Αναρωτηθήκαμε άραγε πώς το δέντρο μεταφέρει το νερό από το έδαφος ψηλά στην κόμη του; Πώς είναι δυνατό ν’ ανεβαίνει σε τέτοια δυσθεώρητα ύψη για την κλίμακα του δέντρου το πολύτιμο τούτο φυσικό στοιχείο για τη λειτουργία του;
Όχι δεν είναι θαύμα της μηχανικής αυτό που συμβαίνει, καθώς το δέντρο είναι φυσικός οργανισμός κι όχι τεχνική κατασκευή ή έστω μηχανή, και επιτελείται ως προς αυτό μια θαυμαστή φυσική λειτουργία, η οποία πραγματοποιείται στα πλαίσια της φυσιολογίας του και του τρόπου του να συγκροτείται σύμφωνα με τον οικολογικό του ρόλο.
Κι είναι αλήθεια εκπληκτικό ν’ ανεβάζεις σ’ έναν ''ουρανοξύστη'', που είναι εν προκειμένω το δέντρο, το απαραίτητο στοιχείο για την ύπαρξή του, το νερό, χρησιμοποιώντας αντί γι’ ασανσέρ μια φυσική αντλία, η οποία αξιοποιεί κανόνες της φυσικής για να λειτουργήσει, προσαρμοσμένους στο σύστημα της ζωής στο οποίο αναφέρεται, δηλαδή στο δέντρο.

Ιδού λοιπόν τι συμβαίνει …
Ξεκινάμε με την τριχοειδή δύναμη που αρχικώς μεταφέρει το νερό από έδαφος στη ρίζα και μετά στον κορμό. Τι είναι η τριχοειδής δύναμη; Σκεφτείτε όταν πίνετε το ρόφημά σας και τα χείλη σας ακουμπούν το φλιτζάνι και το ρόφημα ανεβαίνει μερικά εκατοστά στα στόμα σας. Αυτό συμβαίνει και με την πρόσληψη του νερού από το δέντρο. Μετά το νερό πρέπει να μεταφερθεί ψηλά, στον κορμό και ακολούθως στην κόμη. Το πραγματοποιεί μέσω αγωγών νερού, οι οποίοι, σύμφωνα με τους κανόνες της φυσικής, όσο πιο στενοί είναι, τόσο πιο ψηλά φτάνει το υγρό. Γι’ αυτό στα πλατύφυλλα δένδρα το πλάτος του αγωγού είναι μόλις 0,5 χιλιοστά, ενώ στα κωνοφόρα, που λόγω της ξηρότητας των περιβαλλόντων του και της ύπαρξης λιγότερου νερού, είναι πολύ στενότερο, στα μόλις 0,02 χιλιοστά.
Η παραπάνω όμως διαδικασία δεν είναι αρκετή για ν’ ανέβει το νερό στο απαιτούμενο ύψος. Ανεβαίνει το πολύ ένα μέτρο περίπου. Μετά τι γίνεται;

Ακολουθεί συμπληρωματική διαδικασία για το ανέβασμα του νερού, που είναι η διαπνοή. Με τη διαπνοή τα δέντρα αποβάλλουν νερό από τα φύλλα ή τις βελόνες και τότε, για την αναπλήρωσή του, δημιουργείται μια αναρρόφηση, που τραβάει το νερό από τους αγωγούς προς τα πάνω. Αυτό πραγματοποιείται λόγω των δυνάμεων συνοχής που δημιουργούνται και κάνουν τα μόρια του νερού να κολλάνε μεταξύ τους ανεβαίνοντας ψηλότερα, με την απελευθέρωση θέσης γι’ αυτά λόγω της εξάτμισης που υπάρχει.
Και με τούτο ικανοποιείται η απαίτηση ανόδου του νερού; Πάλι όχι.

Χρειάζεται να πραγματοποιηθεί ακόμα μια συμπληρωματική διαδικασία. Κι αυτή είναι η ώσμωση. Είναι διεργασία κυτταρική, που λαμβάνει χώρα όταν σ’ ένα κύτταρο η συγκέντρωση σακχάρων είναι μεγαλύτερη από το διπλανό. Τότε το νερό περνάει από τα τοιχώματα στο γλυκύτερο διάλυμα μέχρι και τα δυο να περιέχουν την ίδια ποσοστιαία ποσότητα. Με τον τρόπο αυτό μεταδίδεται το νερό κυτταρικά και φτάνει στην κόμη.

Προϋπόθεση βεβαίως για την επιτέλεση των παραπάνω διεργασιών είναι να μη διακόπτεται η λειτουργία τους σε οποιαδήποτε φάση τους, ιδίως την περίοδο που το δέντρο έχει μεγάλη ανάγκη σε νερό, την άνοιξη που χυμώνει και τη θερινή περίοδο που υπάρχει έλλειψη νερού, αφού τότε δεν προλαβαίνει να επουλώσει τα τραύματά του για ν’ αντεπεξέλθει και σοκάρεται.

Έχει λοιπόν σημασία, το πώς συμπεριφερόμαστε στο δέντρο γιατί αποτελεί έναν ζωντανό οργανισμό με σύνθετες διεργασίες ζωής, που πρέπει να τις σεβαστούμε για να το έχουμε, πέραν βεβαίως του σεβασμού που και στο ίδιο το δέντρο ως ζωή πρέπει να επιδεικνύουμε!
Γι’ αυτό πρέπει να γνωρίζουμε για να προσέχουμε και αναλόγως να συμπεριφερόμαστε…
 
https://www.facebook.com/giorgoskatsadonis

ο Παρµενίων Γάτος, γοητεύτηκε από το σουσάµι και την καλλιέργειά του και αποφάσισε να µεταφέρει τη δηµιουργική του διάθεση στη γη της Κοκκινιάς Μαγνησίας

Προερχόµενος από αµιγώς αγροτική οικογένεια µε δραστηριότητα στην κτηνοτροφία και αργότερα στο βαµβάκι και τα σιτηρά, ο Παρµενίων Γάτος, γοητεύτηκε από το σουσάµι και την καλλιέργειά του και αποφάσισε να µεταφέρει τη δηµιουργική του διάθεση στη γη της Κοκκινιάς Μαγνησίας, ιδρύοντας την εταιρεία παραγωγής σουσαµιού και εµπορίας ταχινιού, Θύσανος Βιολογικό Αγρόκτηµα.
 
Διοχέτευσε όλο του το ενδιαφέρον και την ενέργεια, προκειµένου να αφοσιωθεί σε µία επίπονη και παραγνωρισµένη στην Ελλάδα, καλλιέργεια, µε το σύνολο της παραγωγής του που βγαίνει από περίπου 100 στρέµµατα γης, να είναι βιολογική. Επίπονη θα τη χαρακτήριζε κανείς κυρίως γιατί το µεγαλύτερο µέρος της παραγωγικής διαδικασίας και της συγκοµιδής γίνεται χειρωνακτικά. 

Ακολουθήστε τη fb σελίδα του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
​
Και παραγνωρισµένη, διότι είναι µία ευρύτερα άγνωστη καλλιέργεια για τα ελληνικά αγροτικά δεδοµένα, ενώ το σουσάµι ως πρώτη ύλη δεν πληρώνεται όσο αξίζει, παραδέχεται και ο ίδιος. Το µεγαλύτερο µέρος της παραγωγής σουσαµιού µεταποιείται σε ταχίνι, ενώ ελάχιστες ποσότητες διοχετεύονται αυτούσιες στην ελληνική αγορά.

Το µεγαλύτερο µέρος της παραγωγής σουσαµιού µεταποιείται σε ταχίνι, ενώ ελάχιστες ποσότητες διοχετεύονται αυτούσιες στην ελληνική αγορά και τις οικογιορτές

«Πρόκειται για µία ξεχασµένη καλλιέργεια, µε την οποία ασχολούνται ελάχιστοι αυτή τη στιγµή στη χώρα µας. Η δυσκολία που ενέχει η παραγωγή σουσαµιού, εντοπίζεται στο γεγονός ότι η συγκοµιδή της δεν γίνεται µε αλωνιστικές µηχανές. Έτσι, χρησιµοποιούµε την παραδοσιακή µέθοδο συγκοµιδής κατά την οποία κόβουµε τα φυτά όταν είναι χλωρά, πριν ξεραθεί ο σπόρος και πέσει στο έδαφος. Στη συνέχεια τα κάνουµε δεµάτια και τα αποθέτουµε στο χωράφι να στεγνώσουν, ώστε όταν ανοίξουν οι κάψες να µην πέσει ο σπόρος στο έδαφος. Ακολουθεί το τίναγµα για τον αποχωρισµό του καρπού, επίσης µε το χέρι. Η χρήση αλωνιστικών µηχανών θα σήµαινε σηµαντικές απώλειες σε ποσότητες σουσαµιού», εξηγεί ο παραγωγός.

Θύσανος Βιολογικό Αγρόκτηµα

Το βαζάκι είναι η μόνη διέξοδος για να είναι αποδοτικό το σουσάμι
Όπως περιγράφει ο ίδιος, όταν έφτασε σε µέγιστη παραγωγική έκταση περί τα 120 στρέµµατα, ένα βακτήριο τον ανάγκασε να µειώσει την παραγωγή του στα 50 στρέµµατα, για να επιστρέψει σήµερα στα 100. «Το εν λόγω βακτήριο του σουσαµιού ευνοήθηκε για περίπου µία διετία και από τις βροχές που εκδηλώθηκαν πριν τρία µε τέσσερα χρόνια. Στη συνέχεια άλλαξα χωράφια, προχώρησα σε εδαφοβελτιώσεις και απολυµάνσεις προκειµένου να αντιµετωπίσω αποτελεσµατικότερα το βακτήριο, κάτι που τελικά κατάφερα».
Η περίοδος σποράς για το σουσάµι ξεκινάει από τα µέσα Μαΐου έως και τις αρχές Ιουνίου, ενώ η συγκοµιδή γίνεται Σεπτέµβριο και Οκτώβριο. «Η φετινή χρονιά παρουσίασε έντονα σηµάδια οψιµότητας και λόγω του έντονα ξηρού καλοκαιριού, γεγονός που µας ανάγκαζε να ποτίζουµε περισσότερο», εξηγεί.
«Το ταχίνι που παράγουµε διοχετεύεται κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα, ενώ σχεδόν το σύνολο των ποσοτήτων µας συσκευάζεται µε την επωνυµία Θύσανος», προσθέτει.

Γίνετε μέλος της fb ομάδας του Αγροτών Ανάγνωσμα ΕΔΩ
​
H σχέση του µε το σουσάµι, ξεκίνησε καθώς ο ίδιος κατανάλωνε ταχίνι, αρκετά πριν γίνει παραγωγός. «Όσοι ασχολούνται µε αυτό ελκύονται έντονα. Ήταν η λεπτοµέρεια που απαιτείται κατά τη διαδικασία παραγωγής και συγκοµιδής αλλά και η οµορφιά των φυτών κατά την ανθοφορία, µερικοί από τους λόγους που µε έκαναν να αγαπήσω περισσότερο αυτό που κάνω».

Η περίοδος σποράς για το σουσάµι ξεκινάει από τα µέσα Μαΐου έως και τις αρχές Ιουνίου, ενώ η συγκοµιδή γίνεται Σεπτέµβριο και Οκτώβριο

Το γιατί δεν πουλάει σουσάµι ο ίδιος είναι διότι οι Έλληνες µεταποιητές προτιµούν να αγοράσουν φθηνότερα από το εξωτερικό, παρά ακριβότερα ελληνικό προϊόν. Αυτή τη στιγµή ο Παρµενίων Γάτος παράγει σε εγκαταστάσεις τρίτων το ταχίνι που διαθέτει στην αγορά. Όνειρό του είναι -όπως λέει- να δηµιουργήσει τη δική του µεταποιητική µονάδα, υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρήσει σε σταθερό επίπεδο την παραγωγή του. «Το βαζάκι είναι η µόνη διέξοδος αυτή τη στιγµή στην Ελλάδα για να είναι αποδοτικό το σουσάµι. Για να βγάλεις κέρδος, πρέπει να έχεις τουλάχιστον 100 κιλά ετησίως», εξηγεί ο παραγωγός.
(Γιώργος Λαμπίρης - agronews.gr)
​
Σχόλιο δικό μας:
Παραγωγός Gatos Parmenion
Τοποθεσία καλλιέργειας σουσαμιού Κόκκινα Μαγνησίας
Διάθεση κατόπιν τηλεφωνικής παραγγελίας στα τηλέφωνα:
​ 6973395593, 6974469175

​Ένα φυτό χρειάζεται πολύ νερό για να γεμίζει τα κύτταρά του, αλλιώς μαραίνεται, γιατί ο αέρας και ο ήλιος το κάνει να χάνει συνεχώς την υγρασία του. Έτσι το φυτό πρέπει να απορροφά πολύ νερό από το έδαφος, όταν κάνει ζέστη και έχει αέρα, ενώ δεν χρειάζεται τόσο πολύ, όταν έχει χαμηλές θερμοκρασίες. Στην ουσία το φυτό διψάει συνεχώς.

Αν το νερό που απορροφά περιέχει συνεχώς θρεπτικά άλατα και ηλεκτρολύτες-από την εφαρμογή υδατοδιαλυτών χημικών λιπασμάτων-το φυτό αναγκάζεται να αποθηκεύει τις ουσίες αυτές στα κύτταρά του. Διαφορετικά θα οδηγούσε σε σχηματισμό κρυστάλλων τους στα σημεία εξάτμισης του νερού(από τους πόρους της κάτω πλευρά του φύλλου) και θα βλάπτονταν τα γειτονικά των πόρων κύτταρα. Η υπερσυγκέντρωση όμως των αλάτων στα κύτταρα θα σταματούσε τις λειτουργίες τους οδηγώντας τα στο θάνατο. Έτσι το φυτό αναγκάζεται να αποθηκεύει όλο και μεγαλύτερη ποσότητα νερού. Κάθε κύτταρο γίνεται δυσανάλογα ογκώδες και η σοδειά είναι γεμάτη νερό και άλατα, με λίγα κυτταρικά τοιχώματα και ελάχιστα από τα φυσικά τους στοιχεία.
Από οικονομική άποψη αυτό είναι καλό για τον γεωργό γιατί έχει πολύ βάρος και ποσότητα να πουλήσει στην αγορά, ανεξάρτητα αν η ποιότητα της σοδειάς είναι χαμηλή(στην ουσία πουλά νερό και άλατα). Το γεγονός όμως ότι τα κυτταρικά τοιχώματα δεν είναι αρκετά χοντρά και σκληρά και ότι τα φυτά θα είναι ευάλωτα και θα έχει έτσι αυξημένο πρόβλημα προσβολών από παράσιτα και μύκητες, δεν τον ενδιαφέρει και πολύ γιατί έχει τα αντίστοιχα φυτοφάρμακα από τις εταιρείες με τα οποία θα τα καταπολεμήσει. Αυτό όμως οδηγεί σε ακόμα παραπέρα υποβάθμιση της ποιότητας της παραγωγής του μέσω των τοξικών κατάλοιπων των φυτοφαρμάκων, αλλά και σε μείωση του εισοδήματός του, λόγω του κόστους των βιοκτόνων που θα χρησιμοποιήσει.
 Η διαθεσιμότητα πάντως του νερού είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που ρυθμίζουν την παραγωγικότητα στη γεωργία. Εξαρτάται από τον γενικότερο κύκλο του νερού σε κάθε περιοχή(συνίσταται συνήθως από τα ακόλουθα στάδια: εξάτμιση (από τις λίμνες, τα ποτάμια και τους ωκεανούς), διαπνοή από φυτά και δέντρα, υγροποίηση(σχηματισμός σύννεφων), κατακρήμνιση(βροχή, χιόνι, χαλάζι), διαφυγή ή επιστροφή πίσω στον κύκλο. Έχουν εκφραστεί σοβαρές περιβαλλοντικές ανησυχίες για τη χρήση του νερού στη γεωργία μέσω της άρδευσης, ιδιαίτερα στις Μεσογειακές χώρες. Στις περιοχές όπου η χρήση υπερβαίνει το ρυθμό ανεφοδιασμού και η στάθμη νερού μειώνεται οι περιβαλλοντικές συνέπειες μπορούν να είναι σοβαρές, π.χ. ερημοποίηση ή αλάτωση από το θαλάσσιο νερό που εισβάλλει στον υδροφόρο ορίζοντα, και απώλεια της βιοποικιλότητας ως αποτέλεσμα της αλλαγής στη ροή των κοιτών(βλέπε π.χ. εκτροπή Αχελώου). Η άρδευση μπορεί να οδηγήσει στη μόλυνση των υδάτων λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης των φυτοφαρμάκων και των θρεπτικών ουσιών στο νερό που απορρέει. Επιπλέον, απαιτούνται ακόμα μεγαλύτεροι πόροι για την άντληση του νερού από τις βαθύτερες γεωτρήσεις.

Σχετικά με την ποιότητα νερού, η συμβατική γεωργία είναι μια σημαντική πηγή νιτρικών και φωσφορικών αλάτων στο νερό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στον ευτροφισμό, με τα επακόλουθα σοβαρά αποτελέσματα στο φυσικό περιβάλλον, και στη συγκέντρωση νιτρικών αλάτων στις πηγές πόσιμου ύδατος, επιφανειακού και υπόγειου(Το 87% των αγροτικών περιοχών στην Ευρώπη έχουν συγκέντρωση νιτρικών στα υπόγεια ύδατα που υπερβαίνει το ασφαλές όριο των 25 mg/l, και το 22% βρίσκεται πάνω από την μέγιστη επιτρεπτή συγκέντρωση των 50 mg/l..).

Για την αποκατάσταση αυτού του προβλήματος χρειάζονται γενικότερα εκτενή μέτρα που δεν είναι δυνατόν να ληφθούν στα πλαίσια του αγροοικοσυστήματος και περιγράφονται στην οδηγία της ΕΕ για τα νιτρικά άλατα. Κάποιες προσωρινές λύσεις είναι η χρήση ποικιλιών ανθεκτικών στα άλατα, η χαμηλής έντασης άρδευση, κάποια εδάφη μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν ακαλλιέργητα ή να οδηγηθούν σε άλλες χρήσεις, όπως π.χ. στην παραγωγή ανθεκτικών στην ξηρασία φυτών για ζωοτροφή, στην αποκατάσταση των φυσικών βιότοπων κ.λ.π. Σε κάθε περίπτωση εκείνο που θα είναι απαραίτητο είναι ο βιολογικός καθαρισμός των υγρών αποβλήτων από τις ανθρώπινες εγκαταστάσεις(κατοικίες του ανθρώπινου δυναμικού που θα έχει εγκατασταθεί στο αγρόκτημα) και από τις αντίστοιχες ζωϊκές εγκαταστάσεις καθώς και η εξοικονόμιση και ο σωστός τρόπος άρδευσης.
 

Απόδειξη ιδιοκτησίας και εξοπλισμός στις οδηγίες για Νέους Αγρότες

Μέχρι και ένα µήνα µετά την έκδοση των πινάκων αποτελεσµάτων αξιολόγησης της προκήρυξης των Νέων Αγροτών, θα µπορούν να προσκοµισθούν οι υποψήφιοι δικαιολογητικά για την απόδειξη απόκτησης αγροτεµαχίων ώστε να λάβουν τα 11 µόρια...

Περισσότερα εδώ →
​

Οι αμαρτίες που κρύβει η τελευταία εγκύκλιος του ΟΠΕΚΕΠΕ για τις ανακλήσεις ενισχύσεων από 2.500 «φυτευτούς»

Oι μελέτες που δείχνουν ότι κάθε χρόνο εισέρχονται στο πεδίο της ελαιοκομίας περισσότερα από 3.000 άτομα, με ευρεία μόρφωση και σε αρκετές περιπτώσεις με υψηλή επιστημονική κατάρτιση...

Περισσότερα εδώ →
​

Μήπως να πάμε στον Β’ πυλώνα;

Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η ελληνική γεωργία δυσκολεύεται να βρει τον δρόµο της, έχει να κάνει µε το γεγονός ότι τα περισσότερα χρήµατα και ειδικά αυτά που εισρέουν από ευρωπαϊκούς πόρους...

Περισσότερα εδώ 
​

Αγροτών Ανάγνωσμα blog
​

Ο Νόµος που βρίσκεται σε δηµόσια διαβούλευση έως τις 17 Νοεµβρίου θα εφαρµοστεί από 1/1/2022, µε την έκδοση των αντίστοιχων προκηρύξεων, ενώ προβλέπεται οι εγκρίσεις των φακέλων να γίνονται σε διάστηµα µόλις 60 ηµερών όπως αναφέρει η ηγεσία του υπουργείου Επενδύσεων.
 
∆ικαιούχοι της ενίσχυσης είναι όλες οι αγροτικές επιχειρήσεις ανεξαρτήτου µεγέθους, οι Αγροτική Συνεταιρισµοί, οι Οµάδες Παραγωγών κ.λπ. Το ελάχιστο ύψος του επενδυτικού σχεδίου που επιδοτείται θα είναι:
 
α. 1.000.000 ευρώ για µεγάλες επιχειρήσεις,
 
β. 500.000 ευρώ για µεσαίες επιχειρήσεις,
 
γ. 250.000 ευρώ για µικρές επιχειρήσεις,
 
δ. 150.000 ευρώ για πολύ µικρές επιχειρήσεις,
 
ε. 50.000 ευρώ για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), καθώς και τους Αγροτικούς Συνεταιρισµούς (ΑΣ), τους Αστικούς Συνεταιρισµούς, τις Οµάδες Παραγωγών (ΟΠ) και τις Αγροτικές Εταιρικές Συµπράξεις (ΑΕΣ).
 
Είδη ενίσχυσης
 
Τα επενδυτικά σχέδια του παρόντος καθεστώτος ενισχύονται µε τα κίνητρα της επιχορήγησης, της φορολογικής απαλλαγής, της επιδότησης χρηµατοδοτικής µίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δηµιουργούµενης απασχόλησης. Τα ποσοστά ενισχύσεων για τις επιλέξιµες δαπάνες των αρχικών επενδύσεων χορηγούνται µε βάση τις εντάσεις:
 
α. Για τις πολύ µικρές και µικρές επιχειρήσεις, χορηγείται το ογδόντα τοις εκατό (80%) του κινήτρου της επιχορήγησης του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ή το εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον είναι επιχείρηση του αγροδιατροφικού τοµέα.
 
Τα λοιπά είδη κινήτρων χορηγούνται στο ανώτατο ποσοστό του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.
 
β. Για τις µεσαίες και µεγάλες επιχειρήσεις, η ενίσχυση περιλαµβάνει όλα τα κίνητρα πλην της επιχορήγησης, στο ογδόντα τοις εκατό (80%) του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ή στο εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον είναι επιχείρηση του αγροδιατροφικού τοµέα. Σηµειώνεται εδώ πως ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων 2022-2027 ακόµα δεν έχει δηµοσιευτεί.
 
Επιλέξιµες δαπάνες
 
α) κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισµό κτιριακών εγκαταστάσεων, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων (για παράδειγµα αγροτικές αποθήκες, αµελκτήρια, στάβλοι, θερµοκήπια κ.λπ).
 
β) αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων µηχανηµάτων και λοιπού εξοπλισµού, συµπεριλαµβανοµένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των µεταφορικών µέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόµενης µονάδας (για παράδειγµα τρακτέρ, παρελκόµενα)
 
γ) Τα µισθώµατα της χρηµατοδοτικής µίσθωσης (leasing) καινούργιων σύγχρονων µηχανηµάτων και λοιπού εξοπλισµού.
 
δ)Το µισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας, που δηµιουργούνται ως αποτέλεσµα της πραγµατοποίησης του επενδυτικού σχεδίου υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δηµιουργία κάθε θέσης.
 
Ειδικά για τις επιχειρήσεις που το επενδυτικό τους σχέδιο υπάγεται στο καθεστώς «Αγροδιατροφή-Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία» ενισχύονται επίσης οι εξής δαπάνες:
 
α. ∆απάνες για συµβουλευτικές υπηρεσίες προς Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (ΜµΕ).
 
β. ∆απάνες για µέτρα ενεργειακής απόδοσης.
 
γ. ∆απάνες για τη συµπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
 
δ. ∆απάνες για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές.
 
ε. ∆απάνες για εγκατάσταση αποδοτικών συστηµάτων τηλεθέρµανσης και τηλεψύξης.
 
στ. ∆απάνες για αποκατάσταση µολυσµένων χώρων.


Σχόλιο: και πάλι τη μερίδα του λέοντος την παίρνουν οι μεγάλες αγροεπιχειρήσεις. Τη μικρότερη μερίδα φυσικά...οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, οι Αγροτικοί Συνεταιρισµοί, οι Οµάδες Παραγωγών και οι Αγροτικές Εταιρικές Συµπράξεις (ΑΕΣ).

Η ανθρώπινη διατροφή
Οι κυρίαρχες σήμερα οικονομικές-πολιτικές ελίτ στηρίζονται στην ουτοπία ότι το «μαγικό ραβδί» της αγοράς και η εξελισσόμενη επιστήμη-τεχνολογία θα μας λύσουν τα προβλήματα και στον αγροδιατροφικό τομέα, με την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων (μεταλλαγμένων) ποικιλιών και την εκτροφή βελτιωμένων ρατσών, καθώς και με τη βιομηχανική παραγωγή «σούπερ τροφών» ή την εργαστηριακή παραγωγή ζωικών προϊόντων και κρέατος από αντίστοιχες εταιρείες1.
Αντίθετα, η πλειονότητα των «από κάτω» δεν μπορεί παρά να στηριχτεί στη συνεργασία των αγροτικών κοινοτήτων για τη μελλοντική αποαναπτυξιακή γεωργία: θα πρέπει να σταματήσει η σημερινή επιμονή στην εντατική κτηνοτροφία και η μεγάλη ζήτηση των προϊόντων της, ώστε να καταστεί δυνατόν να τρέφεται ο παγκόσμιος πληθυσμός πλουσιοπάροχα με σιτηρά και όσπρια. Τα ζώα να είναι ενταγμένα με ισορροπία σε ολοκληρωμένα αγροκτήματα, και τα ζωικά προϊόντα να είναι συμπληρωματικά στην ανθρώπινη διατροφή. Παράλληλα, θα χρειαστεί να επανέλθει στην πρακτική των αγροτικών κοινοτήτων η καλλιέργεια ντόπιων, εγκλιματισμένων ποικιλιών, που δεν χρειάζονται πολλές εξωτερικές εισροές (λιπάσματα, φυτοφάρμακα) και αντέχουν καλύτερα στις τοπικές συνθήκες κλίματος και εδάφους, καθώς, αντίστοιχα, και η εκτροφή ντόπιων ρατσών ζώων και πουλερικών.
Κτηνοτροφία-ζωοεκτροφή
Κάποια χρήσιμα στοιχεία:

• Το 40% των εδαφών της Γης είναι καλλιεργήσιμα, εκ των οποίων το 1/3 χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωοτροφών.
• Η κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων αυξάνεται κάθε χρόνο. Οι γαλακτοβιομηχανίες, στην ύστερη νεωτερικότητα, οδήγησαν τον «άνθρωπο-καταναλωτή», από τα γενοφάσκια του, στην κατανάλωση επεξεργασμένου γάλακτος, ιδίως στη Δύση και στον Βορρά. Και η κατανάλωση ζωικού γάλακτος είναι αυξητική, για λόγους «ανάπτυξης» και αύξησης των κερδών. Από έρευνες (για το 2010) προκύπτει ότι από τα 20 δισ. δολάρια που είναι ο τζίρος για τις βρεφικές τροφές, τα 2/3 προέρχονται από βρεφικό γάλα. Η Ευρώπη είναι η μεγαλύτερη αγορά βρεφικού γάλακτος παγκοσμίως, με πωλήσεις πάνω από 2 δισ. ανά έτος.
• Από αρχές του 1960 ο παγκόσμιος πληθυσμός διπλασιάστηκε, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος τετραπλασιάστηκε, του κρέατος και των πουλερικών δεκαπλασιάστηκε. Τα ζώα εκτροφής υπολογίζονται σε 60 δισ. και συμβαίνει το εξής παράδοξο – στα αναπτυγμένα κράτη περίπου 1 δισ. άτομα πάσχουν από παχυσαρκία και προβλήματα υγείας που συνδέονται με τον τρόπο διατροφής. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναγνωρίζει ότι η επιδημία της παχυσαρκίας αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας,2 με την κατανάλωση ζωικών λιπών και κτηνοτροφικών προϊόντων να ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό γι’ αυτό, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες ο ίδιος αριθμός ατόμων πάσχουν από υποσιτισμό.
• Σύμφωνα με τον ΟΗΕ (FAO), η ζωοεκτροφή εκπέμπει το 18% του ισοδύναμου CO2 σε παγκόσμιο επίπεδο. Για την παραγωγή 1 κιλού βοδινού κρέατος, για παράδειγμα, έχει υπολογιστεί ότι προκύπτει εκπομπή 22 κιλών ισοδύναμου CO2, 1 κιλού αρνίσιου/κατσικίσιου κρέατος εκπομπή 20 κιλών, ενώ από 1 κιλό χοιρινού προκύπτει εκπομπή 7,5 κιλών, και από 1 κιλό πουλερικών εκπομπή 5 κιλών ισοδύναμου CO2. Η παραγωγή αυγών και γάλακτος είναι πιο φιλική για το κλίμα (επειδή τα ζώα χρειάζονται λιγότερη ενέργεια για αυτό): σε 1 κιλό αυγών ή κατσικίσιου/προβατίσιου γάλακτος αντιστοιχούν 3 κιλά εκπομπής ισοδύναμου CO2, ενώ σε 1 κιλό αγελαδινού αντιστοιχούν μόνο 1,4 κιλά εκπομπών.
• Το 20% των βοσκότοπων έχουν υποβαθμιστεί λόγω της υπερβόσκησης, της διάβρωσης και της ρύπανσης του εδάφους από τα ζωικά απόβλητα, τα αντιβιοτικά, τις ορμόνες, τις χημικές ουσίες από τη βυρσοδεψία, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται για να ψεκαστούν οι καλλιέργειες ζωοτροφών.
• Όσο αφορά δε τους φθίνοντες πλέον υδάτινους πόρους της Γης, η κτηνοτροφία χρησιμοποιεί τεράστιες ποσότητες νερού, ενώ προκαλεί σημαντική ρύπανση στον υδροφόρου ορίζοντα. Στη Δύση, το μισό από το νερό που καταναλώνεται, πηγαίνει στην εκτροφή.
• Απαιτείται 10-20 φορές περισσότερη ενέργεια για την παραγωγή ζωικών προϊόντων, απ’ όση για την παραγωγή φυτικής τροφής. Ο βαθμός μετατροπής από ζωοτροφή σε τροφή για τον άνθρωπο κυμαίνεται από 1:3 έως 1:4, ανάλογα με το είδος του ζώου. (Είναι πιο αποδοτικό να τρώμε απευθείας ό,τι καλλιεργούμε, αντί να το αφήσουμε να περάσει πρώτα μέσα από ένα ζώο). Επίσης απαιτείται περισσότερο έδαφος: για την παραγωγή 1 κιλού κρέατος απαιτείται γη που θα μπορούσε να παραγάγει 6 κιλά δημητριακά ή 9 κιλά ρύζι ή 12 κιλά όσπρια.
• Επίσης η μαζική-εντατική εκτροφή των εκατομμυρίων ζώων συμβάλλει στον αφανισμό της ζωής από τις θάλασσες, αφού περίπου το 50% των ψαριών που αλιεύονται χρησιμοποιούνται ως τροφή για τα γουρούνια, τις αγελάδες, τα πρόβατα, τα κοτόπουλα κ.λπ. Αυτά τα ζώα καταναλώνουν περισσότερους τόνους ψαριών απ’ ό,τι όλοι οι καρχαρίες, τα δελφίνια και οι φώκιες ολόκληρου του πλανήτη. Έτσι, οι πληθυσμοί των ψαριών σταδιακά εξαφανίζονται3, ενώ οι φάλαινες, οι φώκιες, τα δελφίνια και τα θαλασσοπούλια πεθαίνουν από πείνα.
• Προτάθηκαν στους αγρότες –κυρίως των «υπανάπτυκτων» χωρών– καλλιέργειες ενεργειακών (ελαιοδοτικών) φυτών, όπως ο φοίνικας, η ελαιοκράμβη, ο ηλίανθος, το σουσάμι, η σόγια κ.λπ., αλλά και δημητριακών, όπως το ζαχαροκάλαμο ή το καλαμπόκι, από την επεξεργασία των οποίων παράγεται αιθανόλη και στη συνέχεια βιοντίζελ4. Έτσι, διαμορφώθηκε μεγάλος ανταγωνισμός στην παγκόσμια αγορά των γεωργικών βασικών αγαθών για την παραγωγή βιοκαυσίμων από αυτά, έναντι της ζήτησής τους για την επεξεργασία τροφίμων5. Άμεσο αποτέλεσμα αυτού του ανταγωνισμού ήταν η μείωση των εκτάσεων για καλλιέργεια τροφής, η μείωση της παραγωγής ειδών διατροφής, η μεγάλη αύξηση των τιμών των δημητριακών, η αύξηση της κατανάλωσης των αποθεμάτων νερού.
• Χωρίς υπερβολή, ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος, με την κατανάλωση της τροφής του, εκτός των άλλων, διακινδυνεύει και το μέλλον αυτού του πλανήτη «χάρη στη βουλιμία του για χάμπουργκερ»6.

Στην πραγματικότητα, η παγκόσμια ζωοεκτροφή είναι ουσιαστικώς αντιπαραγωγική. Χρειάζεται, επομένως, μεγάλη αποανάπτυξη στη ζωοεκτροφή, αποανάπτυξη στην παραγωγή ζωικών προϊόντων, καθώς και στην κατανάλωσή τους. Τα παραπάνω αφορούν και τον ελληνικό αγροδιατροφικό τομέα.
*Συγγραφέας

[1] Βλ. «Κρέας εργαστηρίου: οι εταιρείες έτοιμες να το βάλουν στο πιάτο μας», (τελευταία επίσκεψη Φεβρουάριος 2019).
[2] Λόγω των άθλιων και ανθυγιεινών συνθηκών εκτροφής των ζώων, καθώς και των ορμονών ανάπτυξης και πάχυνσης που τους χορηγούνται για την επιτάχυνση της παραγωγής κρέατος και γάλακτος, ένα σημαντικό ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής αντιβιοτικών (περίπου το 50%) χορηγείται στα εκτρεφόμενα ζώα. Ωστόσο, παρά την τόσο απλόχερη ιατρική «φροντίδα», ασθένειες και επιδημίες, όπως η νόσος των τρελών αγελάδων και των πτηνών, η γρίπη των χοίρων, ο μελιταίος πυρετός, κ.λπ., ξέσπασαν σκορπώντας τον πανικό. Η αφύσικη τροφή που τρώνε τα εκτρεφόμενα ζώα (ιχθυάλευρα, αλεσμένα κόκκαλα, νύχια, τρίχες κ.λπ.), οι άθλιες συνθήκες διαβίωσής τους και η υπερβολική χορήγηση αντιβιοτικών και ορμονών καθιστούν την κατανάλωση κρέατος εντελώς επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία, ενώ οι απάνθρωπες συνθήκες μεταφοράς τους, αλλά και η ίδια η φρικαλέα διαδικασία σφαγής των ζώων θέτουν ζητήματα βιοηθικής. Για τη σφαγή, τη μεταφορά, την επεξεργασία και το μαγείρεμα απαιτείται επίσης σημαντική κατανάλωση ενέργειας.
[3] Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας, το 70% των παγκόσμιων αποθεμάτων ψαριών υπεραλιεύεται ή έχει ήδη 100% αλιευθεί, καταστρέφοντας ή απειλώντας να καταστραφεί η ζωή εκατομμυρίων ψαράδων ανά τον κόσμο. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν σήμερα ο λευκός τόνος, ο ξιφίας και ο μπακαλιάρος του Ατλαντικού, ενώ ένα βήμα πριν την εξαφάνιση βρίσκονται είδη όπως τα χέλια, ο κόκκινος τόνος και ένα είδος μικρού καρχαρία.
[4] Το βιοντίζελ, στην Ευρώπη, προέρχεται από φοινικέλαιο μέχρι και 25%. Αμέτρητα στρέμματα τροπικών δασών έπρεπε να δώσουν τη θέση τους στις φυτείες ελαιοφινίκων, ειδικά στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, καταστρέφοντας έτσι τη βάση διαβίωσης πολλών ζωικών και φυτικών ειδών και προκαλώντας τεράστιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Γι’ αυτό, το ευρωπαϊκό κίνημα της αποανάπτυξης, προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος καλεί τις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προστατεύσουν τα τροπικά δάση και τους κατοίκους τους και να σταματήσουν την πρόσμειξη φοινικέλαιου στα καύσιμα!
[5] Στα βενζινάδικα, οι Ευρωπαίοι οδηγοί βάζουν συχνά φοινικέλαιο χωρίς να το γνωρίζουν. Το φοινικέλαιο περιέχεται σε κάθε δεύτερο προϊόν περίπου στα σουπερμάρκετ και είναι σχεδόν αδύνατο να φανταστούμε την καθημερινότητά μας χωρίς αυτό. Αλλά ελάχιστοι γνωρίζουν ότι μεγάλο μέρος των εισαγωγών φοινικέλαιου στην Ευρώπη καταλήγει στο ντεπόζιτο των αυτοκινήτων. Ο λόγος είναι η απαίτηση της ΕΕ να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τα καύσιμα. Το ντίζελ υποτίθεται ότι γίνεται πιο φιλικό προς το περιβάλλον αν μέρος του συνίσταται από φυτικά έλαια. Τεράστιο λάθος! Γιατί η πρόσμειξη φοινικέλαιου στο καύσιμο βλάπτει το περιβάλλον, το κλίμα και τον άνθρωπο. Το βιοντίζελ, μέσω των φυτειών φοινικέλαιου που προέρχονται από τη μετατροπή δασικών περιοχών σε καλλιέργειες, παράγει επίσης τεράστιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που βλάπτουν όχι μόνο το κλίμα αλλά και την υγεία μας. Με την αποψίλωση των τροπικών δασών όλο και περισσότερα είδη, όπως οι ουρακοτάγκοι, οι ασιατικοί ελέφαντες και οι ρινόκεροι, χάνουν τον ζωτικό τους χώρο. Ειδικά στην Ινδονησία, η κατάσταση γίνεται όλο και πιο απειλητική: οι φυτείες φοινικέλαιου έχουν καταλάβει συνολικά 140 εκατομ. στρέμματα, που αντιστοιχεί σχεδόν στη μισή έκταση της Γερμανίας! Και οι φυτείες αυξάνονται συνεχώς. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί!
[6] Υπάρχει μεγάλο κοινωνικό κόστος στην παραγωγή βιοκαυσίμων, το οποίο μπορούμε να αντιληφθούμε από το γεγονός: για να γεμίσει το ρεζερβουάρ ενός μεγάλου τζίπ με 25 γαλόνια αιθανόλης, θα πρέπει να στερηθεί τροφή ισοδύναμη με 220 κιλά καλαμποκιού, που μπορεί να θρέψει έναν άνθρωπο για ένα χρόνο.
[7] Singer Peter, Η απελευθέρωση των ζώων, Αντιγόνη, Θεσσαλονίκη 2010.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί  η  ντόπια φυλή προβάτου της Λήμνου. Πρόκειται για ζώα χαμηλής γαλακτοπαραγωγής, αλλά δίνουν εξαιρετικής ποιότητας γάλα, είναι βραχύσωμα και ιδιαίτερα ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες και στην εκδήλωση ασθενειών.
Η Λήμνος είναι ένα ηφαιστειογενές νησί με πολύ καλή σύνθεση χορτολιβαδικής πρώτης ύλης για τα ζώα ελεύθερης βοσκής.
Παράγονται βασικά δύο τυριά που ανήκουν στην ελληνική λίστα των ΠΟΠ προϊόντων, και αναμένεται προσεχώς να προστεθεί στην  ίδια λίστα και το μελίχλωρο Λήμνου, το οποίο είναι ενταγμένο στη λίστα άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco.
​Ο σχετικός φάκελος για το ΠΟΠ μελίχλωρο συντάσσεται αυτή την περίοδο από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο με επικεφαλής τον Θεοφύλακτο Μασούρα, καθηγητή Γαλακτοκομίας στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου.