψυχοτρόπες ουσίες. Κινδυνεύει μόνο από την κατασταλτική πολιτική της κρατικής εξουσίας απέναντι σ’ αυτές. Το δικαίωμα να ψηφίζω και το δικαίωμα να εξουσιάζω το κορμί μου αποτελούν βασικά στοιχεία της ελευθερίας μου. Το δικαίωμα να ψηφίζω είναι θεμελιώδες στοιχείο της ελευθερίας μου ως πολίτη. Και το δικαίωμα να εξουσιάζω το κορμί μου είναι κεντρικό στοιχείο της ελευθερίας μου ως ατόμου. Η απαγόρευση της ψήφου αίρει το δικαίωμά μου να ασκώ κάποιο έλεγχο στους διαχειριστές της εξουσίας, και συνεπώς καταργεί την ελευθερία μου ως πολίτη. Και η απαγόρευση ορισμένων ψυχοτρόπων ουσιών αίρει το δικαίωμά μου να εξουσιάζω το κορμί μου και συνεπώς καταργεί την ελευθερία μου ως ατόμου. Υπερασπίζομαι την (επανα)νομιμοποίηση όλων των απαγορευμένων ψυχοτρόπων ουσιών…», Κλεάνθης Γρίβας, Αντίσταση στην Εποχή του Τίποτα, σελ. 141, Ιανός).
Πηγή: Περιοδικό ΖΕΝΙΘ, http://www.zenithmag.wordpress.com
Πρόκειται για το «οικολογικό Τσουνάμι», δηλαδή για τις καταστροφές που θα προκύψουν από την απορύθμιση και την υποβάθμιση του φυσικού μας περιβάλλοντος, το οποίο θα αποδειχθεί πολύ πιο καταστρεπτικό από το σημερινό «οικονομικό Τσουνάμι».
Αυτό το επερχόμενο «οικολογικό Τσουνάμι», που σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς είναι ζήτημα δύο ή τριών δεκαετιών για να ξεσπάσει, δεν θα κρατήσει λίγα μόνον χρόνια αλλά πολλές δεκαετίες και δεν θα καταστρέψει μόνον οικονομίες, αλλά και τεράστιες περιοχές του πλανήτη μας, θα διαλύσει χώρες και κοινωνίες, θα εξολοθρεύσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, θα προσφυγοποιήσει εκατοντάδες εκατομμύρια, θα απειλήσει τον ανθρώπινο πολιτισμό ακόμη και την ίδια την ύπαρξή μας ως είδος. Όταν θα ξεχυθεί κατά πάνω μας αυτό το «οικολογικό Τσουνάμι» καμιά ανθρώπινη αντίδραση, όσο μαζική και να είναι, δεν θα είναι σε θέση να το σταματήσει πριν ολοκληρώσει το καταστρεπτικό του έργο. Η μόνη αντίδραση μας μπορεί να είναι προληπτική, αλλά για να το προλάβουμε θα πρέπει να δράσουμε Τώρα! Πως όμως μπορούμε να δράσουμε αποτελεσματικά πριν να είναι πολύ αργά;
O σύγχρονος κόσμος αντιμετωπίζει τρεις πολύ σοβαρές κρίσεις. Η μία είναι η οικονομική κρίση, που οφείλεται κυρίως στη χρηματοπιστωτική φούσκα και στην απληστία και ασυδοσία της ελεύθερης αγοράς. Η δεύτερη είναι η οικολογική κρίση, που οφείλεται στην καταστροφή και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και στην πλανητική υπερθέρμανση, απόρροια του οικονομικού, καταναλωτικού και ενεργειακού μοντέλου που χρησιμοποιούμε. Η τρίτη είναι η ενεργειακή κρίση, η οποία οφείλεται στην υπερκατανάλωση και στην εξάντληση των ορυκτών καυσίμων, από τα οποία εξαρτάται η παγκόσμια οικονομία.
Παρά την αντίθετη πεποίθηση αυτή η ενεργειακή κρίση είναι και η σοβαρότερη διότι επηρεάζει άμεσα και πυροδοτεί τόσο την παρούσα οικονομική κρίση, όσο και την επερχόμενη οικολογική κρίση!
Ο ζωοδότης Ήλιος βρίσκεται πίσω από τις περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Λούζει διαρκώς τη Γη με τεράστιες ποσότητες θερμότητας και ακτινών φωτονίων, που χαρίζουν ζωή και ενέργεια τον πλανήτη μας. Ο Ήλιος δημιουργεί επίσης και τους ανέμους, θερμαίνοντας τα αέρια στρώματα της ατμόσφαιρας κι αυξάνοντας έτσι την κινητικότητά τους. Αυτή η ενέργεια είναι γνωστή ως αιολική και χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στους ανεμόμυλους και σήμερα πλέον στις ανεμογεννήτριες, που παράγουν ηλεκτρισμό. Η κίνηση των αέριων μαζών δημιουργεί επίσης τα σύννεφα, τις βροχές και τα χιόνια. Η πτώση του νερού στη γη δημιουργεί τα ποτάμια, την κίνηση των οποίων εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος με τα φράγματα, όπου οι υδατοπτώσεις κινούν νερόμυλους ή παράγουν ηλεκτρισμό με τη βοήθεια τουρμπίνων (υδροηλεκτρικά εργοστάσια). Τέλος η ηλιακή ενέργεια θερμαίνει και τους ωκεανούς δημιουργώντας έτσι τα υποθαλάσσια ρεύματα, τα οποία μπορεί με τη σειρά του να εκμεταλλευτεί ο άνθρωπος για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Φυτρώνει σχεδόν παντού αλλά είναι το υπ’ αριθμόν ένα παράνομο φυτό στον πλανήτη μας! Εδώ και πολλές δεκαετίες οι περισσότερες νομοθεσίες των κρατών της Γης το έχουν θέσει εκτός νόμου –τοποθετώντας το, εντελώς αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά, στα λεγόμενα «ναρκωτικά»– κι έχουν απαγορεύσει την καλλιέργεια, ακόμη και την ύπαρξή του. Κι όμως η κάνναβη (cannabis) είναι ένα από τα χρησιμότερα για τον άνθρωπο φυτά, με τα οποία έχει προικίσει η Φύση τον πλανήτη Γη. Είναι ένα φυτό που, εκτός από τη μη-ναρκωτική ευφορική του ιδιότητα (που οφείλεται στη δραστική ουσία Τετραϋδροκανναβινόλη),, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως κατασκευαστικό υλικό, φωτιστικό λάδι, πηγή ενέργειας και χαρτιού, υλικό για υφάσματα, πανιά και σκοινιά, για χρώματα και βαφές, για φάρμακο και για τροφή για ανθρώπους και για ζώα. Κανένα, απολύτως κανένα, άλλο φυτό δεν έχει τόσες πολλές και χρήσιμες για τον άνθρωπο εφαρμογές, όσο η Κάνναβη. Κι όμως είναι απαγορευμένο. Όχι για λόγους επιστημονικούς ή ιατρικούς, αλλά για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, όπως θα δούμε παρακάτω. «Έχουν καταστήσει παράνομο το υπ’ αριθμόν ένα σημαντικότερο φυτό του πλανήτη», έλεγε αγανακτισμένος ο Timothy Leary από την «ελευθεριάζουσα» δεκαετία του 1960. Πως μπορεί όμως να είναι «παράνομο» ένα φυτό, που δεν είναι καν ναρκωτική ουσία σύμφωνα με τις πιο έγκριτες και ανεξάρτητες επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει ως τώρα; Ένα φυτό από το οποίο δεν έχει αναφερθεί ούτε ένας θάνατος ως σήμερα; (Υπόψιν η «θανατηφόρα δόση» της κάνναβης είναι 150 γραμμάρια, δηλαδή 40.000 μεγαλύτερη τη συνηθισμένη δραστική δόση της! Συγκριτικά, η θανατηφόρα δόση του αλκοόλ είναι μόλις 4-10 φορές μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη του δραστική του δόση. Γι’ αυτό θάνατος από υπερβολική δόση κάνναβης είναι κάτι το πρακτικά άγνωστο).
To Φυτό Κάνναβη
Η κάνναβη είναι ένα φυτό από το οποίο βγαίνει η μαριχουάνα (ένα μίγμα θρυμματισμένων φύλλων και λουλουδιών της κάνναβης), το χασίς (αποξηραμένη ρετσίνη που βγαίνει από τις αδενικές τρίχες των λουλουδιών και των ακρινών στελεχών των θηλυκών, κυρίως, φυτών της κάνναβης), και το χασισέλαιο (που παράγεται με μία επεξεργασία απόσταξης).
Η μεγάλη ποικιλία των παραλλαγών αυτού του φυτού, που ταξινομήθηκε από τον Linneaus το 1753, δημιουργούσε στο παρελθόν πολλές διαφωνίες μεταξύ των βοτανολόγων σχετικά με την ταξινόμησή του, αλλά σήμερα έχει γίνει δεκτό ότι υπάρχει ένα αρχικό είδος, η κάνναβη η ήμερη, από την οποία προέκυψαν διάφορες παραλλαγές ως οικότυποι, όπως η Cannabis Sativa, η Cannabis Indica και η Cannabis Ruderalis, που διαφέρουν μεταξύ τους, κυρίως, ως προς την περιεκτικότητά τους στο δραστικό συστατικό της κάνναβης, η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC).
Με βάση αυτό το δεδομένο, α) η Κάνναβη Σατίβα (ή Κλωστική) που περιέχει μικρή ποσότητα THC χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγαθών που καλύπτουν ανάγκες τις καθημερινής ζωής (βιομηχανικά και κατασκευαστικά προϊόντα, είδη ένδυσης και διατροφής, ενεργειακά μέσα κ.α.) και β) η Ινδική Κάνναβη που περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα THC, χρησιμοποιείται για ευφορικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.
Ενέργεια: Η βιομάζα που παρέχεται απ’ την κάνναβη μπορεί να μετατραπεί σε μεθάνιο, μεθανόλη ή υγρό καύσιμο. Συνυπολογίζοντας στο κόστος παραγωγής της ενέργειας την καταστροφή του περιβάλλοντος που συνεπάγεται η παραγωγή, η επεξεργασία και η χρήση του πετρελαίου, του άνθρακα και της πυρηνικής τεχνολογίας, καθίσταται φανερό ότι η παραγωγή ενέργεια από την κάνναβης έχει μικρότερο κόστος και είναι ανυπολόγιστα ευεργετική για το περιβάλλον.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
«Από το 1000 π.Χ. μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, η κάνναβη ήταν η μεγαλύτερη γεωργική καλλιέργεια στον πλανήτη και αποτελούσε τη σημαντικότερη πρώτη ύλη για την παγκόσμια παραγωγή φυτικών κλωστών, υφασμάτων, φωτιστικού λαδιού, χαρτιού, θυμιαμάτων, φαρμάκων και ειδών διατροφής για ανθρώπους και ζώα. Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, το 90% των καραβόπανων, το 80% των σχοινιών, το 75-90% του χαρτιού και το 80% των υφαντουργικών προϊόντων που κατασκευάζονταν διεθνώς, φτιάχνονταν από κάνναβη.»43
Σ’ όλη τη διάρκειά της γνωστής ιστορίας και μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, η κάνναβη γνώριζε μια ευρύτατη και συστηματική καλλιέργεια λόγω της πολλαπλής χρησιμότητάς της τόσο ως κατασκευαστικό, βιομηχανικό και ενεργειακό μέσο (Cannabis Sativa) όσο και ως διατροφικό, θεραπευτικό και ευφορικό μέσο (Cannabis Indica).44 Συνεπώς, η σκιαγράφηση αυτής της πολυεπίπεδης χρησιμότητας της κάνναβης αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την κατανόηση των πραγματικών λόγων της απαγόρευσής της και τον προσδιορισμό των ομάδων οικονομικής ισχύος που είχαν ζωτικό συμφέρον απ’ τον εξοβελισμό της από την καθημερινή ζωή.
1) Διατροφικό μέσο: Μέχρι τον 20ο αιώνα, οι σπόροι της κάνναβης, κονιοποιημένοι ή όχι, για πολλούς λαούς ήταν -και για ορισμένους παραμένει- ένα βασικό διατροφικό μέσο στο οποίο περιέχονται φυτικές πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας.45
2) Θεραπευτικό μέσο: Η κάνναβη και τα παράγωγά της κατείχαν εξέχουσα θέση στην καθημερινή θεραπευτική πρακτική σε όλη τη διάρκεια της γνωστής ιστορίας της ανθρωπότητας. Αφειδώς προσφερόμενη από τη φύση, ατοξική, ασφαλής και με ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, η κάνναβη «πέρασε στην ιατρική πρακτική πολλών χωρών και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών, όπως η χολέρα, η ελονοσία, η διάρροια, οι σπασμοί, η ανορεξία, η απώλεια της μνήμης, ο βήχας, οι ρευματισμοί, η αϋπνία και ο πόνος» για περισσότερο από τρεις χιλιάδες χρόνια.46
3) Ευφορικό μέσο: Οι ευφορικές δράσεις των παραγώγων της κάνναβης (μαριχουάνα και χασίς) υπερτερούν από κάθε άποψη των αντίστοιχων δράσεων του καπνού και του οινοπνεύματος και τα καθιστούν επίφοβους ανταγωνιστές τους.
4) Ενέργεια: Η βιομάζα που παρέχεται απ’ την κάνναβη μπορεί να μετατραπεί σε μεθάνιο, μεθανόλη ή υγρό καύσιμο. Συνυπολογίζοντας στο κόστος παραγωγής της ενέργειας την καταστροφή του περιβάλλοντος που συνεπάγεται η παραγωγή, η επεξεργασία και η χρήση του πετρελαίου, του άνθρακα και της πυρηνικής τεχνολογίας, καθίσταται φανερό ότι η παραγωγή ενέργεια από την κάνναβης έχει μικρότερο κόστος και είναι ανυπολόγιστα ευεργετική για το περιβάλλον.
5) Χαρτί: Το 75-90% του χαρτιού που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο μέχρι το 1883 προερχόταν απ’ την κάνναβη: Βιβλία, εφημερίδες, χάρτες, χαρτονομίσματα. Το χαρτί που παράγεται από την κάνναβη είναι το καλύτερης ποιότητας και με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής χαρτί που κατασκευάστηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας: «Είναι 50 έως 100 φορές διαρκέστερο και 100 φορές ευκολότερο να κατασκευαστεί απ’ οποιοδήποτε άλλο τρόπο παραγωγής χαρτιού».47
6) Εξοπλισμός των πλοίων: Το 90% του εξοπλισμού όλων των πλοίων από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 19ο αιώνα που εφευρέθηκε το ατμόπλοιο, κατασκευαζόταν απ’ την κάνναβη: Ολα τα πανιά, τα σχοινιά, οι χάρτες, τα ημερολόγια, τα βιβλία και οι σημαίες των πλοίων ήταν προϊόντα του «χόρτου.»48
7) Υφάσματα και υφαντά: Το 80% των υφασμάτων και των υφαντών που χρησιμοποιούσε η ανθρωπότητα για να κατασκευάσει ρούχα, τέντες, λινά, κουβέρτες, πετσέτες, χαλιά, πάνες μωρών και πολλά άλλα, προέρχονταν απ’ την κάνναβη.49
8) Σχοινιά, νήματα, κορδόνια: Το 70-90% της παγκόσμιας παραγωγής των κάθε είδους σχοινιών, νημάτων και κορδονιών προέρχονταν απ’ την κάνναβη και ήταν 100% ανακυκλώσιμα. Μετά την απαγόρευση της κάνναβης το 1937, όλα αυτά αντικαταστάθηκαν από μη-ανακυκλώσιμα πετροχημικά προϊόντα που το μονοπώλιό τους ελέγχονταν από την εταιρεία DuPont ύστερα από συμφωνία με τη γερμανική IG που κατείχε τις σχετικές πατέντες.
9) Καμβάδες ζωγραφικής: Όλες οι δημιουργίες των μεγάλων ζωγράφων που ανανέωσαν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο, από τον Caravagio μέχρι τον Van Gogh, αποτυπώθηκαν πάνω σε καμβάδες φτιαγμένους από κάνναβη που έχουν το προσόν να μην αλλοιώνονται και να συντηρούνται σε άριστη κατάσταση επί αιώνες.
10) Χρώματα και βαφές: Για χιλιάδες χρόνια, όλα σχεδόν τα χρώματα και τα βερνίκια που χρησιμοποιούσε ο άνθρωπος παράγονταν απ’ την κάνναβη ή περιείχαν λάδι από τους σπόρους της. Μόνο «κατά το έτος 1935, δυο μόλις χρόνια πριν από την απαγόρευσή της, 58.000 τόνοι σπόρων κάνναβης χρησιμοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μόνο για την κατασκευή χρωμάτων και βερνικιών. Από το 1937 και μετά, αυτές οι βαφές φυσικής προέλευσης αντικαταστάθηκαν από πετροχημικά προϊόντα.50
11) Κατασκευαστικό υλικό: Ο πολτός της κυτταρίνης που βγαίνει από την κάνναβη προσφέρει ένα άριστο οικοδομικό και κατασκευαστικό υλικό που είναι πρακτικό, φτηνό, ανθεκτικό στη φωτιά, με θαυμάσια θερμική και ηχητική μόνωση. Η αντικατάσταση του κατασκευαστικού υλικού που προέρχεται από την ξύλευση και την καταστροφή των δασών με αυτό που εξάγεται από την κάνναβη είναι αναγκαία για να διαφυλαχθούν οι δασικές εκτάσεις που έχουν μειωθεί σε επικίνδυνο βαθμό. Γιατί η κάνναβη είναι ένα φυτό που, σ’ αντίθεση με τα δέντρα του δάσους, αυτοανανεώνεται κάθε χρόνο και από κάθε στρέμμα του παράγεται πολτός κυτταρίνης ίσος μ’ αυτόν που βγαίνει από 4,1 στρέμματα άλλων δέντρων.
12) Φωτιστικό λάδι: Μέχρι το 1800 το λάδι από τους σπόρους της κάνναβης κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας κατανάλωσης φωτιστικού λαδιού. Κατά την περίοδο 1800-1870 περιορίστηκε στη δεύτερη θέση λόγω της διάδοσης του λαδιού της φάλαινας, αλλά μετά το 1870 και τα δυο άρχισαν να αντικαθίστανται από τα προϊόντα του πετρελαίου.
Aυτή ακριβώς η πληθώρα των πλεονεκτημάτων της κάνναβης είχε ως αποτέλεσμα να τεθεί υπό καθεστώς απαγόρευσης και να γίνει αντικείμενο απηνών διώξεων και σκληρής καταστολής από το 1937. Αλλά παρά τους ποινικούς κινδύνους, το «απαγορευμένο χόρτο» και τα παράγωγά του εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ως ευφορικά και θεραπευτικά μέσα και ως πρώτες ύλες για την ικανοποίηση διαφόρων αναγκών της καθημερινής ζωής.
Η δημιουργία του «Ομοσπονδιακού Γραφείου Ναρκωτικών» (1930), η άρση της Ποτοαπαγόρευσης (1933), η κατασκευή μηχανών υψηλής τεχνολογίας για την παραγωγή χαρτιού από τη δασική ξυλεία και η μονοπώληση αυτής της παραγωγής από το συγκρότημα Hearst (1930-1936), η μαζική εισαγωγή στην αγορά των προϊόντων της πετροχημικής βιομηχανίας (1926-1936) και του νάιλον (1936) και τέλος η κατάκτηση της δυνατότητας της φαρμακοβιομηχανίας να παράγει μαζικά συνθετικά φάρμακα (1928-1932), συντελέστηκαν μέσα σε λιγότερο από επτά χρόνια και έκριναν οριστικά την τύχη της κάνναβης που ήταν ο κυριότερος ανταγωνιστής των προϊόντων τους.
Τα πολλά πλεονεκτήματα και οι εφαρμογές της κάνναβης, την καθιστούσαν υπολογίσιμο αν όχι μοναδικό ανταγωνιστή των προϊόντων πολλών βιομηχανικών κλάδων (πετρελαιοειδή, οινόπνευμα, καπνός, φάρμακα, παραγωγής χαρτιού), οι οποίοι και συνεργάστηκαν αρμονικά προκειμένου να πετύχουν την απαγόρευση της κάνναβης, στα κρίσιμα χρόνια 1930-37 που σφραγίστηκαν από 5 κυρίως γεγονότα.
Ο Παλιός Κόσμος έδωσε στο Νέο Κόσμο την κάνναβη, κι εκείνος ανταποκρίθηκε παραδίδοντας στην Ευρώπη την καλλιέργεια του καπνού. Από τότε οι δύο αυτοί «κόσμοι» –η ντόπα και ο καπνός– είναι αλληλεξαρτώμενοι.
«Δεν υποστηρίζω τη χρήση των ψυχοτρόπων ουσιών, αλλά υπερασπίζομαι τη νομιμοποίησή τους. Πρώτον, για λόγους ηθικούς: Κανένας εκτός από μένα δεν έχει δικαίωμα να αποφασίζει ποια ουσία θα καταναλώνω και ποια όχι. Δεύτερον, για λόγους πολιτικούς: Η κοινωνία δεν απειλείται από τις ψυχοτρόπες ουσίες. Κινδυνεύει μόνο από την κατασταλτική πολιτική της κρατικής εξουσίας απέναντι σ’ αυτές. Το δικαίωμα να ψηφίζω και το δικαίωμα να εξουσιάζω το κορμί μου αποτελούν βασικά στοιχεία της ελευθερίας μου. Το δικαίωμα να ψηφίζω είναι θεμελιώδες στοιχείο της ελευθερίας μου ως πολίτη. Και το δικαίωμα να εξουσιάζω το κορμί μου είναι κεντρικό στοιχείο της ελευθερίας μου ως ατόμου. Η απαγόρευση της ψήφου αίρει το δικαίωμά μου να ασκώ κάποιο έλεγχο στους διαχειριστές της εξουσίας, και συνεπώς καταργεί την ελευθερία μου ως πολίτη. Και η απαγόρευση ορισμένων ψυχοτρόπων ουσιών αίρει το δικαίωμά μου να εξουσιάζω το κορμί μου και συνεπώς καταργεί την ελευθερία μου ως ατόμου. Υπερασπίζομαι την (επανα)νομιμοποίηση όλων των απαγορευμένων ψυχοτρόπων ουσιών…», Κλεάνθης Γρίβας, Αντίσταση στην Εποχή του Τίποτα, σελ. 141, Ιανός).
Πηγή: Περιοδικό ΖΕΝΙΘ, http://www.zenithmag.wordpress.com
RSS Feed
